Wybrane formacje wojskowe starożytności.doc

Rodzaj wojska

Kraje i okres

Wyposażenie głównych oddziałów

Wojska pomocnicze

Taktyka na polu walki, uwagi

Oddzia­ły ryd­wanów

Bliski Wschód (II tyś. – pocz. I tys. p.n.e.)

Lekki wóz bojowy za­przężony w konie. Na wozie: wojownik (wy­posażony we włócznię, brązowy miecz i niekie­dy lekką zbroję), woźni­ca, niekiedy łucznik

Lekkozbrojna piechota

Z reguły szereg pojedynków między załogami wozów.

Starcie wymagało dużego, płaskiego terenu

Lekka jazda koczow-ników

Ludy stepo­we, m.in. Scy­towie, Partowie, Alanowie, Hunowie

Lekkie uzbrojenie ochronne (kaftany skórzane, zbroje typu kolczego), miecz lub szabla, dzida, łuk

Niekiedy lekka piechota

Gwałtowny i szybki atak dający przewagę na wybranym odcinku frontu, duża rola łuczników

Falanga

Grecja, Mace­donia, państwa hellenis­tyczne, najem­nicy greccy w Persji (VII – II w. p.n.e.)

Metalowy pancerz, hełm i nagolenniki, duża tarcza, długa

(2-3 m) włócznia, krótki miecz

Lekkozbrojna piechota i konnica

Szyk liniowy, bardzo zwarty (pełną ochronę uzyskiwał żoł­nierz dzięki tarczy sąsiada), wymagający do starcia płaskie­go terenu. Podkreślał równość wspólnie walczących obywateli miasta

Rzymski legion

Imperium rzymskie

(IV w. p.n.e. – IV w. n.e.)

Metalowy pancerz, hełm i nagolenniki, niewielka tarcza, krótki miecz, krótki oszczep

i (część oddziałów) włócznia

Lekkozbrojna piechota i konnica

Ustawienie w kilku szeregach, kolejno włączanych do walki w razie potrzeby. Starcie zaczy­nano od wyrzucenia na prze­ciwnika oszczepów, po którym dochodziło do walki wręcz

Rodzaj żołnierzy

Łączna liczebność

Podział

Szyk

Zadania na polu bitwy

Ciężko­zbrojna piechota

3000

30 manipułów po 2 centurie dowodzone przez centurionów („setników").

Od II w. p.n.e. 3 manipuły stanowiły kohortę

Od IV w. p.n.e. w trzech rzutach (1200+ 1200 + 600), żołnierze najbar­dziej doświadczeni w ostatniej linii

Wykonanie decydującego uderzenia na siły wroga

Lekko-zbrojna piechota

1200

Zazwyczaj dołączana do oddziałów ciężkozbrojnych

Podzieleni na oddziały zasilające każdy z trzech rzutów ciężko­zbrojnej piechoty

Przygotowanie natarcia ciężko-

­zbrojnej piechoty

Konnica

300

10 oddziałów

Z reguły na skrzydłach szyku

Przeciwstawienie się konnicy nieprzyjacie­la i okrążenie jego oddziałów