Metody kontroli i oceny poziomu wiedzy i umiejętnoci matematycznych uczniów. Ocenianie uczniów w nauczaniu zintegrowanym W szkolnych warunkach ocena staje się znaczšcym rodkiem, który w zależnoci od sposobu posługiwania się nim przez nauczyciela, może wyzwalać aktywnoć ucznia, wzmacniać jego dšżenia do pokonywania trudnoci, do wysiłku, prowokować do coraz lepszej pracy. Jednak przy nieprawidłowym stosowaniu oceny budzi urazy, poczucie niemożnoci pokonywania trudnoci i zniechęca ucznia do pracy. Ocena jest tym rodkiem, który sięga do głębokich warstw psychiki dziecka i potrafi je burzyć lub budować i włanie od wrażliwoci i wyobrani nauczyciela zależy, w którym kierunku będzie oddziaływała na dziecko. W systemach nowego wychowania zasadniczy kierunek oceniania dotyczył ujmowania jej bioršc pod uwagę dziecko i jego potrzeby, zamiłowania, warunki, w których żyje. Nie należało więc oceniać aktualnych osišgnięć lecz dyspozycje psychiczne i fizyczne, dynamikę postępów. Tak rozumianš ocenę nazywano ocenš dyspozycjonalnš. Poglšd ten budził wiele wštpliwoci ze względu na to, iż ocena odnosiła się do całego syndromu zjawisk wewnętrznych, przejawiajšcych się w procesie kształcenia i wymagała od nauczyciela dużej wnikliwoci psychologicznej, znajomoci "wnętrza" dziecka z zachowań zewnętrznych. Podobnie dokonywały się zmiany funkcji oceny szkolnej. Już od poczštku istniała funkcja dydaktyczna (dotyczšca wyników pracy ucznia) i społeczna (wyników współzawodnictwa w uzyskiwaniu rangi w klasie). W okresie nowego wychowania wyłoniona została jeszcze funkcja wychowawcza, rozumiana jako element ułatwiajšcy dobór odpowiednich metod wychowawczych, oddziaływujšcych na uczniów. Zmiana funkcji oceny szkolnej wymaga od nauczyciela wiadomoci w dšżeniu do racjonalnej równowagi uwzględniania dziecka, jego wewnętrznych potrzeb, cech indywidualnych, stosunku do wykonywanych zadań, jak i materiału rzeczowego w formie wiadomoci i umiejętnoci ujętych w programach kształcenia, ale realizowanych z zastosowaniem zasady indywidualizacji, twórczoci i zainteresowań dziecięcych. Zmiana funkcji oceny wobec ucznia jest wynikiem zmian mylenia nauczyciela o dziecku, o jego zaangażowaniu w toku pracy, włożonym wysiłku, uczeniu się przez dostrzeganie, analizę i poprawę własnych błędów, samoocenę, samokontrolę. Rozporzšdzenie MEN z 19 kwietnia 1999 roku dotyczšce oceniania zobowišzuje nauczycieli do rozpoznawania poziomu postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomoci i umiejętnoci, w stosunku do wymagań edukacyjnych, wynikajšcych z programów nauczania oraz do formułowania oceny. Zgodnie z tym rozporzšdzeniem, klasyfikowanie końcoworoczne w klasach I - III szkoły podstawowej polega na podsumowaniu osišgnięć edukacyjnych uczniów oraz oceny z zachowania w danym roku szkolnym, przy czym obie oceny sš ocenami opisowymi. Rozporzšdzenie w nowym systemie edukacji narzuciło formę opisu, ale jedynie w klasyfikacji końcoworocznej. Nie wskazuje, jak ma wyglšdać ocenianie w trakcie całego roku szkolnego. System oceniania obejmuje ocenę bieżšcš, semestralnš i końcoworocznš. 1. Ocena bieżšca - wskazuje dobre i słabe strony ucznia i sposoby poprawy. Wyrażona jest słownie lub pisemnie w formie znaków i komentarza. 2. Ocena semestralna - jest wynikiem półrocznej obserwacji, zawiera zalecenia i wskazówki dla ucznia dotyczšce postępów w nauce jak i rozwoju społeczno - emocjonalnego. Ocena jest skierowana do dziecka i jego rodziców w formie pisemnego komentarza. 3. Ocena końcoworocznš - podkrela zmiany w rozwoju dziecka wynikajšce ze stosowania wskazówek zawartych w ocenie semestralnej. Ma ona charakter diagnostyczno - informacyjny, aby rodzice po zapoznaniu się z jej treciš mogli jak najlepiej wspomagać dziecko w dalszym jego rozwoju. Ocena roczna również jest wyrażona w postaci komentarza słownego. Każdy uczeń klas młodszych chce, aby jego wysiłek został doceniony przez nauczyciela, a praca pochwalona i nagrodzona. Wprowadzenie oceny opisowej ma na celu między innymi przywrócenie szkole takich cech jak: - kształtowanie właciwego nastawienia do nauki, - motywowanie do pracy, - rozwijanie aktywnoci twórczej, - sprzyjanie tworzeniu się w klasie swobodnej atmosfery pracy, - partnerstwa w stosunkach nauczyciel - uczeń. Ocena opisowa to ustne lub pisemne poinformowanie o postępach ucznia. Ma ona dostarczyć informacji: uczniowi - rodzicom - nauczycielowi. - uczniowi - dostarcza informacji o efektach jego szkolnej aktywnoci, wskazówek jak pokonywać napotkane trudnoci, motywuje do wysiłku, umacnia wiarę we własne możliwoci; - rodzicom - dostarcza rzetelnej, szczegółowej informacji o ich dziecku, na podstawie której będš mogli w porę podejmować właciwe działania na rzecz jego dalszego, prawidłowego rozwoju. - nauczycielowi - dostarcza informacji na jakim poziomie rozwoju znajduje się uczeń w danym momencie edukacji oraz o tym czy stosowany przez nauczyciela system pracy z uczniem jest efektywny. Ocenianie uczniów nie jest czynnociš łatwš. Wymaga od nauczycieli dużego dowiadczenia, rzetelnej, celowej obserwacji opartej na systematycznej kontroli pracy uczniów, jak również obserwacji ich rozwoju, a także ogromu pracy pisemnej wykonywanej nie tylko w szkole ale i w domu. Wg. A. Brzezińskiej przed ocenianiem ucznia stawiamy następujšce cele: - edukacyjne - zastanawiamy się, czy stawiane przez nas wymagania i oczekiwania nie sš zbyt wysokie, niskie, czy uczeń spełnia je w oczekiwanym czasie; - rozwojowe - dajš odpowied na pytania o to, jak daleko jest dziecko względem swoich możliwoci, czy dokonujš się jakie zmiany w dziecku oraz jakie jest ich tempo i dynamika. Ocenę można traktować jako: - miarę tego, jak daleko w rozwoju jest dziecko względem wymagań stawianych przez nauczycieli, - wskanik tego, jak odbiera i myli o dziecku nauczyciel, - wskanik wysiłku dziecka i efektów pracy, - czynnik, który uruchamia samoocenę ucznia. Ocenianie powinno służyć dziecku oraz pozwalać mu korygować swe postępowanie. Ocena ucznia powinna być efektywna oparta na konkrecie, ukazujšca autentyczne zainteresowania, nagrodzona za osišgnięcia i wysiłek. Musi dostarczać uczniom maksimum informacji o wartoci jego pracy, ma zachęcać i uwzględniać stopień trudnoci dla każdego ucznia. Kryteria oceny muszš być znane obu stronom i przez uczniów akceptowane. W zwišzku z tym powinna ona spełniać następujšce funkcje: - diagnostycznš - dajšc odpowied na pytanie, jak daleko w rozwoju jest uczeń względem wymagań stawianych przez nauczyciela. - informacyjnš - przekazujšc informacje, co dziecku udało się poznać, zrozumieć, opanować, nauczyć, jakie dziecko zdobyło umiejętnoci, co już potrafi, jaki jest wkład jego pracy. - korekcyjnš - odpowiadajšc na pytanie, co uczeń ma już opanowane, co robi dobrze, nad czym musi jeszcze popracować, co poprawić, zmienić, udoskonalić. - motywacyjnš - zachęcajšc dziecko do samorozwoju, dalszego wysiłku, dodajšc wiary we własne siły i nadzieję na osišgnięcie sukcesu. - rozwojowš - odpowiadajšc na pytania, czy dokonujš się zmiany w samym dziecku, jakie jest tempo i dynamika tych zmian. Jakie ocenianie jest ocenianiem wspomagajšcym rozwój dziecka, służšce i dziecku i nauczycielowi? Tylko takie, przedmiotem którego jest zakres, kierunek, tempo i dynamika zmian. Nauczyciel kładzie wówczas szczególnš uwagę na mocne strony dziecka: co dziecko wie, umie, potrafi. To z kolei wymaga od nauczyciela umiejętnoci: - rozpoznawania bieżšcego poziomu osišgnięć dziecka, - okrelenia osišgnięć konkretnego dziecka, - rozpoznawania szczególnie uzdolnionych uczniów, - rozpoznawania specjalnych potrzeb edukacyjnych, - systematycznego mierzenia postępów, - stosowania różnych form i sposobów wyrażania ocen na temat osišgnięć ucznia. Zreformowana szkoła potrzebuje włanie takiego sposobu oceniania i tylko takie ma rację bytu, ponieważ swš ofertš zaspokoi potrzeby dzieci, rodziców i nauczycieli oraz innych zainteresowanych jakociš pracy szkoły. Literatura: 1. E. Misiorna, Życie szkoły, 2001/4, s. 202 2. Ocena opisowa edukacji wczesnoszkolnej, pr. zb. pod red. A. Brzezińskiej i E. Misiornej, Poznań 1998. 3. Współczesne przemiany w edukacji wczesnoszkolnej, pr. zb. pod red. M. Jakowickiej, Zielona Góra 1995. Edukacja matematyczna kl. I WSPANIALE rozumie pojęcie liczby naturalnej i zna jej zapis cyfrowy /1-100/ rozumie że dodawanie i odejmowanie to działania wzajemnie odwrotne, sprawnie dodaje i odejmuje w zakresie 20, rozwišzuje i układa proste zdania tekstowe, mierzy odcinki, liczby pienišdze, zna dni tygodnia, nazwy miesięcy, sprawnie rozwišzuje równania typu x + 5 = 8, porównuje działania z użyciem znaków : <, >, =, umie zapisać liczbę dwucyfrowš , wyodrębnić cyfrę jednoci i dziesištek, sprawnie mnoży i dzieli w zakresie 20, BARDZO DOBRZE posługuje się poprawnie liczebnikami głównymi i porzšdkowymi w zakresie 20, umie obliczać wybranym sposobem sumy i różnice z przekroczeniem progu dziesištkowego, bardzo dobrze dodaje, odejmuje, mnoży i dzieli w zakresie 20 oraz zapisuje te operacje za pomocš symboli matematycznych, przekształca zadania na dodawanie na zadania na odejmowanie i odwrotnie bardzo dobrze rozwišzuje równania typu x + 5 = 8, potrafi wykonać proste obliczenia zwišzane z mierzeniem, ważeniem , zna nazwy dni tygodnia, bardzo dobrze rozwišzuje proste zadania tekstowe. ŁADNIE uczeń przyswoił sobie pojęcie liczby naturalnej i jej zapis cyfrowy /do 20/, potrafi zastosować znaki <, >, = , w porównywaniu liczb w zakresie 20, dodaje i odejmuje w zakresie 20, rozwišzuje proste zadania tekstowe, rozwišzuje równania typu x + 5 = 8, potrafi przedstawić mnożenie jako dodawanie jednakowych składników. POSTARAJ SIĘ uczeń nie opanował w pełni materiału programowego...
ela.su