Edukacja małych dzieci- standardy, bariery, szanse. Raport.pdf

Warszawa 2010 // Fundacja Rozwoju dzieci im. jana amosa komeńskiego // Polsko-amerykańska Fundacja Wolności

Warszawa 2010

Fundacja Rozwoju dzieci im. jana amosa komeńskiego

Polsko-amerykańska Fundacja Wolności

Edukacja małych dziEci

bariery, szanse

RAPORT pod redakcją anny Gizy

standardy,

Dziękujemywszystkim,którzyprzyczynilisięswoimzaangażowaniem,wiedząidoświad-

SPISTREŚCI

czeniemdopowstaniategoraportu.

Dziękujemyuczestnikomspotkania„okrągłegostołu”iwarsztatów:BarbarzeBielawskiej,

WSTĘP 5

AnnieCiupie,AnnieBlumsztajn,EwieCzemierowskej-Korubie,GrażynieCzetwertyńskiej,

czĘŚĆ i

MarkowiCzubowi,JustynieDąbrowskiej,JustynieDolatowskiej-Wolny,EwieDwulat,Marii

AnnaGiza,MariaWiśnicka Edukacjamałychdzieci–standardy,bariery,szanse

Kolankiewicz,TeresieKot,DanucieKowalewskiej,MarkowiLicińskiemu,DanielowiMrozo-

wi,BarbarzeMurawskiej,MariiNowak,AdamowiRoznerskiemu,HenryceSokołowskiej,

1. WPROWadzENiE 8

PiotrowiSzczepańskiemu,RenacieSzredzińskiej,PiotrowiSzukalskiemu,ElżbiecieTar-

2. Na czym POLEGa dOBRa Edukacja 14

kowskiej,MarcieZahorskiej,MałgorzacieŻytko,IrenieWóycickiej.

3. W czym jEST PROBLEm? 18

DziękujemyprzedstawicielomwładzsamorządowychzWieruszowa,Cekcyna,RawyMazo-

4. cO mOŻNa zROBiĆ 28

wieckiej,Puław,Głuchowa,StoczkaŁukowskiegoiKorycinaorazprzedstawicielomorgani-

czĘŚĆ ii

zacjipozarządowych:StowarzyszeniaIntegracyjnego„KlubOtwartychSerc”,Towarzystwa

MałgorzataSikorska Raportzkwerend 38

PrzyjaciółZiemiJastkowskiej,TowarzystwaAlternatywnegoKształceniaTAK,Stowarzy-

czĘŚĆ iii

szeniaOświatowo-Edukacyjno-WychowawczegoSOWA,FundacjiEkologicznejWychowanie

Informacjaoorganizacjach 140

iSztuka„Elementarz”,PolskiegoStowarzyszeniaPedagogówiAnimatorówKLANZAOd-

działBiałostocki,FundacjiPomocyMłodzieżyim.JanaPawłaII„Wzrastanie”zazorganizo-

wanieseminariówidebatpoświęconychbarieromwdostępiedoedukacjimałychdzieci.

DziękujemytakżepracownikomBiuraRzecznikaPrawDziecka,FundacjiRozwojuDzieci

Edukacja małych dziEci

standardy,

im.J.A.Komeńskiego,Polsko-AmerykańskiejFundacjiWolnościorazPracowniBadańiIn-

nowacjiSpołecznych„Stocznia”.

dziĘkujEmy

bariery, szanse

// Edukacja małych dziEci. RaPORT //

SPiS TREŚci // Edukacja małych dziEci. RaPORT //

WSTĘP

Warszawa, 3 września 2010 roku

Edukacja jest jednym z priorytetowych obszarów działań Polsko-amerykańskiej Fundacji Wolności i Fundacji

Rozwoju dzieci im. jana amosa komeńskiego. Od 2005 roku współrealizujemy Program „dla dzieci”, w ra-

mach którego integrujemy środowisko osób, organizacji i instytucji działających na rzecz tworzenia warunków

dla wyrównywania szans edukacyjnych dzieci z terenów wiejskich i małych miast oraz wdrażamy praktyczne

przykłady budowania jak najlepszego środowiska rozwojowego oraz podnoszenia jakości edukacji najmłod-

szych obywateli.

Szanując i realizując prawo dziecka do edukacji należy mieć świadomość, że proces nauki zaczyna się już

z chwilą przyjścia „małego” człowieka na świat. zatem pierwszymi i najważniejszymi nauczycielami dzie-

cka są jego kochający rodzice. To przede wszystkim od nich zależy, jakie będą jego pierwsze doświadczenia

poznawcze. Eksperci podkreślają – im wcześniej zaczynamy prawidłowo rozwijać nasze dzieci, tym gwa-

rantujemy im lepszy start szkolny, a także wpływamy na ich sukcesy w życiu społecznym i zawodowym.

Nasze rozumienie edukacji jest szerokie – nie skupiamy się na formalnych instytucjach edukacyjnych. uważa-

my, że człowiek uczy się przez całe życie – począwszy od chwili urodzin, a przedszkole czy szkoła są jednym

z wielu miejsc, w których zdobywamy wiedzę o sobie i o świecie. Bliskie jest nam myślenie, że za wychowanie

dziecka – poza rodziną – odpowiada cała lokalna społeczność. dlatego dużą wagę przywiązujemy do oferty

edukacyjnej oferowanej przez organizacje pozarządowe, biblioteki, świetlice czy domy kultury.

dlatego ważne jest, aby pojęcie „edukacji małego dziecka” rozumieć szeroko i nie zawężać wyłącznie do

edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej. dopiero wtedy możemy zrozumieć, jak ważne i odpowiedzialne

zadanie spoczywa nie tylko na nauczycielach, ale i na rodzicach, przedstawicielach organizacji społecz-

nych, środowisk naukowych, władz lokalnych i państwowych.

W 2006 roku wydaliśmy raport „małe dziecko w Polsce. Raport o sytuacji edukacji elementarnej” (zobacz:

http://www.frd.org.pl/publikacje) stanowiący wówczas jedno z pierwszych kompleksowych opracowań w tym

obszarze.

Wyrażam zadowolenie i doceniam to, że Współtwórcy niniejszego raportu pt. „Edukacja małych dzieci

– standardy, bariery, szanse” – Fundacja Rozwoju dzieci im. jana amosa komeńskiego i Polsko-ame-

rykańska Fundacja Wolności, kierowali się wyżej przedstawioną koncepcją edukacji. Takie podejście do

problemu niewątpliwie czyni tę publikację atrakcyjną i godną polecenia wszystkim tym, którzy angażują się

w zapewnienie dzieciom najlepszych warunków do rozwoju, wychowania i nauki.

celem niniejszego raportu „Edukacja małych dzieci – standardy, bariery, szanse” było zebranie i zaprezento-

wanie wiedzy przydatnej wszystkim, którzy chcieliby kontynuować idee Programu „dla dzieci” – działają lub

chcą działać na rzecz edukacji małych dzieci w swoim najbliższym otoczeniu.

Raport, który powstał we współpracy z Pracownią Badań i innowacji Społecznych „Stocznia” jest wynikiem

kilkuetapowego procesu gromadzenia wiedzy, na który złożyły się: kwerenda dostępnych analiz i badań na-

ukowych, lokalne seminaria i debaty z udziałem przedstawicieli organizacji pozarządowych i władz samorzą-

dowych oraz spotkania z ekspertami i praktykami zajmującymi się edukacją i rozwojem lokalnym. Ta „meto-

dologia PaFW” – wypracowana i sprawdzona we wcześniejszych przedsięwzięciach analityczno-badawczych,

prowadzonych na użytek różnych programów Polsko-amerykańskiej Fundacji Wolności – doceniając wagę

badań i analiz akademickich – wzbogaca ją o doświadczenia liderów społeczności lokalnych oraz praktyków

działających w szeroko rozumianym obszarze edukacji, a więc rodziców, pedagogów, przedstawicieli organiza-

cji pozarządowych i władz samorządowych.

Wierzę, że raport ten, promując problem edukacji małych dzieci, ożywi dyskusję w kwestii znoszenia barier

i zwiększania szans w edukacji najmłodszych Obywateli Rzeczypospolitej Polskiej.

Nasz Raport nie aspiruje do roli całościowej analizy zagadnienia ale koncentruje się na kwestiach poddających

się interwencji w skali lokalnej, niewymagających zmian systemowych. Świadomie przyjęliśmy taką perspek-

tywę, opisując to, co stanowi szanse lub bariery w pracy na rzecz dzieci – szczególnie tych najmłodszych – na

poziomie gminy, miasta czy wsi.

Życząc inspirującej lektury liczymy, że nasz raport zachęci rodziców, pedagogów, lokalnych liderów, przedsta-

wicieli organizacji pozarządowych, instytucji oraz władz samorządowych do nowego spojrzenia na potrzeby

edukacyjne najmłodszych obywateli.

Radosław jasiński Teresa Ogrodzińska

Polsko-amerykańska Fundacja Wolności Fundacja Rozwoju dzieci im. j.a. komeńskiego

// Edukacja małych dziEci. RaPORT // SPiS TREŚci

WSTĘP // Edukacja małych dziEci. RaPORT //

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: