silnik_uklad_zaplonowy.pdf

Partner konkursu

UKŁAD ZAPŁONOWY

W silniku zasilanym benzyną w chwili zapłonu znaczna część paliwa znajduje się w stanie odparowanym

tworząc z powietrzem mieszankę. Do zapłonu mieszanki, której temperatura pod koniec sprężania jest niższa

niż jej temperatura samozapłonu (inaczej niż silniku wysokoprężnym), niezbędna jest pewna energia. Do -

starcza ją świeca zapłonowa, kiedy między jej elektrodami dochodzi do przeskoku iskry. System służący do

wytworzenia iskry nazywamy układem zapłonowym, a źródłem energii jest akumulator lub alternator. Nowocz -

esne, sterowane elektronicznie układy zapłonowe mogą występować w trzech odmianach.

Na rysunku pokazano tradycyjny układ zapłonowy z przerywaczem i rozdzielaczem zapłonu.

Partner konkursu

Układ zapłonowy z cewką dwubiegunową

W elektronicznych układach zapłonowych tego typu na każde dwa cylindry przypada jedna cewka dwubie -

gunowa. Cewka ta ma dwa wyjścia wysokiego napięcia i zasila jednocześnie dwie świece zapłonowe. Zgodnie

z tą zasadą silnik czterocylindrowy jest wyposażony w dwie cewki dwubiegunowe, a silnik sześciocylindrowy w 3

cewki (rys.). Sterowanie poszczególnych cewek dwubiegunowych odbywa się przemiennie z modułu zapłonu.

W chwili zapłonu mieszanki w jednym cylindrze przeskok iskry następuje na dwóch świecach równocześnie,

przy czym iskra w drugim cylindrze (który jest w fazie wydechu) jest „jałowa”.

Układ zapłonowy z cewką czterobiegunową

Inną możliwością rozdziału wysokiego napięcia na poszczególne cylindry jest zastosowanie cewki zapłonowej

czterobiegunowej, składającej się z dwóch uzwojeń pierwotnych i jednego wtórnego. Zastosowanie diody na

każdym wyjściu cewki umożliwia przeskok iskier tylko na danej parze świec zapłonowych.

Układ zapłonowy z indywidualnymi cewkami na każdy cylinder

Układ z indywidualnymi cewkami zapłonowymi, zintegrowanymi ze świecami, jest określany mianem zapłonu

bezpośredniego (cewki indywidualne nazywane są także jako cewki palcowe lub ołówkowe). Wszystkie cewki

są umieszczane bezpośrednio nad świecami zapłonowymi w głowicy silnika. Z uwagi na brak przewodów

wysokiego napięcia cewki te mogą posiadać szczególnie małe wymiary przy jednoczesnym generowaniu

w uzwojeniu wtórnym maksymalnego napięcia, które może dochodzić do 45 kV.

Partner konkursu

Na wszystkie istotne parametry pracy silnika: moc, zużycie paliwa, temperaturę i stopień toksyczności

spalin duży wpływ wywiera kąt wyprzedzenia zapłonu, będący kątem pomiędzy zapłonem mieszanki

a położeniem tłoka w górnym martwym punkcie. Ma to związek z jego wpływem na czas trwania pro -

cesu spalania. Kąt wyprzedzenia zapłonu musi być dostosowany do obciążenia silnika i jego prędkości

obrotowej. We współczesnych układach zapłonowych zrezygnowano z elementu mechanicznego,

jakim był rozdzielacz wysokiego napięcia, ponadto układ zapłonowy jest zintegrowany z układem

wtryskowym. Posiada wspólny sterownik z zaprogramowaną charakterystyką kąta wyprzedzenia zapłonu

oraz wykorzystuje sygnały z tych samym czujników, co układ wtryskowy. Na rysunku poniżej pokazano

przykłady cewek palcowych i modułów zapłonowych.

Świece zapłonowe

Świeca zapłonowa składa się z elektrody środkowej, izolatora, korpusu i elektrody masowej. Między

elektrodą środkową a masową przeskakuje iskra, zdolna zapalić mieszankę paliwowopowietrzną.

Od sprawności świecy zapłonowej zależą łatwość uruchomienia silnika, parametry biegu jałowego,

zdolność do przyspieszania, czy możliwość rozwjania prędkości maksymalnej. Dlatego nie bez znac -

Partner konkursu

zenia jest przestrzeganie zaleceń producenta samochodu dotyczących stosowania właściwych świec

zapłonowych, tzn. posiadających określoną ciepłotę. Wartość cieplna jest podana w oznaczeniu typu

świecy zapłonowej.

Świeca zapłonowa, zależnie od konstrukcji, może mieć jedną, dwie, trzy lub cztery elektrody masowe.

Świece wieloelektrodowe charakteryzują się mniejszym zużyciem elektrod. Dzięki temu nie trzeba okre -

sowo regulować przerwy iskrowej, a zapotrzebowanie na napięcie zapłonu jest na prawie stałym pozi -

omie w okresie między wymianami świec. Dużą rolę odgrywa nie tylko ilość elektrod oraz ich kształt, ale

i materiał, z którego są wykonane. Na przykład platyna charakteryzuje się wysoką odpornością na zużycie

i korozję, z kolei rdzeń miedziany lub stop srebra w elektrodzie środkowej daje możliwość większego

obciążania cieplnego świec. Obecnie w budowie świec stosuje się nowe materiały. Na przykład pierwiastek

chemiczny iryd stosowany w stopie z platyną powoduje, że stop staje się bardziej odporny i twardszy od

samej platyny. Świece z elektrodami środkowymi ze stopu irydium dają równomierne spalanie mieszanki

w cylindrach we wszystkich stadiach pracy silnika, łącznie z rozruchem i gwałtownym przyspieszaniem.

W świecach zapłonowych Super Plus irmy Bosch elektroda środkowa jest wykonana ze stopu z dodatki -

em itru, który umożliwia powstawanie warstwy tlenków na elektrodzie, podnoszących odporność świecy

na wysokie temperatury i zwiększających jej trwałość.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: