Położenie Polski w Europie i jego konsekwencje
Położenie Polski wyznaczają współrzędne geograficzne. Polska leży na półkuli północnej i wschodniej między 49°00' a 54050ł szerokości geograficznej północnej oraz między 14°07' a 24°08' długości geograficznej wschodniej. Rozciągłość południkowa wynosi 5°50' (649 km długości wzdłuż południka 19°). Stąd wynika różnica w długości dnia i nocy między północnymi a południowymi krańcami Polski.
Kąt padania promieni słonecznych w Warszawie (52° 15' N) waha się od 14° 15' w grudniu do 61°15' w czerwcu. W lecie obszary północnej Polski mają dzień o ponad godzinę dłuższy niż tereny Polski południowej. W zimie natomiast dzień nad morzem jest krótszy niż dzień w Polsce południowej.
Konsekwencją rozciągłości równoleżnikowej (10°11', czyli 689 km wzdłuż 52° szerokości geograficznej północnej) jest różnica czasu miejscowego między zachodnimi a wschodnimi krańcami Polski.
Polska leży w strefie czasu środkowoeuropejskiego, określanego według czasu słonecznego południka 15° długości geograficznej wschodniej (czas zimowy).
Położenie geograficzne. Polska leży w samym środku Europy. Europa zajmuje zachodnią część Eurazji. Między Europą i Azją przebiega granica lądowa wyznaczona przez wschodnie stoki gór Ural, rzekę Embę, obniżenie rzek Kumy i Manyczu, północne wybrzeża Morza Czarnego, cieśninę Bosfor, Morze Marmara oraz cieśninę Dardanele.
Krańce Europy stanowią:
- zachodni skrawek Islandii w okolicy Patersfjórdshur 24°30' W,
- północno-wschodni skraj Uralu Północnego na wschód od Workuty -67°20'E,
- przylądek Nordkapp na Półwyspie Skandynawskim - 71 ° l O' N,
- przylądek Lithino na południu Krety - 34°50' N.
Geometryczny środek Europy wyznaczają współrzędne geograficzne 21°35' E i 52°35' N. Miejsce to znajduje się na Nizinie Mazowieckiej.
Kraj nasz położony jest na styku dużych jednostek geologicznych: platformy wschodnioeuropejskiej i młodszych struktur o skomplikowanej budowie.
Polska leży głównie na Niżu Europejskim (91% powierzchni zajmują niziny), na jego zwężeniu między Morzem Bałtyckim a łukiem Karpat i Sudetami, w dorzeczu Wisły i Odry. Nizinne położenie ma wpływ na kształtowanie się klimatu Polski. Kraj nasz znajduje się w strefie umiarkowanej, w miejscu, nad które mogą napływać masy powietrza morskiego i kontynentalnego.
Przez nasz kraj przechodzą główne szlaki komunikacyjne Europy z zachodu na wschód. Polska leży również na głównym szlaku handlowym, prowadzącym z południa Europy na północ, przez Bramę Morawską (dawny szlak bursztynowy).
Położenie Polski w geometrycznym środku Europy, nad Bałtykiem, na skrzyżowaniu ważnych dróg komunikacyjnych, sprzyja jej rozwojowi gospodarczemu. Może się ono jednak okazać niekorzystne w sytuacji politycznego zagrożenia. Obecnie sytuacja taka Polsce nie zagraża.
Podobnie korzystne pod względem gospodarczym położenie ma Panama ze swym liczącym 82 km długości kanałem czy Egipt z Kanałem Sueskim (l61 km długości)
mat.227