Organizacja- grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w sposób uporządkowany i skoordynowany, aby osiągnąć pewien zestaw celów.Zarządzanie- zestaw działań(obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie, tj. kierowanie ludźmi i kontrolowanie) skierowanych na zasoby organizacji(ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne) i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.Sprawny- wykorzystujący zasoby mądrze i bez zbędnego marnotrawstwa Skuteczny- działający z powodzeniemMenadżer- osoba, której podstawowym zadaniem jest realizacja procesu zarządzaniaPlanowanie- wytyczanie celów organizacji i określanie sposobu ich najlepszej realizacjiPodejmowanie decyzji- część procesu planowania obejmująca wybór trybu działania spośród zestawu dostępnych możliwościOrganizowanie- logiczne grupowanie działań i zasobówKierowanie ludźmi (przewodzenie)- zespół procesów wykorzystywanych w celu sprawienia, by członkowie organizacji współpracowali ze sobą w interesie organizacjiKontrolowanie- obserwowanie postępów w realizowaniu jej celówSzczeble zarządzania- menadżerów można sklasyfikować w zależności od szczebla organizacji; najwyższego, średniego lub pierwszej liniiDziedziny (obszary) zarządzania- menadżerów można podzielić na menadżerów marketingu, finansów, eksploatacji (operacji), zasobów ludzkich, administracyjnych i innychRole interpersonalne- role kierownicze reprezentanta, przywódcy i łącznika, które przewidują kontakty z innymi ludźmiRole informacyjne- role menadżera jako obserwatora, propagatora informacji i rzecznika, które wymagają przetwarzania informacjiRole decyzyjne- role menadżera jako przedsiębiorcy, przewidującego zakłóceniom, dysponenta zasobów i negocjatora; przede wszystkim odnoszą się one do decyzji, które trzeba podjąćUmiejętności techniczne- umiejętności niezbędne do wykonywania lub zrozumienia zadań związanych z daną organizacjąUmiejętności interpersonalne- Umiejętności nawiązywania kontaktu, rozumienia i motywowania zarówno jednostek, jak i grupUmiejętności koncepcyjne- Umiejętności zależne od zdolności do myślenia abstrakcyjnegoUmiejętności diagnostyczne i analityczne- Umiejętności umożliwiające menadżerowi zaprojektowanie najwłaściwszej reakcji w danej sytuacji
Podejmowanie decyzji- akt wyboru jednej możliwości spośród ich zestawu.Proces podejmowania decyzji- rozpoznanie i zdefiniowanie istoty sytuacji decyzyjnej, zidentyfikowanie alternatywnych możliwości, wybór „najlepszej” z nich i wprowadzenie jej w życie. Decyzje zaprogramowane- decyzje mające kompletną strukturę lub powtarzające się z pewną częstotliwością(albo i jedno, i drugie).Decyzje nie zaprogramowane- decyzje o niezbyt wyraźnej strukturze, podejmowane znacznie rzadziej niż decyzje zaprogramowane. Stan pewności- sytuacja, w której podejmujący decyzję zna z rozsądnym zakresem pewności dostępne warianty wyboru oraz ich warunki.Stan ryzyka- sytuacja, w której dostępność poszczególnych możliwości i związane z każdą z nich potencjalne korzyści i koszty są znane z pewnym szacunkowym prawdopodobieństwem. Stan niepewności- sytuacja, w której podejmujący decyzję nie zna wszystkich możliwości wyboru, ryzyka związanego z każdą z nich ani ich możliwych konsekwencji.Klasyczny model decyzyjny- normatywne podejście do podejmowania decyzji, określające sposób, w jaki menadżerowie powinni podejmować decyzje; zakłada on logiczną i racjonalną naturę menadżerów oraz przyjmuje, że ich decyzje