1. Imperitia culpae adnumeatur – brak doświadczenia zalicza się do winy
2. Accesio cedit principali – przyrost przypada temu co główne
3. Acquisitio hereditatis – nabycie spadku
4. Actio in factum concepta – skarga oparta na fakcie
5. Actio in ius concepta – skarga oparta na prawie
6. Actio in personam – powództwo osobiste
7. Actio in rem dicitur vindicatio – skarga rzeczowa nazywa się windykacją
8. Actione teneri – nie rodzi zobowiązania, tworzy podstawy do actio
9. Actor sequitur forum rei – powód idzie za sądem pozwanego
10. Actori incumbit probatio – dowód obciąża powoda
11. Aditio hereditatis – przyjęcie spadku
12. Aetas – wiek
13. Ambulatoria est voluntas testatoris usque ad mortem – zmienna jest wolna testatora aż do śmierci
14. Audiatur et altera pars – niechaj będzie wysłuchana i druga strona
15. Aurea mediocritas – złoty środek
16. Aut enim re contrahitur obligatio, aut verbis, aut litteris, aut consensu – zobowiązanie zaciąga się przez wręczenie rzeczy, albo przez słowa, albo przez pismo, albo przez porozumienie
17. Beneficium abstinendi – dobrodziejstwo powstrzymywania się
18. Bis de eadem re ne sit actio – dwa razy w tej samej sprawie skarga nie przysługuje
19. Casum sentit dominus – właściciel ponosi skutki przypadkowego zniszczenia rzeczy
20. Casus a nullo praestarur – za przypadek nikt nie odpowiada
21. Casus nocet domino – przypadek szkodzi właścicielowi
22. Clausula rebus sic stanibus – zastrzeżenie, że umowa obowiązuje tylko w danych warunkach
23. Cogitationis poenam nemo patitur – nikt nie ponosi kary za swoje myśli (za sam zamiar)
24. Cognitio extra ordinem – postępowanie ekstraordynaryjne
25. Commodum eius esse debet, cuius est periculum – korzyść (zysk) powinien być tego kto ponosi ryzyko
26. Compensatio est debiti et crediti inter se contributio – potrącenie jest wzajemnym połączeniem długu i wierzytelności
27. Condemnatio certa – zasądzenie na z góry określoną sumę
28. Condemnatio incerta – zasądzenie na z góry nieokreśloną sumę
29. Condemnatio pecuniaria – zasądzenie pieniężne
30. Cui usus relictus est, uti potest, frui non potest – komu pozostawiono służebność użyczania ten może rzecz używać ale nie pobierać z niej korzyści
31. Culpa in concreto – prowadzi cudze sprawy gorzej niż własne
32. Culpa in faciendo – wina polegająca na działaniu
33. Culpa in non faciendo – wina polegająca na zaniechaniu
34. Culpa lata – ciężkie niedbalstwo
35. Culpa lata dolo aequiparatur – ciężkie niedbalstwo porównywane jest ze świadomym działaniem na szkodę drugiej osoby
36. Culpa levis – lżejsze niedbalstwo
37. Damnum aut casu aut culpa fit – szkoda powstaje albo z przypadku albo z winy
38. Dare – dawać
39. Delatio hereditatis – powołanie do spadku
40. Delatio hereditatis ab intestato – powołanie do spadku beztestamentowe
41. Delatio hereditatis contra tabulas – powołanie do spadku przeciwtestamentowe
42. Delatio hereditatis secundum tabulas – powołanie do spadku na mocy testamentu
43. Derogatio legi – uchylenie ustawy
44. Dies a quo – termin początkowy
45. Dies ad quem – termin końcowy
46. Dies interpellat pro homine – termin wzywa zamiast człowieka
47. Distractio bonorum – egzekucja majątkowa syngularna (sprzedaż części majątku do zaspokojenia żądań wierzycieli)
48. Do ut des – daję abyś dał
49. Do ut facias – daję abyś czynił
50. Dominium non potest esse in pendenti – własność nie może pozostawać w zamierzeniu
51. Dura lex, sed lex – twarde prawo ale prawo
52. Ei incumbit probatio, qui dicit, non ei qui negat – dowód spoczywa na tym kto twierdzi a nie na tym kto neguje
53. Eius est nolle qui potest velle – tylko ten może nie chcieć kto może chcieć
54. Erga omnes – w stosunku do wszystkich
55. Et non facere facere est – zaniechanie działania jest działaniem
56. Ex nuda pacto inter cives Romanos actio nascitur – z samego pactu między obywatelami rzymskimi skarga nie powstaje
57. Excipiendo reus fit actor – w zarzucie pozwany staje się powodem in exceptione
58. Facere – czynić
59. Facio ut des – czynię abyś dał
60. Facio ut facias – czynię abyś czynił
61. Fraus est fraudem celare – ukrywanie oszustwa jest oszustwem
62. Fur semper in mora – złodziej zawsze w zwłoce
63. Furtum est fraudulosa contrectatio rei lucri faciendi gratia – kradzieżą jest nieuczciwe dotknięcie cudzej rzeczy w celu osiągnięcia z tego korzyści
64. Furtum in flagranti – kradzież na gorącym uczynku
65. Furtum manifestum – kradzież jawna, oczywista
66. Furtum nec manifestum – kradzież nie oczywista
67. Furtum possessionis – kradzież posiadania
68. Furtum rei – kradzież rzeczy:
69. Furtum sine affectu furandi non committitur – nie popełnia się kradzieży bez zamiaru jej dokonania
70. Furtum usus – kradzież używania rzeczy
71. Generaliter iniuria dicitur omne quod non iure fit: specialiter contumelia – ogólnie terminem iniuria określa się wszystko co jest czynione niezgodnie z prawem: szczególnie zniewaga
72. Genus perire non censetur – uważa się że gatunek nie ginie
73. Habitatio – uprawnienie do zamieszkania w cudzym budynku
74. Heredes extranei – dziedzic zewnętrzny
75. Heredes necessarii – dziedzic konieczny
76. Heredes sui – dziedzic własny
77. Heredes voluntarii – dziedzic dobrowolny
78. Heredis institutio caput et fundamentum totius testamenti est – ustanowienie dziedzica jest początkiem i podstawą całego testamentu
79. Hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius quod defunctus habuerit – spadkobranie nie jest niczym innym jak wejście w ogół praw jakie posiadał zmarły
80. Ignorantia iuris nocet – nieznajomość prawa szkodzi
81. Impossibilium nulla obligatio – nie ma zobowiązania do rzeczy niemożliwych
82. In dubio pro reo – w razie wątpliwości orzekać na korzyść pozwanego
83. In fraudem creditorum – działanie na szkodę wierzycieli
84. In iure cessio – oświadczenie woli w obecności określonego urzędnika
85. In maleficiis voluntas spectatur non exitus – w przestępstwach patrzy się na zamiar nie na wynik
86. In pari causa melior est conditio possidentis – w równej sytuacji lepsza jest pozycja posiadającego
87. Indivisa est causa pignoris – niepodzielna jest podstawa zastawu
88. Infitiando lis crescit ad duplum – sprzeciw w sporze powoduje wzrost zasądzenia na wartość podwójną
89. Infitiatio – bezpodstawne zakwestionowanie zasadności egzekucji
90. Ipso iure – na mocy prawa
91. Is fecit cui prodest – ten uczynił komu przyniosło korzyść
92. Ius disponendi – prawo do dysponowania
93. Ius est ars boni et aequi – prawo jest sztuką stosowania tego co dobre i słuszne
94. Ius possdendi – prawo do posiadania
95. Ius quod ad actiones pertinet – prawo, które dotyczy powództw
96. Ius quod ad personas pertinet – prawo, które dotyczy osób (osobowe)
97. Ius quod ad res pertinet – prawo, które dotyczy rzeczy (rzeczowe)
98. Ius utendi et fruendi – prawo do używania i pobierania pożytków
99. Ius vitae ac necis – prawo życia i śmierci
100. Lex est, quod populus iubet atque constituit – ustawą jest to co lud nakazuje i ustanawia
101. Lex lege tollitur – ustawa znosi ustawę
102. Lex non obligat nisi promulgata – ustawa nie obowiązuje jeżeli nie została ogłoszona
103. Lex retro non agit – prawo nie działa wstecz
104. Libelli, preces, supplicationes – pisemne prośby o rozstrzygnięc...
KotwGlanach