najwazniejsze_stawy_konczyn.doc

(1722 KB) Pobierz
NAJWAŻNIEJSZE STAWY KOŃCZYN

 

 

POŁĄCZENIA KOŚCI:

 

I.                   Połączenia ścisłe

        Dzielimy w zależności od tkanki, która łączy kości:

1)     Więzozrosty – elementem łączącym jest tkanka łączna.

2)     Chrząstkozrosty- elementem łączącym jest chrząstka,

3)     Kościozrosty- powstają w wyniku kostnienia więzozrostu, lub chrząstkozrostu

 

 

WIĘZOZROSTY- więzadła występujące w stawach, szwy w czaszce.

Typy szwów:

                  - piłowaty (zębaty),

                  - płaski,

                  - rowkowy,

                  - łuskowy.

Przykładowy więzozrost to ciemiączka!!!

§         Ciemiączko wielkie (czołowe, przednie),

§         Ciemiączko tylne ( potyliczne),

§         Ciemiączko boczne:

             - przednio- boczne ( klinowe),

             - tylno- boczne ( sutkowe).

 

CHRZĄSTKOZROSTY- przykłady:

Ø      Chrząstka nasadowa między trzonem kości, a jej końcem,

Ø      Krążki międzykręgowe,

Ø      Chrząstkozrosty śródpotyliczne:

                    - klinowo- potyliczny,

                    - klinowo- skalisty,

                    - skalisto- potyliczny.

 

II.                Połączenia ruchome (stawy)

Podstawowym elementem każdego stawu są:

              - powierzchnia stawowa,

              - jama stawowa,

              - torebka stawowa.

W stawach występują też elementy dodatkowe, jak obrąbki, łąkotki, więzadła, krążki stawowe, dzielące jamę stawową na 2 części, kosmki, fałdy.

 

 

 

 

Podział stawów:

 

Ze względu na liczbę kości tworzących staw:

 

Ø      Stawy proste- utworzone przez 2 kości,

Ø      Stawy złożone- utworzone przez więcej niż 2 kości.

 

     2° Ze względu na kształt powierzchni stawowych i ruchomość:

 

Ø      Stawy 1- osiowe- ruch odbywa się wzdłuż 1 osi , np.:

 

a)     Staw obrotowy (ryc.) - w którym odbywają się ruchy obrotowe, czyli odwracania i nawracania, np. staw promieniowo- łokciowy bliższy i dalszy.

 

b)     Staw zawiasowy (ryc.) - z rucham zginania i prostowania.

 

c)      Staw szczytowo- obrotowy- jest to tzw. staw śrubowy. Wykonywane są w nim ruchy obrotowe głowy, ale przy obrocie następuje zbliżanie lub oddalanie powierzchni stawowych.

 

Ø      Stawy 2- osiowe- ruch odbywa się wzdłuż 2 osi.

 

a)     staw kłykciowy (eliptyczny) (ryc.)- np.

 

- staw promieniowo- nadgarstkowy- z ruchami zginania, prostowania, odwodzenia, przywodzenia, obwodzenia(jako kombinacja poprzednich ruchów).

- staw szczytowo- potyliczny głowy- z ruchami zgięcia, prostowania i z ruchami bocznymi.

 

           b) staw siodełkowy- np.

 

               - staw nadgarstkowo- śródręczny kciuka- z ruchami przeciwstawiania i

                  odprowadzania, przywodzenia i odwodzenia, z ruchem obwodzenia kciuka.

 

Ø      Stawy wieloosiowe- ruchy odbywają się w wielu osiach.

 

a)     staw kulisty wolny (ryc.) - panewka jest płytka i obejmuje niewielką powierzchnię głowy kości ramiennej, np.

 

- staw ramienny- z ruchami zginania i prostowania, odwodzenia i przywodzenia, odwracania i nawracania, obwodzenia.

 

b)     staw kulisty panewkowy- panewka jest głęboka i obejmuje ponad połowę głowy kości udowej, np.

 

- staw biodrowy- ruchy jak w stawie ramiennym, ale o mniejszym zakresie.

 

 

Ø      Stawy nieregularne- mają nieregularne powierzchnie stawowe, a pod względem ruchomości zalicza się je do stawów wieloosiowych, np.

 

a)     stawy obojczyka: barkowo- obojczykowy, mostkowo- obojczykowy.

 

Ø      Stawy płaskie- posiadają wszystkie podstawowe elementy stawów, ale maja bardzo małą ruchomość, np.

 

a)     staw krzyżowo- biodrowy

 

 

 

Opisując duże stawy musimy określić ich:

o       powierzchnie stawowe,

o       czy jest to staw prosty, czy złożony,

o       czy jest to staw jedno-, czy dwułamowy,

o       czy jest to staw jedno-, dwu-, czy wieloosiowy,

o       ruchy w stawie,

o       więzadła.

 

 

NAJWAŻNIEJSZE STAWY KOŃCZYN

 

 

STAW RAMIENNY:

 

Cechy:

o       Staw prosty,

o       Staw jednojamowy,

o       Staw kulisty wolny, wieloosiowy,

o       Powierzchnie stawowe-

- głowa kości ramiennej,

      - wydrążenie stawowe łopatki.

o       Ruchy:

- zgięcie, prostowanie, odwodzenie, przywodzenie, nawracanie, odwracanie, obwodzenie.

 

 

 

 

o       Więzadła:

- w. kruczo- ramienne,

- ww. obrąbkowo- ramienne.

 

 

 

 

 

STAW BIODROWY

 

Cechy:

o       Staw prosty,

o       Staw jednojamowy,

o       Staw kulisty, panewkowy, wieloosiowy,

o       Powierzchnie stawowe:

- głowa kości udowej,

- panewka kości miednicznej.

o       Ruchy:

- jak w stawie ramiennym, ale o mniejszym zakresie.

o       Więzadła:

- w. biodrowo- udowe,

- w. kulszowo- udowe,

- w. łonowo- udowe,

- w. głowy kości udowej (stabilizuje głowę w panewce),

- warstwa okrężna.

 

 

 

 

STAW ŁOKCIOWY

 

Cechy:

Staw złożony z 3 stawów, z których każdy jest innego typu:

 

I. Staw ramienno- łokciowy:

o       Staw zawiasowy,

o       Staw jednoosiowy,

o       Powierzchnie stawowe:

- bloczek kości ramiennej,

- wcięcie bloczkowe na kości łokciowej.

o       Ruchy:

- zginanie, prostowanie.

 

 

    II. Staw ramienno- promieniowy:

o       Powierzchnie stawowe:

- główka kości ramiennej,

- dołek głowy kości promieniowej.

o       Staw kulisty, ale raczej ze względu na kształt powierzchni stawowych niż na ruchomość.

o       Ruchy:

- zginanie, prostowanie, odwracanie, nawracanie

Nie można wykonać ruchów odwodzenia i przywodzenia!!!!!

 

    III. Staw promieniowo- łokciowy bliższy:

o       Staw obrotowy,

o       Staw jednoosiowy,

o       Powierzchnie stawowe:

- wcięcie promieniowe na kości łokciowej,

- obwód stawowy głowy kości promieniowej.

o       Ruchy:

- odwracanie, nawracanie.

 

Więzadła stawu łokciowego:

Stawy zawiasowe mają więzadła poboczne!!!

·         W. poboczne łokciowe,

·         W. poboczne promieniowe,

·         W. obrączkowe kości promieniowej.

 

 

 

 

 

 

 

STAW KOLANOWY

 

Cechy:

·         Staw złożony (tworzą go 3 kości),

·         Staw jednojamowy, ale dwupiętrowy, gdyż wewnątrz stawu znajdują się 2 łąkotki: boczna i przyśrodkowa, które dzielą jamę stawową na 2 piętra ( ale nie na 2 oddzielne jamy).

·         Powierzchnie stawowe:

- nadkłykcie kości udowej,

- kłykcie kości piszczelowej,

- rzepka.

·         Staw zawiasowy zmodyfikowany, bądź zawiasowo- obrotowy, gdyż głównymi ruchami wykonywanymi w tym stawie są:

·         Ruchy:

- zginanie, prostowanie,

- przy lekko zgiętym kolanie możemy wykonywać nieznaczne ruchy obrotowe.

·         Więzadła:

A)    Związane z rzepką:

- w. rzepki,

- troczki rzepki.

       B) Więzadła poboczne:

             - w. poboczne piszczelowe,

             - w. poboczne strzałkowe.

       C) Więzadła krzyżowe:

             - w. krzyżowe przednie,

             - w. krzyżowe tylne.

      D) Więzadła podkolanowe:

             - w. podkolanowe skośne,

             - w. podkolanowe łukowate.

      E) Więzadło poprzeczne kolana ( łączy ze sobą obie łąkotki).

 

 

 

...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin