Leczenie nerwicy
Podstawową metodą leczenia nerwicy jest psychoterapia. W sytuacjach krytycznych, kiedy objawy są mocno nasilone i istnieje konieczność szybkiej redukcji lęku bądź zachować agresywnych, można stosować środki farmakologiczne. Nie powinno się leczyć zaburzeń nerwicowych wyłącznie samą farmakologią, osiągamy wtedy bowiem jedynie efekt wytłumienia objawów, bez zmiany przyczyn wystąpienia zaburzeń nerwicowych. W efekcie pacjent nie zdrowieje, a tylko zaczyna funkcjonować na bardziej społecznie akceptowalnym poziomie.
Psychoterapia
W ramach psychoterapii zaburzeń nerwicowych wyróżnia się psychoterapię indywidualną oraz grupową. W uzasadnionych przypadkach (nerwica u dzieci, nerwica obu małżonków) można skutecznie zastosować psychoterapię rodzinną. Psychoterapia grupowa chorych z zaburzeniami nerwicowymi realizowana jest najczęściej w formie grup zamkniętych. Określona, stała liczba członków sprzyja budowaniu zaufania, redukcji lęku pacjentów oraz uczeniu się nawiązywania relacji emocjonalnych. Grupy otwarte prowadzone są w placówkach leczenia stacjonarnego. Wtedy, poza chorymi z zaburzeniami nerwicowymi, w grupie terapeutycznej mogą uczestniczyć pacjenci z innymi rodzajami zaburzeń.
W psychoterapii grupowej, czynnikami leczącymi jest możliwość spotkania z doświadczeniami innych osób, a więc wykształcenie nowej perspektywy, możliwość uczenia się nawiązywania trwalszych relacji emocjonalnych w bezpiecznych warunkach, dostarczenie pacjentom wiedzy na temat zaburzeń i ich dynamiki, możliwych objawów. Pacjenci uczą się społecznych umiejętności przez doświadczanie i naśladownictwo.
Psychoterapia indywidualna pacjentów z nerwicą jest najskuteczniejszą metodą leczenia, ponieważ podstawą wystąpienia nerwicy są głównie czynniki psychiczne, a psychoterapia najwyższą skuteczność ma właśnie w przypadku tego rodzaju zaburzeń.
W ramach psychoterapii występuje wiele różnorodnych szkół psychoterapeutycznych, które stosując różne techniki terapeutyczne mają większą bądź mniejszą skuteczność w leczeniu zaburzeń nerwicowych. Trudno wskazać najlepsze podejście teoretyczne do leczenia zaburzeń o nerwicowym charakterze, ponieważ form jakie przyjmować może nerwica jest wiele i w różnym stopniu pacjent będzie reagował na różnorodne techniki i metody w psychoterapii. Uważa się że przy zaburzeniach nerwicowych dobrze radzą sobie psychoterapie z obszaru psychologii dynamicznej, poznawczej, a w stanach lękowych również szkoły behawiorystyczne.
Farmakoterapia
W leczeniu zaburzeń nerwicowych przede wszystkim stosuje się anksjolityki oraz leki przeciwdepresyjne. Ze względu na zróżnicowanie objawów nerwicowych, ich różne podłoże, a także brak specyficznie działających leków psychotropowych, najczęściej farmakoterapia przyjmuje formę wypróbowywania kolejnych preparatów, aż znajdzie się taki, który będzie dobrze tolerowany przez pacjenta. (Jedni pacjenci dobrze reagują na Xanas, inni na Oxazepam, jeszcze inni na połączenie tych dwóch leków. Kombinacji jest zaś niezmiernie dużo.) Ze względu na to, iż anksjolityki mają najczęściej działanie uzależniające, nie wolno stosować farmakoterapii przez dłuższy czas, aby nie uzależnić pacjenta od leków redukujących lęk.
Leki przyjmowane w stanach nerwicowych, mają najczęściej za zadanie działać rozluźniająco, uspokajająco, rozładowywać napięcie. W nerwicach natręctw stosuje się najczęściej leki z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, które powodują ustąpienie czynności przymusowych. Ich całkowite wyeliminowanie można jednak uzyskać jedynie psychoterapią.
Zaburzenia nerwicowe – rokowania
Zespoły nerwicowe występują u około 30% populacji. Zarówno okresowo jak i przewlekle. Jednym z popularnych stereotypów jest twierdzenie, iż nerwice cześciej dotykają osób wykształconych, żyjących w większych miastach. Takie założenie tłumaczone jest większą presją społeczną na jaką są narażone te osoby oraz przeciążeniem cywilizacyjnym. Tymczasem, na zaburzenia nerwicowe cierpią w równym stopniu osoby słabiej wykształcone, mieszkające na wsi, a ich mniejszy odsetek wśród pacjentów tłumaczony jest mniejszym dostępem do możliwości diagnozy i leczenia.
Zaburzenia nerwicowe najczęściej występują u dorosłych, ale spotyka się też zaburzenia nerwicowe u dzieci i młodzieży (np. fobie szkolne).
U około 10% populacji zaburzenia nerwicowe mają charakter przewlekły i nie leczone utrzymywałyby się przez całe życie.
Rokowania zależą zarówno od wieku, w którym pojawiły się objawy nerwicowe, ich nasilenia oraz momentu rozpoczęcia terapii. Wcześnie wykryte zaburzenia, leczone mają dobre rokowania. Przy mocno nasilonych objawach, które zaczęły wpływać na zmianę osobowości rokowania są mniej korzystne. Najtrudniej leczy się nerwicę anankastyczną – nie leczona postępuje, doprowadzając do degradacji osobowości.
W ostrych stanach nerwicowych zaleca się leczenie zamknięte, w przypadku jednak większości pacjentów wystarcza leczenie ambulatoryjne i regularnie prowadzona psychoterapia.
www.masaze.rox.pl
krzysiek.krys