IPN-Ezbecy a nauka.pdf

(573 KB) Pobierz
WKLADKA_IPN.QXD
T EMAT MIESIÑC A
A NAUKA
Kontrola rodowiska nauczycielskiego wszystkich stopni od podstawowego po akademicki odgrywaa du
rol w dziaaniach komunistycznej partii i SB Wpyw na ksztatowanie modego pokolenia wywierany przez
nauczycieli wymaga bezwzgldnego eliminowania ze szk i uniwersytetw ludzi negatywnie ustosunkowanych do
PRL W przypadku krgw akademickich na wymg gorliwoci i czystoci ideologicznej nakaday si wywiadowcze
i kontrwywiadowcze cele SB wykorzystujce dziaalno badawcz do szerokiej praktyki szpiegowskiej Osoby
wrogo nastawione do komunizmu bezwzgldnie niszczono w rodzimym rodowisku stosujc wszystkie dostpne
rodki dezintegracyjne
Kuszenie „piknego umysu”
Mirosaw Sikora
IPN Katowice
rodowisko naukowcw byo jest i bdzie na
turalnym obiektem zainteresowania sub spe
cjalnych a co za tym idzie jednym z waniej
szych rde rekrutowania osobowych rde
informacji
Na moliwo operacyjnego zuytko
wania wiedzy naukowcw zwrcia uwag
Suba Bezpieczestwa PRL Departa
menty I (wywiad) i II (kontrwywiad)
MSW interesoway si zwaszcza na
ukowcami ktrzy posiadali ugruntowane
kontakty zawodowe lub prywatne na a
chodzie a przy tym zapraszani byli na
wykady i konferencje organizowane
przez tamtejsze uniwersytety i placwki
badawcze Wizyty stanowiy okazj do za
poznania si ze stanem bada na acho
dzie co niejednokrotnie nie byo moliwe
dla operujcych tam kadrowych pracowni
kw wywiadu polskiego Wywiadowi za
leao na przechwytywaniu zachodniej
myli technicznej poprzez uplasowanie
w tamtejszych rodowiskach naukowych
wasnej agentury Wysiek kontrwywiadu
skupia si natomiast na zabezpieczeniu
analogicznych tajemnic PRL co pozosta
wao w cisym zwizku z inwigilacj pol
skich pracownikw naukowych Obawia
no si nie tylko tego e udziel oni infor
macji obcym subom wiadomie bd
niewiadomie lecz take tego e mog
uciec na achd wywoc nabyt w kra
ju wiedz
Cel
Stefan Wgrzyn urodzi si 2 maja
1925 r w Krakowie Od 193 r mieszka
w Borysawiu Podczas wojny uczszcza
na kursy tajnego nauczania zakoczone
matur w 1943 r W drugiej poowie 1944 r
rozpocz studia na Wydziale Elektrycz
nym Lwowskiego Politechnicznego Insty
tutu przenoszc si po roku na Politech
nik lsk (P) w Gliwicach ktr
ukoczy w 1949 r W badania z dziedzi
ny elektrotechniki angaowa si ju
w czasie studiw wieczc je wydaniem
pionierskiej publikacji w roku zdobycia
dyplomu Dwie kolejne prace przetuma
czono na francuski niemiecki i czeski
W 1951 r Wgrzyn obroni prac doktor
sk W II poowie lat 5 uczestniczy
NIEZALE˚NA
GAZETA POLSKA
Warszawa, 6 czerwca 2008 r.
I
ESBECY
125001434.017.png 125001434.018.png 125001434.019.png 125001434.020.png
E SBECY A NAUK A
Schemat kontaktw zagranicznych prof Stefana Wgrzyna sporzdzony przez SB
granic a i w kraju wrd naukowcw
nie czuby si dobrze”
Wgrzyn da si pozna we Francji jako
badacz wybitnie uzdolniony i obiecujcy
Kontakty zawodowe i prywatne nawiza
z pk prof Jeanem Charlesem Gillem
wykadowc Orodka Studiw i Bada
aeronautycznych i kosmicznych w Tulu
zie oraz Wyszej Pastwowej Szkoy Lot
niczej w Paryu jednej z najbardziej pre
stiowych uczelni o tym profilu w Euro
pie Wgrzyn i Gill rozpoczli realizacj
wsplnych projektw W styczniu 196 r
Wgrzyn ponownie wyjecha do Francji
na p roku Obroni prac doktorsk uzy
skujc drugi tytu tym razem na Uniwer
sytecie w Tuluzie Przy okazji pogbi
i poszerzy znajomoci wchodzc w kon
takt min z prof Jeanem Gilbertem La
gaseem z Laboratorium Inynierii Elek
trycznej w Tuluzie W padzierniku 1961 r
obaj poznani we Francji profesorowie
przyjechali z rewizyt do Politechniki l
skiej w Gliwicach Wyrazem zacienienia
kontaktw by dwuletni sta doktorancki
in Pierrea Vidala asystenta prof La
gasea w kierowanej przez Wgrzyna Ka
tedrze Teorii Regulacji Wydziau Energe
tycznego a nastpnie praktyka mgr in
Adama Bukowego z katedry Wgrzyna we
Francji Wiosn 1962 r Wgrzyn ju jako
profesor kontraktowy (od 1968 prof zwy
czajny) ponownie odwiedza francuskie
orodki naukowe Nic nie wskazywao by
w latach 19591962 SB prbowaa wzno
wi prby werbunku cho cay czas inte
resowano si profesorem Funkcjonariusz
gliwickiej komrki kontrwywiadu prze
prowadzi wiele rozmw z pracownikami
P w tym min z dziekanem Wydziau
Elektrycznego prof Mieczysawem Plu
ciskim otrzymujc informacje z pobytu
francuskich naukowcw w 1961 r Dzie
kan donis min i „w Katedrze prof
Wgrzyna pracowao kilku zdolnych na
ukowcw jednak ze wzgldu na przyna
leno do PPR zostali przez Wgrzyna
wykoczeni i musieli pj do innych
prac” kolei II sekretarz Komitetu
Uczelnianego PPR przekaza informacj
o dwch innych pracownikach naukowych
skonfliktowanych z Wgrzynem oboma
SB przeprowadzia nastpnie rozmowy
Na krawdzi „pozyskania”
Impulsem do wzmoenia inwigilacji
Wgrzyna stay si doniesienia informato
ra o ps „Nero” z kwietnia i wrzenia 1963 r
zgodnie z ktrymi autorytet i koneksje
profesora na achodzie umoliwiy mu
podjcie tam pracy naukowej niemal
w kadej chwili cho nie planowa emi
gracji kierujc si pobudkami patriotycz
nymi W innym wietle przedstawi post
powanie Wgrzyna kontakt subowy SB
ps „Marago” zdaniem ktrego profesora
trzymaa w kraju jedynie chorujca mat
ka aniepokojenie Departamentu II wzbu
dziy kontakty Wgrzyna z wykadowc
paryskiej szkoy lotniczej i pracownikiem
Instytutu ds Bada Jdrowych w Paryu
Ren Boudarelem zaproszonym z inspira
cji profesora na konferencj PAN do Ja
w zagranicznych sympozjach i konferen
cjach Nalea do grupy naukowcw
wspierajcych perspektywiczn dziedzin
bada automatyk W lutym 1964 r
utworzono na gliwickiej uczelni pierwszy
w Polsce Wydzia Automatyki przy kt
rym Katedr Teorii Regulacji obj W
grzyn dokadnie miesic wczeniej zo
sta on oficjalnie zwerbowany jako infor
mator wywiadu SB
Pod lup SB
Departament I zwrci uwag na W
grzyna w 1958 r gdy stara si o paszport
na dziewiciomiesiczny wyjazd do Fran
cji dokd delegowany by przez Ministerstwo
Szkolnictwa Wyszego w celu zrealizowa
nia projektu kolejnej pracy doktorskiej
w Towarzystwie Elektroniki i Automatyki
w Paryu Bezpiece chodzio nie tylko
o zgod Wgrzyna na podzielenie si wra
eniami po powrocie do Polski lecz take
o „naprowadzenie” kadrowego praco
wnika wywiadu ps „Pawe” operujce
go w Paryu na poznanych przez W
grzyna naukowcw i inne osoby stwarza
jce moliwoci werbunku w charakterze
agentw Wywiad wiedzia o wsppracy
paryskiego Towarzystwa Elektroniki i Au
tomatyki z armi francusk Wgrzyn
w opinii SB „wybitna jednostka nauko
wa” wyrazi wwczas gotowo do prze
kazania ewentualnych uzyskanych we
Francji materiaw naukowych i podziele
nia si informacjami o nowinkach tech
nicznych zdecydowanie odmwi jednak
namawiania (przy uyciu pienidzy) ko
gokolwiek do wsppracy z wywiadem
polskim W notatce z rozmowy zanotowa
no „Wgrzyn owiadczy e aczkol
wiek jest to suszne to jednak jest nie
zgodne z jego charakterem i jego osob
Powiedzia otwarcie e nie chce mie
z tym nic wsplnego gdy mogoby mu to
zama karier naukow i z chwil zde
konspirowania nie mgby wyjecha za
II
NIEZALE˚NA
GAZETA POLSKA
Warszawa, 6 czerwca 2008 r.
125001434.001.png 125001434.002.png 125001434.003.png 125001434.004.png
E SBECY A NAUK A
bonny w padzierniku 1963 r o czym
donosi informator ps „Oskar”
W listopadzie 1963 r podjto w War
szawie decyzj o zgromadzeniu materia
w (w tym kompromitujcych jeli uda
oby si takowe uzyska) mogcych sta
nowi fundament pod kolejn prb
werbunku Wgrzyna „po linii” wywiadu
tym razem rwnie pod ktem dziaa po
za Francj (oprcz francuskiego wada
biegle angielskim niemieckim oraz rosyj
skim) Operacj t i zarazem osob profe
sora opatrzono kryptonimem „Dalmer”
Pierwsze rozmowy z Wgrzynem plano
wano prowadzi na tematy oglne a kon
kretne zadania wywiadowcze przedstawi
mu pniej rezygnujc jednak z pobiera
nia zobowizania o wsppracy na pimie
Bezpieka wdroya dziaania operacyjne
w celu pozyskania informatora z grona
wsppracownikw profesora zainstalo
waa podsuch telefoniczny w jego miesz
kaniu i kontrolowaa jego korespondencj
a rozpracowanie „Dalmera” odpowiada
zastpca naczelnika Wydziau VII (wy
wiad naukowotechniczny) Departamentu I
MSW mjr Adam Krzysztoporski (w la
tach 1981982 wiceminister spraw we
wntrznych)
decydowano e podstaw pozyskania
bd zapatrywania patriotyczne Wgrzy
na dowiedziano si bowiem e nie prze
jawia on wikszych aspiracji finansowych
co wykluczao werbunek oparty na tego
typu korzyciach Jako gwny cel wer
bunku wyznaczono zdobycie informacji
o naukowcach francuskich W centrum za
interesowania SB znajdowa si zwaszcza
prof Gille podejrzewany o wspprac
z wywiadem francuskim reszt t sam
obaw ywiono wwczas w stosunku do
Wgrzyna Wywiad polski wykazywa
tym razem wiksz ni w 1958 r determi
nacj „O ile Dalmer nie wyrazi zgody
na wspprac naley poinformowa
Ministerstwo Szkolnictwa Wyszego
e jego wyjazdy do Francji s dla naszego
kraju niepoyteczne Dlatego e przeka
zywane wiadomoci naukowe przez Dal
mera su Francuzom dla celw militar
nych i pomagaj w rozwijaniu potencjau
obronnego tego kraju”
Od przeomu lat 1963 i 1964 Wgrzyn
peni funkcj zastpcy dyrektora ds na
ukowych Instytutu Automatyki PAN i z te
go tytuu bywa regularnie w Warszawie
W styczniu 1964 r w gmachu MSW prze
prowadzono z nim rozmow werbunkow
Major Krzysztoporski uzna werbunek za
udany Wgrzyn ujawni min e zapro
szono go na wykady do Kanady a take
e „ otrzyma propozycj z marynarki
Wojennej USA ktra zbiera znanych spe
cjalistw z caego wiata do prowadzenia
pewnych podstawowych bada nauko
wych w zakresie matematyki posiadaj
cej zastosowanie w automatyce” Jedno
czenie profesor stwierdzi e przez
wzgld na chorob matki adnych du
szych wyjazdw nie planuje Jako infor
matora wywiadu prowadzi mia Wgrzy
na funkcjonariusz Wydziau VII Departa
mentu I kpt Sergiusz Gromotowicz
fotografia grna Po lewej prof Jean Lagasse (fragment czasopisma w materiaach operacyjnych SB)
fotografia dolna Po lewej (w okularach) dr Jacques Richalet (fragment czasopisma w materiaach
operacyjnych SB)
W trakcie kolejnego spotkania Wgrzyn
zaprzeczy jakoby placwki w Paryu
i Tuluzie realizoway programy badawcze
dla si zbrojnych w tym min dotyczce
pociskw rakietowych Gromotowicz ra
portowa „O ile dobrze zrozumiaem
Dalmera to wydaje mi si e chodzi
mu gwnie o karier naukow ktra mi
dzy innymi prowadzi take przez kontakty
i publikacje zagraniczne Przy syste
matycznej z nim pracy moe by interesu
jcym kandydatem do realizacji zada
wywiadowczych w zakresie naukowo
technicznym” W lutym 1964 r Wgrzyn
po krtkiej wizycie we Francji sam skon
taktowa si z kpt Gromotowiczem infor
mujc go e zesp automatykw z Tulu
zy istotnie zamierza podj prace teore
tyczne zwizane z systemami sterowania
do rakiet akomunikowa ponadto e
udao mu si nawiza znajomo z kolej
nym wykadowc paryskiej szkoy lotni
czej prof Jacquesem Richaletem Po spo
tkaniu Gromotowicz zanotowa na temat
„Dalmera” „ podawane przez niego
informacje s prawdziwe a jego stosunek
do nas jest raczej przychylny i zdyscypli
nowany Tym niemniej w obecnym sta
dium wsppracy trudno jeszcze przewi
dzie jak daleko Dalmer moe jeszcze
zaangaowa si do wykonywania na
szych zada”
Nastpne spotkania odbyy si w czerw
cu i listopadzie 1964 r Wgrzyn przeka
zywa na nich informacje o charakterze
naukowym a take personalnym Jednak
konkretne zadania wywiadowcze dotycz
ce francuskiego rodowiska naukowego
przedstawiono mu w styczniu 1965 r
podczas spotkania w Hotelu Europejskim
w Warszawie Profesor odmwi wwczas
ich wykonania powoujc si na przesan
ki moralne Reakcja taka okazaa si dla
funkcjonariuszy SB duym zaskoczeniem
Krzysztoporski ostentacyjnie podzikowa
Wgrzynowi za dotychczasow wsppra
c i zapowiedzia przerwanie dalszych
kontaktw Gromotowicz zanotowa p
niej „Dalmer nic nie odpowiedzia po
tym owiadczeniu jedynie odczuwao si
NIEZALE˚NA
GAZETA POLSKA
Warszawa, 6 czerwca 2008 r.
III
125001434.005.png 125001434.006.png 125001434.007.png
E SBECY A NAUK A
Profesor Stefan Wgrzyn (po lewej) w rozmowie z dr Pierreem Vidalem (fragment czasopisma
w materiaach operacyjnych SB)
micznego rzekomo wykorzystywania
przez Wgrzyna sprztu komputerowego
w kierowanych przez niego komrkach
naukowych SB zainteresowaa si take
koordynowanym przez profesora zaku
pem nowoczesnego komputera „Iris8”
koprodukcji francuskiej firmy CII oraz
amerykaskiego IBM Materiaw kom
promitujcych jednak nie uzyskano Na
przeomie lat 1975 i 1976 zaprzestano in
wigilacji Wgrzyna nie dopatrujc si
w kontaktach z naukowcami francuskimi
znamion dziaalnoci szpiegowskiej pod
krelajc jednoczenie jego pozytywny
stosunek do wadz PRL
Konkluzja
Casus prof Wgrzyna wymyka si
schematowi w ktrym na jednym biegu
nie stoi wiadomy tajny wsppracownik
SB na drugim za osoba przeladowana
Wgrzyn nie obra ani kursu konfrontacji
z bezpiek ani te nie zaprzeda jej swojej
duszy Jego niespena roczny flirt z SB
sprawia wraenie balansowania pomidzy
pragmatyzmem wsppracy z instytucj
pastwow wypeniajc swoje statutowe
obowizki w zakresie wywiadu i kontrwy
wiadu gospodarczego (technologicznego)
z jednej strony a moralnymi konsekwen
cjami teje wsppracy dla kondycji kon
taktw osobistych z francuskimi przyja
cimi z drugiej strony Pytaniem otwar
tym pozostanie na ile prof Wgrzyn
odmawiajc konsekwentnie wsppracy
kierowa si przesankami moralnymi na
ile za obaw o wasny wizerunek na a
chodzie w przypadku gdyby jego kontak
ty ze subami wyszy na jaw Na uwag
zasuguje te postpowanie bezpieki kt
ra ostatecznie nie podja si utrudnienia
profesorowi kontaktw zagranicznych
kalkulujc widocznie e jego wsppraca
ze rodowiskiem francuskim przynosi
PRL wicej poytku ni szkody
e do mocno przeywa ten moment”
Wyraone ustami Krzysztoporskiego
dsintressement ze strony bezpieki byo
jednak pozorem We wnioskach ze spo
tkania czytamy „Pomimo zaistniaej sytu
acji wydaje si e osoba Dalmera nie
moe wyj z punktu naszego widzenia
sic A to ze wzgldu na jego powizania
zagraniczne oraz jego odpowiedzialno
za rozwj automatyzacji w naszym kraju”
i dalej w postulatach „ Przeanalizowa
wszystkich wsppracownikw Dalmera
pod ktem ewentualnego wykorzystania
operacyjnego dla obserwacji figuranta
Utrzyma nadal inwigilacj korespon
dencji Dalmera”
Wywiad traci cierpliwo
W II poowie 1967 r SB porzucia osta
tecznie ide pozyskania Wgrzyna do
wsppracy nie rezygnujc jednak z inwi
gilacji jego osoby W padzierniku zastp
ca naczelnika Wydziau IV (walka z wy
wiadem francuskim) Departamentu II
MSW ppk J Pieniek pisa do naczelni
ka Wydziau II SB KWMO w Katowi
cach „Biorc pod uwag caoksztat sytu
acji zwizanej z osob Wgrzyna naley
liczy si z moliwoci dotarcia do niego
przez wywiad francuski ktry jest nim
niewtpliwie zainteresowany W zwizku
z tym prosz o ponowne operacyjne zain
teresowanie si nim pod ktem obserwacji
jego powiza z Francj Szczeglnie
w wypadku przyjazdw Francuzw
zwizanych w swej pracy z zagadnieniami
wojskowymi naley przeprowadzi cis
kontrol ich pobytu u figuranta stosujc
min zainstalowanie Podsuchu Poko
jowego w jego mieszkaniu ”
W latach 19681969 bezpieka kontynu
owaa rozmowy operacyjne min z pod
wadnymi Wgrzyna w toku ktrych
wyraali si oni o profesorze w do nie
pochlebny sposb zarzucajc mu impul
sywno autorytaryzm a take obnienie
poziomu naukowego W marcu 1971 r do
SB wpyn donos dotyczcy nieekono
Fotografia operacyjna wykonana przez Wydzia „B” SB (obserwacja zewntrzna) 8 padziernika 1963 r
o godz 142 przy wczesnej ul Katowickiej w Gliwicach W rodku (z literk „S” nad gow) figurant
ps „Sowik” ktrym by najprawdopodobniej Ren Boudarel
IV
NIEZALE˚NA
GAZETA POLSKA
Warszawa, 6 czerwca 2008 r.
125001434.008.png 125001434.009.png 125001434.010.png 125001434.011.png
E SBECY A NAUK A
„Wywrotowcy” z katedralnej krypty
Adam Dziuba
IPN Katowice
W latach 19841986 katowicka Suba Bezpie
czestwa podja szereg dziaa wymierzonych
przeciwko grupie naukowcw spotykajcych si
w krypcie katowickiej katedry pw Chrystusa Kr
la Te „schadzki” cho nieformalne nie miay jed
nak nic wsplnego z prb obalenia systemu
Na spotkaniach naukowcw zamierzano
stworzy klimat do merytorycznych dys
kusji dotykajcych zagadnie z rnych
dyscyplin naukowych Pojawiay si tema
ty z fizyki psychologii prawa historii
idei literatury teologii Chodzio te
o rozwaenie problemw metodologicz
nych konstrukcji modelu poznania od
miennego od obowizujcego w nauce
ciasnego gorsetu materializmu narzucane
go przez marksizm Byy to naukowe dys
puty nie za spotkania konspiratorw
o czym zreszt bezpieka od pocztku do
brze wiedziaa Ale i tak nie zamierzaa
ich tolerowa tym bardziej e byy orga
nizowane pod patronatem Centralnego
Orodka Duszpasterstwa Akademickiego
w Katowicach (CODA)
Gdy w poowie 1982 r ogrom aktywno
ci opozycyjnej przers moliwoci Wy
dziau III KW MO rozbudowano dotych
czasow sekcj III tworzc odrbny Wy
dzia III1 SB ktrego zadaniem byo
zwalczanie nielegalnych inicjatyw w ro
dowisku akademickim Naczelnikiem wy
dziau zosta por ygmunt Kaptocz Pod
legao mu niemal 3 funkcjonariuszy SB
przyporzdkowanych do czterech sekcji
ktrym powierzono poszczeglne uczel
nie i instytucje naukowe Sekcja IIIc Wy
dziau III1 zaja si rozpracowaniem
CODA pod kryptonimem „Wierni” Kie
rowa ni por Jerzy Paliwoda
Spotkanie zamknite
Pierwsz informacj o nowej inicjaty
wie w Duszpasterstwie Akademickim
przekaza TW ps „Stefan” Konfident ten
by wwczas doktorem fizyki pracowni
kiem Instytutu Fizyki Uniwersytetu l
skiego zwerbowanym przez SB w po
cztkach 1983 r Oprcz pracy naukowej
zajmowa si obserwacj kolegw z Insty
tutu Fizyki ktrzy sw bezkompromiso
w postaw sprawiali aparatowi bezpie
czestwa kopoty 27 stycznia 1984 r
„Stefan” zawiadomi swoich mocodaw
cw e sze dni wczeniej w krypcie ka
tedry odby si wykad na temat idei filo
zoficznych Martina Heideggera Prowa
dzi go Bogdan Dembiski z Instytutu
Filozofii Uniwersytetu lskiego inaugu
rujc dziaalno Seminarium Interdyscy
plinarnego w Duszpasterstwie Akademic
kim Donosiciel zwrci uwag na niefor
malny i zamknity charakter spotkania
Wej mona byo dopiero po okazaniu
zaproszenia ktre sprawdza doktorant
w Instytucie Fizyki Uniwersytetu lskie
go Pawe Trzaskoma „Stefan” przekaza
take wiadomo e na kolejne spotkanie
zaproszono fizyka z Uniwersytetu Jagiel
loskiego Jacka Urbaca Wedug inter
pretacji SB celem dziaalnoci Semina
rium miao by stworzenie grupy wyka
dowcw majcych w przyszoci prowadzi
zajcia naukowe ze studentami w ramach
CODA
Kaptocz zdecydowa si na przeciw
dziaanie Na razie naczelnik Wydziau
III1 w Katowicach w porozumieniu ze
swym odpowiednikiem z Krakowa unie
moliwi przyjazd wykadowcy i zacz
zbiera informacje o nowej inicjatywie
Duszpasterstwa Akademickiego Kolejne
zajcia w ramach Seminarium Interdyscy
plinarnego tym razem powicone inter
pretacji fizyki kwantowej poprowadzi
sam „Stefan” Dziki niemu SB ustalia
dosy dokadnie krg uczestnikw cyklu
wykadw w skad ktrego wchodzia kil
kunastoosobowa grupa modych naukow
cw z Uniwersytetu lskiego Tworzyli j
przede wszystkim fizycy filozofowie i fi
lologowie ale byli te przedstawiciele in
nych dyscyplin nauki
Sprawa „Teolog”
19 marca 1984 r Wydzia III1 kato
wickiej SB wszcz spraw operacyjnego
rozpracowania „Teolog” ktrej celami by
y neutralizacja Seminarium uniemoli
wienie „szerzenia wrogich treci wrd
studentw” oraz ewentualne zebranie ma
teriaw mogcych stanowi podstaw do
wszczcia postpowania sdowego prze
ciwko uczestnikom spotka Na razie jed
nak inicjatywa rozwijaa si pomylnie
W kwietniu 1984 r wykad pt „So
a sprawa polska czyli metafizyka narodu
w polskiej kulturze XIX i XX w” wygo
si dr Wojciech Kaute historyk myli po
litycznej pracownik Instytutu Nauk Poli
tycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu
lskiego uchodzcego za najbardziej
„czerwony” na caej uczelni Tym razem
zgromadzio si 2 osb z ktrych cz
zaprosi sam wykadowca Jego interpre
tacja dziejw Polski bynajmniej nie kato
Kaptocz szef Wydziau III1 katowickiej SB
ygmunt Kaptocz odpowiedzialny za przeciw
dziaanie na terenie uniwersytetu „klerykal
nym inicjatywom” i „ideowe wychowanie mo
dego pokolenia”
licka wywoaa oywion dyskusj o kt
r zreszt chodzio animatorom Semina
rium Sam „Stefan” przyzna e by bar
dzo zaciekawiony bo podobaa mu si
formua zderzenia pogldw marksistow
skich z katolickimi
Poniewa SB bya uprzedzona o miej
scu i terminie kolejnych spotka jej funk
cjonariusze obserwowali uczestnikw we
ryfikujc przy okazji informacje „Stefa
na” i ustalajc personalia ludzi mu
nieznanych W czerwcu 1984 r gdy stwo
rzono ju dossier osb przewijajcych si
przez wykady zaczto je wzywa na roz
mowy w gmachu Wojewdzkiego Urzdu
Spraw Wewntrznych pod pozorem pyta
o zagraniczne podre Typowano w ten
sposb kandydata na tajnego wsppra
cownika ktry mgby uzupeni i zwery
fikowa materiay przekazywane przez
„Stefana” Wybr SB pad na filozofa
Krzysztofa Bednarka ktry wybiera si
na wczasy do Bugarii Prowadzcy ww
czas spraw „Teolog” Paliwoda uzna e
ta podr moe dostarczy kompromituj
cych materiaw ktre posu do wer
bunku O wyjedzie zawiadomiono Woj
sko Ochrony Pogranicza zwracajc uwa
g e Bednarek moe przewozi
„przedmioty i towary przeznaczone do
spekulacyjnej odsprzeday” zlecajc jed
noczenie „dokonanie szczegowej kon
troli granicznej przy wyjedzie i wjedzie
do kraju wwym oraz samochodu
z przyczep ktrym bdzie podrowa”
Akcja spalia na panewce poniewa filo
zof za przywiezione kouchy i trzy butel
ki alkoholu opaci co
Przerwa dziaalno Seminarium
Dziaalno Seminarium nadal si roz
wijaa W listopadzie 1984 r zaproszono
Koci Akademicki w krypcie katedry powoany zosta
w padzierniku 1968 r na mocy dekretu ordynariusza
katowickiego bp Herberta Bednorza w zwizku z po
wstaniem Uniwersytetu lskiego W 1976 r otrzyma
dodatkowe wezwanie bogosawionego Maksymiliana
Kolbego Krypta katedry odgrywaa wielk rol w y
ciu spoecznoci akademickiej oprcz pracy duszpa
sterskiej kreujc te liczne inicjatywy z obaw obser
wowane przez komunistyczne wadze Duszpasterstwo
Akademickie znalazo si zatem pod czujnym nadzorem
aparatu bezpieczestwa ktry ju od schyku lat 5
XX w przyglda si bacznie pracy duszpasterskiej
wrd studentw i naukowcw Skrupulatnie sporz
dzane raporty doniesienia i plany przeciwdziaania
misji Kocioa w rodowiskach akademickich stanowi
tre szeciu opasych tomw sprawy obiektowej
„Wierni” czyli kontynuowanej przez lata inwigilacji
Duszpasterstwa Akademickiego
NIEZALE˚NA
GAZETA POLSKA
Warszawa, 6 czerwca 2008 r.
V
125001434.012.png 125001434.013.png 125001434.014.png 125001434.015.png 125001434.016.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin