Temat: Zr�nicowanie rasowe, j�zykowe, religijne i kulturowe ludno�ci �wiata. Warunki naturalne i spo�eczno-ekonomiczne r�nicuj� poziom �ycia mieszka�c�w Ziemi. Na poziom ten ma wp�yw r�wnie� zr�nicowanie ludzi pod wzgl�dem rasowym, religijnym, kulturowym i religijnym. Ludno�� �wiata zr�nicowana jest pod wzgl�dem rasowym. Mi�dzy r�nymi grupami ludzko�ci wyst�puj� r�nice w wygl�dzie zewn�trznym, dotyczy to m.in. koloru sk�ry,w�os�w, rodzaju ow�osienia, kszta�tu czaszki, nosa,warg oraz grupy krwi. Pochodzenie tych r�nic wywo�uje wiele dyskusji. Najpowszechniej przyje�a si� teoria, �e zr�nicowanie ludno�ci jest efektem d�ugotrwa�ej izolacji oraz mo�liwo�ci wzajemnego krzy�owania si� wewen�trzpopulacujnego. Te zewn�trzne r�nice s� podstaw� podzia�u ludzko�ci na trzy podstawowe odmiany. Odmiana bia�a - wywodzi si� z Europy, pd-zach Azji i pn Afryki. Dzieli si� j� na dwie odmiany: dominuj�c� p�nocn�, odznaczaj�c� jasn� karnacj� sk�ry, jasnym ow�osieniem i przewa�nie jasnymi oczami oraz odmian� po�udniow�, kt�ra ma ciemne oczy, ciemne w�osy i ciemniejsz� karnacj�. W odmianie mongoloidalnej wyr�nia si� ga��� azjatyck� zamieszkuj�ca pn i wsch. Azj� oraz skrajne pn cz�ci Ameryki Pn (Eskimosi), a tak�e ga��� ameryka�sk� zamieszkuj�ca pozosta�e obszary Ameryki. Odmiana czarna obejmuje ga��� negroidaln�, zamieszkuj�c� Afryk� Subsaharyjsk� oraz ga��� negryck�, zamieszkuj�c� Australi� i Melanezj�. Wskutek licznych w�dr�wek rasy ludzkie uleg�y silnemu przemieszaniu. W�r�d ras mieszanych wyr�nia si� mulat�w (rasa bia�a + czarna), metys�w (bia�a + ��ta), zambo (czarna + ��ta). Wszystkie odmiany cz�owieka stanowi� jeden gatunek (Homo sapiens) i maj� jednakowe mo�liwo�ci rozwoju intelektualnego i fizycznego. Ludno�� �wiata jest bardzo zr�nicowana pod wzgl�dem j�zykowym. Szacuje si�, �e na �wiecie u�ywa si� ok. 2500 j�zyk�w, z tego ok. 1200 to j�zyki afryka�skie. Rozpowszechnienie poszczeg�lnych j�zyk�w jest bardzo zr�nicowane. J�zykiem chi�skim pos�uguje si� ponad 1 ml ludzi, cho� alfabet jest wsp�lny j�zyk dzieli si� na wiele dialekt�w, r�ni�cych si� od siebie s�ownictwem, gramatyka oraz fonetyk�. J�zyk�w, kt�rymi m�wi co najmniej 50 mln ludzi, jest ich 19. ��cznie tymi 19 j�zykami pos�uguje si� 2/3 ludno�ci �wiata: angielskim ok. 400 mln, hiszpa�skim ok. 300 mln, hindi, bengalskim i arabskim ok. 180 mln, portugalskim i rosyjskim ok. 150 mln, niemieckim i francuskim ok. 100 mln. J�zyka polskiego u�ywa ponad 40 mln ludzi. W kontaktach mi�dzynarodowych najwi�ksze znaczenie ma j�zyk angielski. W j�zyku tym ukazuje si� najwi�cej druk�w; jest to j�zyk mi�dzynarodowych organizacji, kongres�w, handlu mi�dzynarodowego. Zr�nicowanie j�zykowe powoduje, �e szczeg�lnego znaczenia nabieraj� j�zyki, kt�rymi nie m�wi si� na co dzie�, ale kt�re s� powszechnie znane na du�ych obszarach np. tak� rol� pe�ni�a �acina w Europie w �redniowieczu. Ludno�� �wiata jest r�wnie� silnie zr�nicowana religijnie.. Jedne religie oddzia�uj� na �wiadomo�� ludzi, kieruj�c ich d��enia na cele pozaziemskie, preferuj�c umiarkowane korzystanie z d�br materialnych, a zatem ascez�, kontemplacj� i wype�nianie nauk boskich. Inne za� opr�cz kszta�towania postaw etycznych akceptuj� wysoki poziom �ycia i solidarny stosunek do wykonywanej pracy. Religie nie tylko wywiera�y wp�yw na rozw�j duchowy spo�ecze�stw, ale tak�e na stosunki gospodarcze. Przyk�adem mo�e by� hinduizm wyznawany przez 80% mieszka�c�w Indii. Do znanych zasad tej religii nale�y kult krowy jako zwierz�cia �wi�tego. Krowy nie wolno zabi� pod �adnym pozorem. Wyznawcy tej religii uwa�aj�, �e zabicie krowy jest wi�ksz� zbrodni� ni� zabicie cz�owieka. Judaizm i islam zabraniaj� spo�ywania mi�sa wieprzowego, uwa�aj�c �wini� za zwierz� nieczyste. Wywiera to du�y wp�yw na rozmieszczenie chowu trzody chlewnej w �wiecie. Do wielkich wsp�czesnych religii w uj�ciu chronologicznym nale��: Hinduizm (lata 1500 � 1200 p.n.e.) jest religi� politeistyczn�, kt�ra ukszta�towa�a si� g��wnie w Indiach. Religia ta uznaje wiele podmiot�w czci i �rodk�w zapewniaj�cych, wg niej, zbawienie cz�owieka. Opiera si� na metafizycznych, etycznych i spo�ecznych pogl�dach spisanych w ksi�gach Mahabharaty i Ramajany. Judaizm (ok. 1200 lat p.n.e. ) jest religi� monoteistyczn�, wyznawan� przez �yd�w. Rozpowszechniana na ca�ym �wiecie, ale obecnie najwi�ksze o�rodki znajduj� si� w Izraelu i Stanach Zjednoczonych. Wywodzi si� ona z wierze� koczowniczych plemion izraelskich wierz�cych w si�y przyrody. Podstaw� judaizmu jest wiara w jednego Boga, niepodzielnego, b�d�cego bytem niematerialnym, bezcielesnym i wiecznym, bez pocz�tku i ko�ca, wymagaj�cym czci. Cz�owiek jest dzie�em Boga, kt�ry da� mu woln� wol�, a jego post�powaniem kieruje nagroda lub kara za pope�nione czyny, kt�ra nast�pi w �yciu pozaziemskim. Buddyzm (560 � 525 p.n.e. ) jest drug� religi� najbardziej rozpowszechnian� na �wiecie. Niekt�rzy uwa�aj�, �e jest ruchem religijnym. Jej tw�rc� by� Gautama z rodu Siak�w, �yj�cy w Indiach. Wyznawcy dali mu nazw� Budda, co oznacza Przebudzony. Buddyzm rozpowszechnianie swej ideologii zawdzi�cza prostym ludziom �yj�cym w trudnych warunkach przyrodniczych i spo�ecznych, pot�pia kastowo��, nie uznaje wy�szo�ci jednego spo�ecze�stwa nad drugim, toleruje inne pogl�dy i kulty, uwa�aj�c je za przejawy g�oszenia tej samej prawdy o istnieniu cz�owieka. Konfucjonizm (lata 551 � 479 p.n.e.) religia ta powsta�a w Chinach i tam znajduje najliczniejszych wyznawc�w. Jej tw�rc� by� Konfucjusz �yj�cy w latach 551 � 479 p.n.e. G�osi zale�no�� m.in. syna do ojca, m�odszego brata do starszego, a podw�adnego do panuj�cego. Chrze�cija�stwo (30 r.n.e.) jest religi� monoteistyczn�, wierz�c� w jednego Boga. Wsp�cze�nie posiada ono jedn� z najliczniejszych rzesz wyznawc�w, a jego wierzenie i �wiatopogl�d opieraj� si� na interpretacji tekst�w Biblii. Idee g�oszone przez aposto��w, uczni�w Jezusa Chrystusa, tw�rcy chrze�cija�stwa, wywar�y wielki wp�yw na �wczesne spo�ecze�stwa i zacz�y zdobywa� coraz wi�ksze rzesze wyznawc�w na ca�ym �wiecie. W ci�gu wiek�w nast�pi� podzia� chrze�cija�stwa w wyniku oddzia�ywania odmiennych cywilizacji i r�nego rozumienia zasad wiary. Doprowadzi�o to do powstania jego od�am�w : Katolicyzm � jest to najliczniejsza z odmian chrze�cija�stwa. R�ni si� od innych wyzna� chrze�cija�skich dogmatami, rozbudowan� organizacj� ko�cio�a, liturgi�, i ustawodawstwem. Protestantyzm � nazw� t� obejmuje si� wsp�cze�nie wszystkie ewangelickie ko�cio�y i wyznania chrze�cija�skie, takie jak: luteranizm, kalwinizm, anglikanizm oraz inne od�amy religijne powsta�e w wyniku reformacji w XVI i XVII wieku, a tak�e protest�w przeciw oficjalnym zakazom reformowania ko�cio�a katolickiego i jego za�o�e� doktrynalnych. Prawos�awie � nazw� ta okre�la si� ko�ci� wschodni, bizantyjski. W ramach prawos�awia istniej� niezale�ne od siebie administracyjnie i hierarchicznie wsp�lnoty chrze�cija�skie, kt�rych zasi�g na og� pokrywa si� z granicami pa�stw. Ma ono licznych wyznawc�w w Rosji, Bia�orusi, Ukrainie, Grecji, Rumunii, Bu�garii i innych. Islam (ok. 622 r.n.e. ) nale� do najbardziej rozpowszechnionych religii na �wiecie. G�osi mi.n jedno�� w Boga, r�wno�� wiernych, a jej zasady i etyka opieraj� si� na przepisach zawartych w Koranie i obowi�zuj�cych tradycjach spisanych w Sunnie. Religia wywiera du�y wp�yw na uznawany system warto�ci i wymaga od cz�owieka wyboru okre�lonego celu �ycia. Religie, kt�re jako g��wny cel ukazuj� �ycie wieczne oraz zalecaj� doskonalenie wiernych przez ascez� i kontemplacj�.
notes55