Slon_Trabalski_wariant2.pdf

(125 KB) Pobierz

144697269 UNPDF

Przygoda z klasà Klasa 3

SCENARIUSZ ZAJ¢å LEKTUROWYCH

Modu∏ „S∏oƒ Tràbalski”

Wariant II: Sposób na s∏oniowà pami´ç

Modu∏ „S∏oƒ Tràbalski” zosta∏ opracowany w dwóch wariantach: dla klasy I i dla klasy III.

W pierwszej wersji wiersz J. Tuwima jest traktowany jako dobry przyk∏ad doskona∏ej poezji dla dzieci.

W drugim wariancie wiersz „S∏oƒ Tràbalski” jest pretekstem do rozmów na temat znaczenia pami´ci dla

efektywnego uczenia si´. Prezentujemy tu szereg çwiczeƒ podpowiadajàcych dzieciom techniki u∏atwiajàce

zapami´tywanie. Modu∏ jednodniowy pt. „Sposób na s∏oniowà pami´ç” mo˝na zrealizowaç w klasie III przy

okazji modu∏u 8. „Jak dzia∏a nasze cia∏o?” (5. dzieƒ).

Cele modu∏u i wskaêniki przewidywanych osiàgni´ç:

• przekonanie, ˝e trzeba si´ uczyç, jak si´ uczyç (1.1.a)

uczeƒ: podejmuje próby wykorzystywania poznanej techniki zapami´tywania („metody ∏aƒcuchowej”) do

uczenia si´ pisowni wyrazów trudnych ortograficznie oraz do zapami´tania niektórych dzia∏aƒ w ta-

bliczce mno˝enia

uczeƒ: poszukuje „swoich” sposobów na lepsze zapami´tywanie informacji i uczenie si´ tekstów na pa-

mi´ç

• czytelne pisanie liter w wyrazach, p∏ynne pisanie wyrazów (1.3.b)

uczeƒ: poprawnie ortograficznie zapisuje wybrane z tekstu wyrazy (ortogramy).

Przyk∏adowy zapis w dzien-

niku: Rozmowa na temat

problemów z pami´cià na

podstawie wiersza J. Tuwima

„S∏oƒ Tràbalski”. Zapoznanie

uczniów z mnemotechnikà

„¸aƒcuch skojarzeƒ”. Wymy-

Êlanie historyjek u∏atwiajàcych

zapami´tanie wybranych orto-

gramów oraz wyników dzia-

∏aƒ mno˝enia z tabliczki

mno˝enia. Pisanie z pami´ci

– sprawdzian z pisania zdaƒ

z zapami´tanymi ortogra-

mami.

Sytuacje dydaktyczne:

1. Wszystko mia∏ s∏oniowe – pi´kne czytanie wiersza „S∏oƒ Tràbalski” J. Tu-

wima przez nauczyciela. O jakim problemie opowiada wiersz? Co oznacza wy-

ra˝enie w wierszu: „wszystko mia∏ s∏oniowe oprócz pami´ci”? Jakie sytuacje

zdarza∏y si´ s∏oniowi z powodu braku pami´ci? Jak móg∏ si´ wtedy czuç s∏oƒ

Tràbalski, a jak czu∏a si´ jego rodzina i znajomi?

Nast´pnie rozmawiamy z uczniami na temat znaczenia pami´ci w ˝yciu ka˝-

dego cz∏owieka. Co by by∏o, gdy byÊmy nie potrafili wcale zapami´tywaç?

Jak ˝yje si´ ludziom, którzy majà k∏opoty z pami´cià? W jakich sytuacjach pa-

mi´ç jest szczególnie potrzebna uczniom?

2. Gdzie „mieszka” pami´ç? Czego potrzebuje nasz uk∏ad nerwowy, aby dobrze

zawiadywaç naszym cia∏em i ˝eby dobrze si´ nam uczy∏o? Rozmawiamy o hi-

gienie pracy umys∏owej i zasadach efektywnego uczenia si´: odpowiednia

iloÊç snu, ruch na Êwie˝ym powietrzu, w∏aÊciwe od˝ywianie, prawid∏owe zor-

ganizowanie miejsca do nauki (porzàdek na biurku, spokój i cisza), odpo-

wiednie oÊwietlenie, sta∏e godziny pracy, przerwy na zabaw´.

Pomoce: tekst wiersza Julia-

na Tuwima „S∏oƒ Tràbalski”,

Karta Pracy 1 i 3 dla ka˝de-

go dziecka, Karta Pracy 2

dla grup, kartony, na któ-

rych nauczyciel zapisuje wy-

brane z wiersza ortogramy

(np.: fili˝anka, Nil, szeÊç,

tràba, córeczka, ˝ona, kuê-

nia, supe∏).

Dobra rada: Zapytajmy, czy dzieci zauwa˝y∏y, w jakich porach dnia najlepiej

im si´ pracuje, jakie majà sposoby na szybkie zapami´tanie np. wiersza albo

s∏ówek z j´zyka angielskiego, w jaki sposób uczà si´ tabliczki mno˝enia.

3. Zobacz, dotknij, spróbuj... Z tekstu wiersza „S∏oƒ Tràbalski” wybieramy

wyrazy, które mogà byç ortograficznie trudne (najlepiej rzeczowniki), np.: fi-

li˝anka, Nil, szeÊç, tràba, córeczka, ˝ona, kuênia, supe∏.

– Dzieci wspólnie wyjaÊniajà znaczenie poszczególnych wyrazów oraz okre-

Êlajà rodzaj trudnoÊci ortograficznej.

– Ka˝de dziecko losuje lub wybiera najtrudniejszy dla niego wyraz i opisuje

tak, jakby zbada∏o danà rzecz wszystkimi zmys∏ami: wzrokiem, dotykiem,

smakiem, w´chem i s∏uchem (Karta Pracy 1).

– Ch´tne dzieci czytajà g∏oÊno swoje spostrze˝enia.

Dobra rada: Kserowanie kar-

ty 2 nie jest konieczne. Mo˝-

na poprosiç dzieci o wykorzy-

stanie kartek z brudnopisów.

8

144697269.061.png

144697269.071.png

144697269.082.png

144697269.093.png

144697269.001.png

144697269.012.png

144697269.014.png

144697269.015.png

144697269.016.png

144697269.017.png

144697269.018.png

144697269.019.png

144697269.020.png

144697269.021.png

144697269.022.png

144697269.023.png

144697269.024.png

144697269.025.png

144697269.026.png

144697269.027.png

4. Niestworzona historia. Dzielimy dzieci na kilkuosobowe grupy (4-6 dzie-

ci). Ka˝da grupa otrzymuje Kart´ Pracy 2. Zadaniem ka˝dej grupy jest u∏o-

˝enie krótkiej, ale jak najbardziej niezwyk∏ej, Êmiesznej, udziwnionej, absur-

dalnej historyjki. Bohaterami sà wszystkie wybrane z wiersza wyrazy.

Mo˝emy podaç przyk∏ad, w którym jednak nie powinno byç tych samych or-

togramów.

Ortogramy do naszego przyk∏adu: góra, kapusta, morze, biurko, ∏y˝wy.

Pewnego razu na szczyt strasznie stromej góry wturla∏a si´ wielka kapusta.

Chcia∏a obejrzeç widoki, ale wokó∏ nic nie by∏o widaç... oprócz wody, bo ca∏à

okolic´ zala∏o w∏aÊnie pomaraƒczowe morze. Wtem morze zamarz∏o. Z oddali

po pomaraƒczowej tafli ogromnego lodowiska sun´∏o do kapusty biurko, które

zamiast szuflad mia∏o ∏y˝wy. Kapusta te˝ za∏o˝y∏a ∏y˝wy i wspólnie z biurkiem

zataƒczyli na lodzie.

Dajemy grupom ÊciÊle okreÊlonà iloÊç czasu (np. 15 minut) na u∏o˝enie i za-

pisanie historyjek. Nast´pnie wszystkie grupy prezentujà swoje pomys∏y.

Dzieci z innych grup mogà zadawaç pytania.

Dobra rada (do syt. 3): Wa˝-

ne, aby na forum klasy zo-

sta∏y opisane wszystkie wy-

brane z tekstu wiersza

ortogramy.

5. Poprawiamy b∏´dy. Ka˝da grupa pracuje wspólnie nad poprawà swoich hi-

storyjek.

– Zaznaczamy (podkreÊlamy) wykorzystane ortogramy.

– Wyszukujemy „wàtpliwe” wyrazy i sprawdzamy ich pisowni´ w s∏ownikach.

– Niektóre wyrazy, a nawet ca∏e zdania, mo˝emy napisaç poprawnie jeszcze

raz i nakleiç na b∏´dnie napisanych.

Poprawione grupowe karty pracy wywieszamy na tablicy.

6. Uwaga, dyktando! – pisanie z pami´ci tekstu historyjki. Dzieci w parach

dyktujà sobie, a potem sprawdzajà wzajemnie poprawnoÊç zapisu wybranej

historyjki lub jej cz´Êci.

Dobra rada: Ka˝de dziecko

powinno pisaç z pami´ci hi-

storyjk´, w tworzeniu której

uczestniczy∏o.

7. Haki liczbowe. Ustalamy swój sekretny alfabet wyobra˝eniowy z poszcze-

gólnymi cyframi od 0 do 9. Na przyk∏ad: 0 – talerz, 1 – Êwieca, 2 – ∏ab´dê, 3

– serce, 4 – krzes∏o, 5 – hak, 6 – s∏oƒ, 7 – kosa, 8 – ba∏wan, 9 – balonik. Licz-

ba 163 to: Êwieca, serce, s∏oƒ. Wyobra˝am sobie: wchodz´ do ciemnego po-

koju. Zapalam Êwiec´ i widz´ s∏onia , który trzyma w tràbie pluszowe serce .

Wa˝na jest kolejnoÊç nasuwajàcych si´ w historyjce wyobra˝eƒ – musi do-

k∏adnie odwzorowywaç kolejnoÊç liczb. åwiczymy z dzieçmi uk∏adanie ta-

kich historyjek dla dobrego zapami´tania naszego kodu.

8. 7 razy 8 to...? Typujemy dzia∏ania w tabliczce mno˝enia, których wyniki

najtrudniej jest zapami´taç. Ka˝de dziecko zapisuje swoje trudne dzia∏ania

na Karcie Pracy 3. Nast´pnie uk∏ada historyjk´ z wyobra˝eniami tych liczb.

Na przyk∏ad: mnie trudno jest zapami´taç mno˝enie 7 razy 8 równa si´ 56. Bu-

duj´ wyobra˝enie: Zima, mróz a˝ skrzypi. Ba∏wana z kosà zamiast miot∏y cià-

gnie po Êniegu za pomocà haka (takiego od samochodu, z linkà) niebieski s∏oƒ.

Wa˝ne, ˝ebym zobaczy∏a najpierw tego ba∏wana (8), potem jego kos´ (razy 7).

Dalej obserwuj´ w wyobraêni, ˝e ba∏wan sunie po Êniegu, bo ma przyczepiony

hak (5) z linkà. Sun´ wzrokiem po tej lince, a na jej koƒcu widz´ niebieskiego

s∏onia (6).

Obok zapisanych trudnych mno˝eƒ dzieci narysujà swojà historyjk´, a potem

jà opowiadajà. Zwracamy uwag´, aby w ich wypowiedzi zakodowane liczby

pojawia∏y si´ w odpowiedniej kolejnoÊci (Karta Pracy 3).

Dobra rada: Najwa˝niejsze

jest tu samo wyobra˝enie

sobie historyjki, a nie jej

pi´kne opowiedzenie. Dla-

tego starajmy si´ jak naj-

mniej ingerowaç w wypo-

wiedzi dzieci.

Praca domowa: Narysuj lub

opisz historyjki do innych

trudnych do zapami´tania

dzia∏aƒ mno˝enia. WywieÊ

je w widocznym miejscu

w domu i po kilku godzi-

nach sprawdê, czy pami´-

tasz wynik mno˝enia.

Warto wiedzieç, ˝e...

Pierwszym niezb´dnym warunkiem zapami´tywania informacji jest zwrócenie

uwagi na danà informacj´. Nie zapami´tujemy ˝adnej z bardzo wielu docie-

rajàcych do nas w ka˝dej chwili informacji, jeÊli nie zwrócimy na nià uwagi.

Ka˝dy nauczyciel powinien mieç tak˝e ÊwiadomoÊç faktu, ˝e nasza pami´ç

ma ÊciÊle okreÊlonà „wydolnoÊç” . Nawet jeÊli zwrócimy uwag´ i chcemy za-

pami´taç, nie jesteÊmy w stanie zarejestrowaç i przechowywaç w pami´ci

wi´cej ni˝ przeci´tnie od 4 do 8 dawek informacji (np. numerów lub s∏ówek

z j´zyka obcego). „WydolnoÊç” pami´ci mo˝na jednak poprawiaç poprzez

odpowiedni trening.

9

www.wsip.pl

144697269.028.png

144697269.029.png

144697269.030.png

144697269.031.png

144697269.032.png

144697269.033.png

144697269.034.png

144697269.035.png

144697269.036.png

144697269.037.png

144697269.038.png

144697269.039.png

144697269.040.png

144697269.041.png

144697269.042.png

144697269.043.png

144697269.044.png

144697269.045.png

144697269.046.png

144697269.047.png

Poznaj swój styl myÊlenia!

Ka˝dy cz∏owiek ma charakterystyczny styl myÊlenia i zapami´tywania.

• Wzrokowcy – nauk´ u∏atwia im popieranie s∏ów obrazami. Dla wzrokow-

ców powinniÊmy na zaj´ciach prezentowaç rysunki, fotografie, filmy, prezen-

tacje multimedialne, barwne napisy, wykresy itp. Wzrokowcy powinni robiç

notatki, wynotowywaç najwa˝niejsze informacje, podkreÊlaç, zakreÊlaç, ryso-

waç schematy, „mapy myÊlowe”, przygotowywaç „Êciàgi” itp.;

• S∏uchowcy – najefektywniej uczà si´ s∏uchajàc wypowiedzi innych, wyja-

Ênieƒ, odpowiedzi na pytania w trakcie dyskusji.

• Czuciowcy (kinestetycy) – najlepiej poznajà nowe rzeczy w praktycznym

dzia∏aniu (konstruujàc, eksperymentujàc, odgrywajàc role). W zapami´tywa-

niu pomaga im ruch (chodzenie, rytmiczne wystukiwanie, gestykulowanie

przed lustrem).

Najwi´cej ludzi mo˝na zaliczyç do stylu mieszanego z przewagà jednego

z wy˝ej wymienionych.

Dla wszystkich bardzo skutecznà strategià jest uczenie innych – wyjaÊnianie

zagadnienia koledze, mamie czy nawet swojemu pluszakowi.

Sposoby na lepsze zapami´tywanie

åwicz mnemotechnik´. Pomo˝e ci czasem pami´taç, ˝e ˝yjesz.

– mówi∏ Stanis∏aw Jerzy Lec.

Mnemotechnika to tworzenie skojarzeƒ u∏atwiajàcych zapami´tywanie – ko-

dowanie, gromadzenie i przechowywanie informacji. Nowe dla nas informacje

musimy zwiàzaç, skojarzyç z dobrze nam znanymi. Powinny one trafiç z pami´-

ci krótkotrwa∏ej do d∏ugotrwa∏ej. Nazwa mnemotechnika pochodzi od imienia

greckiej bogini Mnemozyny (z greckiego mneme – pami´ç). Jak dowiadujemy

si´ od Ewy Dereƒ (www.student.interia.pl ), za twórc´ pierwszej z mnemotech-

nik nazywanej „rzymskim pokojem” uwa˝any jest grecki poeta Symonides

z Keos (556-467 p.n.e.). Jak g∏osi legenda, Symonides zosta∏ wywo∏any z uczty

pod pretekstem spotkania z czekajàcymi na niego w´drowcami. Na zewnàtrz

jednak nikogo nie by∏o. W tym czasie sufit sali, w której ucztowano, zawali∏ si´.

Wszyscy goÊcie zgin´li, a ich cia∏a by∏y tak zmasakrowane, ˝e nie mo˝na by∏o

nikogo zidentyfikowaç. Symonides zapami´ta∏ jednak, gdzie przebywa∏y po-

szczególne osoby i dzi´ki temu okreÊli∏ to˝samoÊç ofiar. Tak powsta∏ system za-

pami´tywania rzeczy poprzez ich umiejscowienie w przestrzeni konkretnego

pomieszczenia, nazywany systemem rzymskiego pokoju.

Skojarzenia mogà byç fizyczne (np. lewa strona to ta, przy której mamy ser-

ce) lub wizualne (np. nazw´ czasownik kojarz´ ze zmywaniem naczyƒ).

Takie skojarzenia naj∏atwiej zapami´tujemy, jeÊli u∏o˝ymy z nich historyjki –

im bardziej niezwyk∏e, dziwaczne, Êmieszne, tym lepiej.

Ciekawà i ∏atwà do zastosowania mnemotechnikà jest zapami´tywanie pro-

stych wierszyków. Typowym przyk∏adem tej techniki jest wierszyk „-uje si´

nie kreskuje”. Du˝o wierszyków ortograficznych znajdziemy np. w ksià˝kach

Witolda Gawdzika (np. „Ortografia na weso∏o i na serio”).

Skuteczne zapami´tanie kilku elementów u∏atwi nam u∏o˝enie akronimu,

który zapami´tamy jako jeden wyraz, np. ADEK – witaminy rozpuszczalne

w t∏uszczach: A, D, E i K.

Warto te˝ uk∏adaç niezwyk∏e zdania z wyrazami rozpoczynajàcymi si´ na t´

samà liter´, na którà zaczynajà si´ wyrazy do zapami´tania. DoÊç powszech-

nie znane sà np. zdania u∏atwiajàce zapami´tanie kolejnoÊci planet w Uk∏a-

dzie S∏onecznym ( M erkury, W enus, Z iemia, M ars, J owisz, S aturn, U ran,

N eptun, P luton): M oja W iecznie Z apracowana M ama J utro S ama U piecze

N am P lacek. Inna wersja: M ój W ujek Z apisa∏ M i J ak S treÊciç U k∏ad N aszych

P lanet. Aby bezb∏´dnie podaç kolejnoÊç kolorów w t´czy, wystarczy zapa-

mi´taç rymowank´: C zemu p atrzysz ˝ abko z ielona n a g ∏upiego f anfarona? (c

– czerwony, p – pomaraƒczowy, ˝ – ˝ó∏ty, z – zielony, n – niebieski, g – gra-

natowy, f – fioletowy). Warto zapami´taç wierszyk: „Bez jednego metra –

dwa i pó∏ kilometra”, bo w ten sposób wiemy, jak wysoki jest najwy˝szy

w Polsce szczyt tatrzaƒski – Rysy (2 499 m n.p.m.). „Jeden, cztery, dziewi´ç,

dwa – Kolumb Ameryk´ zna.” – ten wierszyk u∏atwia pami´tanie roku odkry-

cia Ameryki przez Kolumba (1492).

Zapewne ka˝dy nauczyciel mo˝e podaç kilka takich „sztuczek”. Nic nie stoi

na przeszkodzie, aby i uczniowie je poznali.

10

144697269.048.png

144697269.049.png

144697269.050.png

144697269.051.png

144697269.052.png

144697269.053.png

144697269.054.png

144697269.055.png

144697269.056.png

144697269.057.png

144697269.058.png

144697269.059.png

144697269.060.png

144697269.062.png

144697269.063.png

144697269.064.png

144697269.065.png

144697269.066.png

144697269.067.png

144697269.068.png

Karta pracy 1 „Pami´ç” do modu∏u „ S∏oƒ Tràbalski ”. Wariant II

1. Z wiersza Juliana Tuwima pt. „S∏oƒ Tràbalski” wypisz rzeczowniki,

których pisowni´ chcesz zapami´taç. Zaznacz kolorem trudne miejsca.

2. Wybierz lub wylosuj jeden wyraz, napisz go du˝ymi literami.

3. Wyobraê sobie, ˝e widzisz to coÊ, t´ rzecz. Jaka ona jest?

Wyglàda jak

Gdy dotykam, to czuj´, ˝e

W smaku jest

Ma zapach

Wydaje dêwi´ki

4. Narysuj to tak, aby by∏o widaç, jak prawid∏owo zapisaç nazw´.

11

www.wsip.pl

144697269.069.png

144697269.070.png

144697269.072.png

144697269.073.png

144697269.074.png

144697269.075.png

144697269.076.png

144697269.077.png

144697269.078.png

144697269.079.png

144697269.080.png

144697269.081.png

144697269.083.png

144697269.084.png

144697269.085.png

144697269.086.png

144697269.087.png

144697269.088.png

144697269.089.png

144697269.090.png

144697269.091.png

Karta pracy 2 „Niestworzona historia” do modu∏u „ S∏oƒ Tràbalski ”. Wariant II

(Karta dla grupy)

1. Napiszcie wyrazy, które wykorzystacie do swojej niesamowitej historyjki.

2. Starajcie si´, aby ka˝dy z Was bra∏ udzia∏ w tworzeniu, oraz ˝eby ka˝dy

wyraz by∏ wa˝nym bohaterem historii. Na koniec nadajcie tytu∏ Waszemu

dzie∏u.

12

144697269.092.png

144697269.094.png

144697269.095.png

144697269.096.png

144697269.097.png

144697269.098.png

144697269.099.png

144697269.100.png

144697269.101.png

144697269.102.png

144697269.103.png

144697269.002.png

144697269.003.png

144697269.004.png

144697269.005.png

144697269.006.png

144697269.007.png

144697269.008.png

144697269.009.png

144697269.010.png

144697269.011.png

144697269.013.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

KRYTERIA WYMOGÓW DLA KLASY II.doc (156 KB)
kl.II.doc (135 KB)
karta osiagniec w klasie drugiej.pdf (77 KB)
Kreskowe zagadki kl II.pdf (633 KB)
plan działań wychowawczych kl II.pdf (34 KB)

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin