Wymiar sprawiedliwości- Temida str. 68-72
1. Zasady wymiaru sprawiedliwości:
a. zasada niezawisłości ( immunitet sędziowski; wydawanie wyroków, kierowanie się przepisami prawa, inne organy państwa nie mogą zmieniać orzeczeń i wpływać na ich decyzje, podlegają władzy konstytucji, naciski opinii publicznej )
- immunitet sędziowski
- apolityczność- zakaz należenia do partii politycznej, związku zawodowego, zasiadania w parlamencie,
- .nieusuwalność- niezależność, funkcja do emerytury, usunięcie- prawomocny wyrok sądu),
b. zasada jednolitości- wszystkie sądy wykonują takie same zadania, orzekają w imieniu państwa na mocy tego samego prawa)
c. zasada kolegialności- sądy orzekają w zespołach ( sądy powszechne- sędzia i dwaj ławnicy)
d. zasada jawności postępowania- rozprawy sądowe są otwarte dla publiczności
e. zasada instancyjności- istnieje możliwość odwołania ( apelacji) od wyroku pierwszej instancji do sądu drugiej instancji lub pod pewnymi warunkami do Sądu Najwyższego o weryfikację wyroku- tj. kasację)
2. Elementy prawa karnego:
a. wina umyślna i nieumyślna
b. przestępstwa:
- występki ( czyny zagrożone karą pozbawienia wolności od miesiąca do 3 lat)
- zbrodnie ( zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 lat)
- wykroczenia ( kary od tygodnia do 3 miesięcy aresztu)
c. rodzaje kar:
- kara grzywny- kara finansowa, rekompensata za wyrządzone szkody
- kara ograniczenia wolności- skazany bez zgody sądu nie może zmienić miejsca zamieszkania, pracować, tam, gdzie nakaże sąd, wykonanie kary może trwać od miesiąca do roku
- kara pozbawienia wolności ( więzienie)- od 3 miesięcy do 15 lat, 25 lat lub dożywocie
3. Struktura sądownictwa w Polsce:
Sąd Najwyższy SN
Sądy administracyjne Sądy powszechne Sądy wojskowe Trybunały
NSA-
Naczelny Sąd Administracyjny sądy apelacyjne sądy okręgów TK TS
wojskowych Trybunał Trybunał
Konstytucyjny Stanu
WSA-
Wojewódzki Sąd Administracyjny sądy okręgowe sądy garnizonowe
II instancja
apelacja
sądy rejonowe
I instancja kasacja
1. Wydział Cywilny
2. Karny
3. Rodzinny
4. Pracy (i Ubezpieczeń Społecznych
5. Ksiąg Wieczystych
6. Gospodarczy
a. Sąd Najwyższy: Pierwszy prezes SN Lech Gardocki + 12 Sędziów Sądu Najwyższego
- nadzór działalności sądów powszechnych i wojskowych, - rozpatruje kasacje, odwołanie od wyroków sądów II instancji ( naruszenie prawa procesowego) , - stwierdza ważność wyborów i referendów, interpretuje przepisy prawa,
b. NSA- Naczelny Sąd Administracyjny: prezes Roman Hauser
- kontrola administracji publicznej, zaskarżenie decyzji administracyjnych, urząd ma 30 dni na decyzję
- rozstrzyganie sporów kompetencyjnych między organami jednostek samorządowych
c. TK- Trybunał Konstytucyjny- prezes Bohdan Zdziennicki + 14 sędziów
- orzeka o zgodności ustaw i umów międzynarodowych z konstytucją, - rozstrzyga spory kompetencyjne między organami państwa, - rozpatruje skargi konstytucyjne, - bada zgodność z konstytucją aktów prawnych
d. TS- Trybunał Stanu- przewodniczący Lech Gardocki + 2 wiceprzewodniczących + 16 członków
- sądzi Prezydenta RP za naruszenie konstytucji, ustaw, przestępstwa pospolite, - egzekwuje odpowiedzialność członków rządów za naruszenie konstytucji, ustaw, przestępstwa popełnione w związku z pełnionym stanowiskiem,
- sądzi prezesów NBP, NIK, członków KRRiT za naruszenie konstytucji i ustaw, - sądzi posłów i senatorów za naruszenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej,
3. Działalność Policji:
a. zadania:
- zapewnienie bezpieczeństwa, ochrona życia, zdrowia, mienia, porządku publicznego,
- stoi na straży przestrzegania prawa,
b. struktura policji:
MSWiA- Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji- Jerzy Miller
↓
(KGP) komendant główny policji- Andrzej Matejuk
(KWP)komendant wojewódzki policji- Wielkopolska- Krzysztof Jarosz
c. działania policji:
- formacje: sekcje: kryminalistyczna, ruchu drogowego, prewencja, sądowa, kolejowa, wodna, oddziały antyterrorystyczne,
- środki przymusu ( wylegitymowanie, zatrzymanie, przeszukanie, rewizja mieszkania, podsłuch)
- środki przymusu bezpośredniego ( pałka, pociski miotane, środki chemiczne
- bezpośrednie zagrożenie życia- obrona konieczna- użycie broni palnej,
Odznaka policyjna szef MSWiA- Jerzy Miller minister sprawiedliwości – Andrzej Seremet- Prokurator Generalny
Krzysztof Kwiatkowski
Chwała Wszystkim Dobrym Policjanotom
wyobrażenie Temidy prokurator często spotykana opinia na temat policji ( ChWDP)
Kolory żabotów w sądownictwie- fiolet ( sędzia, ławnicy), czerwony- prokurator, zielony- adwokat, niebi...
michalmo