CZĘŚĆ OGÓLNA
Art. 1.
1. Zasady etyki lekarskiej wynikają z ogólnych norm etycznych.
2. Zobowiązują one lekarza do przestrzegania praw człowieka i dbania o godność zawodu
lekarskiego.
3. Naruszeniem godności zawodu jest każde postępowanie lekarza, które podważa zaufanie
do zawodu.
Art. 2.
1. Powołaniem lekarza jest ochrona życia i zdrowia ludzkiego, zapobieganie chorobom,
leczenie chorych oraz niesienie ulgi w cierpieniu; lekarz nie może posługiwać się wiedzą
i umiejętnością lekarską w działaniach sprzecznych z tym powołaniem.
2. Najwyższym nakazem etycznym lekarza jest dobro chorego - salus aegroti suprema lex
esto.
Art. 3.
Lekarz winien zawsze ( zarówno w czasie pokoju jak i wojny i ) wypełniać swoje obowiązki z poszanowaniem człowieka bez względu na wiek, płeć, rasę, narodowość, wyznanie, przynależność społeczną, sytuację materialną, poglądy polityczne czy inne uwarunkowania.
( wnioskodawca OIL Kraków )
Art. 4.
Dla wypełnienia swoich zadań lekarz powinien zachować swobodę działań zawodowych, zgodnie ze swoim sumieniem i współczesną wiedzą medyczną.
Art. 5.
Izba lekarska jest obowiązana do czuwania nad przestrzeganiem zasad etyki i deontologii lekarskiej oraz nad zachowaniem godności zawodu przez wszystkich członków samorządu lekarskiego a także do starań, aby przepisy prawa nie naruszały zasad etyki lekarskiej.
Rozdział I
Postępowanie lekarza wobec pacjenta
Art. 6.
Lekarz ma swobodę wyboru w zakresie metod postępowania, które uzna za najskuteczniejsze. Powinien jednak ograniczyć czynności diagnostyczne, lecznicze i zapobiegawcze do rzeczywiście potrzebnych choremu, ( zgodnych ) zgodnie z aktualnym stanem wiedzy medycznej. ( wnioskodawca OIL Kraków)
Art. 7.
W szczególnie uzasadnionych wypadkach lekarz może nie podjąć się lub odstąpić od leczenia chorego, z wyjątkiem przypadków nie cierpiących zwłoki. Nie podejmując albo odstępując od leczenia lekarz winien wskazać choremu inną możliwość uzyskania pomocy lekarskiej.
Jakość opieki medycznej
Art. 8.
Lekarz powinien przeprowadzać wszelkie postępowanie diagnostyczne, lecznicze i zapobiegawcze z należytą starannością, poświęcając im niezbędny czas.
Art. 9.
Lekarz może podejmować leczenie jedynie po uprzednim zbadaniu pacjenta. Wyjątki stanowią nagłe sytuacje, gdy doraźna pomoc lekarska w formie porady może być udzielona wyłącznie na odległość.
Art. 10.
1. Lekarz nie powinien wykraczać poza swoje umiejętności zawodowe przy wykonywaniu
czynności diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych i orzeczniczych.
2. Jeżeli zakres tych czynności przewyższa umiejętności lekarza, wówczas powinien się
zwrócić do bardziej kompetentnego kolegi. Nie dotyczy to nagłych wypadków i ciężkich
zachorowań, gdy zwłoka może zagrażać zdrowiu lub życiu chorego.
Art. 11.
Lekarz winien zabiegać o wykonywanie swego zawodu w warunkach, które zapewniają odpowiednią jakość opieki nad pacjentem.
Poszanowanie praw pacjenta
Art. 12.
1. Lekarz powinien życzliwie i kulturalnie traktować pacjentów, szanując ich godność
osobistą (i) oraz prawo do intymności i prywatności. ( wnioskodawca OIL Kraków)
2. Relacje między pacjentem, a lekarzem powinny opierać się na wzajemnym zaufaniu;
dlatego pacjent powinien mieć prawo do wyboru lekarza.
Art. 13.
1. Obowiązkiem lekarza jest respektowanie prawa pacjenta do świadomego udziału w
podejmowaniu podstawowych decyzji lekarskich dotyczących jego zdrowia.
