Wymiar sprawiedliwości- Temida 2010.doc

(427 KB) Pobierz

Wymiar sprawiedliwości- Temida str

Wymiar sprawiedliwości- Temida str. 68-72

1. Zasady wymiaru sprawiedliwości:

a. zasada niezawisłości ( immunitet sędziowski; wydawanie wyroków, kierowanie się przepisami prawa, inne organy państwa nie mogą zmieniać orzeczeń i wpływać na ich decyzje, podlegają władzy konstytucji, naciski opinii publicznej )

- immunitet sędziowski

- apolityczność- zakaz należenia do partii politycznej, związku zawodowego, zasiadania w parlamencie,

- .nieusuwalność- niezależność, funkcja do emerytury, usunięcie- prawomocny wyrok sądu),

b. zasada jednolitości- wszystkie sądy wykonują takie same zadania, orzekają w imieniu państwa na mocy tego samego prawa)

c. zasada kolegialności- sądy orzekają w zespołach ( sądy powszechne- sędzia i dwaj ławnicy)

d. zasada jawności postępowania- rozprawy sądowe są otwarte dla publiczności

e. zasada instancyjności- istnieje możliwość odwołania ( apelacji) od wyroku pierwszej instancji do sądu drugiej instancji lub pod pewnymi warunkami do Sądu Najwyższego o weryfikację wyroku- tj. kasację)

2. Elementy prawa karnego:

a. wina umyślna i nieumyślna

b. przestępstwa:

- występki ( czyny zagrożone karą pozbawienia wolności od miesiąca do 3 lat)

- zbrodnie ( zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 lat)

- wykroczenia ( kary od tygodnia do 3 miesięcy aresztu)

c. rodzaje kar:

- kara grzywny- kara finansowa, rekompensata za wyrządzone szkody

- kara ograniczenia wolności- skazany bez zgody sądu nie może zmienić miejsca zamieszkania, pracować, tam, gdzie nakaże sąd, wykonanie kary może trwać od miesiąca do roku

- kara pozbawienia wolności ( więzienie)- od 3 miesięcy do 15 lat, 25 lat lub dożywocie

3.

Struktura sądownictwa w Polsce:

Sąd Najwyższy SN

Sądy administracyjne Sądy powszechne Sądy wojskowe Trybunały

NSA-

Naczelny Sąd Administracyjny sądy apelacyjne sądy okręgów TK TS

wojskowych Trybunał Trybunał

Konstytucyjny Stanu

WSA-

Wojewódzki Sąd Administracyjny sądy okręgowe sądy garnizonowe

II instancja

apelacja

sądy rejonowe

I instancja kasacja

1. Wydział Cywilny

2. Karny

3. Rodzinny

4. Pracy (i Ubezpieczeń Społecznych

5. Ksiąg Wieczystych

6. Gospodarczy

a. Sąd Najwyższy: Pierwszy prezes SN Lech Gardocki + 12 Sędziów Sądu Najwyższego

- nadzór działalności sądów powszechnych i wojskowych, - rozpatruje kasacje, odwołanie od wyroków sądów II instancji ( naruszenie prawa procesowego) , - stwierdza ważność wyborów i referendów, interpretuje przepisy prawa,

b. NSA- Naczelny Sąd Administracyjny: prezes Roman Hauser

- kontrola administracji publicznej, zaskarżenie decyzji administracyjnych, urząd ma 30 dni na decyzję

- rozstrzyganie sporów kompetencyjnych między organami jednostek samorządowych

c. TK- Trybunał Konstytucyjny- prezes Bohdan Zdziennicki + 14 sędziów

- orzeka o zgodności ustaw i umów międzynarodowych z konstytucją, - rozstrzyga spory kompetencyjne między organami państwa, - rozpatruje skargi konstytucyjne, - bada zgodność z konstytucją aktów prawnych

d. TS- Trybunał Stanu- przewodniczący Lech Gardocki + 2 wiceprzewodniczących + 16 członków

- sądzi Prezydenta RP za naruszenie konstytucji, ustaw, przestępstwa pospolite, - egzekwuje odpowiedzialność członków rządów za naruszenie konstytucji, ustaw, przestępstwa popełnione w związku z pełnionym stanowiskiem,

- sądzi prezesów NBP, NIK, członków KRRiT za naruszenie konstytucji i ustaw, - sądzi posłów i senatorów za naruszenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej,

3. Działalność Policji:

a. zadania:

- zapewnienie bezpieczeństwa, ochrona życia, zdrowia, mienia, porządku publicznego,

- stoi na straży przestrzegania prawa,

b. struktura policji:

MSWiA- Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji- Jerzy Miller

↓

(KGP) komendant główny policji- Andrzej Matejuk

↓

(KWP)komendant wojewódzki policji- Wielkopolska- Krzysztof Jarosz

c. działania policji:

- formacje: sekcje: kryminalistyczna, ruchu drogowego, prewencja, sądowa, kolejowa, wodna, oddziały antyterrorystyczne,