Wojcicki Krzysztof - Bajki i basnie gdynskie.pdf - Ebooki - Baśnie i bajki - halina21

Aby rozpocząć lekturę,

kliknij na taki przycisk ,

który da ci pełny dostęp do spisu treści książki.

Jeśli chcesz połączyć się z Portem Wydawniczym

LITERATURA.NET.PL

kliknij na logo poniżej.

Krzysztof Wjcicki

Bajki i baænie

gdyÄskie

Ilustracje: Ola Prusinowska

WYDAWNICTWO

Gdynia 2000

Wszystkim Dzieciom,

ktre wezm do rk t« ksiýk« -

z ýyczeniami szcz«æcia,

w nowym wieku i nowym tysicleciu

autor

OKSYWIE

ysuni«ta w morze g¸owa oksywska spowita by¸a tumanem mg¸y.

ãG¸owa oksywskaÓ, jakýe trafn nazw« wybra¸ ktoæ, kto pierwszy raz

dostrzeg¸ to miejsce z morza. Od strony ldu nie zdoby¸by si« na takie

spostrzeýenie.

Moýe by¸ to ktryæ z dzikich wikingw, morskich rozbjnikw, przybywaj-

cych d¸ugimi ¸odziami z dalekiej p¸nocy, moýe ktryæ z zapalczywych

N o rm a n w, Jutw, Danw, czy Wa r e g w, ktrzy organizowali ¸upieýcze

wyprawy na po¸udniowe wybrzeýa nadba¸tyckich krain?

Oksywska g¸owa wynurza¸a si« dumnie z morskiej topieli, gdyý w czasach, o

ktrych chc« wam opowiedzie, a by¸o to naprawd« bardzo, bardzo dawno temu,

Oksywie by¸o wysp. Mog¸o wi«c, od strony morza, rzeczywiæcie wyglda jak

g¸owa. Ale czyja? Wszak g¸owa g¸owie nie rwna.

Ws¸uchujc si« w pradawn nazw« ãOksywieÒ, ¸atwo spostrzec, ýe brzmi ona

doæ obco. Nic dziwnego, gdyý jest w¸aænie echem skandynawskiej mowy. A w

j«zyku ludw p¸nocy oznacza g¸ow« byka.

- Jakiego byka? Ð zapytacie.

Moýe tego, ktry wyszed¸ z morza na brzeg greckiej wyspy Krety i zosta¸

przez krla Minosa z¸oýony w ofierze Posejdonowi, w¸adcy mrz?

A moýe w oksywskiej wyspie dostrzeýono g¸ow« byka, w ktrego przemieni¸

si« Zeus, zakochany w Europie, crce Feniksa, by j porwa? A kiedy urodzi¸a

mu dzieci, wszechw¸adny Zeus uczyni¸ z Byka gwiazdozbir na firmamencie

niebieskim. Do dziæ jest jednym z dwunastu znakw Zodiaku. A na niebie

moýecie dostrzec t« konstelacj«, w czasie rozgwieýdýonych jesiennych i

zimowych nocy, takýe nad Oksywiem.

Najprawdopodobniej jednak, by¸a to g¸owa stolema, olbrzyma z kaszubskiej

krainy, pot«ýnego i silnego, jak byk.

Gdy spa¸ i spokojnie posapywa¸ przez sen, drzewa na ca¸ej wyspie s¸ania¸y si«

od jego podmuchu, oddajc pok¸on morzu. Ale gdy stolem zaczyna¸ chrapa,

zrywa¸ si« sztorm i rozwæcieczone fale uderza¸y z kaýdej strony wyspy.

Skandynawowie, ktrzy napadali na bia¸e brzegi pomorskiej krainy, nie

wiedzieli nic o stolemach. Ba, gdyby znali moc kaszubskich olbrzymw, nie

odwaýyliby si« podp¸ywa swoimi d¸ugimi ¸odziami, by napada, grabi i pali

kaszubskie osady.

