Temat: Badania dla potrzeb kinezyterapii
Zespoły czynności zmierzających do uzyskania informacji o znaczeniu:
- profilaktycznym
- diagnostycznym
- pragmatycznym
- orzeczniczym
Zadania przeprowadzonych badań dla potrzeb kinezyterapii
1. Ocena stanu funkcjonalnego pacjenta (ustalenie rodzaju i stopnia dysfunkcji).
2. Dobór odpowiednich form, środków, metod i technik ćwiczeń w zależności
od stanu funkcjonalnego pacjenta.
3. Opracowanie programu ćwiczeń miejscowych i ogólnych służących do realizacji bliższego i dalszego celu rehabilitacji.
4. Wprowadzenie obiektywnych metod kontroli stanu funkcjonalnego pacjenta.
5. Zapobieganie powikłaniom:
a) przykurczom – przez odpowiednio dobrane techniki bierne i czynne,
b) zapobieganie odleżynom – przez częste zmiany ułożenia pacjenta,
Badania spełniają swój zasadniczy cel tylko wtedy, gdy zostaną przeprowadzone zgodnie z pewnymi schematami:
I. Badanie podmiotowe (wywiad) – w fazie tej zostają zebrane wszelkie informacje podawane przez osobę badaną bądź jej opiekunów o charakterze ogólnym i bezpośrednio związane z dolegliwościami
II. Badanie przedmiotowe (fizykalne) – oparte na wiedzy i doświadczeniu osoby badającej. Klasyczne badanie składa się z oglądania, obmacywania, opukiwania i osłuchiwania. Dzieli się standardowo na ogólne, miejscowe oraz statyczne i dynamiczne.
III. Badanie dodatkowe – wykorzystujące skomplikowaną, dokładną aparaturę.
Badanie przedmiotowe – podział
Miejscowe
Ogólne
Statyczne
pomiary linijne, badania części recepcyjnej oun
ocena postawy ciała
Dynamiczne
badanie zakresu ruchomości, ocena siły mięśniowej, testy czynnościowe
analiza chodu, badanie funkcji chwytnej k.g., testy funkcjonalne
Szczegółowy wywiad (anamneza)
- dolegliwości aktualnie
- dotychczasowy przebieg
- wywiad socjalny
- rozwój zdrowotny
- wywiad rodzinny
Badanie przedmiotowe można podzielić na 3 części:
- wywiad personalny – zebranie podstawowych informacji o pacjencie
- wywiad dotyczący aktualnej choroby – m. in. Uzyskanie wiadomości o czasie i okolicznościach w których wystąpił ból, nasileniu i jego charakterze, rejonie odczuwania dolegliwości w momencie wystąpienia objawów oraz w czasie zbierania wywiadu, porównanie z poprzednimi incydentami, jeśli takowe już występowały oraz interpretacja objawów przez pacjenta.
- wywiad socjalny – dot. sposobu utrzymania, warunków mieszkaniowych, osób pomagających.
Statyczne badanie miejscowe
Pomiary linijne- Pomiary długości – zwykle wykonywane z użyciem taśmy centymetrowej. Pozycje wyjściowe powinny być wygodne i stabilne. Uzyskane wyniki zaokrągla się do pełnych centymetrów. Badań należy (o ile to możliwe) dokonywać obustronnie. Wśród pomiarów długościowych wyróżniamy: całkowite i odcinkowe.- Pomiary obwodów – służą do oceny przyrostów lub ubytków masy mięśniowej oraz ewentualnych zmian wysiękowych w obrębie stawów. Pomiarów tych dokonuje się za pomocą taśmy centymetrowej, a wyniki zaokrągla do 0,5 cm. Pomiarów dokonujemy co kilka dni i obustronnie.
- Badanie recepcyjne OUN
Charakterystyka bodźca
Sposób wykonania testu
receptory powierzchniowe
lekki dotyk
lekki dotyk powierzchni skóry kłębkiem waty, należy zwracać uwagę przy powtórzeniach stymulacji i nie pobudzać okolic położonych zbyt blisko siebie; osoba badana określa gdzie i czy odczuwa bodźce dotykowe
ból
delikatne ukłucia powierzchni skóry szpilką, należy zwracać uwagę, aby przy powtórzeniach stymulacji nie pobudzać okolic położonych zbyt blisko siebie, osoba badana określa czy i gdzie odczuwa ból
temperatura
naprzemienny dotyk menzurkami z zimną i ciepłą wodą, należy zwracać uwagę, aby przy powtórzeniach nie pobudzać okolic położonych zbyt blisko siebie, osoba badana określa czy i gdzie odczuwa bodźce cieplne
receptory głębokie (proprioreceptory)
poczucie pozycji
bierne przemieszczenie kończyny badanego; następnie osoba badana określa w jakiej pozycji znajduje się ta kończyna
poczucie ruchu
bierne przemieszczanie kończyny badanego i powrót do pozycji wyjściowej, następnie osoba badana odtwarza przebieg ruchu
receptory korowe (połączone
rozpoznawanie przedmiotów dotykiem
badany dotykiem rozpoznaje różne przedmioty codziennego użytku
rozróżnianie podwójnego dotyku
stymulacja różnych obszarów skóry osoby badanej cyrklem o zmiennej szerokości, badany określa czy odczuwa jeden czy dwa punkty dotyku
odczuwanie wibracji
przyłożenie specjalnego urządzenia do tkanki kostnej, badany określa czy odczuwa i jakie odczuwa wrażenia
rozpoznanie ciężaru przedmiotów
osoba badana porównuje ciężar przedmiotów o takim samym rozmiarze, ale różnej wadze
rozpoznawanie kształtów rysowanych na skórze
osoba badana rozpoznaje znaki lub litery rysowane na dłoniowej części ręki
Dynamiczne badanie odcinkowe
- Badanie zakresu ruchomości – zakres ruchu to droga jaką pokonują względem siebie wybrane elementy kostne połączone stawem lub stawami. Wyróżnić można zakres ruchomości czynny i bierny. Badanie przeprowadza się za pomocą plurimetru, goniometru lub taśmy centymetrowej. Podczas badania należy ustabilizować odcinek bliższy. W przypadku korzystania z goniometru należy przyłożyć oś obrotu w odpowiedniej płaszczyźnie względem osi obrotu danego stawu.
- Orientacyjna ocena zakresu ruchomości wybranych stawów
Część ciała
Ruch/orientacyjny zakres ruchomości
odc. szyjny
zgięcie – szczyt brody dotyka do klatki piersiowej
wyprost – płaszczyzna twarzy w linii horyzontalnej
odc. lędźwiowy
zgięcie – w teście palce-podłoga dotknięcie opuszkami palców do podłogi
obręcz barkowa
zgięcie i odwiedzenie – oś długa ramienia na jednej linii z osią długą tułowia
staw łokciowy
zgięcie – opuszki palców dotykają do barków
staw biodrowy
zgięcie – udo dotyka do brzucha i klatki piersiowej
staw kolanowy
zgięcie – pięta dotyka pośladków
staw skokowo-goleniowy
zgięcie – oś długa stopy i podudzia znajdują się na jednej linii
stawy skroniowo-żuchwowe
otwarcie ust na szerokość 3 palców
Ruchomość stawowa (SFTR)
Wzorzec torebkowy
Staw
zespół połączeń barku
rotacja zewnętrznaodwodzenierotacja wewnętrzna
zginanieprostowanie
rotacja wewnętrznawyprostodwiedzenierotacja zewnętrzna
zgięciewyprost
malice89