Autor: TERRY BISSON Tytu�: maksy (macs) Z "NF" 4 Co wtedy my�la�em? To samo co dzisiaj. �e by�o to nieco dziwne, nawet je�li zgodne z prawem. Ale chyba zgadza�em si� z rodzinami, �e musia�o nast�pi� Zamkni�cie. Wyjrzyjcie przez tamto okno. Zapewniam was, to nienormalne by� tak wysoko w Oklahoma City. Od tamtej pory to miasto mia�o kr��ka na punkcie wysokich budynk�w. Tak jakby tamten sukinsyn zr�wna� je z ziemi�. Do diab�a, my te� chcieli�my Zamkni�cia, ale oni mieli oficjalny nakaz od samego S�du Najwy�szego. Z pocz�tku my�la�em, �e chodzi o polityk�, i przyznaj�, �e by�em odrobin� wkurzony. Nie cytuj s�owa wkurzony. Z jakiej w�a�ciwie jeste� gazety? Nie znam, ale to ja. W ka�dym razie by�em roze�lony - roze�lony? tak si� m�wi? - dop�ki nie zrozumia�em, �e chodzi o prawa ofiar. Tak wi�c odwo�ali�my egzekucj�, zbudowali�my kadzie i reszt� ju� znasz. C�, je�li chcesz szczeg��w, powiniene� porozmawia� z moim �wczesnym zast�pc�, kt�ry si� tym zajmowa�. Teraz jest naczelnikiem. Powiedz mu, �e ci� przys�a�em. Pozdr�w go ode mnie. My�la�em, �e wywo�a�o to co� w rodzaju otwarcia puszki Pandory i tak wtedy powiedzia�em. Ale okaza�o si� oczywi�cie, �e nie by�y a� tak liczne i nie tak wielkie. Te, kt�re s�, dostajemy wszystkie. Jeste�my kim� w rodzaju dyrektor�w tego miejsca. Widzisz ten szlam na kadziach? Patrzysz na jedena�cie faceta, kt�ry porywa� ma�e dziewczynki w Ohio, obra�enia narz�d�w rodnych, pami�tasz? Nawet jedena�cie jest niezwyk�e. Zazwyczaj budujemy cztery, mo�e pi�� pokryw. I nigdy nic o rozmiarach maks�w. Budujemy, hodujemy, cokolwiek. Je�li interesuje ci� technologia, b�dziesz musia� porozmawia� z samym szefem kadzi. Tak w�a�nie go nazywamy, w porz�dku go��. Przyjecha� z technikum rolniczego dla maks�w i zosta� na zawsze. By� na wymianie studenckiej, ale pozna� dziewczyn� z MacAlester i ju� nigdy nie wr�ci� do domu. Dziwne, jak to dzia�a, nie? By�a moj� siostrzenic�, wi�c teraz mam krewniaka Hindusa. Oczywi�cie, on w rzeczywisto�ci wcale nie jest Hindusem. Unitarianinem w gruncie rzeczy. Jest nas par� os�b w MacAlester, ale ja jestem jedyny z wi�zienia. By�em �wie�o po szkole i to by� m�j pierwszy przydzia�. Jak mo�na okre�li� tak� robot�? W moim kraju nie mieli�my na to... c�, wiesz, o co mi chodzi. By�o to odra�aj�ce i fascynuj�ce zarazem. Wszyscy opanowali dzi� technologi� klonowania. Problemem jest tempo wzrostu. Zwierz�ta dojrzewaj� o tyle szybciej, a my dokonali�my sporych post�p�w. Sze�ciotygodniowe byd�o, dziesi�ciodniowe kaczki. Przestawianie gen�w. Akceleratory enzym�w. Chcieli mie� w pe�ni rozwini�tych maks�w w dwa i p� roku; dali�my im stu sze��dziesi�ciu o�miu trzydziestolatk�w w jedena�cie miesi�cy! Kiedy� przychodzi�em tutaj i patrzy�em, jak rosn�. Nie m�w nikomu, przede wszystkim mojej �onie Jean, ale w pewien spos�b ich polubi�em. Ci�ko? By�o ci�ko, pewnie, ale uprawa ziemi te� jest ci�ka, je�li si� o tym pomy�li. Rolnik mo�e kocha� swoje wieprzki, ale odsy�a je, i wszyscy wiemy, dok�d. Powiniene� zapyta� o to dzia� prawny. To nie nale�a�o do moich obowi�zk�w. Wyhodowali�my ju� stu sze��dziesi�ciu o�miu i musia�em zniszczy� jednego, zanim jeszcze zacz�� chodzi�, tylko po to, by mogli do��czy� prawdziwego. Zapytaj, czy sprawi�o mi to przyjemno��! To by� drugi nakaz s�dowy. Przyszed� po tym, jak maksy znalaz�y si� w kadziach. Genialny pomys� kogo� z Ministerstwa Sprawiedliwo�ci. Chyba doszli do wniosku, �e w��czenie McCoya uprawomocni, by tak rzec, ca�� operacj�, ale wtedy trzeba by�o zdecydowa�, kto ma go dosta�. Ministerstwo nie chcia�o z tym mie� nic wsp�lnego, my te� nie, wi�c �ci�gn�li�my jedn� z tych firm, kt�ra organizuje loterie, poniewa� tym to w�a�nie by�o, loteri�, ale troch� dziwn�, je�li wiesz, o co mi chodzi. Dziwn� z tego powodu, �e zwyci�zca mia� nie wiedzie�, czy wygra�, czy nie. On lub ona. To jak pluton egzekucyjny, w kt�rym nie wiadomo, kto ma ostre naboje. Nikt ma nie wiedzie�, kto dostaje prawdziwego. Na pewno jest to gdzie� w archiwach, ale wszystko oczywi�cie utajnione. Powiedzia�e�, �e z jakiego jeste� czasopisma? Utajnione? Zosta�o zniszczone. Tak przewidywa�a umowa. Pewnie ci, kt�rzy numerowali maks�w, potrafiliby odpowiedzie�, ale to by�o pi�� lat temu, a zajmowa�o si� tym wielu ludzi. Pewnie mo�na by si� zorientowa�, rozmawiaj�c z kierowcami, kt�rzy ich rozwozili, albo tymi, kt�rzy zabierali resztki, albo nawet samymi rodzinami. Ale to by�oby nielegalne, prawda? A tak�e nieetyczne, wed�ug mnie, poniewa� k��ci�oby si� z tym, o co chodzi�o w ca�ej tej sprawie, czyli z Zamkni�ciem. Prawami ofiar. Dlatego zostali�my wynaj�ci, �eby utrzyma� to w tajemnicy, i to w�a�nie zrobili�my. I tyle. UPS stanowi�o naturalny wyb�r, poniewa� w�a�nie przej�li�my ConTran i chcieli�my wej�� w bran�� dostarczania wi�ni�w na zlecenie Biura do Spraw Wi�ziennictwa. Maksy by�y oczywi�cie w wi�kszo�ci miejscowe, ale nie wszyscy. Kilku m�czyzn opu�ci�o granice stanu; dw�ch, na przyk�ad, pojecha�o do Kalifornii. Nie mieli�my z tym problemu, poniewa� przewa�nie byli bardzo potulni. S�dz�, �e w ten spos�b ich tresowano. Czy tresowano to w�a�ciwe s�owo? W ka�dym razie problem stanowi�a opinia publiczna. A w�a�ciwie jej reakcja na nasz widok. Nie mo�na je�dzi� ot tak sobie furgonetk� pe�n� maks�w. I wi�kszo�� rodzin nie chce, by dostarczano im telewizj� i gazety pod drzwi niczym Publishers Clearing House. (Chocia� niekt�re tak!). Dowozili�my ich wi�c po dw�ch, trzech za jednym razem, przewa�nie rano, bez zbytniego rozg�osu. Dziennikarzom m�wili�my, �e wci�� pracujemy nad szczeg�ami, a� by�o ju� po wszystkim. Jacy� ludzie sfilmowali dostaw�. Podejrzewam, �e to ci sami, kt�rzy sfilmowali egzekucje. Nie nale�a�em do tych, kt�rych ta sprawa jako� porusza�a. Co to to nie. Je�dzi�em z moimi kierowcami, szczeg�lnie na pocz�tku, i chcia�bym, �eby� widzia� wyraz wdzi�czno�ci na ich twarzach. Dostajesz swojego w�asnego maksa do zabicia w taki spos�b, jaki ci odpowiada. Oto Zamkni�cie. Poczu�em si� dumny, �e jestem Amerykaninem, mimo �e ca�a sprawa okaza�a si� tak� straszliw� tragedi�. Niewypowiedzian� tragedi�. Rozmawiaj z kierowcami, ile tylko chcesz. M�wi�e�, �e z kt�rego jeste� kana�u? Nie uwierzy�by�, jaki wywo�a�o to wtedy szum. To by� wielki triumf dla zwolennik�w praw ofiar, kt�re dzisiaj s� cz�ci� konstytucji, nieprawda�? Ale mo�e si� myl�. W ka�dym razie nie by�o to co�, co mo�na by nazwa� szczeg�lnie przyjemn� prac�, chocia� ca�ym sercem sympatyzowa�em z rodzinami, Zamkni�ciem i ca�� reszt�, i nadal z tym sympatyzuj�. Wygl�dali jak ka�dy. Wygl�dali jak ty, mo�e z wyj�tkiem brody. �aden si� nie wyr�nia�. Wszyscy byli tacy sami. Jeden z nich by� podobno prawdziwym McCoyem, ale co z tego? Czy� ca�a istota klonowania nie polega na tym, �e ka�dy nast�pny jest taki sam, jak ten pierwszy? Nikt wcze�niej nie podnosi� tej kwestii. Nie jeste� przypadkiem z kt�rego� z tych telewizyjnych tok szo��w? Nawet gdyby chcieli, nie mogliby z nami porozmawia�, a my nie mieli�my zamiaru gada� z nimi. Byli cali pozaklejani wyj�wszy oczy, i powiniene� by� widzie� te oczy! Ca�y czas cz�owiek stara� si� unika� ich wzroku. Mia�em jednego, kt�ry zarzyga� mi ca�� furgonetk�, mimo �e teoretycznie nie da�o si� rzyga� przez te ta�my. Powiedzia�em dyspozytorowi, �e moja furgonetka wymaga teoretycznego czyszczenia. Wszyscy wydawali mi si� tacy sami. Jakby spanikowani i ponurzy. Trudno mi by�o ich nienawidzi�, pomimo tego, co zrobili, albo co zrobi� ich tatu�, czy jakkolwiek chcesz to uj��. M�wi�, �e i tak mogli �y� tylko pi�� lat, bo potem wn�trzno�ci zamienia�y im si� w pr�chno. Oczywi�cie nie by� to problem. Zgodnie z zapisami praw ofiar nale�a�o to zrobi� w ci�gu trzydziestu dni, to znaczy od daty dostawy. Ja dostarczy�em trzydziestu czterech maks�w, na og�ln� liczb� stu sze��dziesi�ciu o�miu. Pozna�em trzydzie�ci cztery mi�e rodziny i by� to ciekawy przekr�j ameryka�skiej rzeczywisto�ci: czarni i biali, katolicy i protestanci. Niezbyt wielu �yd�w. Obi�o mi si� to o uszy. Takie plotki nie s� niczym dziwnym, kiedy jeden z nich ma by� prawdziwym McCoyem. By�y te� inne pog�oski, na przyk�ad taka, �e jeden z maks�w zosta� u�askawiony przez swoj� rodzin� i pos�any do szko�y gdzie� na prowincji. To by�oby trudne. Wiesz, je�li dosta�e� maksa, to mia�e� obowi�zek zwr�ci� jego cia�o w ci�gu trzydziestu dni. S�ysza�em histori� o ludziach, kt�rzy podobno zamienili cia�a po wypadku samochodowym. Inni rzekomo zwr�cili spalone na stosie cia�o kogo� innego. Ale trudno mi w to uwierzy�. Tylko jeden z maks�w zosta� spalony na stosie i musieli uzyska� na to specjalne pozwolenie. Do diab�a, w Oklahomie nie mo�na ju� nawet pali� li�ci! Zbiera� ich SaniMed, firma transportuj�ca odpady medyczne, poniewa� nam nie wolno by�o przewozi� resztek. Nie powiedz� ci zbyt wiele. Jedynym, co naprawd� zrobi�o na mnie wra�enie, okaza�o si� ukrzy�owanie. To by� niew�a�ciwy przekaz, je�li chcesz wiedzie�, co o tym my�l�. Nie mieli�my sposobu, by stwierdzi�, kt�ry z nich by� prawdziwym McCoyem. Nie po tym, co zbierali�my. Powiniene� porozmawia� z bliskimi. Mili ludzie, mo�e czasem odrobin� niecierpliwi. Trzeci tydzie� by� najtrudniejszy pod wzgl�dem planowania. Ludzie tak d�ugo wyczekiwali na Zamkni�cie, �e bawili si� przez tydzie� ze swoimi maksami, a one robi�y si� stare. Bawili si� to niew�a�ciwe s�owo, ale wiesz, co mam na my�li. Potem bum bum i kochanie, dzwo� po SaniMed. Chcieli, �eby jak najszybciej zabra� ich z domu. Nie chodzi o to, �e sp�niali�my si� z robot�, ale plan mieli�my bardzo napi�ty. Je�li chodzi o to, co zbierali�my, to nie by�o dla mnie takie trudne. To przecie� nie ludzie. Niekt�rzy byli ca�kiem przemieleni. Niekt�rzy - przemieleni ca�kiem nie�adnie. Nie wolno mi rozmawia� o konkretnych rodzinach. Mog� powiedzie� tyle: ceremonia, os�dzenie, egzekucja, jakkolwiek chcesz to nazwa�, nie zawsze by�o to tym, czego wszyscy si� spodziewali czy czego chcieli. Jedna rodzina chcia�a nawet uwolni� swojego maksa. Poniewa� n...
jmuchauk