Stolemy, olbrzymy obdarzone niezwyk¸ si¸, mia¸y posta ludzk. Wysokoæ

ich cia¸a trudno by¸o obj ludzkim okiem, gdyý w lesie g¸owy ich wystawa¸y

ponad czubki najwyýszych sosen, a z wd zatoki, wynurza¸y si« ponad fale.

üatwo im by¸o wyrywa drzewa z korzeniami, jakby to by¸y polne kwiatki, bez

trudu teý mogli przenieæ gr« z miejsca na miejsce, jak worek kartofli. Cenny

torf wydobywany z bagien i mokrade¸, wykorzystywany na Kaszubach jako opa¸,

pochodzi w¸aænie z tych wyrwanych drzew.

Stolem mg¸ nawet zdj chmur« z nieba i wycisn z niej deszcz, gdy pola

by¸y suche. Lecz tam, gdzie stan¸ i zostawi¸ ælad swej pot«ýnej, bosej stopy, nic

juý nie wyros¸o. Dlatego teý tak marna i nieurodzajna jest ziemia na Kaszubach,

gdyý j zdepta¸y wielkie stopy stolemw.

Mia¸y stolemy swoje rodziny. ûy¸y wi«c takýe stolemki i ich, chcia¸oby si«

powiedzie, ma¸e stolemitka, ktre z kolei wyrasta¸y na prawdziwych

olbrzymw.

Ulubion ich zabaw by¸o rzucanie pot«ýnymi g¸azami. Kto dalej, kto wyýej,

na pole, do morza...

A jeæli g¸az by¸ zbyt ci«ýki dla stolemka, prosi¸ on swego tat«, by pi«æci rozbi¸

kamieÄ na mniejsze kawa¸ki.

Swoj nadzwyczajn si¸« zawdzi«czali temu, ýe jedli koÄskie mi«so i pili

kobyle mleko.

Rybacy spod Oksywia do dziæ uwaýaj, ýe wszystkie mielizny w zatoce pow-

sta¸y dzi«ki stolemom. P¸wyspy natomiast, tak na morzu, jak i na jeziorach, s

dzie¸em stolemek. One to bowiem, chcc usypa swym dzieciom drog« przez

jezioro, czy przez morze, nabiera¸y piachu do swych wielkich fartuchw i tak,

idc przez wod«, budowa¸y drog«, sypic piasek pe¸nymi garæciami. Aý tu nagle

fartuch od ci«ýaru piasku urwa¸ si« i nie ca¸ drog« na drugi brzeg, ale kawa¸ek

tylko uda¸o im si« usypa.

W ten sposb nie tylko powsta¸ helski p¸wysep, ale rwnieý p¸wyspy na

jeziorze Osowskim, Sudomiu, Go¸uniu, czy na Wdzydzach.

Stolemy na og¸ unika¸y ludzi i tylko w wyjtkowych okolicznoæciach zbliýa¸y

si« do ludzkich siedzib. Trzeba powiedzie, ýe ludzie bali si« olbrzymw, ktre

wi«cej czyni¸y szkody, niý poýytku. Nie szkodzi¸y naumyælnie. Nie by¸y z¸oæliwe,

czy zawistne, ale gdy tylko pojawia¸y si« w wiosce, zamykano czym pr«dzej okna

i drzwi cha¸up, æcigano suszce si« na palach sieci, by ich przypadkiem nie

porozrywa¸y, a wios¸a ukrywano w zaroælach, ýeby ich przez nieuwag« nie

po¸ama¸y. Najbardziej jednak obawiano si« o rybackie ¸odzie, gdyý stolemy

ch«tnie wk¸ada¸y w nie, swe pot«ýne bose stopy, po czym odchodzi¸y w drewni-

anych butach. Wi«c ten, kto zdýy¸ zakopa swe ¸odzie w ziemi, by nie pos¸uýy¸y

stolemom za drewniaki, mg¸ uwaýa si« za szcz«æliwca.

Wojcicki Krzysztof - Bajki i basnie gdynskie.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: