Jak czytać wyniki badań?
Badania krwi są zlecane przez lekarzy najczęściej. Dla wielu z nas ich wyniki są jednak trudną do rozszyfrowania zagadką. Jak je odczytać i o czym świadczą, dowiesz się z naszego poradnika.W dobie komputeryzacji i nowoczesnych diagnostycznych technik medycznych czujemy się często zagubieni. Wyniki nawet najzwyklejszych badań – krwi i moczu – dla ludzi niewtajemniczonych bywają czarną magią. A przecież badania podstawowe powinniśmy robić co najmniej raz w roku. Warto więc wiedzieć, jak je odczytywać i o czym mogą świadczyć nieprawidłowe wartości. Poniżej znajdziesz wyjaśnienie symboli stosowanych przez laboratoria analityczne, a także obowiązujące normy.Co mówi badanie krwi?To najważniejsze ze wszystkich badań. Może wiele powiedzieć o zdrowiu, niekiedy nawet uratować życie. Jeśli więc czujesz wyraźny spadek energii, senność, nadmierne pragnienie, straciłaś apetyt, wypadają ci włosy albo niepokoi cię cokolwiek innego, nie zwlekaj i idź na badanie do lekarza rodzinnego. Z pewnością dostaniesz skierowanie na pobranie krwi. Które wskaźniki są najważniejsze i jak je czytać?WBC – LEUKOCYTY (KRWINKI BIAŁE)Świadczą o funkcjonowaniu układu odpornościowego.Prawidłowy wynik: powinien mieścić się w granicach 4,0–10,0 G/I.Co powinno wzbudzić niepokój? Nadmiar leukocytów może świadczyć o stanie zapalnym lub chorobie układu krwiotwórczego. Ważne dla kobiet w ciąży! W ostatnim miesiącu wyniki mogą przekraczać 10 G/I.OB – ODCZYN BIERNACKIEGO OB (czyli opad) informuje, w jakim tempie opadają krwinki czerwone po upływie jednej lub dwóch godzin.Prawidłowy wynik: do 20 mm/godz.Co powinno wzbudzić niepokój? Gdy OB jest zbyt wysokie, może wskazywać na stan zapalny w organizmie – np. zapalenie pęcherza moczowego czy ucha. Opad podnosi się nawet przy lekkim przeziębieniu. Gdy OB jest zbyt niskie, może sygnalizować anemię (niedokrwistość) lub przewlekłą niewydolność krążenia.Ważne dla kobiet w ciąży! OB może być u nich wyższe od 20 mm/godz. i nie jest to powód do niepokoju.RBC – ERYTROCYTY (KRWINKI CZERWONE)Uczestniczą w wymianie gazowej, transportują tlen, a także dwutlenek węgla w organizmie.Prawidłowy wynik: 4,0–5,6 T/I dla kobiet oraz 4,6–6,2 T/I dla mężczyzn. Co powinno wzbudzić niepokój? Zbyt mało RBC może świadczyć o anemii, zbyt dużo – o chorobie układu krwiotwórczego.Ważne dla kobiet w ciąży! Jeśli liczba RBC jest nieco niższa niż przewiduje norma, nie jest to sygnałem choroby.HGB – HEMOGLOBINABardzo ważny wskaźnik, świadczący o tym, czy krwinki czerwone pracują prawidłowo i wszystkie narządy są dobrze dotlenione.Prawidłowy wynik: norma wynosi 12–16 g/dl dla kobiet i 14–18 g/dl dla mężczyzn.Co powinno wzbudzić niepokój? Zbyt mało hemoglobiny może świadczyć o niedokrwistości (anemii). Towarzyszy mu wtedy niedobór krwinek czerwonych. Zbyt dużo HGB może świadczyć o odwodnieniu organizmu.Ważne dla kobiet w ciąży! Mogą mieć inne wyniki, np. poniżej 11 g/dl.LIPIDOGRAMWskazuje na ryzyko choroby serca. Najważniejsze są:CHOLESTEROL CAŁKOWITYPrawidłowy wynik: nie powinien być wyższy niż 200 mg/dl. Cholesterol występuje we krwi w dwóch odmianach.HDL – DOBRY CHOLESTEROLJest potrzebny do prawidłowej przemiany tłuszczowej, niezbędny dla układu nerwowego.Prawidłowy wynik: powyżej 46 mg/dl dla kobiet i powyżej 35 mg/dl dla mężczyzn.LDL – ZŁY CHOLESTEROLJego nadmiar jest groźny dla serca i tętnic. Prawidłowy wynik: do 130 mg/dl.TRÓJGLICERYDYInny rodzaj tłuszczów, też niebezpiecznych dla naszych naczyń krwionośnych.Prawidłowy wynik: do 160 mg/dl.Co powinno wzbudzić niepokój?Zbyt wysoki LDL i trójglicerydy. Należy zmienić dietę na mniej tłustą i mniej słodką. Jeśli mamy nadwagę, trzeba też schudnąć. Gdy cholesterol całkowity przekracza 300 mg/dl, lekarz często zleca leki.CUKIER (GLUKOZA)Nadmiar może świadczyć o cukrzycy typu I lub II. Prawidłowy wynik: na czczo poniżej 105 mg/dl, po posiłku – nie więcej niż 180 mg/dl. Ważne dla kobiet w ciąży! Badaj cukier raz w miesiącu. Aleksandra Barcikowska
karol17rp