DIAGNOZA DZIECKA SZEŚCIOLETNIEGO
DIAGNOZA jest opisem aktualnego stanu jednostki. Opis ten powinien ujawniać przyczyny, oraz sformułować prognozę. To proces, a nie jednorazowa ocena, nastawiać się powinniśmy na poznawanie zmian zachodzących w rozwoju.
GOTOWOŚĆ SZKOLNA- osiągnięcie przez dziecko takiego poziomu rozwoju fizycznego, społecznego i psychicznego, który czyni je wrażliwym i podatnym na systematyczne nauczanie i wychowanie w klasie pierwszej.
S. Szuman
ZADANIA NAUCZYCIELA
- diagnoza dziecka sześcioletniego
- zbudowanie programu pracy z dzieckiem IPET ( indywidualny program edukacji terapeutycznej)
- realizacja programu
Nauczyciel może wykorzystać istniejące narzędzia diagnostyczne ( testy gotowości szkolnej, testy do badania rozwoju dziecka, arkusze obserwacyjne, kwestionariusze wywiadu),lub opracować własny arkusz obserwacyjny.
DIAGNOZA DZIECKA SZEŚCIOLETNIEGO powinna obejmować:
· Rozwój fizyczny (bilans zdrowia sześciolatka)
· Rozwój sprawności motorycznej i manualnej
· Rozwój spostrzegania wzrokowego
· Rozwój percepcji słuchowej
· Rozwój mowy
· Dominację stronną
· Pamięć, operacje myślowe
· Umiejętność czytania i pisania
· Umiejętności matematyczne
· Rozwój zachowań społecznych i emocjonalnych. Umiejętność zabawy.
NARZĘDZIA BADAWCZE
-ARKUSZ OBSERWACJI
-KARTA WYWIADU Z RODZICAMI
-KARTY PRACY DZIECKA
-RYSUNKI DZIECKA: postać, rysunek tematyczny, rysunek dowolny
-TESTY
SPRAWNOŚĆ MOTORYCZNA
DUŻA MOTORYKA
6-latek potrafi:
§ Powtarzać sekwencje ruchowe
§ Stać na jednej nodze z zamkniętymi oczami
§ Skakać na skakance
§ Nabywać nowe umiejętności: taniec, pływanie, jazda na rowerze…
Próby sprawdzające:
-chodzenie z zamkniętymi oczami po linii, po sznurku…
-skakanie na jednej nodze( prawej i lewej)
-łapanie, rzucanie, kopani piłki
-naśladowanie ruchów rąk, nóg, głowy
MAŁA MOTORYKA
6-latek potrafi
§ Wykonać wszystkie czynności samoobsługowe
§ Tworzyć rysunki tematyczne
§ Wykonywać precyzyjne ruchy dłońmi
§ Prawidłowo trzymać przybory do pisania
-posługiwanie się narzędziami
-nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków
-rysowanie wg. wzoru
-łączenie kropek
-zamalowywanie wyznaczonych konturem płaszczyzn
-rysowanie równoległe z badającym np. domku
-kopiowanie wzorów np. figury geometryczne
-dorysowywanie połówek np. serca
-dorysowywanie brakujących elementów
-wykonywanie z plasteliny kulki, wałeczka, dowolnych wytworów np. zwierząt
TESTY
Skala ocen rozwoju percepcyjno-motorycznego N.C. Kepharta
Badanie sprawności motorycznej M. Stambak
SPOSTRZEGANIE WZROKOWE
ANALIZA I SYNTEZA WZROKOWA
§ Uzupełniać wzory tematyczne i atematyczne
§ Dobierać pary tematyczne i atematyczne
§ Uzupełniać elementy w szeregu tematycznym i atematycznym
§ Szyfrować- przyporządkowywać obrazkom podane symbole
§ Układać historyjki obrazkowe
-wyszukiwanie wśród 6 obrazków jednego różniącego się
-odnajdowanie na dużej ilustracji przedmiotu pokazanego na pojedynczym obrazku
-dopasowanie brakujących części na obrazku
-składanie obrazków z części
-układanie wzorów tematycznych i atematycznych wg. podanego przykładu
KOORDYNACJA WZROKOWO-SŁUCHOWO-RUCHOWA
PRÓBY SPRAWDZAJĄCE
-przerysowywanie figur geometrycznych
-labirynty
-rysowanie wzorów literopodobnych
-wykonywanie poleceń
Test figur geometrycznych geometrycznych H. Spionek
Test figur odwróconych A. W. Edfeldt
Test percepcji wzrokowej M. Frostig
PERCEPCJA SŁUCHOWA
§ Identyfikować i różnicować dźwięki (odgłosy)
§ Powtarzać rytmy, melodie
§ Identyfikować i różnicować słowa (kto i jak mówi)
§ Słuchać w grupie tekstów czytanych
§ Stwierdzać i odnajdywać rymy
§ Wysłuchiwać głoski w wyrazach
-identyfikowanie i różnicowanie dźwięków z otoczenia, a także wysokości tonów
-identyfikowanie i różnicowanie dźwięków mowy
-różnicowanie opozycji fonologicznych
Skala pomiaru percepcji słów- J. Kostrzewski
Badanie słuchu fonematycznego- I. Styczek
Badanie słuchu fonematycznego dzieci i dorosłych- E. Szeląg
MOWA
Rozwój mowy sześciolatka powinien być zakończony
6-latek ma:
§ opanowany system fonetyczno-fonologiczny
§ opanowany system semantyczny( rzeczowniki własne, dni tygodnia, pory roku, nazwy owoców, warzyw, kolorów, używa wyrażeń przyimkowych, zaimków wskazujących)
§ opanowany system syntaktyczny( budowanie zdań, dłuższych wypowiedzi)
TESTY PRZESIEWOWYCH BADAŃ MOWY- Z. Tarnowski, G. Demel
DOMINACJA STRONNA- powinna być ukształtowana na początku 4 roku życia
TESTY E. Spionek, R. Zazzo, J. Cieszyńska
PAMIĘĆ
§ zapamiętuje trzy obrazki pokazywane jednocześnie, lub kolejno
§ zapamiętuje trzy figury geometryczne, znaki literopodobne pokazywane jednocześnie, lub kolejno
OPERACJE MYŚLOWE
SZEREGOWANIE, KLASYFIKACJA NA MATERIALE TEMATYCZNYM I ATEMATYCZNYM, MYŚLENIE PRZYCZYNOWO-SKUTKOWE, MYŚLENIE SYMBOLICZNE
§ ułożyć elementy od najmniejszego do największego i odwrotnie
§ uzupełnić sekwencje np. XYZ, XXY,
§ dobierać pary
§ uzupełniać brakujące elementy w zbiorze
§ budować klasy( buty, trójkąty)
§ rozdzielać np. wg. kształtu nie koloru
§ układać obrazki w ciągi np. jabłko-do ogryzka
§ układać historyjki obrazkowe
§ dopasowywać schematy do przedmiotów
§ kodować (symbol do obrazka, ruchu)
GOTOWOŚĆ DO NAUKI CZYTANIA I PISANIA
§ określa kierunek oraz miejsce na kartce (np. narysuj kółko w górnym lewym rogu)
§ organizuje pole spostrzeżeniowe, aby rozpoznać i zapamiętać co jest na rysunku
§ dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do nauki pisania
§ interesuje się nauką czytania i pisania; jest gotowe do nauki czytania i pisania
§ słucha np. opowiadań, baśni, rozmawia o nich, interesuje się książkami
§ układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, wyrazy na sylaby, wyodrębnia głoski w wyrazach o prostej budowie fonetycznej
§ rozumie sens informacji podanych w formie rysunków lub symboli
UMIEJĘTNOŚCI MATEMATYCZNE
§ liczy elementy, porównuje liczebność zbiorów
§ dodaje i odejmuje ( na palcach lub innych liczmanach)
§ posługuje się liczebnikami porządkowymi
§ określa kierunki, położenie przedmiotów względem siebie
§ zna proste sposoby mierzenia np. krokami
§ zna stałe następstwa dni i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy
ZACHOWANIA SPOŁECZNE-ZABAWA-EMOCJE
§ wzrost znaczenia autorytetu innych osób niż rodzice
§ pełna zdolność do naśladowania, zabaw tematycznych, gier z regułami
§ silne poczucie tożsamości płciowej
§ zdolność rozumienia i respektowania zasad społecznych obowiązujących w grupie, umiejętność współdziałania
§ początek zdolności do reakcji odroczonych i umiejętności kontrolowania swoich emocji, nazywania emocji swoich i innych
§ dalszy rozwój moralny
W TRAKCIE BADAŃ OBSERWUJEMY:
-współdziałanie wszystkich części ciała
-przejawy preferowania jednej ze stron
-współruchy
-kierunek rysowania
-motywację
-koncentrację na wykonywanym zadaniu
-dążenie do wykonania zadania
LITERATURA
1. Nauka czytania krok po kroku -J. Cieszyńska
2. Ćwiczenia grafomotoryczne -M. Bogdanowicz
3. Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w szkole. Poradnik dla nauczycieli- I. Czajkowska
4. Psychologiczna analiza trudności i niepowodzeń szkolnych- H. Spionek
5. Psychologia rozwojowa- M. Przetacznikowa
...
sroka54