2. Informacja udzielona pacjentowi powinna być sformułowana w sposób dla niego
zrozumiały, dotyczy to zwłaszcza osób małoletnich. ( wnioskodawca OIL Śląsk )
3. Pacjent ma prawo zapoznać się ze stopniem ewentualnego ryzyka zabiegów
diagnostycznych i leczniczych i spodziewanymi korzyściami związanymi z
wykonywaniem tych zabiegów, a także z możliwościami zastosowania innego
postępowania medycznego.
Art. 14.
Lekarz nie może wykorzystywać swego wpływu na pacjenta w innym celu niż leczniczy.
Art. 15.
1. Postępowanie diagnostyczne, lecznicze i zapobiegawcze wymaga zgody pacjenta. Jeśli pacjent nie jest zdolny do świadomego wyrażenia zgody, powinien ją wyrazić przedstawiciel ustawowy bądź osoba (stale) opiekująca się pacjentem, co do której lekarz jest przekonany, że działa ona w interesie chorego.
2. W przypadkach osób małoletnich, o ile są do tego zdolne, powinno się uzyskać także ich zgodę
3. Wszczęcie postępowania diagnostycznego, leczniczego i zapobiegawczego bez tej zgody
może być dopuszczone tylko wyjątkowo w szczególnych przypadkach zagrożenia życia lub
zdrowia pacjenta albo innych osób.
4. Badanie bez wymaganej zgody pacjenta lekarz może przeprowadzić również na zlecenie organu upoważnionego do tego z mocy prawa, o ile nie stwarza ono nadmiernego ryzyka zdrowotnego dla pacjenta.
5. W razie nie uzyskania ( wyrażenia) zgody na proponowane postępowanie, lekarz powinien
nadal, w miarę możliwości, otaczać pacjenta opieką lekarską. ( wnioskodawca : OIL Śląsk,
Kraków i Gdańsk)
Art. 16.
1. Lekarz może nie informować pacjenta o stanie jego zdrowia bądź o leczeniu, jeśli pacjent
wyraża takie życzenie. Pacjent może także wskazać osoby, które w jego imieniu będą
porozumiewały się z lekarzem. Informowanie rodziny powinno być uzgodnione z
chorym. ( wnioskodawca OIL Kraków)
2. W przypadku chorego nieprzytomnego lekarz może udzielić, dla dobra chorego, niezbędnych informacji osobie, co do której jest przekonany, że działa ona w interesie chorego.
3. W przypadku choroby dziecka lekarz ma obowiązek pełnego informowania jego
rodziców lub opiekunów.
Art. 17.
W razie niepomyślnej prognozy dla chorego powinien on być o niej poinformowany z taktem i ostrożnością. Wiadomość o rozpoznaniu i złym rokowaniu może nie zostać choremu przekazana tylko w przypadku, jeśli lekarz jest głęboko przekonany, iż jej ujawnienie spowoduje bardzo poważne cierpienie chorego lub inne niekorzystne dla zdrowia następstwa; jednak na wyraźne żądanie pacjenta lekarz powinien udzielić pełnej informacji.
Art. 18.
Lekarz leczący nie może sprzeciwiać się, by chory zasięgał opinii o stanie swego zdrowia i postępowaniu lekarskim u innego lekarza. Na życzenie pacjenta powinien ułatwić mu taką konsultację.
Art. 19.
Chory w trakcie leczenia ma prawo do korzystania z opieki rodziny lub przyjaciół a także kontaktów z duchownym. Lekarz powinien odnosić się ze zrozumieniem do osób bliskich choremu wyrażających wobec lekarza obawy o zdrowie i życie chorego.
Art. 20.
Lekarz podejmujący się opieki nad chorym powinien starać się zapewnić mu ciągłość leczenia, a w razie potrzeby także pomoc innych lekarzy.
Art. 21.
W przypadku popełnienia przez lekarza poważnej pomyłki lub wystąpienia nieprzewidzianych powikłań w trakcie leczenia powinien on poinformować o tym chorego oraz podjąć działania dla naprawy ich szkodliwych skutków.
Art. 22.
W przypadkach wymagających szczególnych form diagnostyki, terapii lub działań zapobiegawczych, które nie mogą być zastosowane równocześnie u wszystkich potrzebujących lekarz ustalający kolejność pacjentów powinien opierać się na kryteriach medycznych.
Tajemnica lekarska
Art. 23.
Lekarz ma obowiązek zachowania tajemnicy lekarskiej. Tajemnicą są objęte wiadomości o pacjencie i jego otoczeniu uzyskane przez lekarza w związku z wykonywanymi czynnościami zawodowymi. Śmierć chorego nie zwalnia od obowiązku dochowania tajemnicy lekarskiej. ( wnioskodawca OIL Kraków)
Art. 24.
Nie jest naruszeniem tajemnicy lekarskiej przekazanie informacji o stanie zdrowia pacjenta innemu lekarzowi, jeżeli jest to niezbędne dla dalszego leczenia lub wydania orzeczenia o stanie zdrowia pacjenta.
Art. 25.
Zwolnienie z zachowania tajemnicy lekarskiej może nastąpić:
· gdy pacjent wyrazi na to zgodę,
· jeśli zachowanie tajemnicy w sposób istotny zagraża zdrowiu lub życiu pacjenta lub innych osób, oraz
· jeśli zobowiązują do tego przepisy prawa.
Art. 26.
Nie jest naruszeniem tajemnicy lekarskiej, jeśli po przeprowadzeniu badania lekarskiego na zlecenie upoważnionego z mocy prawa organu wynik badania zostanie przekazany zleceniodawcy; nieodzownym warunkiem jest jednak, aby lekarz przed rozpoczęciem badania poinformował o tym osobę, która ma być zbadana. Wszelkie informacje, które nie są konieczne dla uzasadnienia wniosków wynikających z badania, powinny być nadal objęte tajemnicą lekarską.
Art. 27.
Lekarz ma prawo do ujawnienia zauważonych faktów zagrożenia zdrowia lub życia w wyniku łamania praw człowieka.
Art. 28.
Lekarz powinien czuwać nad tym, by osoby asystujące lub pomagające mu w pracy przestrzegały tajemnicy zawodowej. Dopuszczenie do tajemnicy winno obejmować wyłącznie fakty, których zakres jest niezbędny do prawidłowego wykonywania czynności zawodowych. Lekarz musi czuwać nad prawidłowym prowadzeniem dokumentacji lekarskiej oraz przed jej ujawnieniem. Dokumentacja lekarska powinna zawierać wyłącznie informacje potrzebne do postępowania lekarskiego. ( wnioskodawca OIL Kraków)
Art. 29.
Lekarz i współpracujące z nim osoby są obowiązane do zabezpieczenia poufności informacji zawartych i przechowywanych w próbkach DNA pobranych od pacjentów i ich rodzin.
Pomoc chorym w stanach terminalnych
Art. 30.
Lekarz powinien dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić choremu humanitarną opiekę terminalną i godne warunki umierania. Lekarz winien do końca łagodzić cierpienia chorego w stanach terminalnych. ( wnioskodawca OIL Kraków)
Art. 31.
Lekarzowi nie wolno stosować eutanazji.
Art. 32.
1. W stanach terminalnych lekarz nie ma obowiązku podejmowania i prowadzenia
reanimacji lub uporczywej terapii i stosowania środków nadzwyczajnych.
2. Decyzja o zaprzestaniu reanimacji należy do lekarza i jest związana z oceną szans
leczniczych.
Transplantacja
Art. 33.
Lekarz może pobierać komórki, tkanki i narządy ze zwłok ludzkich w celu ich przeszczepiania, o ile zmarły nie wyraził za życia sprzeciwu. W miarę możliwości należy dążyć do tego, by ewentualny dawca organów wyraził za życia zgodę na ich pobranie. ( wnioskodawca OIL Lublin)
Art. 34.
Lekarz, po stwierdzeniu śmierci mózgowej winien podtrzymywać funkcjonowanie komórek, tkanek i narządów, jeżeli mają one zostać przeszczepione.
Art. 35.
Lekarz nie może otrzymywać zapłaty ani żadnej innej korzyści majątkowej i osobistej za przeszczepiane lub pobierane komórki, tkanki i narządy. ( wnioskodawca OIL Kraków)
Art. 36.
1. Pobranie komórek, tkanek i narządów od żyjącego dawcy dla celów transplantacji może być dokonane tylko od dorosłego za jego pisemną zgodą, w warunkach pełnej dobrowolności, po uprzednim poinformowaniu go o wszelkich możliwych następstwach związanych z tym zabiegiem.
2. Pobranie od żyjącego dawcy narządu niezbędnego do życia jest niedopuszczalne.
3. Pobieranie organów albo tkanek od żyjącej osoby w celu dokonania transplantacji może być przeprowadzone jedynie dla uzyskania terapeutycznej korzyści biorcy i tylko wtedy, gdy nieosiągalny jest odpowiedni organ lub tkanka od osoby zmarłej, a nie istnieje alternatywna metoda terapeutyczna o porównywalnej skuteczności. ( wnioskodawca OIL Kraków)
Art. 37.
Pobranie szpiku od dziecka jest dozwolone za zgodą jego przedstawiciela ustawowego i po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego. W przypadkach osób małoletnich, o ile są do tego zdolne, winno się uzyskać również ich zgodę. ( wnioskodawca OIL Kraków)
Prokreacja
Art. 38.
1. Lekarz powinien z poczuciem szczególnej odpowiedzialności odnosić się do procesu
przekazywania życia ludzkiego.
2. Zainteresowanym osobom lekarz powinien udzielać wyczerpujących i wiarygodnych
informacji dotyczących procesów zapładniania i regulacji poczęć, zgodnie z aktualnym
stanem wiedzy. ( wnioskodawca OIL Kraków)
3. Lekarz ma obowiązek zapoznać pacjentów należących do grupy zwiększonego ryzyka z
możliwościami diagnostycznymi i terapeutycznymi współczesnej genetyki lekarskiej, w
tym także diagnostyki przedurodzeniowej. Przekazując powyższe informacje lekarz ma
obowiązek poinformować o ryzyku związanym z przeprowadzeniem badań
przedurodzeniowych.
Art. 39.
1. Podejmując działania lekarskie u kobiety w ciąży lekarz równocześnie odpowiada za zdrowie i życie jej dziecka. Dlatego obowiązkiem lekarza są starania o zachowanie zdrowia i życia dziecka również przed jego urodzeniem.
2. Lekarz powinien ocenić zarówno pozytywne jak i negatywne konsekwencje badań prenatalnych tak dla dziecka jak i matki. Lekarz nie powinien podejmować badań prenatalnych obarczonych ryzykiem nieproporcjonalnym. (wnioskodawca OIL Gdańsk)
art. 39 a
Proponowane nowe artykuły:
- Nieetyczne jest zapoczątkowanie życia ludzkiego w drodze klonowania, zarówno dla celów reprodukcyjnych jak i tzw. terapeutycznych.
- Nieetyczne są takie metody medycznie wspomaganej prokreacji, które stwarzają nieproporcjonalne, albo nieprzewidywalne ryzyko dla poczętego człowieka lub jego matki
- Niedopuszczalne jest wywoływanie dziedzicznych zmian genetycznych u człowieka. (wnioskodawca OIL Gdańsk)
Zaświadczenia lekarskie
Art. 40.
Wydawanie zaświadczeń lekarskich jest dozwolone jedynie na podstawie aktualnego badania lub odpowiedniej dokumentacji.
Art. 41.
Każde zaświadczenie lekarskie lub inny dokument powinny umożliwiać identyfikację lekarza, który go wystawił. Treść dokumentu powinna być zgodna z wiedzą i sumieniem lekarza. Nie może być ona sformułowana przez lekarza pod presją lub w oczekiwaniu osobistych korzyści.
Rozdział II
Badania naukowe i eksperymenty biomedyczne
art. 41a
Proponowany jest nowy artykuł:
Badania naukowe muszą być przeprowadzane w poszanowaniu norm i obowiązków wynikających z zasad postępowania zawodowego. (wnioskodawca OIL Kraków)
...
bombelspec