BIAŁKA
Ogólna zasada dotycząca spożycia białka, to im więcej, tym lepiej. Jasne jest, że będąc kulturystą potrzebujesz go głównie do przebudowy tkanki mięśniowej uszkodzonej podczas intensywnego treningu oraz do zaopatrzenia organizmu w aminokwasy potrzebne do budowy białek. Ale ile potrzeba białka ? Według norm amerykańskich ( RDA ), wystarczy już 0,8 g na kilogram wagi ciała do uzyskania dodatniego bilansu azotowego w organizmie, czyli stanu, w którym synteza białka jest większa od rozpadu ( co równa się przyrostowi ). Jednak tak niskie spożycia białka wystarcza tylko dla przeciętnego faceta nie trenującego z ciężarami. Ujemny bilans azotowy wskazuje na stan katabolizmu mięśni. Obecnie zalecane spożycie białka dla sportowców siłowych wynosi od 1,5 do 2,4 g/kg wagi ciała. Nie ma przekonywujących dowodów na to, by wyższe spożycie dało jakiekolwiek korzyści. Które białko jest najlepsze : serwatka, kazeina czy soja ? oczywiście soja zyskuje sobie rosnącą popularność, ale prawdziwy wybór dotyczy tylko dwóch białek : serwatki i kazeiny ( oba występują w mleku i produktach mlecznych ). Najnowsze badania świadczą o tym, że powinno się spożywać oba te białka. Białka serwatki powodują nagły, ale krótkotrwały wzrost stężenia aminokwasów w osoczu, natomiast kazeina wywołuje umiarkowany wzrost utrzymujący się przez dłuższy czas. Poza tym spożyta kazeina w większym ( o 34% ) niż serwatka jest wykorzystana do syntezy białka i nie ulega utlenianiu jako źródło energii. Dlatego lepiej jest jeść oba rodzaje białek.Za każdym razem, gdy organizm potrzebuje rosnąć, naprawiać czy wymieniać tkanki lub komórki, potrzebne jest białko. Białko rozkłada się na aminokwasy służące do różnych celów, jak budowa tkanek, synteza hormonów, integralność układu odpornościowego, transport witamin i minerałów. By dobrze wypełniać te funkcje, organizm potrzebuje wszystkich aminokwasów, zarówno egzogennych ( których nie potrafi sam syntezować ), częściowe egzogennych ( w niektórych warunkach organizm potrafi je syntetyzować ), jak i endogennych ( organizm może je produkować i nie muszą być obecne w pożywieniu ). Białko to podstawowy budulec organizmu (w tym mięśni). W wyniku procesów trawiennych białka są rozkładane na poszczególne aminokwasy niezbędne do budowy tkanek i syntezy własnego białka organizmu.
Poniżej podajemy zalecane dawki białka w zależności od poziomu aktywności.
Poziom aktywności
Współczynnik przeliczeniowy
Tryb siedzący, sporadyczne ćwiczenia
0,8 g na kilogram wagi ciała
Aktywni sportowcy
1,2 - 1,4 g na 1 kilogram wagi ciała
Bardzo aktywni kulturyści, ciężarowcy
1,7 - 2 g na 1 kg wagi ciała
Przyjmowanie dawek większych niż 2 g na 1 kg wagi ciała mija się z celem. Z pewnością nie wpłynie to na większy przyrost masy, obciąży zaś w nadmierny sposób nerki i wątrobę.
Niestety nie każde spożywane przez nas białko ma taką samą wartość biologiczną. Powoduje to, iż różne rodzaje białka są w różnym stopniu wchłaniane. Wartość biologiczna białek jest uzależniona od bilansu aminokwasów. Im bardziej bilans ten jest zgodny z własnym bilansem organizmu, tym lepsze jest wchłanianie. Najwyższą wartość biologiczną posiada mieszanina białek jaja i ziemniaka.Najczęściej stosowana jest w postaci hydrolizatu.
Białka
Wartość biologiczna
Mieszanka białek jaja i ziemniaka
136
Mieszanka białek jaja i mleka
122
Mieszanka białek jaja i pszenicy
118
Laktoalbumina (białko z mleka)
104
Albumina jaja kurzego
100
Białko soji
75
Białko z mięsa
76
Białko z ziemniaka
60
Procent zawartości białka w naturalnych źródłach
Proszek jajeczny z całego białka
40,0
Soja
36,0
Mięso królika
20,0
Wołowina chuda
19,0
Twaróg chudy
Wieprzowina chuda
Groch
Cielęcina chuda
Tuńczyk świeży
18,0
łosoś
15,0
Mąka pszenna
10,0
Aminokwasy - jest to podstawowy składnik białek. Organizm samodzielnie może zsyntetyzować 13 z 21 białek. Pozostałe 8 musi być dostarczone z "zewnątrz".
Aminokwasy podzielić można na dwie grupy:
· aminokwasy ogólne,
· aminokwasy rozgałęzione.
Inny podział aminokwasów:
Egzogenne
Częściowo egozgenne
Endogenne
Izoleucyna
Arginina
Alanina
Leucyna
Cystyna
Asparagina
Lizyna
Glutamina
Kwas asparaginowy
Metionina
Histyna
Cytrulina
Fenyloalanina
Prolina
Kwas glutaminowy
Treonina
Tauryna
Glicyna
Tryptofan
Tyrozyna
Ornityna
Walina
Seryna
Charakterystyka poszczególnych aminokwasów:
...
ActiveLife