najlepiej służą interesom organizacji.Etapy racjonalnego podejmowania decyzji- rozpoznać i zdefiniować sytuację decyzyjną; zidentyfikować właściwe warianty; oceniać każdy z nich z punktu widzenia wykonalności, wystarczalności i konsekwencji; wybrać wariant najlepszy; wdrożyć wybrany wariant; obserwować i oceniać rezultaty wybranego wariantu.Model administracyjny- model podejmowania decyzji, który zakłada, że podejmujący decyzje1)dysponują niepełną i niedoskonałą informacją, 2) są ograniczeni w swej racjonalności i 3) mają skłonności do zadowalania się przy podejmowaniu decyzji pierwszym dopuszczalnym rozwiązaniem.Ograniczona racjonalność- sugeruje, że podejmujący decyzje są ograniczeni przez swe wartości i nieświadome odruchy, umiejętności i zwyczaje.Zadowalanie się- skłonność do poszukiwania rozwiązań tylko tak długo, aż znajdzie się wariant spełniający pewien minimalny standard wystarczalności.Koalicja- nieformalny sojusz jednostek lub grup powołanych dla osiągnięcia wspólnego celu.Intuicja- wewnętrzne przekonanie o czymś bez świadomego rozważania.Narastanie zaangażowania- obstawanie przy podjętej decyzji, mimo że okazuje się ona fałszywa.Skłonność do ryzyka- zakres, w jakim podejmujący decyzję gotów jest do ponoszenia ryzyka.Grupa interaktywna- grupa podejmująca decyzję, której członkowie otwarcie dyskutują, spierają się i uzasadniają najlepsze rozwiązanie.Grupa delficka- forma grupowego podejmowania decyzji, w której grupa jest wykorzystywana do osiągnięcia zgodnej opinii ekspertów.Grupa nominalna- uporządkowana technika używana do uzyskania twórczych lub nowatorskich rozwiązań lub pomysłów.Myślenie grupowe- sytuacja taka powstaje, gdy dążenie grupy do konsensusu i spójności przeważa nad dążeniem do osiągnięcia możliwie najlepszej decyzji.
Motywowanie-zestaw sił, które sprawiają, że ludzie zachowują się w określony sposób.Podejście od strony treści- podejście do motywowania próbujące odpowiedzieć na pytanie: „jakie czynniki motywują ludzi do pracy?”.Hierarchia potrzeb Maslowa- teoria sugerująca, że ludzie muszą zaspokajać pięć kolejnych grup potrzeb- fizjologicznych, bezpieczeństwa, przynależności, szacunku i samorealizacji.Teoria ERG- teoria motywacji sugerująca, że potrzeby ludzkie są ułożone w trzech nakładających się kategoriach- egzystencji, związku i wzrostu.Teoria dwuczynnikowa- teoria motywacji sugerująca, że zadowolenie i niezadowolenie ludzi z pracy kształtują się pod wpływem dwóch niezależnych zestawów czynników- czynników motywacji i czynników higieny psychicznej.Potrzeba osiągnięć- pragnienie osiągnięcia celu lub wykonania zadania w sposób bardziej skuteczny niż w przyszłości.Potrzeba afiliacji – pragnienie ludzkiego towarzystwa i akceptacji.Potrzeba władzy- pragnienie wywierania wpływu na innych i kontrolowania swojego otoczenia.Podejście od strony procesu- podejście do motywowania, które koncentrują się na wyjaśnieniu, dlaczego ludzie wybierają pewne warianty zachowań do zaspokojenia swoich potrzeb i jak oceniają swoje zadowolenie po osiągnięciu tych celów.Teoria oczekiwań- teoria sugerująca, że motywacja zależy od siły naszego pragnienia i oczekiwanego prawdopodobieństwa jego zaspokojenia.Oczekiwana proporcja osiągnięć do wysiłku- indywidualnie postrzegane prawdopodobieństwo zaowocowania zwiększonego wysiłku wyższymi osiągnięciami.Oczekiwana proporcja wyników do osiągnięć w pracy- indywidualne odczucie, że osiągnięcia w pracy doprowadzą do konkretnego wyniku.Wynik- skutki zachowań w układzie organizowanym, zwykle nagrody.Wartościowość- indeks pokazujący siłę pożądania przez daną osobę konkretnego wyniku( atrakcyjność wyniku dla jednostki).Teoria wzmocnienia- podejście do motywacji, zgodnie z którym zachowanie wywołujące nagrody będzie prawdopodobnie powtarzane, a prawdopodobieństwo powtórzenia się zachowań za sobą karę jest mniejsze.Wzmocnienie pozytywne- metoda wzmacniania zachowania przez zapewnienie nagród albo pozytywnych wyników zachowaniu pożądanemu.Unikanie- metoda wzmacniania zachowanie, w której pracownik unika niemiłych konsekwencji związanych z postępowaniem odmiennych od pożądanego.Kara- oznacza osłabienie niepożądanych zachowań przez obwarowanie ich negatywnym wynikiem albo niemiłymi następstwami.Eliminacja- oznacza osłabienie zachowań niepożądanych przez ich niedostrzeganie lub nieuznawanie przez menadżera.Harmonogram o stałej częstotliwości- zapewnia wzmocnienie w stałych odstępach czasu niezależnie od zachowania, np. w postaci regularnej wypłaty „tygodniówki”.Harmonogram o zmiennej częstotliwości- zapewnia wzmocnienie w różnorodnych odstępach czasy, np. w postaci sporadycznych odwiedzin przełożonego.Harmonogram o stałym stosunku- zapewnia wzmocnienie po ustalonej liczbie zachowań niezależnie od czasu, jaki pomiędzy nimi upływa; np. premia przy co piątej wypłacie.Harmonogram o zmiennym stosunku- zapewnia wzmocnienie po zmiennej liczbie zachowań, np. w postaci nieregularnych pochwał przez przełożonego; jest to najmocniejszy system w kategoriach podtrzymywania zachowań pożądanych.Modyfikacja zachowania- technika stosowania teorii wzmocnienia w układzie organizacji.Modyfikowany tydzień roboczy- strategia motywacji polegająca na dopomożeniu robotnikom w zaspokojeniu potrzeb wyższego rzędu poprzez wykorzystywanie alternatywnych schematów pracy.System nagradzania- formalne i nieformalne mechanizmy, za pomocą których definiuje się, ocenia i nagradza pracownika.
Kontrola- regulacja działań organizacji w taki sposób, by ułatwić osiąganie jaj celów.Norma- zadanie, według którego oceniane będą późniejsze wyniki.Wyniki- w kontekście kontroli działalność, którą kontrolują menadżerowie.Kontrola wstępna- zwana również kontrolą sterującą albo kontrolą zasilania. Zajmuje się obserwacją jakości lub ilości zasobów finansowych, rzeczowych, ludzkich i informacyjnych, zanim staną się one faktyczne częścią systemy.Kontrola równoległa- zwana również kontrolą tak/nie albo kontrolą selekcyjną. Opiera się na procesach sprężenia zwrotnego w toku procesu przetwarzania.Kontrola końcowa- polega na obserwacji produktów lub wyników organizacji po zakończeniu procesów przetwarzania.Kontrola biurokratyczna- forma kontroli organizacyjnej odznaczająca się formalnymi i mechanistycznymi rozwiązaniami strukturalnymi.Kontrola angażująca pracowników- podejście do kontroli organizacyjnej oparte na nieformalnych i ograniczonych rozwiązaniach strukturalnych , wykorzystujące wkład pracowników.Kontrola strategiczna- kontrola, której celem jest zapewnienie skutecznego dostosowania organizacji do otoczenia i jej działania w kierunku realizacji celów strategicznych.
Komunikacja- to psychologiczny proces, dzięki któremu jednostka przekazuje i otrzymuje informacje w bezpośrednim kontakcie z inną osobą.
Komunikowanie interpersonalne- to podejmowanie w określonym kontekście wymiana werbalna, wokalna i niewerbalna sygnałów w celu osiągnięcia lepszego poziomu współdziałania.
Ogniwa komunikacji:
- nadawca, czyli osoba, która przesyła określoną informację; - odbiorca, czyli osoba, do której daną informację kierujemy;- kod, czyli sposób przekazu tej informacji – obraz, gest, słowo
Proces komunikacji:
Myśl- na wstępie w umyśle nadawcy pojawia się określona myśl. Kodowanie- następuje w momencie przekształcenia treści pisanej na wiele gestów i symboli. Proces ten jest konieczny, gdyż komunikat przekazuje często jedna osoba, która stara się być zrozumiana dobrze przez swoich słuchaczy. Odkodowanie- następuje w momencie przekształcenia komunikatu przez słuchacza, który stara się go zrozumieć. Odbywa się ono w dwu etapach: w pierwszym odbiorca otrzymuje komunikat w drugim zaczyna go przetwarzać. Wpływ na to ma własna ocena użytych symboli oraz doświadczenie /ludzie słyszą to, co chcą usłyszeć/. Sprzężenie zwrotne - jest to odwrócenie komunikacji, w którym to wyrażamy reakcję na komunikat nadawcy. Możemy wyróżnić dwa typy sprzężeń zwrotnych: pierwszy to bezpośrednie wyrażenie np.: potakiwanie głową lub drugie pośrednie owocujące np.: wzrostem efektywności pracy. W momencie, gdy sprzężenie zwrotne jest silniejsze to proces komunikowania się jest lepszy.
Komunikacja werbalna- to komunikacja oparta na słowie. Sprowadza się ona do tego, iż przekazując komunikaty używamy słów.
-komunikacja pionowa w dół- dotyczy najczęściej komunikatów formalnych przepływających pomiędzy pracownikami i ich przełożonymi w celu osiągania założonych celów, przekazania informacji i poleceń, a także zasygnalizowania spraw wymagających szczególnej uwagi lub rozwiązania problemu.
-komunikacja pionowa w górę- Ma to miejsce, gdy podwładni informują przełożonych o swoich osiągnięciach, stopniu wykonanych zadań, występujących w pracy problemach itp.
-komunikacja pozioma- mamy z nią do czynienia wówczas, gdy przebiega ona między członkami tej samej grupy lub pracownikami pełniącymi funkcje na tym samym poziomie. Komunikacja ta może mieć charakter formalny jak i nieformalny.
Komunikacja niewerbalna dotyczy przekazu bezsłownego, występują tu następujące kanały ekspresji niewerbalnej:- ruchy ciała (mimika, kinezjetyka, prajęzyk, kontakt wzrokowy, gesty),- zależności przestrzenne (proksemika).
Cele strategiczne- cele ustalone na najwyższym szczeblu i dla najwyższego kierownictwa organizacji.Cele taktyczne- cele ustalone na średnim szczeblu i dla menadżerów średniego szczebla organizacji.Cele operacyjne- cele ustalone na najniższym szczeblu i dla menadżerów najniższego szczebla organizacji.Optymalizacja- równoważenie i godzenie możliwych konfliktów pomiędzy różnymi celami.Plan strategiczny- ogólny plan zawierający decyzje dotyczące alokacji zasobów, priorytetów i działań niezbędnych do osiągnięcia celów strategicznych.Plan taktyczny- plan skierowany na osiągnięcie celów taktycznych, opracowany dla realizacji elementów planu strategicznego.Pan operacyjny- plan nastawiony na wykonanie planów taktycznych dla osiągnięcia celów operacyjnych.Plan długookresowy- plan obejmujący okres wieloletni, być może nawet okres kilku dziesięcioleci; najbardziej rozpowszechnione plany długookresowe obejmują okres pięcioletni lub dłuższy. Plan średniookresowy- plan obejmujący na ogół okres od roku do pięciu lat.Plan krótkookresowy- plan obejmujący na ogół okres jednoroczny lub krótszy.Plan działania- plan używany do uruchomienia jakiegoś innego planu.Plan reakcji- plan opracowany w celu zareagowania na nieprzewidziane okoliczności.Planowanie awaryjne (planowanie sytuacji nieprzewidzianych, planowanie „na wszelki wypadek”)- określenie alternatywnego sposobu działania na wypadek, gdyby przyjęty plan został nieoczekiwanie zakłócony lub przestał odpowiadać zmienionym warunkom.Plan jednorazowy- plan przygotowany dla realizacji zadań, które zapewne w przyszłości nie będą powtarzane.Program- jednorazowy pan dla szerszego zestawu działań.Projekt- plan jednorazowy o węższym zakresie i mniejszej złożoności niż program.Plany ciągłe- plany trwałe obowiązujące, opracowywanie dla działań, które się regularnie powtarzają w pewnym okresie.Wytyczne polityki- plan ciągły, który określa ogólną reakcję organizacji na pewien problem lub sytuację.Standardowa procedura działania- plan ciągły określający kroki, jakie należy podjąć w określonych okolicznościach.Przepisy i regulaminy- opisują dokładnie sposób wykonania określonych czynności.Zarządzanie przez cele- proces wspólnego ustalania celów przez menadżera i podwładnego; stopień realizacji celów jest głównym czynnikiem oceny i nagradzanie wyników podwładnego.
Organizowanie- decydowanie o najlepszym grupowaniu działań i zasobów organizacji.Struktura organizacyjna- zestaw elementów konstrukcyjnych. Które mogą być użyte od ukształtowania organizacji. Wynik ich wykorzystania w postaci konkretnego układu elementów organizacji i ich wzajemnych powiązań.Projektowanie stanowisk pracy- określanie zakresu obowiązku pracownika. Rotacja między stanowiskami pracy- alternatywa la specjalizacji, zakładająca systematyczne przechodzenie pracowników z jednego stanowiska do drugiego. Rozszerzanie stanowiska pracy- alternatywa dla specjalizacji, zakładająca przydzielenie pracownikowi większej liczby zadań do wykonania.Wzbogacenie stanowiska pracy- alternatywa w stosunku do specjalizacji, zakładająca zarówno zwiększenie liczby zadań wykonanych przez robotnika, jak i rozszerzenie kontroli robotnik nad stanowiskiem pracy.Podejście od strony stanowiska pracy- alternatywne podejście w stosunku do specjalizacji, sugerujące potrzebę diagnozowania stanowiska pracy i jego poprawę w pięciu podstawowych wymiarach, uwzględniające zarówno system pracy, jak i preferencje pracownika.Zespoły robocze- alternatywa dla specjalizacji stanowiska pracy, pozwalająca całej grupie na zaprojektowanie systemu pracy, który będzie wykorzystywany do wykonywania wzajemnie powiązanych zadań.Grupowanie według wyrobu- grupowanie działalności wokół produktów lub grup produktów.Grupowanie funkcjonalne- Grupowanie stanowisk wymagających tych samych lub podobnych czynności.Grupowanie według klientów- Grupowanie czynności w celu reagowania i wzajemnego oddziaływania ze specyficznymi klientami lub grupami klientów.Grupowanie według lokalizacji- Grupowanie stanowisk pracy na podstawie określonych miejsc lub obszarów geograficznych.Rozpiętość zarządzania- liczba osób podległych jednemu menadżerowi.Delegowanie- proces, w toku którego menadżer powierza innym część swych obowiązków i uprawnień.Decentralizacja- proces systematycznego delegowania władzy i autorytetu w ramach organizacji ku menadżerom średniego i najniższego szczebla.Centralizacja- proces systematycznego utrzymywania władzy i autorytetu w rękach menadżerów wyższego szczebla.Koordynacja- proces integrowania działań różnych wydziałów organizacji.Stanowiska liniowe- stanowiska na bezpośredniej linii podporządkowania, odpowiedzialne za osiągnięcie celów organizacji.Stanowiska sztabowe- mają za zadanie służyć doświadczeniem, radą i wsparciem stanowiskom liniowym.Intensywność administracyjna- zakres, w jakim stanowiska kierownicze skoncentrowane są w części sztabowej.Zmiana organizacyjna- każda istotna modyfikacja jakiejś części organizacji.Zmiana planowana- zmiana przygotowana i wprowadzona w sposób uporządkowany i terminowy, wyprzedzająca oczekiwane przyszłe wydarzenia.Zmiana dostosowawcza- reakcja na pojawiające się okoliczności, raczej stopniowa niż całościowa.Doskonalenie organizacji- wysiłek, planowany, obejmujący całą organizację i kierowany z najwyższego szczebla, który ma zwiększyć skuteczność organizacji i poprawić jej kondycję poprzez planowaną ingerencję w proces funkcjonowania organizacji, z...
jelonka72