Gdzie się podziało moje dzieciństwo
Redakcja Piotr Żak
Projekt okładki i opracowanie graficzne Maja Witecka
Korekta Joanna Kudła
Redakcja techniczna Adam Cedro
© Copyright by Charaktery Sp. z o.o.
Kielce 2003
ISBN 83 916092 4 3
Jest to piąta publikacja Wydawnictwa Charaktery
25 512 Kielce ul Warszawska 6
tel/faks (041)344 43 21
e mail: charaktery@charaktery.com.pl
Spis treści
Agnieszka Widera-Wysoczańska
Pijany dom czyli co dzieje się z dzieckiem alkoholika
Marzenna Kucińska
DDA czyli Dorosłe Dzieci Alkoholików
1 Kim są
2 Gdy rodzic pije
3 Dom bez ścian dzieci bez rodziców
4 Bohater maskotka niewidzialne dziecko
5 Zamrożeni ludzie 6 Dziecko w dżungli
6 Samotni z lęku
7 Pozwolić zagoić się ranie
Dariusz Doliński
Pokusa silniejsza niż rozum czyli dlaczego ludzie nie radzą sobie z nałogami
Alicja Senejko
Szczypta optymizmu czyli rożne wyjścia z sytuacji bez wyjścia
Zofia Milska-Wrzesińska
Sam sobie na przekór czyli dlaczego sobie szkodzimy
Wiktor Osiatyński
Silna wola i inne bajki czyli mity o piciu alkoholu
Leszek A.Kapler, Beata Krzak
Kwestionariusz Kontroli Zachowań
Przydatne adresy
Dom pijany czyli co dzieje się
z dzieckiem alkoholika
W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych powoli stawało się jasne, że osoby mieszkające z alkoholikiem zapadają na chorobę zwaną współuzależnieniem. W 1983 roku w Stanach Zjednoczonych powstało Narodowe Stowarzyszenie Dzieci Alkoholików, którego celem było i jest wskazywanie i uznanie ich problemów oraz potrzeb. Ponieważ większość dzieci alkoholików zachowuje się w sposób społecznie akceptowany, ich problemy bywają niezauważane i ignorowane, także przez nich samych. Na ogół wyglądają tak dobrze, ubierają się tak elegancko i odnoszą takie sukcesy, iż nie wydaje się, aby potrzebowali jakiejkolwiek pomocy. Skutecznie działa u nich przymus samodzielnego radzenia sobie z różnymi sytuacjami życiowymi i lęk przed ujawnieniem własnych problemów. Tak naprawdę żyją uwięzieni w dramatycznej przeszłości i, czując smutek, zadają sobie pytanie: Co stało się z moim dzieciństwem?
Dorosłe Dziecko Alkoholika to człowiek pochodzący z rodziny, w której alkohol był problemem centralnym. Zbyt zajęty w dzieciństwie walką o przetrwanie, w życiu dorosłym ma poczucie, że nigdy nie był dzieckiem. Pijani rodzice wymagali od niego zaspokajania potrzeb matki; ojca i rodzeństwa, dbania o nich i ochraniania ich. Gdy pijany rodzic tracił nad sobą kontrolę, dziecko stawało się coraz bardziej odpowiedzialne za niego, za siebie i sprawy domowe.
W takiej sytuacji niebezpiecznie jest czuć się dzieckiem. Aby się ochronić, dziecko alkoholika buduje siłę pozwalającą zachowywać się jak dorosły. W jednej rodzinie ochrania matkę bitą przez ojca, w innej wspiera rodzeństwo i pomaga mu przetrwać kolejną awanturę. Tam, gdzie alkoholizm jest ukrywany, dziecko dba o rodzica, który całą noc wymiotuje, bo znowu „zachorował na nerki”, lub psychicznie walczy z wulgarnym, agresywnym albo ciągle nieobecnym rodzicem, nie odzywając się do niego bądź kłócąc się z nim. Dzieciństwo mija na walce, ochranianiu i udawaniu.
Jak wygląda dom, w którym żyje aktywny alkoholik?
Coraz częściej dziecko zastanawia się, czy jego rodzice mają problemy z alkoholem, i namawia ich do zaprzestania picia. Zdarza mu się nie spać w nocy, całymi dniami przesiadywać w zamkniętym pokoju, chce uciec z domu. Butelki z alkoholem znajduje w różnych kątach mieszkania i w rozpaczy chowa je lub wylewa alkohol do zlewu. Rodzic coraz częściej wraca pijany z przyjęcia albo ze spotkania z kolegami. Chodzi po mieszkaniu rozebrany i niechlujny. Dziecko, czując wstyd i zakłopotanie, rezygnuje z zabawy na podwórku lub zaproszenia znajomych do domu. Coraz częściej martwi się, że rodzice rozwiodą się z powodu picia, a jednocześnie marzy, żeby pijany rodzic wyprowadził się albo żeby dom był tak normalny, jak domy innych dzieci.
Życie rodzinne dziecka alkoholika jest niespójne, niestabilne, nieprzewidywalne: coś, co jest prawdą jednego dnia, nie jest nią dnia następnego. Pijany rodzic obiecuje coś synowi czy córce, a&...
m.g87