Epidemia.pdf

Robin Cook

"Epidemia"

Tłumaczył

Maciej Kański

Doskonale skonstruowany thriller medyczny. W centrum medycznym w Los Angeles wybucha

tajemnicza epidemia i błyskawicznie szerzy się wśród personelu i pacjentów. Mnożą się ofiary, a

przyczyna zarazy wciąż jest nieznana. młoda lekarka próbuje rozwikłać tajemnicę i powstrzymać

rozprzestrzenianie się choroby, zanim będzie za późno

Dom Wydawniczy REBIS

Poznań 1994

Tytuł oryginału

Outbreak

House Ltd. 1994

Redakcja

Izolda Kiec

Opracowanie graficzne

Paweł Szychalski

Wydanie I

ISBN 83-7120-153-2

Dom Wydawniczy REBIS

ul. Marcelińska 18, 60-801 Poznań

tel. 65-66-07, tel./fax 65-65-91

Łamanie

dtp Marek Barłóg

Os. Kosmonautów 4/41, 61-624 Poznań

tel. 231-610

PROLOG

Zair, Afryka

7 września 1976 r.

Dwudziestojednoletni student biologii Uniwersytetu Ya-

le, John Nordyke, obudził się o brzasku na skraju zairskiej

wioski, położonej na południe od Bumby. Wysunął się ze

swojego przesiąkniętego potem śpiwora, by wyjrzeć przez

siatkową połę nylonowego namiotu górskiego. W jego

uszach odgłosy deszczu w tropikalnym lesie zlewały się z po-

gwarem budzącej się wioski. Delikatny podmuch wiatru

przyniósł ciepłą, ostrą woń krowiego łajna, zmieszaną z gry-

zącym zapachem palenisk. Wysoko nad głową dostrzegł syl-

wetki małp grasujących wśród bujnej roślinności, która za-

słaniała widok nieba.

W nocy spał niespokojnie i teraz podnosił się z posłania

chwiejnie i ociężale. Czuł się znacznie gorzej niż poprzedniej

nocy, kiedy to w jakąś godzinę po kolacji dostał napadu

dreszczy i gorączki. Przyszło mu na myśl, że pomimo staran-

nej profilaktyki i zażywania arechiny nie uchronił się jednak

przed malarią. Problem polegał na tym, że nie sposób było

uniknąć całych chmar moskitów, każdego wieczoru nadcią-

gających znad mokradeł ukrytych w bagnistej dżungli.

Chwiejnym krokiem udał się do wioski, gdzie zapytał

o najbliższy szpital. Wędrowny kaznodzieja poinformował

go, że w Yambuku, małym miasteczku odległym o kilka ki-

lometrów na wschód, znajduje się belgijski szpital misyjny.

Nękany chorobą i strachem, chłopak pospiesznie zwinął

obóz, wepchnął namiot oraz śpiwór do plecaka i niezwłocz-

nie wyruszył do Yambuku.

John zdecydował się wziąć sześciomiesięczny urlop z col-

lege'u, by zająć się fotografowaniem zwierząt Afryki, między

innymi zagrożonego wyginięciem gatunku goryla górskiego.

Było to marzenie jego dzieciństwa - podążyć śladami

legendarnych dziewiętnastowiecznych badaczy, którzy pier-

wsi odkrywali tajemnice Czarnego Lądu.

Yambuku okazało się niewiele większe niż wioska, którą

dopiero co opuścił, a szpital misyjny swym wyglądem nie

budził zaufania. Było to kilka żałosnych budynków, skleco-

nych z żużlowych pustaków, a każde z pomieszczeń aż się

prosiło o natychmiastowy remont. Dachy kryte były pordze-

wiałą, falistą blachą lub na podobieństwo chat tubylczych

- strzechą. Nigdzie nie było widać żadnych oznak elektry-

fikacji.

Po dokonaniu rejestracji u zakonnicy, odzianej w trady-

cyjny habit, posługującej się wyłącznie francuskim, przyszło

mu czekać na swoją kolej w otoczeniu tłumu tubylców re-

prezentujących wszystkie możliwe stadia osłabienia i najróż-

niejsze choroby. Przyglądając się im, pomyślał ze strachem,

czy aby nie nabawi się tu czegoś gorszego od swych obecnych

dolegliwości. W końcu został przyjęty przez belgijskiego le-

karza o udręczonym wyrazie twarzy, który mówił trochę po

angielsku, jakkolwiek niewiele.

Postawiona w wyniku pospiesznego badania diagnoza

potwierdziła przypuszczenia Johna co do ataku malarii. Le-

karz zaordynował mu zastrzyk chlorochiny i nakazał zgłosić

się ponownie, jeśli w ciągu dnia nie nastąpi polepszenie.

Badanie było skończone. John posłusznie ustawił się w ko-

lejce do gabinetu zabiegowego w oczekiwaniu na zastrzyk.

Wtedy właśnie zauważył, że w szpitalu bynajmniej nie obo-

wiązuje zasada dokładnej sterylizacji: pielęgniarka nie uży-

wała igieł jednorazowych, lecz posługiwała się na przemian

jedną z trzech posiadanych strzykawek. John był przekona-

ny, że krótkie zanurzenie ich w roztworze sterylizacyjnym

w znikomym tylko stopniu przyczyniało się do oczyszczenia

z zarazków. Nadto pielęgniarka najzwyczajniej wyławiała

strzykawki z roztworu palcami. Gdy nadeszła jego kolej,

John miał ochotę skomentować ten fakt, lecz jego znajomość

francuskiego okazała się niewystarczająca. Poza tym dobrze

zdawał sobie sprawę z tego, że pilnie potrzebuje lekarstwa.

Przez następne kilka dni John winszował sobie, że po-

wstrzymał się od uszczypliwych uwag, albowiem jego stan

znacznie się poprawił. Chłopak pozostawał w pobliżu Yam-

buku, zajmując się fotografowaniem scen z życia plemienia

Budza - zapalczywych łowców, z ochotą demonstrujących

swoje męstwo jasnowłosemu cudzoziemcowi. Trzeciego

dnia, kiedy czynił przygotowania, by ruszyć śladami Hen-

ry'ego Stanleya w górę rzeki Zair, nagle zwalił go z nóg gwał-

towny nawrót choroby. Najpierw pojawił się silny ból głowy,

po którym wystąpiły nagłe dreszcze, gorączka, nudności

i biegunka. W nadziei, że-podobnie jak poprzedni - rów-

nież i ten atak wkrótce przejdzie, John zaszył się w namiocie

i przeczekał noc, wstrząsany dreszczami, majacząc o domo-

wym cieple, czystej pościeli i komfortowej łazience na końcu

korytarza. Ranek zastał go wyczerpanym i odwodnionym

po serii wymiotów. Z trudem udało mu się pozbierać swoje

rzeczy i wyruszyć w drogę do szpitala. Dotarłszy na miejsce,

osunął się bezwładnie na podłogę, a z jego ust bluznęła jas-

noczerwona struga krwi.

Jakąś godzinę później ocknął się w pokoju, w którym

oprócz niego było jeszcze dwóch pacjentów cierpiących na

ciężki rodzaj malarii, odporny na wszelkie dostępne specy-

fiki.

Ten sam lekarz, który badał Johna poprzednio, zaalarmo-

wany jego stanem, tym razem stwierdził niespotykane ob-

jawy dodatkowe: tajemniczą wysypkę na piersiach oraz mi-

kroskopijne pęknięcia naczyń krwionośnych w białkach

oczu. Pomimo iż trwał przy swej poprzedniej diagnozie, był

teraz wyraźnie zaniepokojony. To nie wyglądało na typowy

przypadek malarii. Lekarz zdecydował się podać dodatko-

wo chloramfenikol, na wypadek gdyby chłopiec miał dur

brzuszny.

16 września 1976 r.

Doktor Lugasa, Okręgowy Komisarz Zdrowia w rejonie

Bumba, spoglądał przez otwarte okno swego biura na roz-

lane wody rzeki Zair, roziskrzone w porannym słońcu. Po-

myślał ze smutkiem, że dawna nazwa "Kongo" zawierała

jednak w sobie pewien fascynujący element tajemniczości.

Powracając do spraw zawodowych, przeniósł wzrok na

leżący na biurku list, dopiero co otrzymany z misyjnego

szpitala w Yambuku, a donoszący o zgonie amerykańskiego

turysty, niejakiego Johna Nordyke'a, oraz bawiącego

w tamtych okolicach rolnika z plantacji znad rzeki Ebola.

Lekarz z misji twierdził, że ich śmierć nastąpiła na skutek

nieznanej i błyskawicznie rozprzestrzeniającej się infekcji.

Dotychczas zaraziło się nią dwóch pacjentów umieszczo-

nych w jednej sali z Amerykaninem, czworo domowników

goszczących nieszczęsnego rolnika i pielęgnujących go pod-

czas choroby, a także dziesięciu pacjentów ambulatoryjnych

szpitala.

Doktor Lugasa zdawał sobie sprawę z faktu, że ma dwa

wyjścia: po pierwsze, mógł nawet nie kiwnąć palcem w tej

sprawie i to wydawało mu się najrozsądniejsze. Bóg jeden

wie, jakiego rodzaju endemiczne epidemie rozszalały się

gdzieś tam głęboko w buszu. Drugą możliwością było wypeł-

nienie przyprawiającej o zawrót głowy sterty formularzy

urzędowych, zgłaszających ów przypadek do Kinszasy,

gdzie z kolei ktoś taki jak on, tyle że wyżej postawiony, praw-

dopodobnie zdecyduje, iż najlepiej nic w tej sprawie nie ro-

bić. Doktor Lugasa doskonale wiedział, że jeśli zdecyduje się

wypełnić formularze, będzie zobowiązany odbyć podróż do

Yambuku, a sama myśl o tym była mu szczególnie niemiła,

zwłaszcza teraz, w niezwykle wilgotnej i parnej porze roku.

Z pewnym poczuciem winy doktor Lugasa zmiął w dłoni

list i wrzucił go do kosza na śmieci.

23 września 1976 r.

Tydzień później na lotnisku Bumba doktor Lugasa ner-

wowo przestępował z nogi na nogę obserwując, jak wysłu-

żony DC-3 schodzi do lądowania. Pierwszy pojawił się

w wyjściu doktor Bouchard, jego przełożony z Kinszasy. Po-

przedniego dnia Lugasa zatelefonował do Boucharda, infor-

mując go o wybuchu poważnej epidemii nieznanego pocho-

dzenia w okolicy szpitala misyjnego w Yambuku. Dotknęła

ona nie tylko lokalną ludność, ale również personel szpitala.

W rozmowie Lugasa ani słowem nie wspomniał o liście, któ-

ry otrzymał stamtąd tydzień wcześniej.

Po krótkim powitaniu na pasie startowym obaj lekarze

wcisnęli się do toyoty corolli, należącej do Lugasy. Bouchard

zapytał, czy nadeszły jakieś nowe wiadomości z Yambuku.

Lugasa odchrząknął, wciąż jeszcze wytrącony z równowagi

porannymi informacjami radiowymi. Według doniesień

zmarło jedenaście osób z siedemnastoosobowego personelu

szpitala, powiększając liczbę stu czternastu ofiar spośród

mieszkańców wioski. Szpital zamknięto z powodu braku lu-

dzi zdolnych do jego obsługi.

Doktor Bouchard zarządził kwarantannę dla całego rejo-

nu Bumby. Niezwłocznie zatelefonował kilkakrotnie do

Kinszasy, po czym polecił bynajmniej nie kwapiącemu się

do podróży Lugasie zorganizowanie transportu do Yambu-

ku w celu bezpośredniej oceny sytuacji.

24 września 1976 r.

Kiedy następnego dnia obaj lekarze stanęli na opuszczo-

nym dziedzińcu szpitala misyjnego w Yambuku, powitała

ich złowroga cisza. Wzdłuż balustrady pustego tarasu prze-

niknął szczur, w nozdrza przybyszów uderzył zgniły odór.

Przyciskając do nosa bawełniane chusteczki, z niechęcią wy-

siedli z land rovera i ostrożnie zajrzeli do najbliższego bu-

dynku. Leżały tam zwłoki dwóch osób, powoli rozkładające

się z powodu upału. Dopiero w trzecim budynku natknęli

się na pozostałą jeszcze przy życiu pielęgniarkę, majaczącą

w gorączce. Przeszli do opuszczonej sali operacyjnej, gdzie

- i tak zbyt późno szukając ochrony przed wirusem - za-

opatrzyli się w rękawiczki, fartuchy i maski. Drżąc z niepo-

koju o własne zdrowie, zajęli się chorą pielęgniarką, a na-

stępnie poczęli rozglądać się za resztą personelu. Wśród trzy-

dziestu ciał, które napotkali, znaleźli zaledwie czterech

innych pacjentów wykazujących jeszcze słabe oznaki życia.

Doktor Bouchard drogą radiową nawiązał łączność

z Kinszasą i poprosił o natychmiastową pomoc sił powiet-

rznych Zairu w przetransportowaniu pacjentów drogą lot-

niczą z misji do stolicy. Jednakże zanim skontaktowano się

z oddziałem chorób zakaźnych szpitala uniwersyteckiego,

aby ustalić sposób izolacji pacjentów podczas transportu,

w Yambuku przy życiu pozostała jedynie pielęgniarka. Bou-

chard zaznaczył, że należy zastosować najdoskonalsze z ist-

niejących technik izolacji, ponieważ stopień zaraźliwości

i śmiertelności epidemii, z którą się zetknęli, stawiał ją w sze-

regu najbardziej niebezpiecznych chorób znanych ludzkości.

30 września 1976 r.

Belgijska pielęgniarka, przewieziona samolotem do Kin-

szasy, zmarła szóstego dnia pobytu w klinice, o trzeciej nad

ranem, pomimo intensywnej terapii podtrzymującej. Ostate-

cznej diagnozy nie postawiono. Otrzymane w wyniku sekcji

zwłok próbki krwi, wątroby, śledziony i mózgu wysłano do

Instytutu Medycyny Tropikalnej w Antwerpii, do Centrum

Kontroli Epidemiologicznej w Atlancie (CKE) oraz do Pla-

cówki Badań Mikrobiologicznych w Porton Down w Anglii.

Liczba zachorowań w rejonie Yambuku wzrosła do dwustu

dziewięćdziesięciu odnotowanych przypadków, a współ-

czynnik śmiertelności sięgnął dziewięćdziesięciu procent.

13 października 1976 r.

Niemal jednocześnie w trzech międzynarodowych labora-

toriach udało się wyodrębnić wirusa z Yambuku. Strukturą

przypominał on wirusa zwanego Marburg, zaobserwowane-

go po raz pierwszy w 1967 roku podczas tragicznej epidemii

wśród pracowników laboratoryjnych, przeprowadzających

eksperymenty na małpach ugandyjskich.

16 listopada 1976 r.

Dwa miesiące po wystąpieniu pierwszych oznak epidemii

uznano, iż rozwój nieznanej choroby z Yambuku został za-

hamowany, gdyż przez kilkanaście tygodni nie odnotowano

nowych przypadków zachorowań.

** 3 grudnia 1976 r.

Odwołana została kwarantanna w rejonie Bumby i wzno-

wiono zawieszone dotąd połączenia lotnicze. Wirus Ebola

najwyraźniej powrócił do swego pierwotnego źródła, które-

go lokalizacja pozostała jednak tajemnicą. Powołany w celu

rozstrzygnięcia tej kwestii międzynarodowy zespół badaczy,

mający w swym składzie doktora Cyrilla Dubcheka z Cen-

trum Kontroli Epidemiologicznej, który w dużej mierze

przyczynił się kiedyś do zlokalizowania wirusa gorączki Las-

sa, przebadał dokładnie okolicę w poszukiwaniu ogniska

epidemicznego wirusa Ebola, uwzględniając ssaki, ptaki

i owady. Wszystko bez rezultatu. Badacze nie znaleźli żad-

nej, nawet najmniejszej wskazówki.

Los Angeles, Kalifornia

14 stycznia, współcześnie

Doktor Rudolf Richter, wysoki, postawny okulista, ro-

dem z Niemiec Zachodnich, współzałożyciel Kliniki Rich-

tera w Los Angeles, poprawił okulary i spojrzał na rekla-

mowe ulotki, leżące przed nim na owalnym stole w sali kon-

ferencyjnej szpitala. Siedzący po prawej stronie William,

jego brat i wspólnik, absolwent szkoły biznesu, z podobną

uwagą przeglądał reklamówki. Materiał dotyczył kampanii

zaplanowanej na następny kwartał, mającej na celu pozys-

kanie nowych zwolenników, a tym samym ich wpłat człon-

kowskich w ramach programu zdrowotnego kliniki. Został

on ułożony przede wszystkim z myślą o ludziach młodych,

którzy jako grupa odznaczali się stosunkowo dobrym zdro-

wiem. Jak słusznie zauważył William, właśnie oni mogli oka-

zać się prawdziwą żyłą złota w całym tym interesie, którego

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: