matura Historia Sztuki.pdf

(65 KB) Pobierz
HISTORIA SZTUKI WYMAGANIA
HISTORIASZTUKI
Szczegółowyopiswymagańegzaminacyjnychwzakresietreści
programowych
1. Wstępdohistoriisztuki:
·
historycznedefiniowaniepojęć:sztukaipiękno,akademiesztukpięknych;
·
muzeaiwaŜniejszekolekcjesztukinaświecieiwPolsce;
·
dziedzinysztuki;
·
formadziełasztukiijejelementy;
·
funkcja,temat,treść;
·
podstawowepojęciaiterminyzzakresuhistoriisztuki;
·
technikimalarskieigraficzne;
chronologia;charakterystykaepok,stylówikierunków.
2. Sztukaeryprehistorycznej:
·
chronologiaigeografiasztukiprehistorycznej;charakterystykapaleolitu,mezolitu
orazneolitu;
malarstwo (przemiany od Lascaux do neolitycznych malowideł naskalnych),
rzeźba,ceramikaorazpoczątkiarchitektury;
· hipotezyipróbyinterpretacjisztukiprehistorycznej.
3. SztukastaroŜytnejMezopotamii:
·
geografia i uwarunkowania naturalne kształtujące charakter sztuki
mezopotamskiej;
·
kulturaireligiaorazjejwpływnasztukę;
sztukasumeroakadyjska;sztukababilońskaisumeryjska.
4. SztukastaroŜytnegoEgiptu:
·
geografia,uwarunkowanianaturalne,chronologiasztukiegipskiej;
·
odkryciaarcheologiczne;
·
kulturaireligia,strukturaspołecznaiichwpływnasztukę;
·
rozwójarchitekturysepulkralnejisakralnej;
pojęciekanonuwmalarstwie,rzeźbieiarchitekturze.
5. Sztukaświataegejskiegoepokibrązu:
·
sztukaCyklad(idole);sztukaKrety(pałacwKnossoskultbyka,freski,rzeźba
ceramiczna);sztukaMyken(grobyitwierdzacytadelamykeńska);
odkryciaarcheologiczne(Troja)irolaH.Schliemanna.
6. SztukastaroŜytnejGrecji:
·
chronologiaigeografiaświatagreckiego;
·
religia,filozofiaikulturastaroŜytnejGrecji;
·
estetyka ewolucja pojęć w róŜnych okresach (sztuka, piękno, klasyczność,
naśladownictwonatury,pitagoreizm);
zabudowa Akropolu, związki z przyrodą i naturalnym ukształtowaniem terenu,
Partenonarcydziełookresuklasycznego;
· rzeźba, jej przemiany od okresu archaicznego do hellenistycznego, zasady
kompozycjiklasycznej,malarstwostylemalarstwawazowego,malarstwookresu
klasycznegoihellenistycznego.
7. Sztukaetruska:
·
chronologiaigeografiarozwojusztukietruskiej;
·
religiaEtrusków;
·
architektura:rekonstrukcjaświątyńigrobytumulusowe,dekoracjamalarska;
·
rzeźbasepulkralna;
odlewyzbrązu;
· rzemiosłoartystyczne.
8. SztukastaroŜytnegoRzymu:
·
chronologiaigeografiasztukirzymskiej;
·
·
·
·
·
·
·
 
·
architektura i urbanistyka; tradycje greckie i etruskie; koncepcje, materiały,
nowekonstrukcje;Panteonijegorola;architekturauŜytecznościpublicznejijej
rolacywilizacyjna;
rzeźbarzymskaportret,reliefhistoryczny,rzeźbapomnikowa;
· malarstwo(freskipompejańskie,enkaustyka,mozaika).
9. Sztukawczesnochrześcijańska:
·
chronologiaigeografiasztukiwczesnochrześcijańskiej;
·
specyfika religii chrześcijańskiej, zmieniający się stosunek do sztuki i rola
dziedzictwaantycznego;symbolicznetreści;
·
architekturawczesnochrześcijańska:pierwszekościołyigroby;
·
malarstwokatakumbowe;
rzeźba(DobryPasterz).
10.Sztukabizantyńska:
·
chronologiaigeografiasztukibizantyńskiej;
·
cezaropapizmihierarchiaspołeczna;
·
sztukajakosyntezawpływówWschoduiZachodu;
·
architekturasakralnaHagiaSophia,SanVitale;
·
malarstwo(mozaika,ikona);
wpływ sztuki bizantyńskiej na sztukę Europy średniowiecznej (Europa
prawosławna, Włochy, wpływy w Polsce; inspiracje współczesne Jerzy
Nowosielski).
11.Sztukaislamu:
·
zasięgterytorialnyiczasowy;
·
religiaMahometaijejwpływnaabstrakcyjnosymbolicznycharaktersztuki;
·
architektura (ze szczególnym uwzględnieniem wpływów na Europę Półwysep
Iberyjski);
ornamentikaligrafia.
12.Sztukawczesnegośredniowiecza:
·
źródłasztukiwczesnegośredniowiecza;
·
okresWędrówkiLudówitworzeniesiępoantycznejcywilizacjieuropejskiej;
chrystianizacjaEuropy;
· miniaturairoszkocka(linearnyornamentplecionkowyizoomorficzny).
13.Sztukaprzedromańska:
·
zasięgterytorialnyiczasowysztukiprzedromańskiej;
·
renesanskaroliński;uŜycieformantycznychwsłuŜbiepropagandypaństwowej;
sztukaottońska(zwięźle).
14.SztukaromańskawEuropie:
·
chronologiaigeografiapierwszegostyluwsztuceeuropejskiej;
·
monastycyzmiruchpielgrzymkowy(kultrelikwii),kulturotwórczarolazakonów,
spórSugeriuszśw.BernardzClairvaux;
·
uniwersalizmiregionalizmwkulturzeisztuce;
·
architektura: struktura i konstrukcje budowli; symbolika części kościoła;
najwaŜniejszeodmianyregionalne;
·
rzeźba:treść,forma(praworam),funkcja(biblia pauperum);
·
malarstwofreskowe;
rzemiosłoartystyczne(złotnictwo,emalie,tkaninazBayeux).
15.SztukaprzedromańskairomańskawPolsce:
·
periodyzacja,tłohistorycznospołeczne,religijne,kulturowe;
·
architektura;
·
rzeźba: portale, kolumny w Strzelnie, Drzwi Gnieźnieńskie i legenda św.
Wojciecha,płytazWiślicy;
·
rzemiosłoartystyczne.
·
·
·
·
·
·
·
16.SztukagotyckawEuropie:
·
chronologiaigeografiastylu;
·
uwarunkowaniahistoryczne,społeczneiideowegotyku;
·
narodzinystylu:SaintDenis;rolaopataSugera;
·
architektura: konstrukcja, materiał, struktura i symbolika idealnej katedry
(zwłaszczasymbolikaświatła);
·
narodoweodmianysakralnejarchitekturygotyckiejwEuropie;
·
miastoizamekwokresiegotyku,powstawanieuniwersytetów,zakonyŜebracze;
·
rzeźba: treść, funkcja, przemiany formy, materiał (rzeźba kamienna katedr,
rzeźba ołtarzowa; Piękne Madonny, piety, krucyfiksy; draperie: styl miękki i
łamany);
·
malarstwo europejskie na północ od Alp od połowy XIII do XV wieku (witraŜ,
miniatorstwo,malarstwotablicowe);
stylmiędzynarodowyirealizmpóźnogotycki.
17.SztukagotyckawPolsce:
·
periodyzacja,tłohistorycznospołeczne;
·
lokalneodmianyarchitekturysakralnej;
·
miastaizamki;mecenatKazimierzaWielkiego;
·
rzeźba ze szczególnym uwzględnieniem Madonny z KruŜlowej, twórczości Wita
StwoszaoraznagrobkówkrólewskichnaWawelu;
·
malarstwotablicowe;
rzemiosłoartystyczne.
18.MiędzygotykiemarenesansemmalarstwoXIII,XIViXVwieku:
·
Włochy:szkołasieneńska,szkołaflorenckaiGiotta,
Niderlandy:JanvanEyck,Bosch,Bruegel,vanderWeyden,Memling.
19.RenesanswEuropie:
·
znaczenie terminu „renesans", inspiracje antyczne, odkrywanie natury i
poznawanieczłowieka,poszukiwaniepiękna;
·
chronologia i geografia sztuki; Italia jako ojczyzna renesansu, rozwój
nowoŜytnych miast, rozwój nowoŜytnej nauki (filozofia, uniwersytety, środki
komunikacjiwizualnej:druk,grafika)
nowasytuacjareligiiikościoła(reformacjaipoczątkikontrreformacji);
· mecenatartystyczny.
20.RenesansweWłoszech:
·
trzygłówneośrodkisztukirenesansowej(Florencja,Rzym,Wenecja);
·
wczesny renesans wiek XV: architektura (Bruneleschi, Alberti), rzeźba
(Donatello),malarstwo(Masaccio,Mantegna,dellaFrancesca,Boticelli);
·
renesans dojrzały wiek XVI; wielkie indywidualności: architektura (Bramante,
Palladio)orazLeonardo(malarstwo,rysunek,teoria),Rafael,MichałAnioł;
·
szkoła wenecka Giorgione, Tycjan, Tintoretto, Veronese wielcy koloryści
weneccyiichroladlapóźniejszegomalarstwaeuropejskiego;
nurtmanieryzmuwsztucewłoskiej.
21.RenesanswNiemczech:
·
przełomowarolaDürera(teoriaipraktykaartystyczna);
malarstwo i grafika: Granach, Holbein; indywidualność Grünewalda: Ołtarz z
Isenheim.
22.RenesansweFrancji:
·
architekturarezydencjonalna;
szkołazFontainebleau.
23.RenesanswPolsce:
·
chronologiaigłówneośrodkikulturalne;
·
mecenat artystyczny, wpływy włoskie, niderlandzkie, elementy rodzime;
synkretyzmstylowy;
·
·
·
·
·
·
·
·
Kaplica Zygmuntowska na Wawelu dzieło oryginalne i jednolite stylowo,
program dekoracji; jej rola jako pierwowzoru kaplic grobowych (architektura i
rzeźba);
·
ZameknaWaweluirezydencjemagnackie;
·
miastorenesansowe;Zamość;
·
malarstwominiatorstwo,fresk(S.Samostrzelnik),portret;wpływyitradycja;
tendencjemanierystycznewpływywłoskieiniderlandzkie.
24.BarokwEuropie:
·
chronologiaizasięgterytorialny;
·
narodzinybaroku:kontrreformacja;
·
uwarunkowaniaspołecznopolityczne,religijne,filozoficzne;
·
tendencje w architekturze: nurt jezuicki; Bernini; Borromini; palladianizm;
załoŜeniapałacowoogrodowe(Wersal);
·
rzeźbabarokowaBernini;
tendencje w malarstwie: freskowe malarstwo iluzjonistyczne, nurt ekstatyczno
mistyczny, tenebryzm, luminizm, realizm i mistycyzm; Caravaggio i
caravaggionizm; Rubens i nurt kolorystyczny; klasycyzm barokowy i pejzaŜ
komponowany Poussin; osiągnięcia szkół narodowych (Flandria, Holandia,
Hiszpania, Francja);wielkie indywidualności (Rubens, Rembrandt, Vermeer,
Velasquez). Nowe autonomiczne tematy: martwa natura i pejzaŜ, scena
rodzajowa.
25.BarokwPolsce:
·
chronologia;
·
tłospołecznopolityczne;
·
mecenatkrólewski(Wazowie,JanIIISobieski),kościelnyorazmagnacki;
·
architekturasakralnairezydencjonalna;
·
rozwójrzeźbyarchitektonicznejinagrobnej;
malarstwo;portretytrumienne;
· specyfikakulturysarmackiej.
26.Sztukarokoka:
·
francuskirodowódstylu;
·
obyczajowośćikulturadworska;
·
architekturaiwnętrze;
·
sztukazdobnicza(ornament);
malarstwo;prekursorskarolaWatteau;Boucher.
27.Sztukaklasycyzmu:
·
chronologiaiewolucjastylu,główneośrodki;
·
tłohistoryczne,filozofia,nauka,kultura;
·
architektura:inspiracjegreckie,rzymskie,palladianizm;
·
rzeźba:Canova,Thorvaldsen;
malarstwo:DawidisztukawsłuŜbierewolucji;kontynuacjastyluIngres.
28.KlasycyzmwPolsce:
·
chronologiaitłohistoryczne;
·
mecenat królewski i tzw. styl stanisławowski: Zamek Królewski w Warszawie,
PałacwŁazienkach;
·
mecenatmagnacki;architektura;
malarstwo:BacciarelliiCanaletto.
29.SztukaoficjalnaXIXwieku:
· akademizmwmalarstwieirzeźbie;
· historyzmieklektyzmwarchitekturze.
30.Romantyzmjakonurtwkulturzeisztuce:
·
światopoglądromantyczny,potrzebanieograniczonejwolności;
·
temat,treść,forma,romantycznasyntezasztuk;
·
Goya:malarstwoigrafika;
·
FriedrichireligijnemalarstwopejzaŜowe;biedermaier;
·
Turner,ConstableipejzaŜangielski;indywidualnośćBlake'a;
·
Gēricault,Delacroix;
·
·
·
·
·
·
malarstworomantycznewPolsceMichałowski.
31.Nowemateriałyikonstrukcjearchitektoniczne:
· nurtinŜynieryjny;.
· szkołachicagowska.
32.Realizm:
·
Courbet;
·
Daumiermiędzyromantyzmemarealizmem;
szkołabarbizońskaipleneryzm;Millet;
· realizmrosyjski;pieriedwiŜnicy.
33.Impresjonizm:
·
genezaiwarunkirozwoju;
·
E.Manetijegorola;
·
nowytematinowaforma;
ewolucjakierunku:Monet,Renoir,Degas,Pisarro.
34.Neoimpresjonizm:
·
doktrynaneoimpresjonistyczna;
·
tematiforma(dywizjonizm,puentylizm);
Seurat,Signac.
35.Postimpresjonizm:
·
Cézanne;
·
syntetyzmisymbolizmGauguin;SzkołazPontAveniŚlewiński;
·
nabizmikoncepcjeobrazuM.Denis;
protoekspresjonizmvanGogh,ToulouseLautrec.
36.Symbolizm:
·
Böckln;
Moreau,Redon.
37.RzeźbaprzełomuXIXiXXwieku:
· Rodin:nowatorstwowujmowaniurzeźbypomnikowej;impresjonizm,rolaruchu
wbudowaniunapięcia;tragizm.
38.Prerafaelici,Arts&Craftsipoczątkisecesji:
·
koncepcja przedmiotów codziennego uŜytku kształtujących poczucie estetyczne
odbiorcy;niechęćdoprodukcjimaszynowej;
39.Secesja:
·
znaczenieterminuigłówneośrodki;
·
charakterystykastylu;
·
architektura(Gaudi,odmiennośćsecesjiwiedeńskiej,szkołazGlasgow);
·
malarstwoigrafika;Klimt;Beardsley;
nobilitacjarzemiosłaartystycznego.
40.SztukapolskaIIpołowyXIXwieku:
·
sytuacja malarstwa polskiego na tle głównych kierunków sztuki europejskiej i
jegoodrębność;
·
główne nurty: akademizm, róŜne odmiany historyzmu, realizm (Siemiradzki,
Grottger,Matejko,Rodakowski,braciaGierymscy,Chełmoński);
pleneryzm,naturalizm,luminizm.
41.SztukaokresuMłodejPolski:
·
sytuacjasztukipolskiejnatlesztukieuropejskiej;
·
główne nurty w malarstwie: epizod impresjonistyczny, symbolizm,
postimpresjonizm (Pankiewicz, Podkowiński, Malczewski, Wojtkiewicz,
Stanisławski,Boznańska);
secesja w architekturze, malarstwie, rzeźbie i sztukach dekoracyjnych (rola
WyspiańskiegoiMehoffera).
42.SztukaawangardowapoczątkówXXwieku:
·
·
·
·
·
·
·
·
·
Zgłoś jeśli naruszono regulamin