efekt mpemby.pdf

(240 KB) Pobierz
Efekt Mpemby
Efekt Mpemby
Uwaga!!!
W opisywanych poniżej doświadczeniach używana jest gorąca woda.
Jeśli masz mniej niż 12 lat poproś kogoś dorosłego o pomoc! Zachowaj ostrożność!!!
Do wykonania doświadczenia będą potrzebne:
- kubek z zimną wodą,
- kubek z gorącą wodą,
- coś, co pozwoli oznaczyć kubki, tak byśmy nie zapomnieli, w którym kubku była gorąca, a
w którym zimna woda.
Kubki z gorącą i zimną wodą wystaw na dwór, na mróz ( nie polecamy wkładać kubka z
gorącą wodą do zamrażarki, może to ją uszkodzić
). Co kilkadzieścia minut kontroluj stan wody w kubkach. Obserwuj, czy pierwsza zamarznie
woda zimna, czy gorąca.
Piękno fizyki polega między innymi na tym, że w niektórych doświadczeniach otrzymuje się
wyniki zupełnie inne od oczekiwanych. Tak samo jest z opisywanym tu doświadczeniem.
Kiedy zdrowy rozsądek podpowiadał, że pierwsza zamarznie woda zimna, otrzymaliśmy wynik
inny od oczekiwanego - pierwsza zamarzła woda gorąca.
Ta sprzeczna ze zdrowym rozsądkiem właściwość wody została zauważona już w czwartym
wieku przed naszą erą, przez jednego z trzech, obok Platona i Sokratesa, najsławniejszych
filozofów greckich - Arystotelesa. Zjawisko to zyskało jednak rozgłos dopiero w dwudziestym
wieku, gdy w 1963 roku, ówczesny uczeń tanzańskiej szkoły średniej, Erasto B. Mpemba
zauważył, że osłodzone mleko, którego używał do wyrobu lodów podczas lekcji gotowania,
zamarzało szybciej, jeśli na początku było gorące. Stąd też termin "efekt Mpemby".
1 / 3
389629629.002.png 389629629.003.png
 
Efekt Mpemby
Gdy Erasto opowiedział o swoich zaskakujących obserwacjach swojemu nauczycielowi, ten mu
odpowiedział, że z pewnością coś pomylił, bo to niemożliwe...
Jak więc wytłumaczyć zaistniałą sytuację?
Okazuje się, że ciężko jest jednoznacznie wytłumaczyć opisywane tu zjawisko, gdyż na jego
efekt może mieć wpływ wiele czynników.
Jonathan Katz z University of Washington w St. Louis uważa, że zjawisko ma związek z
rozpuszczonymi w wodzie substancjami, które podczas jej podgrzewania wytrącają się (stąd też
bierze się osad, popularnie zwany kamieniem, na dnie i ściankach czajnika itp.). Woda, która
nie została podgrzana, pozostaje "twarda" - zawiera sole wapnia i magnezu. Gdy zamarza,
tworzą się kryształki lodu, a stężenie soli w pozostałej cieczy zwiększa się coraz bardziej -
nawet 50-krotnie. Roztwór soli zamarza w znacznie niższej temperaturze niż czysta woda ( zob
).
Według Katza, kolejnym czynnikiem, który może mieć wpływ na to, że woda zimna zamarza
wolniej niż gorąca, może być mała różnica temperatur między wodą a jej zimnym otoczeniem,
co ma wpływ na tempo utraty ciepła.
Istenieje też teoria, która głosi, że za szybsze zamarzanie wody gorącej odpowiada konwekcja,
czyli ruch ciepłych mas płynów ku górze zbiornika, a zimnych ku dołowi. być może właśnie to
krążenie odpowiada za szbysze ochładzanie się gorącej wody.
Jak widać wyjaśnienie efektu Mpemby pozostaje jeszcze kwestią otwartą, więc... Eksperyment
uj! Może to
właśnie Tobie uda się prawidłowo odszyfrować zagadkę, która już 25 wieków czeka na
rozwiązanie. Powodzenia!
2 / 3
389629629.004.png
 
Efekt Mpemby
Zachęcamy również do przeczytania ciekawego artykułu, który pojawił się w Przekroju - " Dlacz
".
3 / 3
389629629.001.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin