Historia Longobardów

KSIĘGA 1

1.     Germania musiała wyżywić zbyt wielu ludzi i dlatego liczne narody ją opuszczały. Rejon północny im bardziej jest oddalony od żaru słońca i ogarnięty lodowatym mrozem, tym zdrowszy jest dla ludzi i odpowiedni dla zwiększenia ich populacji; przeciwnie zaś, wszelka okolica południowa, im bliżej się znajduje piekącego słońca, tym bardziej jest niezdrowa i tym mniej nadaje się do życia ludzkiego. Dlatego tak wielkie masy ludzkie pochodzą z północy. Słusznie też

owa cała okolica od rzeki Tanais1 aż po zachód słońca, mimo że poszczególne jej części mają własne nazwy, ogólnie zwie się Germanią2. Kiedy Rzymianie posiadali za Renem3 dwie prowincje, nazywali je Germanią Górną i Germanią Dolną4. Z tej ludnej Germanii często uprowadzano niezliczone tłumy niewolników, które następnie  sprzedawano  mieszkańcom  na  południu.

Często również liczne plemiona same z niej odchodziły, ponieważ nie mogła ona wyżywić tak wielu ludzi w niej zrodzonych. Owe plemiona nękały nawet pewne rejony Azji, chociaż przede wszystkim

1 Tanais, dzis. Don, był uważany za granicę między Europą i Azją.

2 Podobnie Izydor z Sewilli (Etymologiarum, libri XIV 44; dalej cyt. Etym.) nazwę Germanii wyprowadza od łac. gignere (= generare – rodzić).

3 Ultra Rhenum – po lewej stronie Renu.

4 Germania Górna (Superior albo Prima) obejmowała tereny dzis. Alzacji i Lotaryngii, natomiast Dolna (Inferior albo Secunda) –

dzis. Belgia.

5

najeżdżały na sąsiadującą z nimi Europę. Świadczą o tym wszędzie zburzone miasta: w całym Iliryku5, w całej Galii6, a zwłaszcza w nieszczęsnej Italii, która doznała dzikości niemal wszystkich plemion germańskich. Goci i Wandale, Rugiowie i Herulowie, Turyngowie7 oraz inne dzikie...