Gilowska obywatele zostali potraktowani jak stado baranów.pdf

Gilowska: obywatele zostali potraktowani jak stado baranów

niedziela, 27 marzec 2011 dzisiaj, 18:41 Źródło: Onet.pl

Zyta Gilowska, Fot. Albert Zawada / Agencja Gazeta

- W dyskusji o OFE obywatele zostali potraktowani jak stado baranów. PiS proponuje ludziom wybór czy

chcą być w OFE, czy całość środków skierować do ZUS. Rząd nie powinien obrażać ludzkiej

inteligencji. Jeśli rząd uważa, że obcinkowanie OFE jest dobre dla przyszłych emerytur, to czemu

całkiem nie likwiduje OFE? – powiedziała w drugiej części rozmowy dla Onet.pl prof. Zyta Gilowska.

Była minister finansów dodała: "Większe zatrudnienie w administracji tylko w tym roku musi kosztować

ponad 5 mld zł. Tyle samo, ile rząd planuje uzyskać z podniesienia stawek VAT. Przecież to jest

idiotyczne. Ogolić wszystkich po to, żeby dodać 75 tys. mianowańców, to jest zbójowanie rządu

Donalda Tuska".

Z prof. Zytą Gilowską - członkinią Rady Polityki Pieniężnej, byłą wicepremier i minister finansów

za rządów PiS, byłą wiceprzewodniczącą PO - rozmawia Jacek Nizinkiewicz.

Jacek Nizinkiewicz: Czy PiS jest dzisiaj partią jednego tematu? Głos PiS ws. OFE nie przebił się

do opinii społecznej, a jedyną realną opozycją dla PO okazał się Leszek Balcerowicz. Czy oprócz

tematyk smoleńskiej PiS - partia z którą pani sympatyzuje - ma społeczeństwu coś do

zaproponowania?

Zyta Gilowska: Zgadzam się z prof. Krzysztofem Rybińskim, że w tej dyskusji obywatele zostali

potraktowani jak stado baranów. Prawo i Sprawiedliwość proponowało, by obywatele sami wybierali.

Mój pogląd jest zbliżony – niech ludzie wybierają, gdzie będą odkładać pieniądze na emerytury .

- A propozycje PiS wychodzi obywatelom naprzeciw?

- Tak. PiS proponuje ludziom wybór czy chcą być w OFE, czy całość środków skierować do ZUS. To

jest klarowna oferta, choć dla mnie mało radykalna.

- Na czym polegałby radykalizm Zyty Gilowskiej?

- Obywatele powinni mieć wybór nie tylko w sprawie "gdzie odkładać swoje pieniądze na emerytury", ale

także "jak te pieniądze odkładać".

- To co rząd powinien zrobić?

- Nie obrażać ludzkiej inteligencji. Jeśli rząd uważa, że obcinkowanie OFE jest dobre dla przyszłych

emerytur, to czemu całkiem OFE nie likwiduje? Wtedy przecież te niby dobre skutki byłyby jeszcze

lepsze, prawda?

- Rozumowanie rządu jest błędne?

- Jest nierzetelne. Rząd zostawia w OFE część składki - w skali rocznej ok. 10 mld zł – co sprawia, że "i

wilk jest syty i owca cała". Gdzie w tym interes przyszłych emerytów, nie wiadomo.

- Ale z 700 mld zł długu, aż 200 mld jest skutkiem finansowania OFE długiem, pisze premier dla

"Gazety Wyborczej".

- Premier podaje nierzetelne dane, bo zadłużenie Polski nie wynosi 700 mld zł, a ponad 800…

- Rozmawiamy w niecałe dwa tygodnie po pierwszym artykule premiera dla "Gazety" i dług przez

ten czas podskoczył nam o ponad 100 mld zł?

- Nie. Dwa tygodnie temu dług wynosił 100 mld zł więcej, niż przyznał Donald Tusk. Dzisiaj już grubo

przekracza 800 mld zł i przyrasta w tempie 200 tyś. zł na minutę! To nie transfery do OFE tworzą dług,

ale fakt, że państwo dwa razy wydaje te same pieniądze. Raz wydaje je ZUS na bieżące wypłaty

emerytur, bo część składki należna OFE nigdy nie była do OFE kierowana bezpośrednio, tylko wszystko

pobiera i wydaje ZUS. Ale że OFE swoją część i tak muszą dostać, to dostają ją z budżetu państwa. I

ten drugi transfer jest finansowany zadłużeniem. To jest system niejako podwójny, bardzo kosztowny, i

taki właśnie kosztowny był od samego początku. Jest też coraz bardziej skomplikowany i ryzykowny. Na

dokładkę OFE są ustawowo zmuszone do nabywania obligacji Skarbu Państwa. Gdyby OFE nie

kupowało tych obligacji, to kupiłby je ktoś inny. W tym sensie OFE są przydatne, jako taki spolegliwy

wierzyciel. Chociaż, gdyby system OFE nie istniał, to tych obligacji byłoby mniej. I tak w kółko. To jest

wadliwy mechanizm, a jego twórcy wprowadzali w błąd siebie albo obywateli. Bo nie wierzę by liczyli na

zbudowanie perpetuum mobile.

- Jak rządowe zmiany OFE wpłyną na nasze emerytury?

- Tego nikt nie wie, rząd też. Wprowadzają zamęt. Trzeba ocenić kto odniesie korzyść.

- Więc?

- Więc dzieje się tak dlatego, że państwo się zadłuża na gigantyczną skalę w tempie 100 mld zł rocznie i

się obawia, że tak duża akcja pożyczkowa wywinduje zbyt mocno rentowność polskich obligacji i

napotka na barierę popytu na nasze długi. W rezultacie rząd przejmuje część pieniędzy, które były

kierowane do OFE i zmniejsza deficyt sektora finansów publicznych oraz potrzeby pożyczkowe Skarbu

Państwa, czyli mówiąc trywialnie rząd naszymi pieniędzmi zasypuje dziurę budżetową. Ale OFE nie

będą wstrząsająco stratne, bo utrzymają 30% z dotychczas przekazywanego im strumienia składek a

także utrzymają zasób - ponad 200 mld zł. Gdybym w 2006 r. zrobiła to co dziś robi rząd, to byśmy

uzyskali nadwyżkę w sektorze finansów publicznych zamiast małego deficytu (1,9% PKB). Ale to nie

wchodziło w grę, ponieważ uważałam i nadal uważam, że w OFE są prywatne pieniądze obywateli, i

rządowi nic do nich, chyba że obywatele sami się zgodzą na jakieś przesunięcia. Indywidualnie! To

obywatele składają do OFE własne pieniądze, co miesiąc!

- Dlaczego pani nic nie mówiła o niedoskonałości OFE, kiedy była ministrem finansów?

Sprawdziłem pani wypowiedzi na temat OFE z czasów, kiedy była pani ministrem finansów i

później i ani mru mru.

- Proszę sprawdzić dokładniej. Wielokrotnie oświadczałam, że w OFE są prywatne pieniądze obywateli.

Dlatego nie kłóciłam się z Komisją Europejską oraz Eurostatem o statystyczną klasyfikację transferów z

budżetu państwa do OFE. Tzw. niedoskonałość OFE była tajemnicą poliszynela. Zgadzałam się ze

stanowiskiem KE, żeby te transfery wliczać do deficytu sektora finansów publicznych, chociaż

przeciwne zdanie dałoby bardzo ładne efekty propagandowe – niby zrównoważone finanse publiczne.

- A obniżenie przez panią składki rentowej nie było zabiegiem pod publiczkę, żeby pokazać

społeczeństwu, że rząd PiS obniża podatki?

- Składki emerytalnej nie pozwoliłam tknąć i wielokrotnie o tym mówiłam. Natomiast składka rentowa

tworzy inny zasób. Pod publiczkę? Proszę sobie nie kpić, ludzie nawet nie mieli świadomości, że płacą

jakąś składkę rentową i ze zdziwieniem zauważyli, zresztą pewnie nie wszyscy: "O! Zapłacili mi trochę

więcej". To było obniżenie klina podatkowego i zmniejszenie presji płacowej, bardzo wtedy wysokiej. To

był zabieg bardzo mało efektowny, ale potrzebny i skuteczny.

- Z tym brakiem efektywności chyba pani przesadza, bo politycy PiS do dzisiaj chwalą się, że

tylko ich rząd obniżał podatki. W swoim wymiarze medialnym obniżka składki rentowej okazała

się skuteczną propagandą sukcesu rządu Jarosława Kaczyńskiego.

- W wymiarze medialnym sukcesem rządu Jarosława Kaczyńskiego było to, że przy niskiej inflacji i

wysokim wzroście gospodarczym stać nas było jednocześnie na obniżanie tempa zadłużania państwa i

obniżanie deficytu sektora finansów publicznych. Przecież my w połowie 2007 r. zdecydowaliśmy

wesprzeć finanse na 2008 r. dodatkowymi środkami. Wiedzieliśmy, że rok 2008 r. będzie trudniejszy od

2007 r. i dlatego celowo pogorszyliśmy wyniki 2007 r., żeby rok 2008 r. nie był tak napięty i żeby w 2008

r. deficyt sektora również spełniał kryterium 3% PKB. Nie było nawet okazji, by o tym i o obniżce

podatków spokojnie porozmawiać, bo wybuchła afera gruntowa, a później było przesilenie polityczne i

skrócenie kadencji Sejmu. W to miejsce wszedł Donald Tusk z ekipą i stwierdzili, że to wszystko mało,

bo powinien być cud. Dlatego uważam, że padli ofiarą własnych iluzji.

- Jaki jest realny stan polskich finansów na chwilę obecną?

- Mamy bardzo wysoki deficyt sektora finansów publicznych. On już w 2008 r. podwoił się w stosunku

do roku 2007, choć w 2008 r. była dobra koniunktura. Przez trzy lata, do 2010 r., deficyt w relacji do

PKB wzrósł ponad cztery razy (z 1,9% PKB do 8,5% PKB), a w ujęciu wartościowym deficyt wzrósł

sześciokrotnie (z 22,1 mld zł do 120 mld zł). Mamy opinię wiarygodnego dłużnika, ale rentowności

naszych obligacji cały czas rosną. Innymi słowy pożyczamy coraz drożej. Potężną kulą u nogi stały się

koszty obsługi długu. One już dzisiaj przekraczają 35 mld zł. Ludzie niby wiedzą o kryzysie, ale nie

zawsze to odczuwają osobiście, ponieważ rząd cały czas dosypuje pożyczone pieniądze. Polski nie

stać na utrzymywanie takiego tempa wzrostu wydatków publicznych. Podobnie jak nie stać nas na

zwiększenia zatrudnienia w administracji publicznej o 75 tys. osób w trzy lata.

- Skąd wziął się nam tak duży dług i kiedy zaczęliśmy się zadłużać na taką skalę?

- Jeśli w trzy lata wydatki publiczne wzrosły o 30% (z niespełna 500 mld zł w 2007 r. do ponad 640 mld

zł w 2010 r.), to musiało zabraknąć pieniędzy i zaczęło się wielkie pożyczanie.

- Ale Polacy kupują ciągle dużo i wydają pieniądze, więc chyba aż tak źle nie jest .

- Oczywiście, że wydają. Przykładowo, większe zatrudnienie w administracji tylko w tym roku musi

kosztować ponad 5 mld zł. Tyle samo, ile rząd planuje uzyskać z podniesienia stawek VAT. Przecież to

jest idiotyczne. Ogolić wszystkich po to, żeby dodać 75 tys. mianowańców, to jest zbójowanie rządu

Donalda Tuska.

- Do czego taka polityka finansowa rządu może doprowadzić jeśli wybory ponownie wygra PO?

Jaki scenariusz czeka Polskę na kolejne cztery lata, jeśli władza będzie kontynuowana przez

obecnie ją sprawujących?

- Przecież pan zna odpowiedź. Kto wie, może w zderzeniu z limitem konstytucyjnym, który dotyczy

długu publicznego, a nie deficytu, rząd sięgnie po zasoby zgromadzone w OFE, bo na razie rząd

sięgnął po część strumienia kierowanego do OFE, a tam jest przecież olbrzymi zasób, ponad 200 mld

zł.

- Jeśli wybory wygra PO, to rząd Tuska może sięgnąć ponownie po pieniądze z OFE?

- To jest możliwe. Jakoś dziwnie przycichł opór przedstawicieli OFE. Poczuli się pokonani i uznali, że

decyzje zapadły i środki do nich kierowane będą o 5 pkt. proc. podstawy oskładkowania mniejsze, a 2.3

proc. oskładkowania zostanie, bo to i tak pozwoli im żyć. Jeden punkt procentowy to jest ok. 4.5 mld zł.

Z tego się utrzymają, ale mają świadomość, że w następnym ruchu apetyt rządu będzie może być

skierowany na zasób, którym zarządzają.

- Jarosław Kaczyński mógłby zatrzymać zadłużanie się państwa?

- Kiedy Jarosław Kaczyński był premierem tempo zadłużania państwa radykalnie spadło i równie

radykalnie zmniejszył się deficyt. Ale teraz sytuacja jest bardzo trudna.

- Bo oddziedziczyliście bardzo dobrą sytuację po rządach Marka Belki, a sytuację w Polsce i na

świecie rząd PiS miały o niebo bardziej sprzyjającą niż miał później i dzisiaj rząd PO-PSL.

- Przed kryzysem koniunktura była dobra, to fakt. W 2007 r. deficyt sektora wyniósł 22 mld 100 mln zł, a

w tym niecałe 16 mld deficyt budżetu państwa - liczony łącznie ze środkami europejskimi. Oświadczam,

że obydwa te deficyty zostały przez rząd Jarosława Kaczyńskiego świadomie zawyżone o 6.5 mld zł...

- Dlaczego?

- W celu uprzedzającego wsparcia finansów publicznych na 2008 r. Bowiem w 2007 r. finanse publiczne

były w znakomitym stanie, były bezpieczne, wszystkie wartości referencyjne z punktu widzenia kryteriów

konwergencji zostały spełnione. Wiadomo było, że finanse roku 2008 znajdą się pod większymi

napięciami ze względu na obniżenie składki rentowej. Dlatego ZUS otrzymał 3.5 mld zł ponad potrzeby

bieżące w formie dodatkowych dotacji. Równocześnie, kosztem ponad 3 mld zł wykupiliśmy przed

czasem część państwowego długu zagranicznego. Gdyby Jarosław Kaczyński pragnął fajerwerków, to

rok 2007 mogliśmy zakończyć praktycznie minimalnym deficytem budżetowym i minimalnym tempem

przyrostu długu i minimalnym deficytem sektora. Ale nam chodziło o coś innego, o skuteczne

amortyzowanie napięć w finansach publicznych. Co zrobili rządzący w 2008 r., kiedy zorientowali się, że

dostali taki prezent, czyli niski deficyt, wysoki wzrost gospodarczy, niski przyrost długu i ponad 6 mld zł

wsparcia 2008 r.? Uznali, że jest super i mogą sobie pohulać. Już w 2008 r. zadłużyli państwo na 69,5

mld zł.

- Prokuratura nie postawi zarzutów Drzewieckiemu i Chlebowskiemu. Jest pani zaskoczona?

- A aferze hazardowej zdziwiłoby mnie tylko, gdy prokurator chciał postawić zarzuty mnie. Nic innego w

tej sprawie nie jest w stanie mnie zaskoczyć.

- Rozmawiamy na KUL , która to uczelnia zubożała ostatnio o osobę abp Józefa Życińskiego. Czy

abp Życińskiego da się zastąpić?

- Nie, żadnego człowieka nie da się zastąpić. Ponosimy wielkie straty z powodu bałaganu oraz

bezmyślności. Nie umiemy chronić naszych przywódców. Przecież katastrofa smoleńska, o której nie

wiemy prawie nic pewnego, zdarzyła się w atmosferze logistycznego bezhołowia. Natomiast myśl o

braku należytej opieki przyszła mi do głowy natychmiast po informacji o śmierci księdza arcybiskupa.

Gdyby poczuł się źle w Lublinie lub w Warszawie, to w tych miastach mamy doskonałą, błyskawicznie

reagującą opiekę medyczną dla zawałowców. Mam wrażenie, że gdyby to się wydarzyło w Polsce, to

Ś.P. Arcybiskup Życiński żyłby do dzisiaj. Jeśli wyprawiamy naszych czołowych przedstawicieli za

granicę, to musimy umieć zadbać o ich bezpieczeństwo. To dotyczy wszystkich przywódców, zwłaszcza

Prezydenta RP i elit państwowych. Myślę o Ś.P. Lechu Kaczyńskim i wszystkich tragicznych ofiarach

katastrofy smoleńskiej, wśród których byli hierarchowie kościelni. Ale myślę też o Ś.P. Arcybiskupie

Życińskim, który nie miał znikąd pomocy, gdy jej potrzebował.

- Śmierć Lecha Kaczyńskiego wyniknęła z zaniedbania?

- Mam silne wrażenie, że zaniedbania utorowały drogę nieszczęściu. Nie musiało do tego dojść, gdyby

ktoś zadbał o Ich bezpieczeństwo.

- Dziękuję za rozmowę,

Koniec części drugiej.

Rozmawiał: Jacek Nizinkiewicz

W pierwszej części rozmowy dla Onet.pl, która znajduje się TUTAJ prof. Zyta Gilowska

powiedziała: "Rządy Tuska to czas zmarnowany dla Polski. Rząd PO-PSL przez cały 2008 r. – rok

dobrej koniunktury – traktował finanse państwa bardzo lekkomyślnie. Usiłował nawet ulepszać

dobre prognozy z lat poprzednich np. na wiosnę 2008 r. poinformował Komisję Europejską, że

będzie jeszcze lepiej do tego stopnia, że w 2011 r. w naszych finansach publicznych będzie

nadwyżka. Wygląda na to, że ten rząd padł ofiarą swoich własnych złudzeń. Donald Tusk do

wiosny 2009 r. ciągnął na iluzjach, a od lata 2009 r. ciągnie na długach". Na temat podwyżki cen

była minister finansów stwierdzała: "Bez wątpienia podwyżka cen jest w znacznej części winą

rządu i jego polityki. To rząd forsował podwyżki stawek podatku od towarów i usług, podwyżki

akcyz, a także podwyżki cen administrowanych, tj. taryf urzędowo zatwierdzanych. Te daniny są

jednoznacznie cenotwórcze i jest jasne, że przyniosły impuls inflacyjny".

(PG)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: