TAJEMNICA ZAMKU VALMY Mary Stewart.pdf

Mary Stewart

Tajemnica zamku Valmy

Dla Elizabeth Manners

Rozdział I

Pomyśl tylko o rozrywkach w pałacu! O przepychu, wykwincie!

O wspaniałych mięsiwach na półmiskach. O smakowitych daniach...

O ucztach za granicą przy muzyce i w świetle pochodni. Dziewięć

karet czeka, śpiesz się... Śpiesz się...*

Posiadłość Rochestera, gdzie pracowała Jane Eyre. (Przyp. tłum.)

William Blake (1757-1887) - znany angielski poeta, myśliciel,

malarz, rysownik, wybitny przedstawiciel wczesnego romantyzmu.

(przyp. tłum.)

(Tourneur, "Tragedia mściciela")

śpiesz! Tam, do diabła...

Byłam zadowolona, że na lotnisku w Paryżu nikt na mnie nie

czekał. Wylądowaliśmy tuż przed zmierzchem, w marcowym

łagodnym powietrzu czuło się wiosnę. Po mocnym, popołudniowym

deszczu niebo stało się bladoniebieskie, pasy startowe lśniły wilgocią,

a strzępiaste miękkie chmury, oświetlone blaskiem późnych promieni

słońca, szybowały unoszone wiatrem; Za budynkami lotniska, gdzie

wzdłuż jezdni błyszczały druty telegraficzne, pędziły samochody z

zapalonymi już światłami.

Właśnie wyładowano bagaże. Widziałam moją skromną walizkę

stojącą obok nowiusieńkiej, znanej firmy Rovrobe, i wielkiego,

nowoczesnego kufra z jasnej skóry. Moja też była kiedyś bardzo

dobra, skórzana, z mosiężnymi inicjałami tatusia, teraz prawie

niewidocznymi pod nalepką "Miss L. Martin, Paryż". Symboliczne,

pomyślałam ze smutnym rozbawieniem. Panna L. Martin idąca powoli

między postawnym mężczyzną w nieskazitelnym garniturze i piękną

Amerykanką w futrze z norek, narzuconym niedbale na suknię, która

świadczyła wyraźnie o tym, że młoda dziewczyna często bywa w

Paryżu. Ja prawdopodobnie wyglądałam tak samo niepozornie jak

stara walizka tatusia wśród wytwornych bagaży pasażerów pierwszej

klasy.

I oto po dziewięciu latach byłam w kraju. Dziewięć lat. Więcej

niż jedna trzecia mego życia. Tak dużo, że teraz, kiedy stałam w

tłumie przed barierą, za którą odbywała się odprawa celna, czułam się

równie obco jak cudzoziemiec podczas pierwszego pobytu za granicą.

Musiałam nawet uczynić świadomy wysiłek, żeby się przyzwyczaić

do potoku otaczającej mnie francuszczyzny. Ale mimo to, wśród

radosnych powitań, podniecenia i okrzyków przyjaciół i krewnych,

bezwiednie zaczęłam szukać w tłumie znajomej twarzy. Co było

przecież absurdem. Kto miałby wyjść po mnie? Madame de Valmy?

Na samą myśl o tym uśmiechnęłam się. Było bardzo miłe z jej strony,

że dała mi pieniądze na taksówkę do centrum Paryża. I tak zrobiła

dużo jak dla guwernantki. I o tym powinnam pamiętać, od zaraz.

Celnik z kredą w ręku zatrzymał się nad moją sfatygowaną

walizką. Kiedy podeszłam do niej, jakiś biegnący szybko pracownik

lotniska wpadł na mnie i wytrącił mi z ręki torebkę.

- Mille pardons, mademoiselle. Excusez-moi.

- Ce n'est rien, monsieur.

- Je vous ai fait mal?

- Pas du tout. Ce n'est rien.

- Permettez-moi, mademoiselle. Votre sac.

- Merci, monsieur. Non, je vous assure, il n'y a pas de mal...

Po moich licznych zapewnieniach, że nic nie zginęło, a mnie nic

się nie stało, wreszcie sobie poszedł.

Zamyślona, chwilę za nim patrzyłam. To drobne zdarzenie

świadczyło, że właściwie ta dziewięcioletnia przerwa nie była znowu

aż tak bardzo długa. Najwyraźniej już się przystosowałam.

Nie mogę jednak pozwolić, żeby taka sytuacja się powtórzyła.

Zwłaszcza o tym muszę pamiętać. Byłam Angielką. Angielką.

Madame de Valmy bardzo wyraźnie podkreśliła, że poszukuje młodej

Angielki. Nie widziałam nic złego w tym, że będzie sądziła, iż mój

francuski i wiedza o Francji pozostają na poziomie wiedzy przeciętnej

Angielki, która francuskiego uczyła się w szkole. Co prawda, ona

kładła na to wielki nacisk... Ale mnie tak bardzo zależało na zdobyciu

tej pracy. Ostatecznie, czy to takie ważne dla madame de Valmy, czy

ja jestem Angielką, Francuzką czy nawet Hotentotką, jeśli będę

dobrze pracować i nie będę używać francuskiego przebywając z

młodym Filipem. Zresztą ja jej właściwie nie oszukałam, ponieważ

tak naprawdę byłam Angielką. Tatuś był Anglikiem, a mama w jednej

czwartej... Dla mnie te wczesne lata, kiedy mieszkałyśmy z mamą u

babci w Passy, ponieważ Niemcy byli w Paryżu, a tatuś nie wiadomo

gdzie, w bardzo niebezpiecznym miejscu, i my nie ośmielałyśmy się

nawet mówić czy myśleć po angielsku... nawet dla mnie te wczesne

lata odeszły daleko w przeszłość, tak daleko, jakby ich prawie nie

było. O wiele bardziej realne było ostatnie dziewięć lat spędzonych w

Anglii, z czego siedem w sierocińcu w Camden Town, a ostatnie dwa

w poczuciu względnej niezależności, namiastce swobody - jako

wychowawczyni i opiekunka w Kent, w szkole dla młodszych

chłopców. Nieskończenie długie, wyłożone zielonym linoleum

korytarze i nieśmiertelna kiełbasa w poniedziałki i czwartki, stosy

brudnej bielizny do liczenia, zapach kredy i mydła karbolowego w

klasie, gdzie uczyłam początków francuskiego... Te i inne

wspomnienia, o wiele żywsze niż ze starego uroczego domu w Passy,

czy nawet mieszkania na najwyższym piętrze kamienicy przy Rue de

Printemps, które zajmowaliśmy, kiedy wojna się skończyła i tatuś

wrócił do domu...

Nagle usłyszałam znudzony głos celnika: - Vous n'avez rien a

declarer?

Drgnęłam, i odparłam po angielsku: - Nic nie mam do oclenia,

naprawdę nic...

Na ulicy czekał długi sznur taksówek. Kierowcy powiedziałam:

"Do hotelu Crillon, proszę". Rozbawiło mnie jego zdumienie kiedy

usłyszał tak dobry adres. Potem umieścił starą brązową walizkę obok

mnie. Trzasnęły drzwiczki, zawarczał silnik. Ruszyliśmy.

Początkowe uczucie obcości pierzchło bezpowrotnie. Taksówka

ze zgrzytem hamulców skręciła w główną szosę, nawet zarzuciła

trochę na mokrym asfalcie i pomknęła w kierunku Paryża. Siedziałam

z tyłu wdychając dobrze znany zapach gauloise'ów, wiekowej skóry i

spalin, a mój dawny świat otoczył mnie chmurą zapomnianych

wrażeń, które w jednym momencie starły ostatnie dziewięć lat, jakby

nigdy nie istniały. Taksówka przypominała puszkę Pandory, której

pokrywę nie tylko uniosłam, ale w której wnętrzu się znalazłam. Miłe,

wzruszające wspomnienia... rzeczy dawniej nie dostrzegane, które

teraz ujrzałam nie zmienione, okruchy życia urwanego dziewięć lat

temu...

Gazeta, którą czytał przedtem kierowca, wetknięta była pod

osłonkę przeciwsłoneczną. Widziałam dobrze znany czarny druk,

kawałek jakiegoś zdjęcia. Z przeciwka nadjeżdżał autobus, z

oświetlonym napisem: "Senlis". Na tylnej platformie zobaczyłam

kilkanaście osób, stłoczonych, kiwających się na wybojach.

Wjeżdżaliśmy w brzydkie podmiejskie dzielnice, otaczały nas

wysokie domy z żelaznymi balustradami i okiennicami z listewek,

tablice z błyszczącymi ogłoszeniami: "Bonbel", "Sunli", "Ancre Pils",

mijaliśmy małe sklepiki tytoniowe, których złotopomarańczowe

światła odbijały się w wilgotnych chodnikach, jakiś cafe-bar, jasno

oświetlone rzędy butelek, metalowe stoliki za zapoconą szybą. Dubo,

Dubon, Dubonnet... i oto przed nami, w długiej perspektywie Route

de Flandre, ujrzałam światła Paryża.

Nagle zapiekło mnie pod powiekami, zamknęłam je i oparłam się

mocniej o wytarte poduszki. Mimo to Paryż nacierał na mnie,

bombardował przez otwarte okno. Zapach kawy, kotów, rynsztoka,

wina i wilgotnego powietrza... ochrypłe głosy wykrzykujące: "France

Soir, Paris-Presse" i sprzedawców losów loteryjnych... gwizdki

policjantów, zgrzyt hamulców. Czegoś jednak brakuje, pomyślałam,

coś się zmieniło... ale dopiero kiedy taksówka gwałtownie szarpnęła i

otwierając oczy zobaczyłam, że o centymetry minęliśmy kilku

rowerzystów, wiedziałam już - kierowca nie użył klaksonu. Zniknęło

to bezustanne paryskie trąbienie. Rozejrzałam się wokoło, jakbym

była obca, jakbym znalazła się w nieznanym mieście i przeżywała coś

całkiem nowego.

Ale było to z pożytkiem dla mnie, z całą świadomością zmieniłam

tok myśli, zawróciłam z dotychczasowej ścieżki i zaczęłam

zastanawiać się nad przyszłością. Znowu znalazłam się we Francji,

urzeczywistniły się sny ostatnich dziewięciu lat. Niezależnie od tego

jak prozaiczna, czy nawet trudna będzie moja nowa praca,

przynajmniej wróciłam do kraju, który zawsze uważałam za swoją

ojczyznę. Jeśli oszukałam madame de Valmy, zrobiłam to z

konieczności. I oto byłam we Francji. Oświetlone przedmieście, które

szybko mijaliśmy, to był mój dom. Wkrótce będę w sercu Paryża,

pojadę przez zatłoczoną Rue de Royal, żeby wreszcie ujrzeć rozległy,

błyszczący światłami Plac Zgody, gdzie okna hotelu Crillon, poprzez

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: