Turystyka współczesna rozwijając się objęła tylko część ludności świata, a mianowicie tę najbardziej rozwiniętą ekonomicznie, dysponującą znacznymi dochodami i sporą ilością czasu wolnego. Przepływa na ogół z regionów bogatszych do biedniejszych, z krajów zaawansowanych przemysłowo do mniej rozwiniętych, ze społeczeństw zurbanizowanych do rolniczych, z północy na południe. Turystyka oddziałując znacząco na środowisko społeczno-kulturowe i przyrodnicze ma na nie ujemny wpływ, są to tzw. dysfunkcje.
DYSFUNKCJE KULTUROWO – SPOŁECZNE
ZACHOWANIA TURYSTÓW - są uważane przez ludność odwiedzanych miejscowości za typowe dla kraju ich pochodzenia, co nie jest prawdą.
BOGACI TURYŚCI - demonstrują zachowania i postawy, które u ludności miejscowej mogą powodować frustrację, gdyż niedostępne są dla nich dobra używane powszechnie przez turystów.
ZANIKANIE GOŚCINNOŚCI - zwłaszcza w dużych ośrodkach turystycznych.
UPRZEDZENIA I STEREOTYPY - występują zarówno po stronie turystów jak i mieszkańców. Małe miejscowości turystyczne oferują gościom fałszywą wersję swojego folkloru i obyczajów dostosowaną do stereotypowych wyobrażeń o odwiedzanym kraju.
PATOLOGIE SPOŁECZNE - turystyka wpływa również na szerzenie się pijaństwa, narkomanii, prostytucji, chorób, kradzieży, włamań do samochodów.
WOLNOŚĆ MIESZKAŃCÓW - nadmierna koncentracja ruchu turystycznego wprowadza wiele niedogodności i ograniczeń w życiu codziennym i zawodowym mieszkańców.
TRANSPORT I HAŁAS - przeciążenie szlaków komunikacyjnych, ograniczenie wolności pieszych, liczne wypadki, wzrost hałasu.
CELE EKONOMICZNE - prowadzą m.in. do zubożenia środowiska architektonicznego miejscowości turystycznych poprzez wznoszenie budynków w stylu spotykanym powszechnie w metropoliach.
DYSFUNKCJE GOSPODARCZE
RYWALIZACJA MIAST - turystyka umożliwia przepływ kapitału, inwestowanie w wymianę usług, tworzenie organizacji gospodarczych w związku z tym kraje i miejscowości rywalizują między sobą o przyciąganie turystów.
WZAJEMNE ZALEŻNOŚCI - krajów przyjmujących od krajów wysyłających turystów. Odnoszą się do struktury podaży i popytu. Stopa inflacji w regionach turystycznych jest znacznie wyższa niż średnia krajowa.
SEZONOWOŚĆ - poza sezonem turystycznym często występuje duże bezrobocie.
SPEKULACJA GRUNTAMI - budowlanymi głównie w tych krajach i regionach turystycznych, w których brakuje odpowiednich, własnych środków kontroli ziemi.
INWESTYCJE ZAGRANICZNE - nadmierny odpływ dewiz za granicę do krajów wysokouprzemysłowionych.
DYSFUNKCJE - ŚRODOWISKO NATURALNE
ZAŚMIECANIE - terenów lądowych, ulic, plaż itp. występujące w wyniku rozwoju i koncentracji turystyki masowej prowadzące do degradacji środowiska.
LICZBA TURYSTÓW - niebezpiecznie wzrasta w miejscowościach górskich w stosunku do liczby stałych mieszkańców.
WYCIĄGI NARCIARSKIE - ich łączna długość to 120 tyś km (3 * równik). W Tyrolu na przykład, na cele turystyki poświęca się 500 hektarów użytków rolnych rocznie. Skutki - ok. 60% lasów górskich obumiera, następują osunięcia ziemii, powodzie zwiększona erozja, obumierają rośliny.
ZWIERZĘTA - często dokarmiane przez turystów. Ich liczba dzięki temu wzrasta co powoduje, że brakuje dla nich pokarmu w środowisku naturalnym.
MOCNE I SŁABE STRONY TURYSTYKI W POLSCETurystyka to aktywność czasu wolnego, zakładająca zmianę miejsca pobytu. Jest sumą zjawisk i stosunków wyrastających z interakcji turystów, usługodawców, rządów przyjmujących w procesie przyciągania i goszczenia turystów i innych odwiedzających. Turystyka obejmuje także czynności osób podróżujących w celach wypoczynkowych, służbowych lub innych i pozostających poza swoim codziennym środowiskiem nie dłużej niż przez rok. Chcąc przedstawić pozytywne aspekty współczesnej turystyki nie można zapomnieć o zjawiskach negatywnych związanych z turystyką.NAJWAŻNIEJSZE Z NICH:Zakłócenie harmonii bądź nawet dewastacja krajobrazu. Następuje między innymi przez tzw. Dziką zabudowę, niezgodną z planami zagospodarowania przestrzennego, oraz nadmierne zgęszczenie w urbanistyce danej miejscowości, czy nawet regionu.Brak troski o ochronę naturalnego środowiska człowieka. Najczęściej nowo budowane obiekty noclegowo- turystyczne nie są podłączone do kolektorów odprowadzających ścieki, nie mówiąc już o istniejących ośrodkach turystyczno- wypoczynkowych, w szczególności sezonowych. Negatywnym, ale występującym w coraz większej skali, zjawiskiem są wsie turystyczne.Szkody spowodowane przez turystykę narciarską. Przykładowo, długość wyciągów i kolejek alpejskich wynosi około 120 tyś. km. Poprzez walcowanie śniegu cierpią rośliny i kwiaty alpejskie. Nadmierne zaludnienie miejscowości turystyczno- wypoczynkowych. W okresach nasilenia ruchu turystycznego to negatywne zjawisko występuje szczególnie w miejscowościach o turystyce sezonowej- nadmorskich i nad jeziorami. Zwiększenie zagrożenia dla turystów i dla tubylców. W związku z nasileniem ruchu turystycznego w danej miejscowości czy regionie narastają zjawiska patologiczne, takie jak: pijaństwo, kradzieże, rozboje, handel narkotykami.Zagrożenie zdrowia, a nawet życia turystów. Szczególnie w turystyce międzynarodowej istnieje niebezpieczeństwo narażenia się na choroby epidemiologiczne, a w turystyce krajowej na choroby bardziej pospolite np. zatrucia pokarmowe.
Zaśmiecanie plaż, ulic, parkingów, zbiorników wodnych itp. Hałas. Jest wynikiem wzmożonego natężenia ruchu turystycznego, ale również wiąże się z używaniem hałaśliwego sprzętu.Turyści zmotoryzowani stają się plagą. Ograniczają wolność pieszych, wzrasta liczba wypadków drogowych, coraz większe jest przeciążenie dróg. Wprowadzone w związku z tym ograniczenia utrudniają życie zarówno turystom, jak i tubylcom.Szkody w stosunkach międzyludzkich. Dotyczy to szczególnie relacji: turyści- stali mieszkańcy. Na przykład złe zachowanie turystów za granicą wywołuje niekorzystne opinie o ich kraju, chociaż stanowią oni znikomą cząstkę swego społeczeństwa. Turyści z bogatych krajów demonstrują zachowania i postawy, które u miejscowej ludności mogą wywołać uczucie rezygnacji lub agresywnego niezadowolenia. Turystyka może powodować także uczucia frustracji wśród tych, dla których niedostępne są dobra używane powszechnie przez turystów. Zanika tradycyjna gościnność, szczególnie w dużych ośrodkach turystycznych, gdzie stosunki te zostały zamienione na towar do sprzedaży, czemu sprzyja tendencja do upowszechnienia postaw konsumpcyjnych. Pod wpływem rozwoju turystyki następuje zróżnicowanie majątkowe ludności. Obserwuje się zmiany w stylu życia i pewne zakłócenia w stosunkach społecznych środowiska przyjmującego turystów- znikają tradycje wartości, zmieniają się obyczaje, poglądy moralne i religijne, słabną więzi rodzinne.Reasumując trzeba stwierdzić, że negatywne zjawiska będą się pogłębiały- już obecnie w ruchu turystycznym uczestniczy rocznie ponad 600 milionów osób w skali światowej, a szacuje się, że do końca obecnego stulecia liczba ta znacznie wzrośnie. Coraz częściej mówi się, że turystyka masowa stwarza paradoks: turystyka niszczy turystykę.
Do SILNYCH STRON polskiego sektora turystyki zaliczyć możemy: dobre, środkowe położenie geograficzne w Europie· bogatą i· urozmaiconą kulturę, historię, sztukę, folklor, zabytki, muzea, teatr, obiekty i zespoły zabytkowe o najwyższej światowej klasie, z czego 8 obiektów zostało zaliczonych do List Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego UNESCO interesujący i zróżnicowany krajobraz ( morze, góry, jeziora, lasy )· z wieloma parkami narodowymi i rezerwatami przyrody, walory i atrakcje turystyczne, uzdrowiskowe i rekreacyjne duży potencjał do rozwoju i· uprawnienia turystyki aktywnej, co oznacza szansę wykreowania, przez różne formy turystyki aktywnej, nowego polskiego produktu na rynkach zagranicznych; 46% powierzchni Polski nadaje się do zagospodarowania turystycznego sporą· ofertę różnego typu imprez kulturalnych, zarówno w ośrodkach miejskich, jak i na wsi tradycyjną polską gościnność· to, że jesteśmy krajem· „Solidarności” i ojczyzną papieża – wciąż jeszcze świat interesuje się krajem, który zapoczątkował upadek minionego systemu komunistycznego sąsiedztwo· siedmiu państw ościennych, w tym Niemiec, trzeciego co do liczby wyjazdów zagranicznych kraju świata, także państw byłego Związku Radzieckiego – żródła napływu wielu obecnych i potencjalnych turystów, bez względu na przyczyny ich podróży do Polski Polonię – kilkanaście milionów ludzi, pragnących· odwiedzić kraj swojego pochodzenia lub swoich przodków Korzystne kursy· walut, przez co niektóre towary i usługi są atrakcyjne, przede wszystkim dla sąsiadów i Skandynawów Wielkość i rozmieszczenie bazy noclegowej – około· 700tyś. miejsc stałych i sezonowych oraz 500tyś. miejsc w obiektach spełniających również funkcje turystyczne (sanatoria, minicampingi, nierejestrowane kwatery prywatne) Rozbudowa sieć uzdrowisk· Dobre· lotniska miedzynarodowe i korzystne połączenia liniowe.
SŁABYCH STRON jest na razie więcej. Należą do nich: brak pozytywnego wizerunku Polski· jako kraju podróży turystycznych zły stan bezpieczeństwa – napady na· drogach, w miastach, w miejscowościach turystycznych, kradzieże i włamania do samochodów zły stan środowiska naturalnego – zamknięte plaże i kąpieliska,· wiele rzek i jezior poza wszelką klasą czystości, uzdrowiska, które z powodu zanieczyszczenia powietrza straciły lub tracą swoje walory lecznicze· fatalny stan dróg oraz słaby poziom usług w szeroko pojętej sferze pomocy drogowej – brak autostrad, tras szybkiego ruchu, słabe zagospodarowanie turystyczne tras miedzynarodowych, brak na trasach telefonów, za mało strzeżonych parkingów niski standard bazy noclegowej – dekapitalizacja,· brak hoteli 2 i 3-gwiazdkowych o standardzie europejskim słaba dostępność· komunikacyjna i telekomunikacyjna zbyt duży fiskalizm państwa, co wpływa na· wysokość cen towarów i usług, również turystycznych uboga promocja tzw.· produktu turystycznego: w świecie na jednego turystę wydaje się 3-4 dolary, u nas 75centów generalnie niski poziom usług· słaba znajomość języków· obcych przez Polaków, dotyczy to również personelu zatrudnianego w branży i usługach jej towarzyszących zły stan porządkowy i higieniczny· brak· jednolitych i sprawnych systemów rezerwacyjnych brak kordynacji między· organizatorami imprez kulturalnych, sportowych itp. a branżą turystyczną – turoperatorami powszechne niedocenianie ekonomicznej i antyrecesyjnej roli· gospodarki turystycznej niedorozwój infrastruktury i bazy rekreacyjnej· ogólnodostepnej – za mało wyciągów narciarskich, basenów, krtów tenisowych, boisk,sal gimnastycznych, pól golfowych itp. krótki sezon wypoczynkowy typu· „słońce, plaża”
skye