Uniwersytet Śląski
wydział Prawa i Administracji
AKT
ADMINISTRACYJNY
na podstawie
„Prawo administracyjne, część ogólna” – Eugeniusz Ochendowski, wyd. VII, Toruń 2006
1. Pojęcie aktu administracyjnego (str. 3)
2. Cechy aktu administracyjnego (str. 3)
3. Rodzaje aktów administracyjnych (str. 3)
§ Deklaratoryjne i konstytutywne
§ Formalne i nie formalne
§ Zewnętrzne i wewnętrzne
§ Pozytywne i negatywne
§ Jednostronne i dwustronne
§ Nakazujące, kształtujące i ustalające
§ Akty administracyjne wywierające skutki prawne w sferze prawa Cywilnego
§ Rzeczowy akt administracyjny
4. Akt administracyjny a wyrok sądowy – podstawowe różnice (str. 4)
5. Prawidłowość aktu administracyjnego (str. 5)
§ przesłanki prawidłowości
§ Skutki wydania prawidłowego aktu administracyjnego
6. Wadliwość aktu administracyjnego (str. 5)
§ Wadliwość istotna i nieistotna
§ Wzruszalność aktu administracyjnego
§ Bezwzględna nieważność aktu administracyjnego
§ Akty wzruszalne
§ Deklaracja nieważności
§ Katalog przyczyn nieważności - treść Art. 156 § 1 k.p.a.
§ Sanacja wady
§ Domniemanie aktu administracyjnego
§ Przeznaczenie instytucji wzruszalności i nieważności
7. Trwałość aktu administracyjnego (str. 6)
§ Prawomocność formalna
§ Prawomocność materialna
o tzw. niewzruszalność aktu administracyjnego
8. Klauzule dodatkowe aktu administracyjnego (str. 6)
§ Oznaczenie okresu obowiązywania aktu
§ O warunku zawieszającym
§ O warunku rozwiązującym
§ Zlecenie
9. Utrata mocy obowiązującej aktu administracyjnego (str. 7)
AKT ADMINISTRACYJNY – władcze działanie prawne organu administracji skierowane na wywołanie konkretnych, indywidualnie oznaczonych skutków prawnych.
Cechy aktu administracyjnego:
§ Posiadanie podstawy prawnej – przepisy regulują kto, w jakiej formie i zakresie może wydać akt adm. o mocy obowiązującej i wiążącej
§ Pochodzić od organu kompetentnego do jego wydania
§ Spełniać warunki (co do formy, treści i zakresu) określone przez przepisy prawa
§ Władczość
§ Skutkowość
§ Szczególna forma czynności prawnych
§ Jednostronność
Rodzaje aktów administracyjnych:
1. podział ze względu na podstawę prawną
§ deklaratoryjne
określa związek stanu faktycznego z normami prawnymi w sposób wiążący; ustala - wynikające z ustawy – dla adresata określone uprawnienia bądź obowiązki; stwarza nową sytuację prawną; realizuje normy generalne aktu normatywnego;
moc obowiązująca tego rodzaju aktu następuje z chwilą wydania; charakter deklaracji (potwierdzenia); wywołuje skutki z mocy ustawy
działa „ex tunc” – skutek prawny następuje z chwilą spełnienia wymaganych przesłanek
§ konstytutywne
zmienia lub znosi stosunek prawny; wywołuje skutki z mocy samego akt; charakter twórczy
działa „ex nunc” – skutek prawny następuje z chwilą wydania (ogłoszenia lub doręczenia)
2. podział ze względu na formę
§ formalne – ściśle określona forma
§ nie formalne – pewna dobrowolność formy
3. podział ze względu na stosunek organu wydającego do adresata
§ zewnętrzne – skierowane do podmiotów (osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej) nie podporządkowanych organizacyjnie organowi wydającemu
§ wewnętrzne – skierowane do podporządkowanych – organowi wydającemu - organów i innych jednostek organizacyjnych oraz podległych pracowników; mogą oddziaływać na stosunki zewnętrzne
4. podział ze względu na ewentualne żądania (roszczenia) adresata
§ pozytywne – w całości uwzględniają żądania adresata
§ negatywne – nakładają obowiązek obligatoryjnie bez uwzględniania roszczeń adresata
5. podział ze względu na wolę adresata
§ Jednostronne – wydawane niezależnie od woli adresata aktu
§ Dwustronne – wydawane za zgodą adresata aktu, przy czym zgoda polega na złożeniu podania o określonej treści, przystąpienie do konkursu bądź przyjęcie aktu mianowania – dwustronność polega na zgodzie adresata na jednostronne rozstrzygnięcie
6. podział ze względu na treści rozstrzygnięcia [doktryna niemiecka]
§ nakazujące – zobowiązują do określonego w nich zachowania (zakaz, nakaz lub zaniechanie) np. powołanie do wojska
§ kształtujące – ustanawiają, zmieniają lub znoszą konkretny stosunek prawny (status prawny) np. nadanie obywatelstwa
§ ustalające – ustalają prawo lub prawnie istotną właściwość osoby; stwierdza co obowiązuje - wg przepisów prawa - w konkretnym przypadku (charakter regulujący), nie zmienia sytuacji materialno-prawnej, np. akt stwierdzający obywatelstwo, prawa wyborcze…
7. inne – nie zaliczane do żadnego z w/w podziałów
§ akty administracyjne, które wywierają skutki prawne w sferze prawa cywilnego bezpośrednio lub pośrednio
§ rzeczowy akt administracyjny – związany z rzeczą lub przedsiębiorstwem; nadane przy jego użyciu uprawnienia i obowiązki mogą przechodzić na każdorazowego właściciela lub podmiot prowadzący
AKT ADMINISTRACYJNY a WYROK SĄDOWY
Akt administracyjny
Wyrok sądowy
Skierowana na przyszłość forma działania administracji publicznej
Rozstrzyga wiążąco i ostatecznie spór prawny w interesie porządku prawnego
Rozstrzyga w drodze aktu administracyjnego – jest jednocześnie stroną i organem rozstrzygającym (władzość)
Rozstrzyga jako bezstronny i neutralny organ spór miedzy dwiema strona – nie będąc żadną z nich
Wyraz celowości działania administracji
Tylko rozstrzygnięcie prawne
Działanie na wniosek i z urzędu
Działanie tylko na wniosek
Postępowanie sprawne i celowe kosztem jego formalizacji;
Mocno sformalizowane postępowanie
PRAWIDŁOWOŚĆ AKTU ADMINISTRACYJNEGO
Akt administracyjny jest prawidłowy jeżeli odpowiada wszelkim przesłankom stawianym mu przez porządek prawny.
Przesłanki prawidłowości:
§ został wydany przez właściwy organ (kompetencyjność)
§ został wydany zgodnie z przepisami prawa formalnego (procesowego) – gwarantujących m.in. bezstronność urzędnika
§ jest treściowo zgodny z obowiązującym prawem materialnym
Skutkiem wydania prawidłowego aktu administracyjnego jest wytworzenie stosunku prawnego między organem wydającym taki akt a adresatem tego aktu.
WADLIWOŚĆ AKTU ADMINISTRACYJNEGO
Rozróżniamy wadliwość:
§ nieistotną – akt opatrzony wadą nieistotną jest ważny i wiążący dla adresata; możliwe jest jedynie jego sprostowanie lub uzupełnienie
§ istotną – akt opatrzony wadą istotną może być zmieniony bądź uchylony.
Akty wzruszalne – akty zawierające wadę istotną, mogące być uchylane bądź zmieniane przez organ nadzorczy – może to nastąpić na wniosek bądź z urzędu.
Wzruszalność aktu administracyjnego – uchylenie bądź zmiana aktu administracyjnego dotkniętego wadliwością istotną, w...
magara2