ei - odchyłka dolna wałka EI – odchyłka dolna otworu
es - odchyłka górna wałka ES - odchyłka górna otworu
Ao – wymiar dolny otworu Bo – wymiar górny otworu
Aw – wymiar dolny wałka Bw – wymiar górny wałka
N – nominał IT – wartość podana z tablic
Tw = Bw – Aw : tolerancja wałka Lmax = Bo – Aw
To = Bo – Ao : tolerancja otworu Lmin = Ao – Bw
Wmax = ! Lmin ! ZSO => EI = 0 i ES > 0 (H-otwór)
Wmin = ! Lmax ! ZSW => es = 0 i ei < 0 (h-wałek)
Gdy jest podana odchyłka dla wałka „ex” to stosujemy zasadę ZSO: EI = 0.
Gdy jest podana odchyłka dla otworu „Ex” to stosujemy zasadę ZSW: es = 0.
Gdy luzy dodatnie to pasowanie luźne.
Gdy luzy ujemne to pasowanie ciasne.
Gdy luzy mają różne znaki to pasowanie mieszane.
Wniosek musi być podany w odpowiedzi (jakie luzy, jakie pasowanie).
Obliczenia:
1. Wypisujemy wartości podane: ex lub Ex , IT oraz N.
2. Obliczamy wartości: ex oraz Ex.
3. Obliczamy wartości: Ax oraz Bx.
4. Obliczamy luzy.
5. Obliczamy wciski.
6. Podajemy wnioski.
EI = A0 – N ES = EI + IT es = ei + IT
A0 = EI + N A0 = EI + N Aw = ei + N
ES = B0 – N B0 = ES + N Bw = es + N
B0 = ES + N
Przykłady położenia podziałki noniusza suwmiarki podczas pomiaru: a) wymiar 0,0 mm, b) wymiar 80,1 mm c) wymiar 81,4 mm
Budowa suwmiarki:
1. Prowadnica stalowa z podziałką milimetrową
2. Szczęki nieruchome na prowadnicy
3. Suwak
4. Dwie szczęki (odpowiadające szczękom stałym).
5. Podziałka długości 9mm, zwana noniuszem 5, składająca się z 10 równych części (lub więcej - zależnie od dokładności)
6. Dźwignia zacisku
7. Wsuwka głębokościomierza
a) położenie tulei i bębna w czasie zetknięcia się wrzeciona z kowadełkiem
(odczyt – 0,00 mm)
b) odczytanie wymiaru 7,50 mm,
c) odczytanie wymiaru 18,73 mm
d) odczytanie wymiaru 23,82 mm.
Budowa mikrometru:
1. kabłąka
2. kowadełko
3. nieruchoma tuleja z podziałką wzdłużną
4. obrotowy bęben
5. podziałka poprzeczna
6. wrzeciono
7. zacisk ustalający
8. pokrętło sprzęgła ciernego
kazgab