GOSPODARKA_NIERUCHOMOŚCIAMI.pdf

Dz.U.04.261.2603

2005.01.01

zm. Dz.U.04.281.2782

art. 3

2005.07.30

zm. Dz.U.05.130.1087

art. 5

2005.10.07

zm. Dz.U.05.169.1420

art. 35

2005.10.13

zm. Dz.U.05.175.1459

art. 7

2006.04.18

zm. przen. Dz.U.00.6.70

art. 1

2006.07.24

zm. Dz.U.06.104.708

art. 173

2006.12.16

zm. Dz.U.06.220.1601

art. 3

2007.01.01

zm. Dz.U.06.220.1600

art. 21

2007.04.18

zm. przen. Dz.U.07.69.468

ogólne

2007.10.22

zm. Dz.U.07.173.1218

art. 1

2008.01.01

zm. Dz.U.07.173.1218

art. 1

USTAWA

z dnia 21 sierpnia 1997 r.

o gospodarce nieruchomościami.

(tekst jednolity)

Dział I

Przepisy ogólne

Art. 1. Ustawa określa zasady:

1) gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz własność

jednostek samorządu terytorialnego;

2) podziału nieruchomości;

3) scalania i podziału nieruchomości;

4) pierwokupu nieruchomości;

5) wywłaszczania nieruchomości i zwrotu wywłaszczonych nieruchomości;

6) udziału w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej;

7) wyceny nieruchomości;

8) działalności zawodowej, której przedmiotem jest gospodarowanie nieruchomościami.

Art. 2. Ustawa nie narusza innych ustaw w zakresie dotyczącym gospodarki nieruchomościami, a w

szczególności:

1) ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz. U. z 2004 r. Nr

167, poz. 1758 oraz z 2005 r. Nr 94, poz. 788 i Nr 183, poz. 1538);

2) ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (Dz. U. z 2003 r. Nr 178, poz. 1749, z

2004 r. Nr 116, poz. 1206, z 2006 r. Nr 227, poz. 1658 oraz z 2007 r. Nr 64, poz. 427);

3) ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, z późn. zm. 1) );

4) ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa

(Dz. U. z 2004 r. Nr 208, poz. 2128, z późn. zm.);

5) ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu

Drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2571, z późn. zm.);

6) ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z

2005 r. Nr 41, poz. 398, z późn. zm. 2) );

7) ustawy z dnia 30 maja 1996 r. o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Państwa

oraz o Agencji Mienia Wojskowego (Dz. U. z 2004 r. Nr 163, poz. 1711, z późn. zm.);

8) ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.);

9) ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696, z późn. zm.);

10) ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94);

11) ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w

zakresie dróg publicznych (Dz. U. Nr 80, poz. 721, z późn. zm.).

Art. 3. 1. Właściwym w sprawach gospodarki nieruchomościami, regulowanych przepisami ustawy,

jest minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej.

2. Organem doradczym ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i

mieszkaniowej w sprawach gospodarki nieruchomościami jest Państwowa Rada Nieruchomości.

3. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej powołuje i

odwołuje przewodniczącego i członków Rady, o której mowa w ust. 2, oraz ustala, w drodze zarządzenia,

jej regulamin, który określa organizację i zasady działania Rady.

Art. 4. Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) nieruchomości gruntowej - należy przez to rozumieć grunt wraz z częściami składowymi, z

wyłączeniem budynków i lokali, jeżeli stanowią odrębny przedmiot własności;

2) zasobie nieruchomości - należy przez to rozumieć nieruchomości, które stanowią przedmiot

własności Skarbu Państwa, gminy, powiatu lub województwa i nie zostały oddane w użytkowanie

wieczyste, oraz nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego Skarbu Państwa,

gminy, powiatu lub województwa;

3) działce gruntu - należy przez to rozumieć niepodzieloną, ciągłą część powierzchni ziemskiej

stanowiącą część lub całość nieruchomości gruntowej;

3a) działce budowlanej - należy przez to rozumieć zabudowaną działkę gruntu, której wielkość, cechy

geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej

umożliwiają prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków i urządzeń położonych na tej działce;

3b) zbywaniu albo nabywaniu nieruchomości - należy przez to rozumieć dokonywanie czynności

prawnych, na podstawie których następuje przeniesienie własności nieruchomości lub przeniesienie

prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej albo oddanie jej w użytkowanie wieczyste;

4) poprzednim właścicielu - należy przez to rozumieć osobę, która została pozbawiona prawa własności

nieruchomości wskutek jej wywłaszczenia albo przejęcia na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz

jednostki samorządu terytorialnego na podstawie innych tytułów;

5) planie miejscowym - należy przez to rozumieć miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, o

którym mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;

6) wycenie nieruchomości - należy przez to rozumieć postępowanie, w wyniku którego dokonuje się

określenia wartości nieruchomości;

6a) określaniu wartości nieruchomości - należy przez to rozumieć określanie wartości nieruchomości jako

przedmiotu prawa własności i innych praw do nieruchomości;

7) powszechnej taksacji nieruchomości - należy przez to rozumieć wycenę nieruchomości, w wyniku

której następuje ustalenie wartości katastralnej nieruchomości;

8) szacowaniu nieruchomości - należy przez to rozumieć czynności związane z określaniem wartości

nieruchomości;

9) właściwym organie - należy przez to rozumieć, z zastrzeżeniem art. 60, starostę, wykonującego

zadanie z zakresu administracji rządowej, w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność

Skarbu Państwa oraz organ wykonawczy gminy, powiatu i województwa w odniesieniu do

nieruchomości stanowiących odpowiednio własność gminy, powiatu i województwa;

9a) samorządowej osobie prawnej - należy przez to rozumieć osoby prawne powoływane lub tworzone

przez organy jednostek samorządu terytorialnego;

9b) jednostce samorządu terytorialnego - należy przez to rozumieć gminę, powiat lub województwo;

9b 1 ) staroście - należy przez to rozumieć również prezydenta miasta na prawach powiatu;

9c)właściwym urzędzie - należy przez to rozumieć starostwo powiatowe, w którym wykonywane są

zadania z zakresu administracji rządowej dotyczące gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa,

albo odpowiednio urząd gminy, starostwo powiatowe lub urząd marszałkowski, w których

prowadzone są sprawy gospodarki nieruchomościami stanowiącymi własność jednostek samorządu

terytorialnego;

9d) radzie lub sejmiku - należy przez to rozumieć radę gminy lub radę powiatu oraz sejmik województwa;

10) jednostce organizacyjnej - należy przez to rozumieć państwową lub samorządową jednostkę

organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej;

11) opłacie adiacenckiej - należy przez to rozumieć opłatę ustaloną w związku ze wzrostem wartości

nieruchomości spowodowanym budową urządzeń infrastruktury technicznej z udziałem środków

Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, środków pochodzących z budżetu Unii

Europejskiej lub ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi, albo opłatę ustaloną w związku

ze scaleniem i podziałem nieruchomości, a także podziałem nieruchomości;

12) spółce - należy przez to rozumieć spółkę akcyjną lub spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością;

13) osobie bliskiej - należy przez to rozumieć zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa,

małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione oraz osobę, która pozostaje ze zbywcą

faktycznie we wspólnym pożyciu;

14) standardach zawodowych - należy przez to rozumieć reguły postępowania przy wykonywaniu

zawodu rzeczoznawcy majątkowego, pośrednika w obrocie nieruchomościami, zarządcy

nieruchomości, ustalone zgodnie z przepisami prawa;

15) organizacjach zawodowych - należy przez to rozumieć utworzone, zgodnie z przepisami o

stowarzyszeniach, stowarzyszenia i związki stowarzyszeń zrzeszające osoby zawodowo wykonujące

czynności odpowiednio rzeczoznawcy majątkowego, pośrednika w obrocie nieruchomościami lub

zarządcy nieruchomości;

16) nieruchomości podobnej - należy przez to rozumieć nieruchomość, która jest porównywalna z

nieruchomością stanowiącą przedmiot wyceny, ze względu na położenie, stan prawny,

przeznaczenie, sposób korzystania oraz inne cechy wpływające na jej wartość;

17) stanie nieruchomości - należy przez to rozumieć stan zagospodarowania, stan prawny, stan

techniczno-użytkowy, a także stan otoczenia nieruchomości, w tym wielkość, charakter i stopień

zurbanizowania miejscowości, w której nieruchomość jest położona;

18) łączności publicznej - należy przez to rozumieć infrastrukturę telekomunikacyjną służącą

zapewnieniu publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych w rozumieniu przepisów prawa

telekomunikacyjnego.

Art. 5. Waloryzacji kwot należnych z tytułów określonych w ustawie dokonuje się przy zastosowaniu

wskaźników zmian cen nieruchomości ogłaszanych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, w

drodze obwieszczeń, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Art. 6. Celami publicznymi w rozumieniu ustawy są:

1) wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa, utrzymywanie oraz wykonywanie

robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, a także łączności

publicznej i sygnalizacji;

1a) wydzielenie gruntów pod linie kolejowe oraz ich budowa i utrzymanie;

1b) wydzielanie gruntów pod lotniska, urządzenia i obiekty do obsługi ruchu lotniczego, w tym rejonów

podejść, oraz budowa i eksploatacja tych lotnisk i urządzeń;

2) budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania

płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do

korzystania z tych przewodów i urządzeń;

3) budowa i utrzymywanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę,

gromadzenia, przesyłania, oczyszczania i odprowadzania ścieków oraz odzysku i unieszkodliwiania

odpadów, w tym ich składowania;

4) budowa oraz utrzymywanie obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska, zbiorników i innych

urządzeń wodnych służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji przepływów i ochronie przed powodzią,

a także regulacja i utrzymywanie wód oraz urządzeń melioracji wodnych, będących własnością

Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego;

5) opieka nad nieruchomościami stanowiącymi zabytki w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i

opiece nad zabytkami;

5a) ochrona Pomników Zagłady w rozumieniu przepisów o ochronie terenów byłych hitlerowskich

obozów zagłady oraz miejsc i pomników upamiętniających ofiary terroru komunistycznego;

6) budowa i utrzymywanie pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji, sądów i

prokuratur, państwowych szkół wyższych, szkół publicznych, a także publicznych: obiektów ochrony

zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej, placówek opiekuńczo-wychowawczych i obiektów

sportowych;

6a) budowa i utrzymywanie obiektów oraz pomieszczeń niezbędnych do realizacji obowiązków w

zakresie świadczenia przez operatora publicznego powszechnych usług pocztowych, a także innych

obiektów i pomieszczeń związanych ze świadczeniem tych usług;

7) budowa i utrzymywanie obiektów oraz urządzeń niezbędnych na potrzeby obronności państwa i

ochrony granicy państwowej, a także do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, w tym budowa i

utrzymywanie aresztów śledczych, zakładów karnych oraz zakładów dla nieletnich;

8) poszukiwanie, rozpoznawanie, wydobywanie i składowanie kopalin stanowiących własność Skarbu

Państwa oraz węgla brunatnego wydobywanego metodą odkrywkową;

9) zakładanie i utrzymywanie cmentarzy;

9a) ustanawianie i ochrona miejsc pamięci narodowej;

9b) ochrona zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt lub siedlisk przyrody;

10) inne cele publiczne określone w odrębnych ustawach.

Art. 7. Jeżeli istnieje potrzeba określenia wartości nieruchomości, wartość tę określają rzeczoznawcy

majątkowi, o których mowa w przepisach rozdziału 1 działu V.

Art. 8. Jeżeli przy załatwianiu spraw, o których mowa w przepisach działu III, nie istnieje możliwość

zawiadomienia stron o decyzjach i innych czynnościach organów administracji publicznej ze względu na

nieustalone adresy stron, stosuje się art. 49 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Art. 9. W sprawach, o których mowa w przepisach działu III, z wyłączeniem art. 97 ust. 3 pkt 1, art.

122 i art. 126, wykonanie decyzji następuje po upływie 14 dni od dnia, w którym upłynął bezskutecznie

termin do wniesienia skargi na decyzję do sądu administracyjnego. W przypadku wniesienia skargi do

sądu administracyjnego w tych sprawach organ, który wydał decyzję, wstrzymuje z urzędu jej wykonanie,

w drodze postanowienia, na które nie przysługuje zażalenie.

Art. 9a. Organem wyższego stopnia w sprawach określonych w ustawie, rozstrzyganych w drodze

decyzji przez starostę wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, jest wojewoda.

Dział II

Gospodarowanie nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz własność

jednostki samorządu terytorialnego

Rozdział 1

Zasady ogólne

Art. 10. 1. Przepisy niniejszego działu stosuje się do nieruchomości stanowiącej własność Skarbu

Państwa oraz własność jednostek samorządu terytorialnego.

2. Przepisy dotyczące jednostek samorządu terytorialnego stosuje się odpowiednio do związków tych

jednostek.

3. Przepisy dotyczące czynności cywilnoprawnych, dokonywanych między Skarbem Państwa a

jednostkami samorządu terytorialnego, stosuje się odpowiednio do czynności cywilnoprawnych

dokonywanych między tymi jednostkami.

4. Jeżeli nieruchomość jest przedmiotem współwłasności Skarbu Państwa lub jednostek samorządu

terytorialnego i osób trzecich, przepisy niniejszego działu stosuje się wyłącznie do gospodarowania

udziałem Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego w tej nieruchomości.

5. Przepisy niniejszego działu stosuje się z uwzględnieniem przepisów o pomocy publicznej.

Art. 11. 1. Z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów niniejszej ustawy oraz odrębnych

ustaw, organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami jest

starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, a organami reprezentującymi jednostki

samorządu terytorialnego są ich organy wykonawcze.

2. Jeżeli przepisy ustawy wymagają udzielenia zgody przez radę, sejmik lub wojewodę, wyrażenie

zgody, z wyjątkiem zgody, o której mowa w art. 46 ust. 4, następuje odpowiednio w drodze uchwały rady

lub sejmiku albo zarządzenia wojewody wydanego w terminie miesiąca od złożenia odpowiedniego

wniosku przez starostę.

Art. 11a. Przepis art. 11 ust. 1 stosuje się do czynności prawnych lub czynności procesowych

podejmowanych na rzecz lub w interesie Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.

Art. 12. Organy, o których mowa w art. 11, działające za Skarb Państwa i jednostkę samorządu

terytorialnego, są zobowiązane do gospodarowania nieruchomościami w sposób zgodny z zasadami

prawidłowej gospodarki.

Art. 13. 1. Z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem

obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się,

oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także

mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do

spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek

tworzonych fundacji.

1a. Nieruchomość może być także przekazywana nieodpłatnie w drodze umowy, w tym również w

formie darowizny, partnerowi prywatnemu lub spółce, o której mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca

2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. Nr 169, poz. 1420) jako wkład własny podmiotu

publicznego w celu realizowania zadań publicznych w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, z

zastrzeżeniem art. 25 ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym.

2. Nieruchomość może być, z zastrzeżeniem art. 59 ust. 1, przedmiotem darowizny na cele

publiczne, a także przedmiotem darowizny dokonywanej między Skarbem Państwa a jednostką

samorządu terytorialnego, a także między tymi jednostkami. W umowie darowizny określa się cel, na który

nieruchomość jest darowana. W przypadku niewykorzystania nieruchomości na ten cel darowizna podlega

odwołaniu, z zastrzeżeniem ust. 2a.

2a. Darowizny nieruchomości stanowiącej przedmiot własności Skarbu Państwa dokonuje starosta,

wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej - za zgodą wojewody, a nieruchomości stanowiącej

przedmiot własności jednostki samorządu terytorialnego jej organ wykonawczy - za zgodą rady albo

sejmiku. Odstąpienie od odwołania darowizny następuje za zgodą organu, który wyraził zgodę na jej

dokonanie.

3. Prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej może być przedmiotem wkładu

niepieniężnego (aportu) wnoszonego do spółki.

4. Sprzedaż, zamiana, darowizna lub oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości wpisanych do

rejestru zabytków, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, a

także wnoszenie tych nieruchomości jako wkładów niepieniężnych (aportów) do spółek, wymaga

pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Art. 14. 1. Nieruchomości stanowiące przedmiot własności Skarbu Państwa mogą być sprzedawane

jednostkom samorządu terytorialnego za cenę niższą niż ich wartość rynkowa lub oddawane tym

jednostkom w użytkowanie wieczyste bez pobierania pierwszej opłaty. Nieruchomości stanowiące

przedmiot własności jednostek samorządu terytorialnego mogą być sprzedawane Skarbowi Państwa lub

innym jednostkom samorządu terytorialnego za cenę niższą niż wartość rynkowa nieruchomości albo

oddawane im w użytkowanie wieczyste bez pobierania pierwszej opłaty.

2. Nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa mogą być nieodpłatnie obciążane na rzecz

jednostek samorządu terytorialnego ograniczonymi prawami rzeczowymi. Nieruchomości stanowiące

własność jednostek samorządu terytorialnego mogą być nieodpłatnie obciążane na rzecz Skarbu Państwa

lub innych jednostek samorządu terytorialnego ograniczonymi prawami rzeczowymi.

3. Nieruchomości mogą być przedmiotem zamiany między Skarbem Państwa a jednostkami

samorządu terytorialnego oraz między tymi jednostkami, bez obowiązku dokonywania dopłat w przypadku

różnej wartości zamienianych nieruchomości.

4. Przepis ust. 3 stosuje się również w razie zamiany własności nieruchomości na prawo użytkowania

wieczystego lub prawa użytkowania wieczystego na własność, a także zamiany praw użytkowania

wieczystego dokonywanej między Skarbem Państwa a jednostkami samorządu terytorialnego oraz

między tymi jednostkami.

5. Zawarcie umów w sprawach, o których mowa w ust. 1-4, wymaga uprzedniej zgody wojewody w

odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa albo zgody odpowiednio rady lub

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: