Próba - Hawksley Elizabeth.pdf - Da Capo - black.death1

ELIZABETH HAWKSLEY

Więzienie de Carmes, rue de Vaugirard, grudzień 1793,

lodowaty dzień. Mała dziewczynka ubrana w szary wełniany

płaszczyk drżała na zimnie. Nazywała się Anna de Cardonnel

i właśnie obchodziła siódme urodziny. Tydzień wcześniej jej

matkę, wicehrabinę Annę-Louisę de Cardonnel, aresztowano

pod zarzutem spiskowania przeciw rządowi i teraz znajdowała

się w Carmes, oczekując na proces.

Anna była chudym dzieckiem, z wąskimi dłońmi i stopami

i z poważnymi brązowymi oczami. Ubrana była bardzo skromnie,

w niebieską wełnianą sukienkę pod szarym płaszczykiem; przy

kołnierzu miała upiętą obowiązkową rewolucyjną kokardę.

Wyglądała na młodszą i kiedy pojawiała się przy więziennej

bramie, wpuszczano ją bez większych oporów.

- O, to znowu ty - mruknął strażnik. - Jeszcze bardziej

przypominasz wygłodzonego królika. - Zerknął na koszyk

w rękach dziewczynki. - Pewnie niesiesz wino dla obywatela

Roblatre'a? - Obrócił się i splunął na bruk. - Szkoda, że mnie

nikt nic nie przynosi.

- Może pan wziąć bułeczki, jeśli pan chce - zaproponowała

Anna. - Ciocia Marie je upiekła. Są bardzo smaczne.

Strażnik pomyślał chwilę, jednak zaraz pokręcił głową. Sam

miał dzieci i żal mu się zrobiło dziewczynki.

- Te biedaczyska bardziej ich potrzebują. - Ruchem głowy

wskazał więzienie. - No dalej, wchodź, zanim zmienię zdanie.

Cannes niegdyś należało do karmelitów, ale zostało zamie

nione na więzienie dla skazańców rewolucji. W ponurych

i ciemnych celach gnieździło się zbyt wielu ludzi, a smród

brudu oraz przytłaczającego odoru ekskrementów i nie mytych

ciał uderzał w nozdrza już od bram. Obywatel Roblatre,

dozorca więzienny, z którym Anna przyszła się zobaczyć,

siedział wraz z drugim strażnikiem w małym pokoju dla

dozorców; przed nim na niewielkim stoliku stała na wpół

opróżniona butelka. Ogarek świecy na parapecie okiennym

tylko podkreślał brak światła, zwłaszcza w ten pochmurny

grudniowy dzień.

Roblatre chrząknął na widok Anny.

- O co chodzi?

Dziewczynka próbowała opanować drżenie głosu.

- Obywatelu Roblatre, proszę o pozwolenie zobaczenia się

z matką

- Wiesz, że więźniów nie wolno odwiedzać.

Anna wyjęła butelkę, postawiła na stole i odwróciła tak,

żeby strażnik widział nalepkę.

Podniósł butelkę i uważnie się jej przyjrzał. Potem wstał

niechętnie.

- No, może tylko ten jeden raz. - Wyszedł na ciemny

korytarz, a Anna, z koszykiem na ramieniu, podążyła za nim.

Zatrzymali się przed jedną z większych cel. Ciężkie zasuwy

dębowych drzwi zazgrzytały niemiło przy otwieraniu. Strażnik

wepchnął dziewczynkę do środka. Na kamiennej podłodze

stało sześć prymitywnych łóżek; na każdym leżał siennik

nakryty kocem. Okna, zasłonięte w dwóch trzecich, dopuszczały

surowe zimowe światło jedynie przez pozostałą i tak mocno

okratowaną część. Nowo uformowana republika najwyraźniej

nie zamierzała podejmować najmniejszego ryzyka.

Madame de Cardonnel, w widocznie zaawansowanej ciąży,

siedziała na łóżku, z dłońmi złożonymi na brzuchu. Na kolanach

miała rozłożoną robótkę ręczną. Kiedyś była piękną kobietą, ale

teraz na czole miała głębokie zmarszczki, cerę bladą i znękane

spojrzenie. W La Conciergerie na placu dla kobiet stała fontanna,

dzięki czemu więźniarki mogły zadbać choć o pozory czystości.

Tutaj, w Carmes, jedynie okazjonalnie dostawały wiadro wody -

wyłącznie za pieniądze - przez co madame de Cardonnel,

zawsze wręcz pedantyczna, teraz musiała przez kilka tygodni

nosić tę samą bieliznę i pogodzić się z brudnymi włosami.

- Pół godziny, obywatelko. - Roblatre cierpliwie wysłuchał

podziękowań wicehrabiny (lubił, gdy arystokraci mu dzięko

wali), po czym odszedł do swojej butelki z winem.

Anna przeszła przez celę, stanęła przed matką i dygnęła

dwornie. Współwięźniarka, szwaczka z zawodu, na ten widok

prychnęła pod nosem.

- Też mi coś, jest się komu kłaniać. Teraz wszyscy jesteśmy

równi. - Ale odsunęła się trochę.

Wicehrabina rozpięła płaszczyk córki i odłożyła go na łóżko.

Rzuciła Annie ostrzegawcze spojrzenie. Wiedziała, że szwaczka

jest moutons, donosicielką, która współpracuje z dozorcami,

próbując kupić dla siebie wolność, a wicehrabina chciała dać

Annie coś bardzo ważnego. Musiała przemycić ostatnią sztukę

biżuterii, najdroższą - kulisty szmaragd. Nikomu nie wspomnia

ła o jego istnieniu, nawet madame de Custine, z którą dzieliła

celę. Nie wątpiła w uczciwość Delphine, ale od tego kamienia

zbyt wiele zależało, uznała więc, że najrozsądniej jest milczeć.

Anna musi go wynieść. Nikt nie będzie podejrzewać dziecka,

zwłaszcza dziewczynki, którą strażnicy już znali, bo kilkakrotnie

odwiedzała matkę w więzieniu. Kiedy wicehrabina była z Anną

w ciąży, przebywała akurat we Włoszech wraz z mężem,

którego wysłał do tego kraju z dyplomatyczną misją król

Ludwik. Dziewięciomiesięczna ciąża minęła bez większych

kłopotów, jednak sam poród był długi i ciężki, mimo wygód

i komfortu ich rzymskiego palazzo i doświadczenia zajmujących

się nią akuszerek. Wicehrabina nie robiła sobie więc większych

nadziei co do czekającego ją porodu.

Wyciągnęła ręce do córki - raczej sztywno, bo nie miała

w zwyczaju okazywać czułości dzieciom - i zrobiła jej miejsce

obok siebie na łóżku. Anna, skrępowana podobnie jak matka,

wtuliła się w nią. Jej piękna mamon z porcelanową cerą, zawsze

słodko pachnąca, to już przeszłość, ale, przynajmniej przez

chwilę, mogła być blisko niej.

- Jak się czuje twój ojciec? - cicho zapytała wicehrabina.

- Dobrze. Odwiedził nas wczoraj i czuł się dobrze.

Madame de Cardonnel jeszcze bardziej zniżyła głos.

- Czy mówił coś na temat paszportów?

- Nie, madame. - Wraz z przytroczeniem do kołnierza

rewolucyjnej kokardy Anna musiała się nauczyć mówić do

ojca papa oraz zwracać się poufale na „ty", ale z matką jakoś

nie przechodziło jej to przez gardło.

Madame de Cardonnel westchnęła. Uzyskanie pozwolenia

na opuszczenie Paryża to w tych czasach bardzo trudne zadanie,

a nawet jeśli mężowi uda się załatwić paszporty dla nich

wszystkich, to w jaki sposób wyrwie ją z tego więzienia? Mogli

kogoś przekupić, miała tę świadomość, jednak kulisty szmaragd

to ostatnia cenna rzecz, jaka im została, a przecież tak łatwo

go stracić...

Próba - Hawksley Elizabeth.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: