Powództwo adhezyjne.pdf

Powództwo adhezyjne

W wielu przypadkach działanie sprawcy przestępstwa powoduje

nie tylko cierpienia dla pokrzywdzonego, ale również realne

szkody majątkowe – np. wybite okno, uszkodzony samochód

itp. Zamiast ciągać się po sądach cywilnych za skazanym – już

w procesie karnym można dochodzić wyrównania tych szkód.

Ku temu służy powództwo adhezyjne.

Pokrzywdzony, który w wyniku działania przestępczego doznał szkody ma

prawo dochodzić odszkodowania od sprawcy.

Proces adhezyjny - to postępowanie w kwestii odpowiedzialności cywilnej

spowodowanej przestępstwem. Toczy się wraz z postępowaniem

zasadniczym w kwestii odpowiedzialności karnej. Jest to proces uboczny.

Oskarżony więc w jednym procesie odpowiada karnie i cywilnie. Zaletą

takiego rozwiązania jest to, że wszystko odbywa się w jednym procesie.

Ustalenia faktyczne czynione są na podstawie tych samych środków

dowodowych.

Dodatkowa zaleta to również brak konieczności uiszczania wpisu

sądowego od dochodzonego roszczenia. Wadą natomiast tego

rozwiązania jest przedłużenie procesu karnego o badanie kwestii

odpowiedzialności cywilnej.

W procesie adhezyjnym (adhaeret causae criminali) można dochodzić

roszczeń majątkowych wynikających bezpośrednio z przestępstwa (np.

odszkodowanie za skradzione przedmioty, uszkodzony samochód). Wolno

dochodzić strat rzeczywistych (damnum emergens) oraz utraconej

korzyści (lucrum cessans), gdyż ustawa nie czyni ograniczeń w tym

zakresie, a racje postępowania adhezyjnego przemawiają za takim

ujęciem. Natomiast nie można dochodzić roszczeń osobistych,

niemajątkowych. Nie można dochodzić ochrony dóbr osobistych (art. 24

k.c.).

Powód cywilny może dochodzić roszczeń, które wynikają bezpośrednio z

przestępstwa i mają charakter majątkowy. Zakład ubezpieczeń, który

pokrył pokrzywdzonemu szkodę, dochodząc w procesie swoich roszczeń,

nie spełnia tych wymagań, gdyż jego roszczenie nie wynika bezpośrednio

z przestępstwa; jest to typowe roszczenie regresowe.

Powództwo cywilne można zgłosić już w postępowaniu

przygotowawczym. Organ prowadzący to postępowanie załącza pozew

do akt sprawy. Postanowienie co do przyjęcia powództwa wydaje sąd po

wpłynięciu aktu oskarżenia, ale za dzień zgłoszenia powództwa uważa się

wówczas dzień złożenia powództwa.

Powództwo cywilne w procesie karnym może być zgłoszone nie później

niż do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego (art. 62 k.p.k.). Zgłoszenie

powództwa następuje przez złożenie pisma procesowego nazwanego

pozwem. Pozew powinien odpowiadać warunkom określonym w art. 125

i nast. oraz 187 i nast. k.p.c. Kodeks karny stwarza pokrzywdzonemu

również możliwość wystąpienia z wnioskiem o zobowiązanie skazanego

do naprawienia szkody (art. 46 k.k.). Wniosek taki zgłosić może

pokrzywdzony, który nie występuje z powództwem adhezyjnym.

Sąd uwzględnia wniosek jedynie w razie skazania sprawcy. Jeśli

okoliczności powództwa adhezyjnego nie pozwalają sądowi karnemu na

orzeczenie dochodzonej kwoty lub powoduje zbyt dużą przewlekłość

postępowania karnego - sąd karny pozostawia je bez rozpoznania.

Pokrzywdzony ma wówczas prawo złożyć w terminie 30 dni wniosek o

przekazanie tego pozwu sądowi cywilnemu. Jeżeli zasądzone powództwo

cywilne albo nałożony obowiązek naprawienia szkody (w części) lub

nawiązka nie pokrywają całej szkody, uprawniony może dochodzić

dodatkowych roszczeń w postępowaniu cywilnym.

Powód cywilny jest tymczasowo zwolniony od obowiązku uiszczenia

wpisu od powództwa cywilnego i apelacji (art. 642 kpk).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: