PSZCZELARSTWO W OPINII STUDENTÓW.pdf

(175 KB) Pobierz
biul18
BIULETYN NAUKOWY
Skrót: Biul. Nauk., Nr 18, 2002
PSZCZELARSTWO W OPINII STUDENTÓW
UNIWERSYTETU WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
Beata Bąk, Janusz Bratkowski Jerzy Wilde
Katedra Pszczelnictwa UWM, Olsztyn
S ł o w a k l u c z o w e: produkty pszczele, studenci UWM.
Streszczenie
Badania przeprowadzone wśród studentów UWM wykazały, że najchętniej zakupywanym przez
nich produktem pszczelim jest miód. Ponad połowa przebadanych studentów zaopatruje się w ten
produkt, gdy zabraknie go w domu, więcej niż 1/3 nabywa miód okazjonalnie, a tylko 10% kupuje miód
podczas choroby. Respondenci przy zakupie tego produktu kierują się głównie zaufaniem do
pszczelarza i ceną. Znajomością pozostałych produktów pszczelich wykazało się 80% ankietowanych,
przy czym popularność takich produktów, jak wosk, pyłek, mleczko, kształtowała się na tym samym
poziomie (po 30%). Zwiedzić gospodarstwo pasieczne i zapoznać się z życiem pszczół, prowadzeniem
pasieki i sposobem przygotowania produktów pszczelich do sprzedaży chciałoby 3/4 ankietowanych.
Najwyższy poziom znajomości produktów pszczelich wykazywali studenci z wydziałów Medycyny
Weterynaryjnej, Biologii oraz Bioinżynierii Zwierząt. Najsłabszą znajomością produktów pasiecznych
wykazali się ankietowani z Wydziału Nauk Technicznych.
BEEKEEPING IN THE OPINION OF STUDENTS OF THE
UNIVERSITY OF WARMIA AND MAZURY IN OLSZTYN
Beata Bąk, Janusz Bratkowski, Jerzy Wilde
Department of Apiculture, University of Warmia and Mazury in Olsztyn
K e y w o r d s: bee products, students.
Abstract
The results of a survey conducted among students of the University of Warmia and Mazury in
Olsztyn show that the bee product they purchase most often is honey. Over half of the respondents
buy honey when they run short of it, more than 1/3 of them buy it occasionally, and only 10% in the
case of a disease. Their purchase decisions are based first of all on their confidence in a given apiarist,
and price. Ca. 80% of the students examined knew also the other bee products. The popularity of wax,
pollen and royal jelly was at the same level (30%). 3/4 of the respondents declared the willingness to
visit an apiary and familiarize themselves with bee life, apiary management and product preparation
for sale. Veterinary Medicine, Biology and Animal Bioengineering students demonstrated the widest
scope of knowledge about bee products, whereas Technical Science students – the narrowest.
82462090.015.png
36
Beata Bąk, Janusz Bratkowski, Jerzy Wilde
Wstęp
Zmiany, które zaszły w Polsce, zmieniają spojrzenie pszczelarzy na sposób
prowadzenia gospodarstw pasiecznych. Prowadzenie pasieki opłaca się tylko
tym, którzy wdrażają nowe rozwiązania technologiczne, powiększają pasiekę
i zwiększają wydajność pracy, poprawiając jakość pozyskiwanych produktów
i minimalizując koszty produkcji (W ILDE ,C ICHOŃ 1999). Tymczasem niskie
ceny produktów pasiecznych i rosnąca konkurencja spowodowana importem
taniego miodu z zagranicy skutecznie odstraszają od zawodu pszczelarza.
Niezbędna staje się więc umiejętność bezpośredniej sprzedaży produktów
pasiecznych, która najczęściej jest warunkiem opłacalności prowadzenia pasiek
(W ILDE ,S ZULC 2000). Występuje brak następców lub nowych adeptów pszczela-
rstwa. Należy zadać sobie pytanie, z czego to wynika? Może zawód ten jest
mało znany młodzieży? Gdzie jest reklama, która dotarłaby do ambitnych,
pełnych zapału młodych ludzi? Czy interesują się oni w ogóle pszczelarstwem?
Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że w produkty pszczele zaopatrują się
przede wszystkim osoby starsze, szukając w nich panaceum na dolegliwości
i choroby. Nasuwa się pytanie na ile młodzi ludzie interesują się produktami
pszczelimi i jaki poziom wiedzy mają na ich temat? Młodzież to dosyć spora
grupa konsumentów, którym pszczelarze mogą oferować pszczele produkty.
Celem badań było określenie stopnia spożywania produktów pszczelich
oraz ich popularności wśród studentów UWM, próbowano również poznać
poziom zainteresowania studentów pszczelarstwem.
Materiał i metody
Badanie wykonano w lutym 2000 r., a polegało ono na przeprowadzeniu
ankiety. Udział w niej wzięło 96 losowo wybranych studentów reprezen-
tujących 9 wydziałów UWM: Bioinżynierię Zwierząt (BZ), Biologię (B), Geode-
zję i Gospodarkę Przestrzenną (G), Medycynę Weterynaryjną (MW), Nauki
Techniczne (NT), Ochronę Środowiska i Rybactwo (OR), Pedagogikę i Wy-
chowanie Artystyczne (P), Rolnictwo i Kształtowanie Środowiska (RK), Za-
rządzanie i Administrację (ZA) (tab. 1).
Studenci musieli odpowiedzieć na 22 pytania. Pierwsze cztery pytania
określały środowisko, z którego ankietowany się wywodzi, oraz jego płeć.
Większa część ankiety dotyczyła miodu. Pytano studentów, podobnie jak
w badaniach M ARZEC (1995) i P IDKA (1998), jak często kupują ten produkt,
w jakich porach roku, w jakich ilościach i opakowaniach oraz czy przy
nabywaniu tego produktu zwracają uwagę na jego postać i odmianę. An-
kietowany musiał odpowiedzieć również na pytania: jakie inne produkty
pszczele zna i czy je zakupuje. Dwa pytania dotyczyły cech, którymi an-
Pszczelarstwo w opinii studentów ...
37
kietowany kieruje się przy zakupie artykułów pasiecznych (M ARZEC 1993,
1994). Ostatni punkt ankiety pozwalał określić stopień zainteresowania stu-
dentów pszczelarstwem.
Zebrane dane zestawiono procentowo w układzie wydziałów i je porów-
nano. Do porównań wyliczono średnie.
Tabela 1
Table 1
Płeć oraz pochodzenie badanych studentów
Sex and place of residence of the respondents
Płeć – Sex
Miejsce zamieszkania
Liczba
(%)
Place of residence
miasto
Wydział
ankietowanych
wieś
Faculty
Number
of respondents
city
rural areas
(%)
(%)
BZ
10
40
60
30
70
B
10
50
50
60
40
G
9
44.5
55.5
100
0
MW
10
20
80
90
10
NT
19
90
10
58,3
41,7
OR
10
50
50
60
40
P
10
20
80
80
20
RK
10
10
90
60
40
ZA
8
37.5
62.5
50
50
Objaśnienia skrótów nazw wydziałów:
Explanation of abbreviated faculty names:
BZ – Bioinżynieria Zwierząt – Faculty of Animal Bioengineering
B – Biologia – Faculty of Biology
G – Geodezja i Gospodarka Przestrzenna – Faculty of Geodesy and Land Management
MW – Medycyna Weterynaryjna – Faculty of Veterinary Medicine
NT – Nauki Techniczne – Faculty of Engineering and Technical Sciences
OR – Ochrona Środowiska i Rybactwo – Faculty of Environmental Sciences and Fisheries
P – Pedagogika i Wychowanie Artystyczne – Faculty of Arts and Educational Sciences
RK – Rolnictwo i Kształtowanie Środowiska – Faculty of Agriculture and Environmental Ma-
nagement
ZA – Zarządzanie i Administracja – Faculty of Management and Business Administration
Wyniki
Wszyscy ankietowani wiedzieli, co to jest miód i deklarowali jego spożywa-
nie. Ponad połowa ankietowanych studentów zaopatruje się w ten produkt, gdy
zabraknie go w domu, więcej niż 1/3 nabywa miód okazjonalnie, a 10% kupuje
miód podczas choroby. Ankieta wykazała, że większość studentów (77%) nie
kupuje tego produktu na zapas, tylko kieruje się potrzebami bieżącymi. Przez
40% ankietowanych miód jest nabywany systematycznie przez cały rok, ale
82462090.016.png
38
Beata Bąk, Janusz Bratkowski, Jerzy Wilde
w największe ilości tego produktu studenci zaopatrują się zimą i jesienią (tab.
2). Bezpośrednio u pszczelarza nabywa miód 65% przebadanych studentów,
a 1/3 w sklepie. Ponad 40% studentów przy wyborze sprzedawcy miodu kieruje
się zarówno zaufaniem do pszczelarza, jak i ceną (rys. 1). Dla 1/3 znaczenie ma
różnorodność odmian miodu. Na ogół studenci nie zwracają uwagi na rodzaj
opakowania, lecz na jego wielkość. Tylko 4% kupuje miód w opakowaniach
większych niż 1 kg. Aż 73% badanych studentów obawia się, że miód mógł być
Tabela 2
Table 2
Sposób postrzegania miodu przez studentów oraz sezonowość zakupów (%)
Perception of honey by students and seasonality of its purchase (%)
Miód postrzegany jako
Honey perceived as
Pora roku – Season
artykuł
spożywczy
food product
systematycznie
Lek
wiosna
lato
jesień
zima
przez cały
Medicine
spring
summer
autumn
winter
rok
all year long
47
87
13
21
30
34
40
50
40
30
20
10
0
zaufanie do pszczelarza – confidence in a given beekeeper
cena price
opinia innych other people's opinion
estetyka opakowania outward apparance of package
wielkoϾ opakowania package size
brak preferencji no preferences
Rys. 1. Cechy, którymi kierują się ankietowani studenci przy zakupie miodu
Fig. 1. Product features that guided the purchase decisions mode by the respondnts
ró¿norodnoœæ odmian diversity of honey kinds
82462090.017.png 82462090.018.png 82462090.001.png 82462090.002.png 82462090.003.png 82462090.004.png 82462090.005.png 82462090.006.png 82462090.007.png 82462090.008.png 82462090.009.png 82462090.010.png
Pszczelarstwo w opinii studentów ...
39
sfałszowany, a prawie połowa, że produkt pozyskano w niehigienicznych
warunkach (tab. 3). Studenci UWM zdecydowanie preferują miód w postaci
płynnej (tab. 3). Tylko 38% ankietowanych przy zakupie miodu nie zwraca
uwagi na jego odmianę. Z palety odmian najczęściej są kupowane miody:
lipowy, wielokwiatowy i spadziowy. Miód jest traktowany przez większość jako
artykuł spożywczy, a połowa przebadanych studentów używa go jako terapeu-
tyku (tab. 3).
Tabela 3
Table 3
Obawy respondentów przy zakupie miodu oraz preferowana jego konsystencja (%)
Objections concerning honey purchase raised by the respondents and preferred honey
consistency (%)
Obawy, że miód jest
Objection that the honey is
Postać miodu – Honey consistency
Pozyskany
w niehigienicznych
warunkach
Harvested in poor
sanitary conditions
fałszowany
płynny
skrystalizowany bez znaczenia
counterfeit
liquid
crystallized
unimportant
46
73
70
9
21
Znajomością pozostałych produktów pszczelich wykazało się 80% ankieto-
wanych, przy czym popularność takich produktów, jak wosk, pyłek, mleczko,
kształtowała się na tym samym poziomie. Znajomością każdego z tych produk-
tów wykazało się ok. 30% respondentów (rys. 2). Większość ankietowanych
osób (3/4) chciałaby zwiedzić gospodarstwo pasieczne i zapoznać się z życiem
pszczół, prowadzeniem pasieki i sposobem przygotowania produktów pszcze-
lich do sprzedaży.
4 50
40
35
30
2 25
34
15
29
28
10
20.4
5
0
wosk
wax
py³ek
pollen
mleczko
royal jelly
propolis
propolis
Rys. 2. Znajomość poszczególnych produktów pszczelich wśród ankietowanych studentów
Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego
Fig. 2. Popularity of particular bee products among polled students of the
University of Warmia and Mazury
82462090.011.png 82462090.012.png 82462090.013.png 82462090.014.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin