SPOWIEDŹ I KIEROWNICTWO DUCHOWE W OCZACH KAPŁANA.pdf

OD „ PRALNI CHEMICZNEJ” DO MIŁ OŚ CI OJCA

SPOWIEDŹ I KIEROWNICTWO DUCHOWE W OCZACH KAPŁ ANA

- rozmowa z ks. Stefanem Czermiń skim, duszpasterzem akademickim, spowiednikiem,

kierownikiem duchowym

Dla człowieka wierzą cego spowiedź jest spotkaniem z Bogiem, choć nie zawsze

równie odczuwalnym. Czym jest sakrament Pojednania dla spowiednika, na przykład dla

Ojca?

Człowiek nosi w sercu jakieś , niejasne na początku, pragnienie kontaktu z Bogiem. Nosi

też w swoim sercu jako dramat to doś wiadczenie swojej słaboś ci, któ re z czasem staje się

czymś bardzo drę czącym. I odkrycie spowiedzi, ż e ona jest spotkaniem z Kochającym Bogiem,

z Jezusem, któ ry dokładnie „w sam raz”, cudownie się pojawia jako rozwiązanie tej udrę ki, to

niesamowity skarb dla człowieka, ró wnież dla mnie osobiś cie. I nie wiem, czy mó głbym ż yć bez

tego. Oczywiś cie to doś wiadczenie sakramentu pokuty to pewien proces . Na początku człowiek

chce się oczyś cić, zrzucić z siebie to pię tno i brud grzechu. Lecz powoli, powoli zaczyna

odkrywać, ż e jego zmaganie się ze słaboś cią to jakaś droga, na któ rej Pan Jezus go nie

opuszcza, a nawet przez któ rą go formuje. Spowiedź, będąc z początku swoistą „pralnią

chemiczną”.., stopniowo staje się wię c szkołą bycia z Bogiem, powoli zaczyna się odkrywać tę

czułą i troskliwą miłość Ojca, któ ry nas nie zostawi w naszej słaboś ci. Odkrywa się też jakąś

niespodzianą szansę na Zjednoczenie z Bogiem....

Czy doświadczenie słuchania spowiedzi można w jakiś sposób porównać z

doświadczeniem penitenta?

Dla spowiednika jest to niezwykła szansa wglądu w duszę ludzką. I niewątpliwie jest dla

niego jakimś wielkim pocieszeniem, gdy widzi, ż e nie tylko on zmaga się ze swoją słaboś cią, ale

ż e jest to nasza wspó lna niedola czy dola. W pewnym momencie odkrywa też , ż e jego

zmaganie staje się jakimś cennym doś wiadczeniem, źró dłem, z któ rego moż e korzystać,

prowadząc dusze. To cudowny i niezwykły podarunek ze strony Boga: pozytywny sens własnej

słaboś ci. Najpię kniejsza jest, chwila, gdy kapłan, mimo swojej słaboś ci i ograniczenia moż e

przekazać miłosierdzie Boż e: dlatego właś nie spowiedź jest cudem, „cudem w konkrecie”

Jeden z francuskich kapłanów w książce o sakramencie pojednania pisze: „ To

przejmują ce doświadczenie. załujemy czasem, że penitenci go nie znają . Z pewnością nie

żywiliby już tego okropnego strachu ,że ksią dz ich potępia i lekceważy w swoim sercu” 12

Myś lę ,że ten strach, któ ry nas ogarnia przed spowiedzią to jedno z najbardziej

perfekcyjnych działań szatana, któ ry, wykorzystując naszą pychę i pragnienie własnej chwały,

1 Claude Jean- Nesmy « Pourqoui se confesser aujord’hui ?Foi Vivante, 1962

wmawia nam, ż e grzech nas całkowicie kwestionuje i ż e musimy byś przez wszystkich

potę pieni; jakby chciał zniszczyć w nas nadzieję , ż e Pan Jezus nas kocha. To jest w jakiś

sposó b wspó lne nam wszystkim. Natomiast ten strach powinien jednak dotyczyć zupełnie

czegoś innego; on mnie ogarnia, gdy mam do czynienia z penitentem i widzę w nim te opory. I

tak się strasznie boję , ż e on im ulegnie, ż e nie wyzna, ż e nie powierzy Jezusowi swoich

słaboś ci. I tak bardzo się cieszę , kiedy ktoś przełamuje to w duchu nadziei, ż e Jezus mu

przebaczy. Właściwie stałym dramatem ż ycia kapłańskiego nie są ludzkie grzechy, tylko ta

nieufność, któ ra nie pozwala nam przyjść do spowiedzi, patrzenie na ludzi, któ rzy rezygnują z

sakramentu, nie chcą się przełamać, któ rzy kierują się osobą kapłana. To jest jego wielki

dramat: co się stanie z tymi ludźmi, dlaczego nie mogę im pomó c, dlaczego oni nie chcą dać

sobie pomó c. czy jest jakaś wina po mojej stronie, ż e oni nie mają do mnie zaufania.

Ludzie często wolą się spowiadać w innej parafii, u nieznajomego księdza i to

wydaje się naturalne. Z drugiej strony dlaczego wielu szuka stałego spowiednika?

Na kró tką metę rzeczywiś cie bardzo człowiek tęskni za tą anonimowoś cią, ż eby nie

musiał się oskarż ać przed kimś znajomym; ale to nie wystarcza. Gdyż jeszcze bardziej człowiek

szuka zrozumienia, rzeczywistej wskazó wki, jakiegoś ś wiatła Boż ego... Dlatego coraz bardziej

sobie ceni, ż e znajduje drugiego człowieka, kapłana, wobec któ rego moż e wszystko dokładnie

powiedzieć i z wiarą przyjąć to, co kapłan rozeznaje. Tworzy się przy tym jakieś pokrewieństwo

duchowe, zaczynamy odkrywać jakieś wię zy mię dzy sobą, budowane przez samego Boga,

zasiewającego w naszych sercach pragnienie przebywania z Nim, ś wię toś ci, posłuszeństwa

Jego Woli. Rodzi się wdzię czność za kapłana, któ ry jest narzę dziem miłosierdzia Boż ego i

któ remu nie trzeba opowiadać wszystkiego od początku, lecz relacjonować poszczegó lne etapy

swojego kroczenia na szlaku duchowych zmagań.

Papież mówi, że wyrzuty sumienia to forma koniecznego oczyszczenia 3 . Cytuje też

Szekspira: ” Sumienie moje posiada tysią c osobnych języków, a każdy język mi głosi

osobną opowieść , a każda opowieść potępia mnie jako złoczyń cę” 45 Czy sumienie

zawsze słusznie nas oskarża? Czy zawsze zdolne jest rozeznać , co naprawdę niszczy

więź z Bogiem?

Oczywiś cie, ż e sumienie jest gosem Boż ym, naszą wielką szansą, wrę cz

doś wiadczeniem ś wiatła Boż ego, kiedy się w nie wsłuchamy. Lecz, pozakrywane licznym

zasłonami naszych duchowych słaboś ci, wymaga ono pewnej duchowej formacji. Czasem

ciężko dosłuchać się głosu Boż ego. Zresztą bardzo czę sto sumienie reaguje w poś redni

sposó b; to znaczy, kiedy sucham spowiednika, w pewnych momentach sumienie to

niesamowicie wyraźnie i mocno podkreś la mi, ż e spowiednik mó wi prawdę , ż e to jest właś nie to,

Kardynał 3 Karol Wojtyła « Znak, któremu sprzeciwiać się będą . »

4 King Richard III,V,III.

co chciałem usłyszeć. Właś nie w tych systematycznie powtarzanych rozmowach sumienie się

uwraż liwia, coraz bardziej uczy się pod kierunkiem kapłana suchać Boga, coraz lepiej

przekazuje Jego głos i wolę . To kształtowanie sumienia daje nam też duż o satysfakcji, a nawet

uwalnia nas od pewnych stresó w. Zaczynamy odróż niać głos naszego egoizmu od głosu

sumienia, rozpoznawać to, jak mó wił Szekspir „tysiąc ję zykó w”, w któ rych kryje się czę sto jakieś

uwikłanie, uzależ nienie od opinii ludzkiej; zaczynamy powoli uwalniać się od róż nych

uzależ nień.

Czy kierownictwo duchowe to coś więcej niż stała i systematyczna spowiedź u

tego samego kapłana? Kiedy ludzie o nie proszą lub Ojciec je proponuje?

Potrzeba kierownictwa duchowego rodzi się w człowieku w momencie, kiedy zaczyna

odkrywać wagę ż ycia wewnę trznego; dostrzegać, ż e najważ niejsze rzeczy dzieją się jednak w

sercu człowieka, w relacji z Bogiem, ż e to, co robi, myś li nie jest oboję tne, ż e to moż e Boga

ranić, ż e moż e skończyć się nawet jakimś postę pującym paraliż em, zdolnym odsunąć, nas od

Boga, oddzielić ...moż e nawet na wieczność... Człowiek, w któ rym rodzi się ta relacja z Bogiem

chciałby wię c coraz bardziej doś wiadczać tego prowadzenia, doznawać miłosierdzia Ojca i

przytulenia, przygarnię cia Jego ramion. Rozumie też , ż e sam nie da rady, nie zdoła spojrzeć na

swoje ż ycie z odpowiedniej perspektywy. Jesteś my trochę ś lepi, jesteś my w jakimś mroku. Stąd

właś nie rodzi się potrzeba kierownictwa duchowego. Jednak raczej mówi się o tym ogó lnie,

zachę ca się do tego. Ja przynajmniej nie proponuję tego wprost, raczej czekam, aż ta potrzeba

zbudzi się w danym człowieku. A i to nie wystarcza, musi być jeszcze z mojej strony zgoda.

Najpierw więc ta osoba pyta?

Tak, prosi o kierownictwo. I są pewne okolicznoś ci, kiedy odmawia się tego. Mogą to być

bardzo proste, techniczne trudnoś ci, polegające na tym, ż e nie moż na zagwarantować

systematycznego spotykania się . Mogą być też uwarunkowania wewnę trzne, na przykład zbyt

silny związek jakiejś osoby z kapłanem czy jeszcze inne warunki, któ re sugerują, ż eby ta osoba

dalej szukała, dalej prosiła Pana Boga o łaskę innego kapłana.

Wiele osób, zwłaszcza w środowisku akademickim od lat jeź dzi z Ojcem na różne

„ wyrypy” (stare Ojca określenie) „ busem” , czy to na ukochany przez studentów Stary

Groń koło Brennej, czy na. sam biegun północny, zdobywać alpejskie szczyty lub do

pobliskiego sanktuarium; cieszą c się każdym kontaktem z Ojcem. Czy więzy przyjaź ni z

dzieć mi duchowymi nie pomagają w prowadzeniu ich do Boga?

Faktycznie, w duszpasterstwie akademickim narodziło się bardzo wiele przyjaźni. Tworzy

się taka duchowa rodzina. Zwłaszcza codzienna Eucharystia, w któ rej razem uczestniczymy

podczas róż nych „wyryp”, nas bardzo jednoczy. Potrzeba kierownictwa duchowego jest bardzo

łatwa w realizacji, kiedy ma się kapłana, przeznaczonego do opieki duchowej nad daną

wspó lnotą. Myś lę , ż e Pan Bóg wielokrotnie wzbudzał w ludziach pragnienie kierownictwa

duchowego poprzez dar przyjaźni. Po prostu studenci i moi uczniowie, dziewczyny i chłopcy

czuli, ż e ja ich nie odrzucę i stąd prosili o kierownictwo duchowe.

Kiedy Ojciec zaczął być czyimś ojcem duchowym? Czy da się wyłonić jakiś

począ tek?

Czułem już od początku kapłaństwa, ż e ludzie pokładali wielką nadzieję w moich radach,

w tym prowadzeniu przeze mnie. Ale wtedy tego nie rozumiałem, myś lałem, ż e to jest coś

naturalnego, co przeż ywa każ dy kapłan. Nie rozumiałem samego kierownictwa duchowego,

dopó ki sam nie zacząłem szukać kierownika. Moż na powiedzieć, ż e byłem nie całkiem

ś wiadomym kierownikiem duchowym wcześ niej. Wprawdzie poś wię całem się , widziałem sens

czę stych, systematycznych spowiedzi, robiłem to tak jak umiałem, ale prawdziwe kierownictwo

duchowe odkryłem dopiero kiedy, przytłoczony moimi osobistymi problemami, zacząłem szukać

kapłana, któ ry by był moim ojcem duchowym. I znalazłem go. To on właśnie, przez sam fakt

prowadzenia, uczył mnie powoli, co to znaczy być kierownikiem duchowym. Zrozumiałem też ,

jakie istnieją niebezpieczeństwa i niezrę cznoś ci w prowadzeniu dusz i jak bardzo trzeba się

modlić o dar dobrego kierownictwa duchowego. Coraz bardziej odczytywałem również łaskę ,

jaka spotyka kapłana, w postaci ludzi, któ rzy proszą o nie.

Czy pamięta Ojciec jakieś szczególne przeżycie zwią zane z kierownictwem

duchowym czy spowiedzią ?

Kto wie czy, obok Eucharystii, właś nie posługa w ramach sakramentu pojednania nie jest

tą najpełniejszą realizacją misji kapłana, jego powołania; rzeczywiś cie, jako spowiednik i

kierownik duchowy przypominam sobie masę róż nych poruszających sytuacji, gdzie Pan Jezus

mnie bardzo karmił swoją miłoś cią. Na przykład, taka, kiedy szedłem tymi bardzo

przygnę biającymi korytarzami metra paryskiego... to był akurat dzień wigilijny, byłem trochę

przygaszony faktem, ż e Wigilię bę dę spę dzał daleko od domu. Tłum przelewał się poś piesznie ,

anonimowy, załatwiający jeszcze tysiące spraw. Każ dy wyobcowany, nie zwracający jeden na

drugiego uwagi, każ dy biegnie w swoją stronę . To jest bardzo przykre wraż enie. I nagle

podbiega do mnie z tego tłumu dziewczyna, moja penitentka, któ ra z radoś cią mnie spostrzega i

mó wi: ”Proszę księ dza, czy mó głby mnie ksiądz wyspowiadać, ( Polka), bo jest dzisiaj Wigilia i

ja już nie dam rady nigdzie się wyspowiadać. Stanę liś my na boku i zacząłem ją spowiadać. W

ten dzień kiedy doś wiadczyłem ze wzruszeniem takiego niezwykłego Boż ego Narodzenia, w

gwarze tego, zupełnie nie myś lącego o Bogu tłumu, w tych lochach, któ re czę sto kojarzą się z

mocami ciemnoś ci, z ludźmi zniewolonymi róż nymi pę tami zła zabłysło jakieś ś wiatło w sercu tej

dziewczyny w momencie kiedy dawałem jej rozgrzeszenie. Po prostu Boż e Narodzenie. Bó g się

narodził w tym ludzkim ś wiecie naszej nę dzy. To było dla mnie niezwykle pocieszające.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: