Przedmiot i zadania metodyki WF.
Metodyka WF – celem jest wyposażenie studentów w wiedzę merytotyczną, umiejętności metodyczne i organizacyjne do rozwiązywania praktycznych problemów wychowawcy fizycznego.
Cele i zadania Metodyki WF:
- nabycie przez studentów umiejętności zastosowania wiedzy i sprawności zawodowych w celu wprowadzenia młodzieży do czynnego uczestnictwa w KF poprzez rozwijanie sił twórczych i zdolności innowacyjnych uczniów, kształtowanie ich postaw i charakteru,
- treści zajęć z metodyki WF oparte są o związki jakie zachodzą pomiędzy N a U w procesie nauczania i wychowania,
- podanie przez prowadzącego, a opanowanie przez studentów niezbędnej wiedzy metodycznej oraz praktycznej umiejętności do całokształtu pracy zawodowej w szkole,
- badanie działalności osób nauczających i uczących się,
- badanie celów i treści metodycznych środków organizacji kształcenia oraz kontroli i oceny.
Cele lekcji WF.
Cel kształcący – najbardziej eksponowany na lekcji, obejmuje sprawnośc fizyczną, budowę i postawę ciała, odporność.
Cel poznawczy – dotyczy głównie wiedzy o organizmie oraz znaczeniu aktywności ruchowej (rekreacji, sportu, turystyki i rehabilitacji) w życiu człowieka.
Cel wychowawczy – jest związany z wyrabianiem cech charakteru, postaw społeczno – moralnych i wyrabianiem nawyków aktywności ruchowej.
Definicja lekcji wychowania fizycznego.
LWF jest obligatoryjną i podstawową formą realizacji celów i zadań WF dla ogółu uczniów. Jest ona procesem pedagogicznym w ramach którego N przy aktywnym udziale U realizuje w wyznaczonym miejscu, określonym czasie i odpowiednią grupą U zadania wytyczone przez program nauczania.
LWF należy pojmować w aspekcie racjonalnego oddziaływania na zdrowie, ogólny i wszechstronny rozwój fizyczny i rozwój sprawności motorycznej. Niezmiernie istotnym jest także kształtowanie wśród U zaangażowanych postaw, budzenie zainteresowań różnymi dyscyplinami sportu i wychowaniu w rekreacji ruchowej.
LWF należy postrzegać w dwóch płaszczyznach przenikających się:
- jest to ogólnie uznana w systemie klasowo – lekcyjnym podstawowa forma organizacyjna nauczania oparta na realizacji określonego zadania dydaktycznego,
- to celowo zorganizowane sytuacje dydaktyczne i wychowawcze zmierzające do realizacji fizycznego kształcenia i wychowania młodzieży szkolnej.
Logicznie opracowany schemat, który orientacyjnie wskazuje N jak należy dobierać materiał ćwiczebny aby jak najwszechstronniej oddziaływać na organizm U, wskazuje również na kolejność ćwiczeń, zabaw i gier ruchowych dla uzyskania racjonalnego przebiegu krzywej fizjologicznej natężenia wysiłku fizycznego.
Tok lekcyjny orientacyjnie wskazuje, jak należy dobierać materiał ćwiczebny, by zapewnić możliwie jak najwszechstronniejsze oddziaływanie na ustrój ćwiczącego.
Dla ułatwienia przestrzegania zasad budowy lekcji skonstruowano tok lekcyjny, który pozwala na określenie ram lekcji i ma orientacyjne znaczenie dla prawidłowej budowy jednostki.
Tok lekcyjny są to ogólne wytyczne podane w formie przejrzystego schematu (złożonego z 3 części)
Tok lekcyjny jest ciągiem określonych zadań pedagogicznych. Zadania pedagogiczne, które tworzą tok lekcyjny (wg Strzyżewski)
- zorganizowanie grupy i sprawdzenie gotowości do zajęć,
- motywacja do udziału w zajęciach,
- rozgrzewka, rozwój psychomotoryki i zadania korektywne,
- kształtowanie umiejętności i doskonalenie sprawności w różnych zakresach,
- uspokojenie fizjologiczne i emocjonalne organizmu,
- czynności organizacyjne i wychowawcze związane z zakończeniem lekcji,
- nastawienie ucznia do samodzielnych zadań na polu KF.
Natężenie wysiłku lekcji wychowania fizycznego (podział toku lekcji na części).
Część I – wstępna
- trwa około 3 – 8 minut,
- zawiera czynności organizacyjno – porządkowe tj. zbiórka, raport, powitanie, podanie zadań lekcji, pokaz zadania głównego lekcji,
- część ta ma przede wszystkim wprowadzić U w atmosferę lekcji, przygotować i nastawić U do aktywnego uczestnictwa w lekcji, wywołać fizjologiczne i emocjonalne ożywienie organizmu U przez zabawy i gry ruchowe.
Część II A – główna (ćwiczenia kształtujące)
- następuje wszechstronne przygotowanie U do zadań lekcji realizowanych w części głównej,
- trwa około 10 – 15 minut,
Część II B - główna
- realizacja zadań dydaktycznych lekcji (nauczanie i doskonalenie ćwiczeń),
- czas trwania 25 – 35 minut,
- w części głównej kształtowane są umiejętności i doskonalona jest sprawność motoryczna, wyrabiana jest płynność i obszerność,
- nie może w niej zabraknąć zadań ukierunkowanych na samoocenę, samokontrolę, samosterowanie rozwojem fizycznym.
Część III - końcowa
- trwa około 3 –5 minut,
- następuje uspokojenie organizmu dzieci, korekta postawy ciała omówienie i posumowanie zajęć lekcji, pokaz zadania głównego lekcji wykonany przez U, czynności organizacyjno – porządkowe (zbiórka, pożegnanie).
Zasady, które trzeba w lekcji respektować, aby proces wf spełniał swoje zadania zdrowotno – rozwojowe, kształcące i wychowawcze:
- zasada fizjologiczno – zdrowotna – uwzględniając krzywą natężenia wysiłku pozwala na odpowiednie stopniowanie obciążeń w lekcji i wszechstronne przećwiczenie, rozwijanie wydolności oraz nawyków higieniczno - zdrowotnych,
- pedagogiczna – związana jest z procesem nauczania i doskonalenia ćwiczeń i zadań prowadzących do wytworzenia i utrwalenia nawyku ruchowego przez dobór odpowiednich metod, form i pedagogicznych zasad nauczania (świadomego i aktywnego udziału, stopniowania wysiłku, przystępności, systematyczności, trwałości, poglądowości),
- psychologiczna – związana z atmosferą procesu nauczania, motywowaniem uczniów i kształtowaniem osobowości oraz wdrażaniem do umiejętności panowania nad własnymi emocjami w dążeniu do rozwijania własnych zainteresowań ,
- organizacyjna.- dotycząca operowania grupą przed, w trakcie i po lekcji (zbiórki, ustawienia, przejścia, rozdawanie i zbieranie sprzętu) i odpowiedzialna za porządek na lekcji, pozwalająca unikać niepotrzebnych kontuzji czy urazów.
Systematyka toków lekcji wf (Muszkieta 1998)
1. Toki czyste zabaw i gier ruchowych wg Trześniowskiego 1995
Dzieci 7-10 lat
Dzieci 11-12 lat
Dzieci powyżej 12 lat
- zabawa ze śpiewem,
- zabawa lub gra orientacyjno-porządkowa,
- zabawa lub gra na czworakach,
- z lub g rzutna,
- z lub gra bieżna,
- z lub g orientacyjno-porządkowa,
- z lub g skoczna,
- z ze śpiewem.
- z ze śpiewem,
- z lub gra orientacyjno-porządkowa,
- z lub g z mocowaniem,
- z lub g bieżna,
- z ze śpiewem lub pląs.
- z lub g kopna,
- z o charakterze uspokajającym.
2. Tok lekcji zabaw i gier ruchowych z ćwiczeniami kształtującymi wg Kalinowskiego 1970.
Część 1: czynności organizacyjno-porządkowe, zabawa ze śpiewem, z lub g orientacyjno-porządkowa.
Część 2.a. ćwiczenia kształtujące – ćwiczenia: ramion, tułowia w płaszczyźnie strzałkowej, nóg, t w płaszczyźnie czołowej, r i n, t w płaszczyźnie poprzecznej, mięśni brzucha, t w płaszczyźnie mieszanej, mięśni grzbietu, równoważne, podskoki.
Część 2.b. z lub g na czworakach lub z mocowaniem, z lub g bieżna, rzutna, skoczna.
Część 3. z ze śpiewem, marsz lub pląs, czynności organizacyjno-porządkowe.
3. Tok lekcji z przewagą ćwiczeń gimnastycznych wg Denisiuka 1964.
Część 1. czynności organizacyjno-porządkowe, z ze śpiewem, z lub g orientacyjno-porządkowa.
Część 2.a. ćwiczenia kształtujące (jw.), z lub g ożywiająca.
Część 2.b. ćwiczenia stosowane i użytkowe – zwinności, siły (zwisy i podpory), równowagi na przyrzadach, skoczności (skoki gimnastyczne), biegi i rzuty.
Część 3. z ze śpiewem lub z, g lub ć uspokajające lub korektywne, czynności organizacyjno-porządkowe.
4. Tok lekcji z i g ruchowych z elementami la
Część 1. czynności organizacyjno-porządkowe, z lub g ożywiająca lub dyscyplinująca, ćwiczenia kształtujące (jw.).
Część 2. z lub g bieżne, rzutne, skoczne.
Część 3. z lub g uspokajająca, czynności organizacyjno - porządkowe.
5. Tok lekcji z i g ruchowych z elementami zespołowych gier sportowych.
Część 1. czynności organizacyjno-porządkowe, z lub g ożywiająca lub dyscyplinująca.
Część 2. a. ćwiczenia kształtujące jw., gra ruchowa.
Część 2.b. z i g ruchowe z elementami techniki danej gry zespołowej, z elementami taktyki, g drużynowa o charakterze danej gry zespołowej.
Część 3. z lub g o charakterze uspokajającym, czynności organizacyjno-porządkowe.
6. Toki lekcji z i g ruchowych wg Bondarowicza 1982.
Dzieci klas 3-5
Z ćwiczeniami gimnastycznymi
Z grą drużynową
- ć porządkowo-wychowawcze,
- z lub g o charakterze ożywiającym i rozgrzewającym,
- na czworakach,
- z mocowaniem lub dźwiganiem,
- masowa bieżna lub skoczna,
- rzutna lub z podbijaniem, lub kopna,
- skoczna lub bieżna o mniejszym natężeniu,
- ćwiczenia korektywne,
- z o charakterze uspokajającym,
- ćwiczenia porządkowo-wychowawcze.
- z lub g o charakterze ożywiającym,
- ć gimnastyczne kształtujące wolne,
- z lub g na czworakach,
- z mocowaniem i dźwiganiem lub zwisy na przyrządach,
- ć równoważne na przyrządach,
- ć zwinności na przyrządach,
- z lub g masowa, bieżna lub skoczna, lub skok przez przyrząd,
- z lub g rzutna, lub z podbijaniem, lub kopna,
- ć korektywne,
- z lub g o charakterze uspokajającym,
- ć porządkowo-wychowawcze.
- z lub g o char. ożywiającym,
- ć gimnastyczne kształtujące,
- z lub g doskonalące elementy ruchowe danej gry drużynowej,
- g drużynowa (uproszczona, szkolna, właściwa),
- z o char. uspokajającym,
7. Toki lekcji gier drużynowych.
Z zabawami i grami ruchowymi
Z ćwiczeniami kształtującymi
Część 1. czynności org-porz., z lub g orientacyjno-porz.
Część 2.1. z lub g na czworakach lub z mocowaniem, bieżna, rzutna, skoczna, z z elementami techniki danej gry drużynowej.
Część 2.b. fragment gry z elementami taktyki, g (uproszczona, szkolna, właściwa).
Część 3. z lub g o char. uspok., czynności org-porz.
Część 1. czynności org-porz., z lub g o char. dyscyplinującym lub ożywiającym.
Część 2.a. ćwiczenia kształtujące.
Część 2.b. fragment gry z elementami taktyki, gra uproszczona, szkolna lub właściwa.
...
bukajje