Kurs_V1.pdf

E S E J

Niezbędnik dla amatorów i profesjonalistów

W głośnikowym żywiole, część 1

Moøna, co prawda, prÛ-

bowaÊ systematyzowaÊ te-

mat przewodni tego arty-

ku³u, dziel¹c ca³oúÊ na po-

szczegÛlne zagadnienia, ale

rÛwnoczeúnie wszystkie

z†nich moøna rozpatrywaÊ

na rÛønych pu³apach za-

awansowania. Jak wprowa-

dziÊ do tego úwiata zupe³-

nych laikÛw, nie zanudza-

j¹c starych wyjadaczy? Wy-

zwanie jest powaøne, bo-

wiem i†apetyty wszystkich

zainteresowanych s¹ bardzo

duøe - od wielu lat nie

ukaza³a siÍ bowiem w†Pol-

sce øadna ksi¹øka poúwiÍ-

cona samodzielnemu kon-

struowaniu zespo³Ûw g³oú-

nikowych. Co najwyøej,

w³aúnie na ³amach naszych

i†kilku pism o†podobnym

profilu, ukazywa³y siÍ op-

racowania fragmentarycz-

ne. Tym razem mamy za-

miar, w†cyklu tak d³ugim,

jak bÍdzie to potrzebne,

dostarczyÊ Czytelnikom

EP ca³¹ wiedzÍ, jak¹ ma-

my do dyspozycji w†na-

szych g³owach. Jednoczeú-

nie zaryzykujemy zastoso-

wanie zupe³nie innego

sposobu przedstawienia

tego ogromnego tematu,

niø spotykany dotychczas,

i†do jego opisu uøyjemy

innego jÍzyka. PÛjdziemy

na øywio³ - materia³u nie

podzielimy pryncypialnie

na rozdzia³y poúwiÍcone

poszczegÛlnym tematom,

ale pod¹øymy szlakiem

doúwiadczeÒ autorÛw.

Czasami p³ynnie przecho-

Temat samodzielnego konstruowania zespo³Ûw

g³oúnikowych nieustannie interesuje szerokie

rzesze hobbystÛw-elektronikÛw, wszelkiego rodzaju

majsterkowiczÛw, jak teø duø¹ czÍúÊ audiofilÛw,

czyli mi³oúnikÛw dobrego düwiÍku. Wci¹ø nowi

adepci chc¹ wiedzieÊ, jak zabraÊ siÍ do rzeczy,

a†doúwiadczeni juø konstruktorzy z†chÍci¹

przyjm¹ kolejne porcje wiedzy na ten temat. To

bowiem niewyczerpany temat. Temat - døungla.

Przedstawiamy pierwszy odcinek cyklu, w†ktÛrym

omÛwimy techniczne tajniki budowy kolumn

g³oúnikowych. Zaczynamy od eseju, ktÛry - mamy

nadziejÍ - zachÍci CzytelnikÛw do wymiany

listÛw z†autorem.

dz¹c od problemu do

problemu, czasami gwa³-

townie przeskakuj¹c, mamy

nadziejÍ zaproponowaÊ

Wam lekturÍ tak pasjonuj¹-

c¹, jak samo konstruowanie.

Elektronika Praktyczna 11/2003

E S E J

Bez obrazy

Nadredaktor miesiÍczni-

ka Audio pozdrawia Czytel-

nikÛw EP! Poniewaø mam

duøo czasu i†miejsca, wiÍc

zanim przejdÍ do zagad-

nieÒ úciúle technicznych

i†akustycznych, przedstawiÍ

swoisty klimat, jaki panuje

wokÛ³ budowania kolumn.

Klimat ten zreszt¹ siÍ

zmienia - inny by³ ponad

dwadzieúcia lat temu, kie-

dy sam rozpoczyna³em

swoj¹ przygodÍ z†g³oúnika-

mi, inny jest dzisiaj. Inne

s¹ warunki, zaopatrzenie,

ale i†inne wymagania.

Drogi do tej pasji s¹

dwie podstawowe. Na wstÍ-

pie z†gÛry przepraszam, ni-

kogo nie chcÍ obraøaÊ.

Ale... Ludzie wychowani

w†úwiecie elektroniki chc¹

poprÛbowaÊ swoich si³ rÛw-

nieø w†tej dziedzinie,

w†konsekwencji staj¹c siÍ

posiadaczami lepiej lub go-

rzej graj¹cych kolumn. Jak

te kolumny graj¹, jest spra-

w¹ drugorzÍdn¹, choÊby

dlatego, øe wymagania

ìelektronikÛwî odnoúnie ja-

koúci düwiÍku s¹ generalnie

znacznie mniejsze niø au-

diofilÛw. Z†kolei o†audiofi-

lach, niemaj¹cych dot¹d do

czynienia z†konstruowaniem,

moøna powiedzieÊ, øe ich

ìz³otym uszomî towarzysz¹

dwie lewe rÍce. ìZ³ote

uszyî maj¹ naprawdÍ ( par-

don , to znaczy w†przenoú-

ni) albo tylko im siÍ tak

zdaje. Ale naprawdÍ wystar-

czy, øe tylko tak im siÍ

zdaje, aby stawiali przed

sprzÍtem audio, w†tym

przed kolumnami, okreúlone

wymagania. Czy s¹†to wy-

magania wypaczone z³ym

gustem, czy daleko posuniÍ-

ta subiektywnoúÊ ocen jest

tu uprawniona, jak duøa

czÍúÊ z†nich rzeczywiúcie

w†swoich wyobraøeniach

o†düwiÍku wysokiej klasy

zbliøa siÍ do prawdy

o†düwiÍku naturalnym - to

juø problemy dla pism au-

diofilskich, nieraz tam po-

dejmowane. Nam wystarczy

stwierdzenie, øe wielu lu-

dzi, dla ktÛrych muzyka

i†jakoúÊ jej odtwarzania s¹

w†øyciu bardzo waøne, chce

wejúÊ w†posiadanie dobrej

klasy zespo³Ûw g³oúniko-

wych za cenÍ znacznie niø-

sz¹ niø w†przypadku goto-

wych produktÛw ìfirmo-

wychî. I†w†konsekwencji

staj¹ przed koniecznoúci¹

podjÍcia wcale przez nich

nieupragnionego wysi³ku.

Z†czasem jednak ich podej-

úcie do konstruowania mo-

øe siÍ zmieniÊ - czyli w³aú-

nie zamieniÊ w†pasjÍ, ktÛra

sk³oni do zdobycia wiedzy

i†umiejÍtnoúci, ktÛre wrÍcz

przeoraj¹ øyciowe plany...

rozpoczÍcia i†rozwijania te-

go wspania³ego hobby.

Prawd¹ jest brak úciúle

wyspecjalizowanej polskojÍ-

zycznej literatury, ale

znacznie dostÍpniejsze niø

dawniej s¹ opracowania

zagraniczne, ponadto uka-

zuj¹ siÍ w†Polsce miesiÍcz-

niki poúwiÍcone tematom

audio, w†ktÛrych testy

i†prezentacje zespo³Ûw

g³oúnikowych zajmuj¹ bar-

dzo duøo miejsca. Szcze-

gÛlnie miesiÍcznik Audio,

z†wnikliwymi opisami kon-

strukcji i†pomiarami labora-

toryjnymi, moøe s³uøyÊ

hobbystom za doskona³e

dodatkowe ürÛd³o wiedzy.

Bardzo dobre jest zaopat-

rzenie polskiego rynku

w†g³oúniki i†inne niezbÍdne

komponenty do budowy

zespo³Ûw g³oúnikowych,

dzia³a na nim kilku prÍø-

nych dystrybutorÛw dostar-

czaj¹cych produkty najbar-

dziej renomowanych firm.

Nie brakuje teø taÒszych

g³oúnikÛw, wiÍc kaødy

znajdzie coú†wedle swoich

wymagaÒ i†moøliwoúci fi-

nansowych.

wiÍkszym znaczeniu niø

dawniej, s¹ wymagania es-

tetyczne. Dwadzieúcia lat

temu zbudowanie jakich-

kolwiek g³oúnikowych

skrzynek o†choÊby przeciÍt-

nej urodzie by³o znacznie

trudniejsze niø dzisiaj,

przede wszystkim ze

wzglÍdu na brak dobrych

materia³Ûw. Teraz moøli-

woúci s¹ znacznie wiÍksze,

ale i†wymagania teø. Fir-

mowe kolumny demonstru-

j¹ bowiem nieraz bardzo

wyrafinowane wzornictwo,

a†nawet najtaÒsze modele

maj¹ czÍsto finezyjny pro-

jekt i†wykonywane s¹ bar-

dzo starannie. Wreszcie,

podobno, bo osobiúcie na

szczÍúcie tego nie od-

czu³em, coraz wiÍcej przy

wyborze sprzÍtu graj¹cego

(tak jak kaødego innego)

maj¹ do powiedzenia ko-

biety. Zazwyczaj podstawo-

wy cel, dla ktÛrego sprzÍt

ten zosta³ stworzony, czyli

muzyka i†wysoka jakoúÊ

düwiÍku, kobiety interesuje

najmniej, natomiast ich

uznanie zdobywa ³adny

wygl¹d, przy - najchÍtniej

- ma³ych wymiarach.

A†ma³e wymiary s¹ dla

dobrych kolumn zawsze

wymaganiem doúÊ boles-

nym. Problem wielkoúci

dotyka zarÛwno konstrukcje

hobbystyczne, jak i†firmo-

we, jednak w†przypadku

tworÛw samodzielnych jest

bardziej draøliwy, bowiem

k³opot z†nadaniem im

w†warunkach amatorskich

odpowiednio estetycznej

oprawy potÍguje niechÍÊ

p³ci piÍknej.

...ale stolarze

(trzeüwi)

nadal poszukiwani

Nadal najtrudniejsz¹

spraw¹ pozostaje wykona-

nie obudowy, chociaø i†tu-

taj moøliwoúci s¹ niepo-

rÛwnanie wiÍksze niø daw-

niej. Znalezienie dobrego

zak³adu stolarskiego, ktÛry

przygotuje obudowy o†ja-

koúci typowej dla wspÛ³-

czesnych, wysokiej klasy

ìfirmowychî zespo³Ûw

g³oúnikowych, jest z†pew-

noúci¹ trudne, ale zamÛ-

wienie dobrze przyciÍtych

elementÛw i†nawet samo-

dzielne z³oøenie obudowy

bez specjalnych kwalifika-

cji stolarskich jest przecieø

w†zasiÍgu rÍki. WiÍkszoúÊ

obudÛw nie jest wcale

skomplikowana i†- choÊ

ich wymiary nie mog¹ byÊ

wymyúlone przez laika -

to juø samo z³oøenie do

ìkupyî nie niesie ze sob¹

wielkich wyzwaÒ. Nowym

problemem, a†w†kaødym ra-

zie problemem o†znacznie

Audiofilskie marzenia

(úciÍtej g³owy)

W†salonach z†wysokiej

klasy sprzÍtem audio, juø

takøe w†Polsce od kilku

lat, moøna obejrzeÊ i†po-

s³uchaÊ zestawÛw g³oúniko-

wych o†najrÛøniejszych

konstrukcjach. Audiofilskie

nauki wrÍcz nakazuj¹ s³u-

chania wszystkiego przed

zakupem, i†wpajaj¹ zasadÍ

bardzo ograniczonego za-

ufania do parametrÛw de-

klarowanych przez produ-

centa. A†tymczasem samo-

Dobre g³oúniki juø

s¹...

WspÛ³czeúni zapaleÒcy

maj¹ znacznie bardziej

komfortowe warunki do

Elektronika Praktyczna 11/2003

E S E J

dzielne konstruowanie

opiera siÍ najczÍúciej na

zasadzie eksperymen-

tÛw†i†ostatecznie akceptacji

tego, co powstanie w†ich

wyniku. Nie moøna ocze-

kiwaÊ, øe wykorzystuj¹c

nawet elementy najwyøszej

klasy, otrzymamy w†rezul-

tacie brzmienie dok³adnie

takie, jakie gdzieú us³ysze-

liúmy albo sobie wyobrazi-

liúmy. Uwaga ta dotyczy

nie tylko pocz¹tkuj¹cych

amatorÛw, ale rÛwnieø za-

awansowanych konstrukto-

rÛw! RÛwnieø dla nich

ostateczne brzmienie jest

zawsze do pewnego stop-

nia niemoøliwe do przewi-

dzenia. Maj¹c duøe do-

úwiadczenie, znaj¹c stoso-

wane przetworniki z†in-

nych aplikacji, itd., moøna

minimalizowaÊ obszar nie-

pewnoúci, ale nigdy nie

sprowadzimy go do zera.

Moøna w†ogromnym zakre-

sie kszta³towaÊ brzmienie

projektowanych kolumn,

zmieniaj¹c obudowÍ, prze-

tworniki, filtry, zarazem

czyni¹c to, poszukujemy

brzmienia najlepszego

z†tych, jakie przewijaj¹ siÍ

podczas tych eksperymen-

tÛw, ale nie jesteúmy

w†stanie w†stu procentach

odtworzyÊ wczeúniej okreú-

lonego wzorca - gdybyúmy

takim siÍ pos³ugiwali.

Moøna to wykazaÊ

w†bardzo ìdrastycznymî

eksperymencie: weümy naj-

lepszego konstruktora, po-

zwÛlmy mu wybraÊ najlep-

sze komponenty i†narzÍdzia,

aby mÛg³ zbudowaÊ teore-

tycznie wszystko, czego du-

sza zapragnie. Potem po-

stawmy przed nim 10 naj-

rÛøniejszych zespo³Ûw g³oú-

nikowych, niskiej, úredniej

i†wysokiej klasy. Zadanie

polega na tym, aby maj¹c

moøliwoúÊ ich ods³uchu,

ale nie pomiaru ani wgl¹-

du w†uk³ad filtrÛw, odtwo-

rzy³ brzmienie przynajmniej

jednego, dowolnie wybrane-

go, na tyle dok³adnie, aby

przeciÍtny audiofil nie od-

rÛøni³ ich od siebie w†úle-

pym teúcie. Nic z†tego.

BÍdzie siÍ miota³ (Ûw kon-

struktor, nie audiofil), ìpo

drodzeî uzyskiwa³ brzmie-

nia bardzo wysokiej klasy,

czasami zbliøa³ siÍ do wy-

branego celu, ale nigdy go

nie osi¹gnie.

Wyjaúnienie tej sytuacji

jest o†tyle waøne, iø spore

grono zainteresowanych sa-

modzielnym konstruowa-

niem motywowanych jest

chÍci¹ skopiowania brzmie-

nia konkretnych, ulubio-

nych kolumn, ktÛre ze

wzglÍdu na wysok¹ cenÍ

pozostaj¹ poza ich moøli-

woúciami finansowymi;

tymczasem techniczne

úrodki (bardzo dobre prze-

tworniki, itd.) dla osi¹gniÍ-

cia brzmienia wysokiej kla-

sy drog¹ hobbystyczn¹ wy-

daj¹ siÍ dostÍpne za niø-

sz¹ cenÍ. Czemu wiÍc

ìprzep³acaÊî, skoro wystar-

czy ìtylkoî nauczyÊ siÍ

sk³adaÊ kolumny (w sumie

nie s¹ to bardzo skompli-

kowane urz¹dzenia), zna-

leüÊ dobrego stolarza i†juø?

W†takim myúleniu jest

oczywiúcie nie jeden, a†kil-

ka b³ÍdÛw. Ale nawet gdy-

by dobrzy stolarze byli

pod rÍk¹, nauka konstruo-

wania by³a tak ³atwa, albo

mielibyúmy do czynienia

z†geniuszem, to i†tak nie

uzyska³by on pe³nej satys-

fakcji, jeøeli jego jedynym

marzeniem by³o úciúle

okreúlone brzmienie. Na

satysfakcjÍ zabÛjczo dzia³aÊ

tu moøe w³aúnie g³Íbokie

przekonanie, øe to wyma-

rzone brzmienie produktu

ìfirmowegoî jest idealne.

Nawet gdy düwiÍk z†w³as-

nej konstrukcji sta³by siÍ

bardzo dobry, i†dla innych,

nieuprzedzonych s³uchaczy,

w†úlepym teúcie wcale nie

gorszy od brzmienia

ìwzorcaî, to dla samego

konstruktora bÍdzie on za-

wsze wzglÍdem niego upo-

úledzony. Kaød¹ rÛønicÍ

t³umaczyÊ bÍdzie na swoj¹

niekorzyúÊ, jako odstÍpstwo

od idea³u, podczas gdy

pod pewnymi wzglÍdami

jego konstrukcja moøe byÊ

nawet lepsza - nie zosta-

nie to jednak docenione...

Czarny sceniarusz. Na

szczÍúcie, w†praktyce jest

tak w†sytuacji, gdy audiofil

Elektronika Praktyczna 11/2003

E S E J

wcale niemaj¹cy zamiaru

zostaÊ konstruktorem (bo

juø pracuje np. w†banku),

a†chc¹cy zaoszczÍdziÊ (bo

mu tam ma³o p³ac¹), zwra-

ca siÍ do firm sprzedaj¹-

cych g³oúniki dla hobbys-

tÛw, szukaj¹c tam konstruk-

tora, ktÛry ìpomoøeî stwo-

rzyÊ brzmieniow¹ kopiÍ ja-

kiegoú ìmarkowegoî, bardzo

drogiego produktu. Niezaleø-

nie od niemoønoúci dok³ad-

nego odtworzenia brzmienia

konkretnego projektu, owa

ìpomocî oznacza przecieø

w†takim przypadku faktycz-

nie opracowanie konstrukcji

od pocz¹tku do koÒca. Rze-

telne wykonanie takiej pra-

cy nie moøe byÊ szybkie,

a†wiÍc i†tanie, zw³aszcza øe

dotyczy jednostkowego za-

mÛwienia. Finansowy aspekt

przedsiÍwziÍcia jest wiÍc

znacznie gorszy, niø siÍ po-

cz¹tkowo wydaje. I†tak¹ od-

powiedü Ûw szukaj¹cy okaz-

ji audiofil powinien uzyskaÊ

od uczciwego dystrubutora

czy konstruktora. Jeøeli

uzyskuje inn¹ - potwierdza-

j¹c¹ nadzieje, wraz z†szyb-

kim terminem i†atrakcyjn¹

cen¹ - to nie dziwmy siÍ

pÛüniejszym rozczarowa-

niom...

Z³oøyÊ i†pos³uchaÊ

Istnieje jednak dla au-

diofilÛw spragnionych dob-

rego düwiÍku za umiarko-

wan¹ cenÍ bardziej opty-

mistyczna, choÊ rÛwnieø

nieco ryzykowna perspekty-

wa. Musz¹ jednak wyrzec

siÍ prawa do pos³uchania

g³oúnikÛw przed zakupem

i†nie powinni ø¹daÊ spe³-

nienia úciúle okreúlonych

oczekiwaÒ. WÛwczas mog¹

wybieraÊ w†ofertach zesta-

wÛw do samodzielnego

powinno byÊ na odpowied-

nio wysokim poziomie. Ja-

kie jednak ono bÍdzie do-

k³adnie, tego nabywca

zwykle nie bÍdzie wie-

dzia³, dopÛki zestawu nie

kupi i†nie z³oøy - zespo³y

do samodzielnego montaøu

wystÍpuj¹ najczÍúciej w†ka-

talogach, i†nie ma moøli-

woúci ich pos³uchania

w†øadnym ìnormalnymî

sklepie. Dlaczego? Po pier-

wsze dlatego, øe salony

prowadz¹ce sprzedaø sprzÍ-

sklepowa cena takich ze-

spo³Ûw znacznie by wzros-

³a - o†kilkudziesiÍciopro-

centow¹ marøÍ detaliczn¹,

zbliøaj¹c siÍ tym samym

do ceny gotowych produk-

tÛw, i†w†ten sposÛb trac¹c

swÛj podstawowy sens

ekonomiczny. Wreszcie,

jednym z†najbardziej kurio-

zalnych pytaÒ niektÛrych

audiofilÛw jakoby zaintere-

sowanych zakupieniem ze-

stawÛw do samodzielnego

montaøu, jest nie tylko:

gdzie tego moøna pos³u-

chaÊ, ale takøe: czy moøna

je kupiÊ w†formie z³oøonej.

I†jesteúmy w†domu! Goto-

wych kolumn, ktÛrych

moøna pos³uchaÊ, jest

przecieø bez liku w†salo-

nach ze sprzÍtem. A†øe s¹

drogie... Takie byÊ musz¹,

bo s¹ z³oøone i†moøna ich

pos³uchaÊ.

Dźwięk z „firmowych” kolumn jest w 50

procentach tak dobry, jak jest rzeczywiście

i w 50 procentach tak dobry, jak bardzo

w to wierzymy. Dźwięk z kolumn skonstruo−

wanych samodzielnie jest w 99 procentach

tak dobry, jak bardzo w to wierzy ich

konstruktor i użytkownik.

montaøu, jakie znajduj¹ siÍ

u†kilku dystrybutorÛw.

Techniczna jakoúÊ tych

projektÛw jest bardzo at-

rakcyjna, ìg³oúnikowa za-

wartoúÊî moøe byÊ†porÛw-

nywana do znacznie droø-

szych zespo³Ûw g³oúniko-

wych renomowanych firm

i†o†ile projektanci tych ze-

stawÛw znaj¹ swÛj fach, to

w†rezultacie i†brzmienie

tu audio nie s¹ zaintereso-

wane rozszerzaniem oferty

o†tak ciekawe, ale k³opot-

liwe propozycje. Przecieø

sprzedaø mia³aby dotyczyÊ

nie gotowego produktu, ale

zestawu czÍúci, obudÛw,

i†wi¹za³aby siÍ z†koniecz-

noúci¹ udzielania instrukta-

rzu i†odpowiedzi na nowe

pytania, na ktÛre nie s¹

przygotowani. Po drugie,

Konstruktorzy mimo

woli

Nie†naleøy jednak lekce-

waøyÊ audiofilÛw, bo prze-

cieø rÛwnieø, a†moøe†prze-

de wszystkim spoúrÛd nich

ostatecznie rekrutuj¹ siÍ

prawdziwi konstruktorzy.

Zaczyna siÍ zwykle od

prozaicznego zamiaru za-

“Głośnikowe Recepty” − w tej

części bardzo gruntowna

prezentacja całej drogi

projektowania i strojenia czterech

“dość prostych” dwudrożnych

zespołów głośnikowych. Zajęło to

ponad sto stron

“The Loudspeaker Design

Cookbook − “Książka kucharska”

Vance’a Dickasona − jeden

z najpopularniejszych na świecie

podręczników dla głośnikowych

hobbystów. Pierwsza edycja w roku

1977, aktualnie w sprzedaży szósta

albo i siódma

Wydanie specjalne amerykańskiego

miesięcznika Speaker−Builder, z 19

najlepszymi projektami do

samodzielnego montażu

Elektronika Praktyczna 11/2003

E S E J

oszczÍdzenia paru z³otych,

dziÍki z³oøeniu juø zapro-

jektowanego zestawu do

samodzielnego montaøu, al-

bo od ambitniejszego pla-

nu jednorazowego stworze-

nia w³asnej niekonwencjo-

nalnej konstrukcji. Niewie-

lu na pocz¹tku myúli

o†tym, aby zostaÊ prawdzi-

wymi konstruktorami

i†w†d³uøszej perspektywie

projektowaÊ zespo³y g³oúni-

kowe. ìJednorazowymî

konstruktorom (jednorazo-

wym tylko w†ich pocz¹tko-

wym mniemaniu) wydaje

siÍ, øe jeøeli zamierzaj¹

zbudowaÊ tylko jedn¹ parÍ

kolumn, to jest do tego

potrzebna wiedza znikoma,

znacznie mniejsza od tej,

ktÛrej wymaga³oby projek-

towanie ich w†wiÍkszej

liczbie. Deklaracja ìnie za-

mierzam zostaÊ konstrukto-

rem, chcÍ zbudowaÊ tylko

jedn¹ parÍ dla siebieî jest

czÍsto spotykana i†ma

usprawiedliwiÊ brak wie-

dzy. Tak, jakby to dobry

BÛg, us³yszawszy o†skrom-

nych potrzebach i†zamia-

rach, mia³ jednorazowo na-

tchn¹Ê konstruktora-niekon-

struktora i†pomÛc mu

w†osi¹gniÍciu dobrego re-

zultatu. Czy bowiem chc¹c

daÊ tylko jeden koncert

skrzypcowy, moglibyúmy

nie umieÊ graÊ na skrzyp-

cach, podczas gdy musz¹

to umieÊ wirtuozi graj¹cy

koncerty przez ca³e øycie?

Takie myúlenie jest

przecieø z†gruntu fa³szywe.

Zespo³y g³oúnikowe s¹

w†uk³adach elektrycznych

dziesiÍÊ razy prostsze niø

wzmacniacze, wydaj¹ siÍ

wiÍc idealnym polem do

popisu. Tak jak skrzypce,

ktÛre maj¹ tylko drewnia-

ne pude³ko, cztery struny

i†smyczek. Nic, tylko graÊ.

Ale paradoks polega na

tym, øe dziÍki takiemu

naiwnemu myúleniu, tak

wielu ludzi w†to ìwdeptu-

jeî. Ca³e szczÍúcie, øe na

pocz¹tku nie zdaj¹ sobie

sprawy, jakie to trudne

(po co wiÍc to ujaw-

niam?), bo gdyby wiedzie-

li, zostawiliby to w†spoko-

ju. Stopniowo odkrywaj¹

prawdÍ o†bardzo skompli-

kowanej naturze z†pozoru

prostych zespo³Ûw g³oúni-

kowych, stopniowo ucz¹

siÍ rozwi¹zywaÊ problemy.

I†to wci¹ga, bo zespo³y

g³oúnikowe wynagradzaj¹

wysi³ek w†najpiÍkniejszy

sposÛb. To przecieø prosto

z†nich wyp³ynie muzyka.

I†nawet nieudolnie zbudo-

wane kolumny, ale zbudo-

wane samodzielnie i†wedle

w³asnego projektu, brzmi¹c

koszmarnie, brzmi¹ cudow-

nie - to jest w³asne, pier-

worodne dziecko konstruk-

tora, ktÛre od razu kocha

ca³ym sercem takie, jakie

jest... Aø siÍ wzruszy³em...

Ale powiem Wam coú

wiÍcej. Oto bowiem dosko-

na³a pora, abym przedsta-

wi³ swoje w³asne pocz¹tki.

PozwÛlcie mi na ten przy-

wilej.

Dwie deski i†4,7

mikro

W†roku 1978, po kilku-

letnim terminowaniu na

monofonicznych kasecia-

kach, za wszystkie zgroma-

dzone oszczÍdnoúci kupi-

³em pierwszy magnetofon

stereofoniczny - szpulowy

MK2405. Mia³ on wbudo-

wane po bokach g³oúniki

szerokopasmowe, umoøli-

wiaj¹ce odtwarzanie stereo-

foniczne. Taki system na-

g³oúnienia musia³ mi wy-

starczyÊ, poniewaø na za-

kup pary zespo³Ûw g³oúni-

kowych - jakichkolwiek -

nie mog³em liczyÊ w†blis-

kiej perspektywie. Zrodzi³

siÍ pomys³ zbudowania ich

samemu, choÊby najprost-

szych, bo przecieø bÍdzie

taniej. Zasugerowa³em siÍ

popularn¹ wÛwczas kon-

strukcj¹ Tonsilu, typu

ZWG-15C, czyli dwudroø-

nymi ìpiÍtnastkamiî (15W)

w†ma³ej obudowie za-

mkniÍtej. Kupi³em g³oúniki

GDN16/12 (czyli 12-wato-

wy 16-cm nisko-úrednioto-

nowy, bo wersja 15-wato-

wa - GDN16/15 - stosowa-

na w†oryginalnych zespo-

³ach ZWG15, akurat nie

by³a dostÍpna) i†wysokoto-

nowy GDW9/15, czyli stoø-

kowy ìpapierzakî. Nie

Elektronika Praktyczna 11/2003

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: