Cel 09.pdf

ISSN 1733-5280

Numer indeksu 217751

MAGAZYN

CHRZEŚCIJAŃSKI

N R 2 (9) | L ATO 2007 | C ENA 5 00 ZŁ ( W TYM 0% VAT )

C ZASOPISMO F UNDACJI N ADZIEJA DLA P RZYSZŁOŚCI

Czas

WIZJONERÓW

FR2

MIŁOŚCIĄ

– rodziny

zastępcze

poszukiwane

– wywiad

z Mietkiem

Szcześniakiem

Kobiety

matki, zony

i... kapłanki

Pokolenie

Podziel się

Iść pod prąd

Propozycje na LATO...

LATO 2007

Pokolenie

SPIS TREŚCI:

Reinhard Bonnke:

„DEKADA PRZEZNACZENIA”

Jonathan David

Jak ważne jest prorocze słowo w Kościele?

Jak rozróżnić właściwe czasy i pory Bożego

działania? Dr Jonathan David opisuje proroczy

charakter obecnej dekady, której główną cechą

jest uzdolnienie liderów i wierzących do odna-

lezienia właściwej drogi.

4 Kobiety pierwszego Kościoła

Janusz Szarzec

8 Aimee – uroda, śmiałość i wizja

Roberts Liardon

10 Czas wizjonerów

Marcin Podżorski

12 Uległość, zapomniane słowo

Jacek Słaby

14 Ewangelia – produkt kontrowersyjny

Wojciech Kuleczka

17 Iść pod prąd

– wywiad z Mieczysławem Szcześniakiem

20 Tylko Jezus

Karolina Kutysz

22 Radość dzielenia się Dobrą Nowiną

Grzegorz Sadurski

23 Tajemnicza notatka

Maja Denisiuk

25 Aborcja

Richard A. Czekaj

27 Aborcja a sumienie narodu

– fragment eseju prezydenta Ronalda Reagana

28 Indie – największe żniwa na świecie

Grażyna Rozwadowska

30 Zbliża się czas Indii

Daniel Joseph

32 Tam, gdzie cisza

Magdalena i Łukasz Wojtacha

35 Podziel się miłością

Mariola i Piotr Wołochowiczowie

Kobiety

pierwszego Kościoła

• „Bóg, który leczy”

• „Pewność zbawienia”

• „Ten, który nadchodzi”

• „Wiara rozpraszająca mrok”

• „Jak przyjąć cud od Boga”

Janusz Szarzec

Marek Lipski

Marcin Podżorski

Objętość: 24-28 str.

Cena za komplet (5 tytułów): detal: 17 zł hurt*: 13 zł

Pojedyncze tytuły: Cena detal: 4 zł Cena hurt*: 3 zł

Objętość: 128 str. Cena detal: 20 zł Cena hurt*: 17 zł

W sprzedaży

OD WRZEŚNIA

„BOŻY GENERAŁOWIE

– sukcesy i porażki”

Roberts Liardon

Cza wizjonerów

To znana na całym świecie książka prezen-

tująca niezwykłe biografie 12 osób z grona

najwybitniejszych duchowych przywódców

przełomu XIX i XX wieku, m.in.: Williama

J. Seymoura, Smitha Wiggleswortha, Kathryn

Kuhlman, Aimee Semple McPherson. Studiując

ich życie oraz służbę, dowiesz się, co było

kluczem do ich zadziwiających sukcesów.

38 Mózg sieroty

Andrzej Olszewski

40 Nadzieja matką ...mądrych

– wywiad z Andrzejem Olszewskim

42 Moja Boża rodzina

– historia Daniela Rosy

44 Powtórne narodziny

Tadeusz Adamczak

46 Mój drogi sceptyku

Urszula Jankowska-Matan

48 1 szansa na 100 trylionów ...w Chrystusie

Wojciech Gajewski

51 Jak czytać Pismo Święte

Adam Piątkowski

53 Pokolenie FR2

Marek Lipski

55 Długi. Można bez nich żyć

Paweł Godawa

58 Życie na kredyt

Daniel Denisiuk

61 List do redakcji

62 Wrzuć na luz

Maja Denisiuk

„DIETA STWÓRCY”

dr Jordan S. Rubin

Nowatorska książka oparta na

Piśmie Świętym i badaniach

naukowych. Jej autor, będąc

bliski śmierci na skutek choroby

Leśniowskiego-Crohna, odzyskał

dzięki wierze pełnię zdrowia

i odkrył ponadczasowe zasady

żywieniowe najzdrowszego

narodu na świecie. Proponowana

przez niego dieta pokazuje nie

tylko, jak odzyskać pełnię zdro-

wia, ale również jak je utrzymać.

Objętość: 432 str. Oprawa twarda Cena detal: 40 zł Cena hurt*: 34 zł

UWAGA

promocja! do końca sierpnia

15% rabatu

„TERAZ” – Płyta CD z muzyką

Tam,

Mój drogi

Płyta „Teraz” – 10 utworów pełnych wiary,

radości i nadziei, nagranych z niespotykaną

pasją i energią. Materiał został zaaranżowany

według najnowszych trendów muzycznych,

tak by płyta mogła dotrzeć do jak najszerszego

kręgu odbiorców.

gdzie cisza

sceptyku

dr Jordan S. Rubin – lekarz naturopata

i dyplomowany dietetyk.

Urszula

Jankowska-

-Matan

* ceny hurtowe obowiązują przy zakupie co najmniej 10 egz. wybranego tytułu

Cena detal: 30 zł 25 zł Cena hurt*: 25 zł 21 zł

Magdalena

i Łukasz Wojtacha

MAGAZYN CHRZEŚCIJAŃSKI CEL

Wydawca:

Redakcja:

Fundacja Nadzieja dla Przyszłości

Janusz Szarzec, Marcin Podżorski,

Marta Wróbel, Jacek Słaby,

Agnieszka Onyszczuk

Tomasz Wasiak

Nakład:

Prenumerata:

4000 egzemplarzy

4 kolejne numery 16 zł. W sprawie prenu-

meraty prosimy zwracać się do Wydawcy

Bank Pekao S.A., II O/Warszawa

93 1240 1024 1111 0010 0387 7259

redakcja@ndp.org.pl

Opracowanie

graficzne:

Korekta:

Zdjęcie

na okładce:

Druk:

Adres Wydawcy:

Wpłaty:

Reklama:

Zespół

BE&W

Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych

i zastrzega sobie prawo do redagowania nadesłanych

tekstów. Redakcja nie odpowiada za treść

zamieszczonych reklam.

Point Press Adam Wania

ul. Hoża 41/5B,

00-681 Warszawa

tel. 022 826 51 86, faks 022 828 50 91

e-mail: wydawnictwo@ndp.org.pl

www.ndp.org.pl

Fundacja Nadzieja dla Przyszłości Skr. poczt. 185, 00-950 Warszawa 1

tel.(22) 826 51 86; faks (22) 828 50 91; e-mail: wydawnictwo@ndp.org.pl

Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruki z Magazynu

Chrześcijańskiego CEL dozwolone wyłącznie

za uprzednią pisemną zgodą Wydawcy.

FR2

Wakacyjna

Historia, Biblia, Ludzie

Janusz Szarzec

cji kapłańskich przez mężczyzn. Natomiast jedną z najmniej

znanych kart historii wczesnego Kościoła chrześcijańskiego

jest niezwykle aktywna rola, jaką w jego kształtowaniu ode-

grały kobiety.

Kto ma rację?

Dziś zdawkowa chociażby wzmianka dotycząca kapłań-

stwa kobiet rozpatrywana jest w kategoriach sensacji. W obec-

nym świecie to jedna z nielicznych dziedzin życia, gdzie

mężczyzna i kobieta traktowani są nierówno, a ich płeć ma

decydować o duchowej przydatności bądź dyskwalifikacji

w służbie Bogu.

Tradycje eklezjalne odmawiające kobiecie prawa do spra-

wowania funkcji i posług kapłańskich odwołują się między

innymi do starożytnych dokumentów regulujących porzą-

dek Kościoła na przestrzeni od II do V w. Te z kolei w swych

tezach powołują się na autorytet Pisma Świętego i apostołów.

Jednakże często ich postanowienia bardziej odzwierciedlają

aktualne wówczas kryzysy w łonie Kościoła i stanowią próbę

ich zażegnania, niż mają teologiczne uzasadnienie płynące

z kart Biblii.

Aby jednak zyskać wiarygodną podstawę do dalszych

rozważań w tej materii, należy rozpatrzyć stosunek samego

Jezusa do kobiet i ich służby Bogu.

Wbrew schematom

Świat, w którym pojawił się Jezus Chrystus, dyskrymino-

wał kobiety pod wieloma względami. W synagogach były one

ograniczone do roli obserwatorek, w świątyni jerozolimskiej

nie wolno im było wykraczać poza tzw. dziedziniec kobiet.

Mężczyzna unikał rozmów z kobietą nawet w obrębie wła-

snego domostwa, nie mówiąc już o podobnych restrykcjach

w życiu publicznym.

Jezus zawsze oceniał mężczyzn i kobiety według tych

samych standardów – dla Niego liczyła się tylko jakość cha-

rakteru, a nie pochodzenie, różnice rasowe czy też płeć.

Zadziwił swych uczniów, publicznie rozmawiając przy źródle

z Samarytanką (J.4:27), która wkrótce zaniosła dobrą nowinę

o Zbawicielu całej wiosce. Nie unikał też kontaktu z kobietami

uznanymi przez prawo za nieczyste bądź grzeszne (Mk.5:25-34;

Łk.7:36-50). Oprócz apostołów często towarzyszyła Mu

w służbie spora grupa wspierających Go kobiet (Łk.8:1-3), a do

grona Jego najbliższych przyjaciół zaliczały się Marta i Maria

(Łk.10:38-42) oraz Maria Magdalena (J.20:11-18).

To kobiety ostatnie odeszły od krzyża i pierwsze były świad-

kami zmartwychwstania Pańskiego, by złożyć o tym świadec-

two mężczyznom (Mk.15:40-41; 16:1-10). Gdy uczniowie

nie dali temu wiary (zgodnie z obowiązującą wówczas regułą

społeczną, iż świadectwo kobiety nie jest równoważne słowu

mężczyzny), zostali za to surowo zganieni.

Za swego życia na ziemi Jezus piętnował także prawną nie-

równość kobiet i mężczyzn w obrębie małżeństwa. Rozwód

(w tamtych czasach tylko prawo męża do odprawienia żony)

uznawał za konsekwencję zatwardziałości ludzkich serc, ilu-

strując małżeństwo fragmentem z Księgi Rodzaju o stworzeniu

człowieka jako mężczyzny i kobiety z pominięciem historii

z „żebrem Adama” (Mk.10:2-9). Dla Jezusa małżeństwo

pozostawało partnerstwem dwojga: kobiety i mężczyzny na

równych prawach. Podobnie odniósł się też do zagadnienia

cudzołóstwa (zdrady małżeńskiej). Zgodnie z ówczesnym

prawem cudzołóstwa dopuszczały się żony wobec mężów,

lecz nie odwrotnie. Pozamałżeńskie związki mężczyzny nie

były traktowane tak surowo, chyba że naruszył on tym samym

prawa innego męża. Jezus jako pierwszy deklaruje, iż cudzołó-

stwo może popełnić mąż przeciwko swojej żonie (Mt.5:27-30;

10:11-12). Nauczanie i życie Jezusa były radykalne jak na owe

czasy i zakładały równość mężczyzny i kobiety jako stworzo-

nych na Boży obraz i podobieństwo. Czy pokolenie pierw-

szych apostołów przyniosło w tej dziedzinie kontynuację?

Emancypantki

Szczególnie istotną postacią dla kształtowania się porządku

nowotestamentowego Kościoła był apostoł Paweł – powołany

do głoszenia Ewangelii zwłaszcza wśród pogan (nie-Żydów).

Zrozumienie jego pism ma fundamentalne znaczenie również

dla właściwej interpretacji roli kobiet we wczesnym kościele.

Tym bardziej iż większość starożytnych dokumentów – zbio-

rów reguł kościelnych (podobnie zresztą jak współcześni tra-

dycjonaliści) często powołuje się na pisma tego apostoła.

Praktyka życia i służby św. Pawła nie odbiegała od wzorca

nakreślonego przez samego Jezusa i była równie radykalna.

W grupie bliskich współpracowników Pawła znalazło się wiele

kobiet, takich jak Febe, Pryscylla, Junia, Chloe i inne, które

pełniły w kościołach duchową posługę i funkcje przywódcze

jako diakoni, starsi – przełożeni zborów, a nawet bywały zali-

czane w poczet apostołów, jak Junia (Rz.16:1-4,6-7,12,14,15).

W jednym ze swoich pierwszych listów – do Galatów – apo-

stoł oprócz świadectwa życia i historii swego powołania

przedstawia teologiczne zręby głoszonej przez siebie Ewan-

gelii. Paweł pisze o zbawieniu, wierze w Jezusa, synostwie

Bożym i wolności chrześcijańskiej – o równości wszystkich

w Bożych oczach. Najdobitniej wyraża to w stwierdzeniu:

„Wszyscy bowiem dzięki tej wierze jesteście synami Bożymi

[...]. Nie ma już Żyda ani poganina, nie ma już niewolnika

ani człowieka wolnego, nie ma już mężczyzny ani kobiety,

wszyscy bowiem jesteście kimś jednym w Chrystusie Jezusie”

(Ga.3:26,28).

S iła tradycji pielęgnowanej przez stulecia może usank-

Jezus zawsze oceniał mężczyzn

i kobiety według tych samych

standardów – dla Niego liczyła

się tylko jakość charakteru,

a nie pochodzenie,

różnice rasowe czy też płeć.

W pierwszym Kościele kobiety

odgrywały ogromną rolę.

Dziś ich umiejętności, pobożność

i duchowe dary są w kościołach

bagatelizowane, a one same

spychane na margines.

Co się takiego stało, że kobiety

zostały wyeliminowane

z publicznej posługi?

cjonować w zasadzie dowolną teorię i każdą ludzką

praktykę. Potrafi w społecznej świadomości wykreować

rzeczywistość – wydawałoby się – istniejącą od zawsze, tak

że nikt nawet nie odczuwa potrzeby jej weryfikacji. Zwłasz-

cza jeśli jest to tradycja religijna – czyli zazwyczaj obok pier-

wotnie istniejących ksiąg świętych – drugie źródło objawienia

obejmujące pisma religijne wczesnych teoretyków doktryny

oraz rozbudowane na przestrzeni wieków przepisy religijne.

Taka tradycja z góry uświęca powszechne przekonania i zwy-

czaje, wykluczając jakąkolwiek ich korektę.

Do najbardziej utrwalonych, ortodoksyjnych kościelnych

tradycji należy idea wyłączności sprawowania urzędów i funk-

Ewangelia Jezusa Chrystusa przenikała wszelkie kulturowe

i społeczne granice, jednocząc wszystkich przed Bogiem. I tak

chrześcijaństwo przenikało ze świata żydowskiego do świata

greckiego (tj. nie-Żydów). W wielu miastach Ewangelia z syna-

gog docierała do prywatnych domów i greckich akademii.

W Chrystusie zburzony został mur nieprzyjaźni między jed-

nymi a drugimi i z dwóch stworzony jeden nowy człowiek

(Ef.2:14-15).

W poszanowaniu prawa

Mimo to jednak Paweł nie zamierzał obrażać Żydów nie-

prowokowany, np. podczas swego pobytu w świątyni Jerozo-

limskiej przestrzegał praw świątynnych.

4 CEL | Magazyn Chrześcijański

CEL | Magazyn Chrześcijański

Dobrą ilustracją podejścia Pawła do norm społeczno-oby-

czajowych jest kwestia niewolnictwa. Pierwszy Kościół składał

się zarówno z ludzi wolnych, jak i niewolników. Chrześcijań-

stwo stawało się niezwykle popularne wśród tych ostatnich.

Jako członkowie Kościoła jedni i drudzy byli sobie równi

– zdarzało się nawet, że niewolnicy stawali się przywód-

cami w kościołach lokalnych (Kalikst został biskupem Rzymu

w pierwszej połowie III w.). A jednak apostoł Paweł, będąc

realistą, nie zamierzał od razu obalać instytucji niewolnictwa.

Onezyma – zbiegłego niewolnika – odsyła do jego pana. Naka-

zuje, by słudzy dobrze służyli swym panom. Paweł uznaje

społecznie funkcjonujące instytucje i oczekuje od chrześcijan

poszanowania dla nich. Ale w obrębie społeczności Kościoła

obowiązywały inne prawa – jedności i równości.

Zdana na męża

Zatem podobnie w wypadku kobiet i mężczyzn, choć

w Kościele traktowani na równi, to ze względu na normy kultu-

rowe obecne w społeczeństwie starożytnym, kobiety winny były

dostosować się do nich zarówno w domach, jak i w miejscach

publicznych. W obrębie kultury greckiej i żydowskiej kobiety

w przeważającej liczbie nie potrafiły czytać i pisać, a co za tym

idzie, były całkowicie zależne w kwestii edukacji od swoich

mężów. Ich wiedza pochodziła „z drugiej ręki”, a młode chrze-

ścijaństwo właśnie zaczęło być infiltrowane przez niebez-

pieczne herezje. W II Liście do Tymoteusza Paweł wspomina

o fałszywych nauczycielach, którzy zakradają się do domów

kobiet szczególnie otwartych na zwiedzenie (IITm.3:6-7).

może chodzić tutaj o zakaz zabierania głosu podczas nabo-

żeństwa, wszak wcześniej sam daje świadectwo, iż kobiety

zarówno modliły się, jak i wygłaszały publicznie proroctwa

(IKor.11:5). Zakaz ten raczej dotyczy niekontrolowanych

zakłócających porządek nabożeństw dyskusji wywoływanych

przez obecne tam nieuczone kobiety, dopytujące się swoich

mężów odnośnie głoszonych w danej chwili nauk. To, że cho-

dzi o zwykłe utrzymanie porządku w zgromadzeniach, staje

się jasne w kontekście kolejnych wersetów (IKor.14:36,40).

Twarz niewierności

Z kolei fragment z 11 rozdziału I Listu do Koryntian odnosi

się do powszechnie przyjętego w starożytności zwyczaju

nakrywania głowy i zasłaniania twarzy przez kobiety, co

w miejscach publicznych było oznaką przyzwoitości i skrom-

ności (IKor.11:3-15). Obnażanie twarzy i prezentowanie swej

urody było zachowaniem hańbiącym i charakterystycznym dla

kobiet trudniących się nierządem. Jednocześnie ten fragment

wyraźnie dotyczy relacji męża i żony, jak to wynika chociażby

z wprowadzenia w 3 wersecie 11 rozdziału. Zatem każda

kobieta, która publicznie obnosiła się z odkrytą głową, pogwał-

cała dobre obyczaje i przynosiła hańbę mężowi. Podobnie

w przypadku gdy krótko się strzygły albo goliły głowę. Takie

były ówczesne standardy społeczne, o których poszanowanie

prosił Paweł. Podsumowując wywód na temat przestrzegania

obyczajów, apostoł wraca do niewzruszonej tezy: „zresztą

w Panu kobieta jest równie ważna dla mężczyzny jak mężczy-

zna dla kobiety” (IKor.11:11).

jak Ewa pociągnąć za sobą mężów. W sformułowaniu „nie

pozwalam wynosić się nad męża” użyto greckiego słowa

authentein dosłownie oznaczającego „uzurpowanie sobie

władzy, zdominowanie kogoś przemocą” (także w sferze

seksualnej). Jeśli dodamy, iż w tym przypadku, podobnie jak

wcześniej, wypowiedź apostoła dotyczy w pierwszej kolejno-

ści relacji mąż – żona, zyskamy jasność co do intencji Pawła

i co do skali problemów, które musiały nękać kościół efeski.

Bohaterki wiary

Bez względu na spory natury teologicznej i kontrowersje

narosłe wokół kapłaństwa i posługi kobiet, sama historia wcze-

snego chrześcijaństwa dostarcza niezliczonych przykładów

postaci chrześcijańskich kobiet – władców, prorokiń, męczen-

nic. Najbardziej znany historyk początków chrześcijaństwa,

Euzebiusz, w swej Historii kościelnej wspomina pobożne kró-

lowe (Helenę z Adiabene; etiopską Kandaki; Mameę, matkę

cesarza rzymskiego), za wzór posługi prorockiej daje córki

ewangelisty Nowego Testamentu – Filipa, nie odmawiając im

udziału w sukcesji apostolskiej; wśród męczenników wiary

chrześcijańskiej wymienia wiele bohaterskich kobiet i przy-

wódczyń Kościoła (Blandynę – „pełną mocy” chrześcijankę

torturowaną i wydaną na śmierć za panowania cesarza Marka

Aureliusza; Potamienę i jej matkę Marcellę zamordowane za

cesarza Septymiusza Sewera oraz Kwintę, Apollonię i inne).

Najstarsi chrześcijańscy pisarze rysują obraz tętniącego

życiem i skutecznego w działaniu Kościoła, który jednoczy

wierzących bez względu na rasę, status społeczny czy płeć.

Był to Kościół pełen przejawów Ducha Świętego: proroctw,

uzdrowień, egzorcyzmów itp. Kobiety brały pełny udział

w jego kształtowaniu, w zasadzie na wszystkich poziomach

jego struktury, włączając w to funkcje przywódcze. Ewange-

lizowały, chrzciły, nauczały, interpretowały Pismo Święte,

odwiedzały domy chrześcijan i niechrześcijan, prowadziły

grupy uczniów wewnątrz Kościoła, kościoły domowe oraz

przemawiały na publicznych zgromadzeniach. Również pos-

ługiwały przy Eucharystii. Na przestrzeni I i II w. w pismach

chrześcijańskich podejmujących zagadnienie przywództwa

w Kościele (Klemens, Ignacy, Didache ) nie ma najmniejszej

sugestii co do kontrowersji, jakie miałyby wzbudzać posługu-

jące kobiety. W Kościele kobiety stanowiły większość – wynika

z relacji biskupa Kartaginy, Cypriana – tak, iż trudno było zna-

leźć dla nich chrześcijańskich mężów (Cyprian z Kartaginy

Testimonia ).

Zwłaszcza chrześcijanki pochodzące z wyższych sfer anga-

żowały się w studia nad Pismem Świętym, uczyły się hebraj-

skiego i greki. W IV w. Hieronim, wybitna postać w historii

Kościoła, otaczał się wieloma tak dobrze wykształconymi

kobietami, że nie widział nic złego w kierowaniu do nich star-

szych Kościoła w celu rozwiązywania problemów interpretacji

Pisma. Gorliwość chrześcijanek przejawiała się także na niwie

społecznej. Niejaka Fabiola założyła pierwszy chrześcijański

szpital w Europie, wiele innych służyło swymi majętnościami

biednym i potrzebującym.

Presbytera

Klemens Aleksandryjski w II w. wymienia kobiety podróżu-

jące z apostołami i na równi z nimi posługujące innym kobie-

tom. W czasach panowania cesarza Trajana rzymski gubernator

Pliniusz Młodszy relacjonuje, jak przesłuchiwał dwie kobiety

– niewolnice będące diakonami kościoła w Bitynii (Listy Pliniu-

sza X96). Obecność diakonów-kobiet w Kościele potwierdza

zarówno Klemens Aleksandryjski, jak i Orygenes, a dokument

kościelny Didascalia Apostolorum z połowy III w. żąda dla

nich szacunku jako dla osób pełnych Ducha Świętego.

W Nowym Testamencie i w pismach wczesnochrześci-

jańskich (np. Pasterz Hermasa ) pojawia się żeńska forma

słowa prezbiter albo starszy Kościoła (obie oznaczały funkcje

zwierzchnie). Jeden z Ojców Kościoła, Bazyli, używa grec-

kiego określenia presbytera w stosunku do kobiety, która prze-

wodzi religijnej społeczności. W późniejszych dokumentach

kościelnych, z IV i V w., zabrania się ordynowania kobiet na

urząd prezbitera i biskupa mogących udzielać Eucharystii, co

tylko potwierdza tego rodzaju wcześniejszą praktykę.

Równia pochyła

Jednym z największych świadectw obecności kobiet

w życiu religijnym Kościoła są freski w rzymskich katakum-

bach ilustrujące życie i praktykę chrześcijańskich gmin. Widać

na nich kobiety często w centralnych miejscach zgromadzeń

modlące się z podniesionymi rękami w biskupim geście błogo-

sławieństwa, usługujące Eucharystią – łamiące chleb i poda-

jące kielich z winem. Co zatem wydarzyło się w międzyczasie,

powodując tak radykalną zmianę w podejściu Kościoła do

służby kobiet i wyeliminowanie ich z publicznej posługi? Na

ten temat możemy dowiedzieć się nieco z oficjalnych doku-

mentów uznanych przez Kościół, a regulujących jego życie

i praktykę chrześcijańską także w zakresie przywództwa.

Najstarsi chrześcijańscy pisarze rysują obraz tętniącego życiem

i skutecznego w działaniu Kościoła […]. Kobiety brały pełny

udział w jego kształtowaniu, w zasadzie na wszystkich poziomach

jego struktury, włączając w to funkcje przywódcze.

Na freskach w rzymskich

katakumbach widać kobiety

modlące się z podniesionymi rękami

w biskupim geście błogosławieństwa,

usługujące Eucharystią.

Na domiar złego obce kulty oferowały również kobietom

aktywną rolę w ich sprawowaniu. Zwłaszcza gnostycyzm

(Paweł ostrzegał przed nim już Tymoteusza – ITm.6:20-21)

z obecnym w jego teologii żeńskim elementem czczonym jako

najwyższy byt (przybierający różne imiona: Matki, Doskona-

łego Umysłu, Myśli Ojca, Obrazu Niewidzialnego Ducha)

zaczął przyciągać coraz więcej wyznawczyń.

Zatem pojawił się problem atrakcyjności kultów pogańskich

otwartych na posługę kobiet. Zagrożenie zwiększał fakt „poli-

teistycznej przeszłości” świeżo nawróconych chrześcijanek.

Z drugiej strony mamy do czynienia ze szczególną gorliwością

i aktywnością kobiet w kościele chrześcijańskim (uzasadnioną

swobodą działania, jaką tam się cieszyły). Przy jednoczesnym

braku wykształcenia kobiet w starożytności – wszystko to

nieuchronnie musiało prowadzić do nadużyć, które apostoł

Paweł opisuje zwłaszcza w I Liście do Koryntian oraz w I Liście

do Tymoteusza. Napomnienia te, opacznie bądź tendencyjnie

interpretowane, w wielu kościołach stały się podstawą do

wyeliminowania kobiet z jakiejkolwiek duchowej posługi. We

fragmencie z I Listu do Koryntian 14:34-35 apostoł nakazuje

kobietom milczenie w zgromadzeniach Kościoła. Jednak nie

Przeciw dominacji

Chyba najbardziej kontrowersyjnym tekstem Nowego Tes-

tamentu dotyczącym kobiet jest I List do Tymoteusza 2:12-15.

Tym razem Paweł nie wyjaśnia swego stanowiska w oparciu

o kulturowy pragmatyzm, lecz o przekaz Pisma dotyczący

stworzenia i upadku pierwszych ludzi, wskazując na Ewę jako

pierwszą, która uległa zwiedzeniu. Jednakże w innym miejscu

Paweł całkowicie obarcza winą za upadek Adama (Rz.5).

Apostoł nie szuka usilnie dowodu z Pisma na potwierdze-

nie swych tez. Zamiast tego pragnie je w ten sposób dobrze

zilustrować. Zgodnie z hebrajską tradycją Ewa nie otrzymała

zakazu zjedzenia owocu bezpośrednio od Boga (wtedy jesz-

cze nie istniała, Rdz.2), lecz później – pośrednio od jej męża

Adama. Jako odbiorca słowa niejako z drugiej ręki, łatwiej ule-

gła zwiedzeniu, a potem uwiodła w grzech swego męża.

Apostoł Paweł pisze do Tymoteusza w Efezie – mieście

znanym z sakralnej prostytucji i działalności gnostycznych

sekt. Tamtejsze chrześcijanki, jak niegdyś pierwsza kobieta,

poznają Pisma Święte za pośrednictwem swych mężów. Ich

wiedza i dostęp do jej źródła są ograniczone, przez to łatwiej

mogą być zwiedzione przez niebezpieczne herezje, by potem

Pierwszy tego rodzaju dokument, Didache (połowa II w.),

pochodzący prawdopodobnie z terenów Syrii, dotyczył przede

wszystkim zagadnienia podróżujących kaznodziejów, z któ-

rych niektórzy zaczęli nadużywać chrześcijańskiej gościn-

ności. Lecz Didache nie porusza zagadnienia posługujących

kobiet. Wyraża jedynie zaniepokojenie, iż wydają się one być

nieskromne i niepowściągliwe.

Kolejne dokumenty zawierające reguły kościelne z III-V w.

sugerują, jakoby tego rodzaju publiczna aktywność kobiet

była nieodpowiednia, oceniając ją według standardów grec-

ko-rzymskiego społeczeństwa. Zarzuca się w nich kobietom

brak powagi i godności przy sprawowaniu Eucharystii, nieza-

sadność ich duchowej posługi wobec mężczyzn, z sugestią, by

ograniczyły ją tylko do innych kobiet. W późniejszym okresie

pojawiają się dalsze obostrzenia: chrześcijańskim „wdowom”

(wspieranym finansowo przez gminy kościelne) nakazuje się,

by pozostawały w domach i tylko się modliły. Pozostałym

kobietom oferowana jest posługa „dobrych uczynków” – też

ograniczona tylko do ich domostwa. Wydaje się oczywiste,

iż powód wykluczenia kobiet z publicznej posługi i urzędów

kościelnych leżał w sferze społecznej, nie teologicznej. Ich

6 CEL | Magazyn Chrześcijański

CEL | Magazyn Chrześcijański

Historia, Biblia, Ludzie

aktywność na forum hellenistycznego społeczeństwa była w ja-

wnym konflikcie z jego normami (Pitagorejska rozprawa na

temat czystości moralnej upatruje za największą cnotę kobiecą

właśnie czystość, czyli: utrzymanie świętości małżeńskiego

łoża, utrzymanie czystości fizycznego ciała oraz liczne ograni-

czenia związane z pojawianiem się w miejscach publicznych).

Te hellenistyczne (nie – chrześcijańskie) standardy zostały

zastosowane wobec chrześcijanek nie tylko w ich domach (co

jest raczej zrozumiałe), lecz także w stosunku do ich publicznej

duchowej posługi (co wydaje się niewybaczalnym błędem).

Rodzina kontra społeczeństwo

Skoro jednak hellenistyczne normy prowadzenia się kobiet

obowiązywały już w I i II w., dlaczego posługujące chrześci-

janki wcześniej nie weszły w konflikt z tym prawem? Otóż

Kościół jako instytucja, począwszy od III w., doświadczył

fundamentalnych zmian, które zaważyły na jego charakterze

i tożsamości. Wczesne chrześcijaństwo stworzyło nowy porzą-

dek społeczny, gdzie więzy rodzinne zostały rozszerzone na

wszystkich „domowników wiary”. Nazywanie się braćmi i sio-

strami potwierdzało familijną naturę nowej społeczności. Zde-

cydowana większość zgromadzeń „kościelnych” odbywała

się po domach, gdzie kobieta również zgodnie z normami

„pogańskiego” społeczeństwa odgrywała niepoślednią rolę.

Zatem przywódcze funkcje sprawowane przez chrześcijanki

i ich duchowa posługa mieściły się w granicach akceptowal-

nych dla świata zewnętrznego.

Lecz wraz ze wzrostem liczebnym chrześcijaństwo

zaczęło przenikać do sfery publicznej. Zgromadzenia zaczęły

się odbywać także poza prywatnymi domami. Rytuały zostały

rozbudowane i celebrowane. Urzędy kościelne stały się insty-

tucją przekazywaną drogą ordynacji bez związku z rzeczy-

wistym duchowym obdarowaniem osoby. Z końcem III w.

zaczęto używać specjalnych kapłańskich strojów. A kobiety,

które wcześniej w obrębie ich domostw mogły bez trudu spra-

wować funkcje przywódcze, teraz zderzały się w swej posłu-

dze z nową twardą rzeczywistością. Choć próbowały to nadal

czynić – zaczęły wzbudzać poważne kontrowersje. Skazane

na nierówną walkę, musiały pozostać w swoich domach, gdy

Kościół stał się instytucją publiczną.

W Chrystusie nie ma różnicy

Wbrew nauczaniu Jezusa i praktyce wczesnego Kościoła

uczyniono różnicę między jego członkami ze względu na

płeć. Duchową posługę kobiet ograniczono do ich domów

i tylko w obrębie tej samej płci. Tym samym normy społeczne

obowiązujące w starożytnym hellenistycznym społeczeństwie

przeniknęły do Kościoła i stały się w nim uświęconą zasadą.

Apostolska reguła, iż „w Chrystusie nie ma różnicy” przestała

obowiązywać. Nomen omen mniej więcej w tym samym

czasie, gdy zaczęto eliminować kobiety z publicznej posługi

w Kościele, zaczęła zanikać powszechność używania darów

duchowych, powstrzymano udział tzw. laików w ducho-

wej posłudze – przestała funkcjonować idea powszechnego

kapłaństwa ludzi świeckich.

Oby nadszedł czas weryfikacji i powrotu do otwartej

duchowości pierwszego Kościoła, odnowy darów duchowych

(wymienionych chociażby przez apostoła Pawła w I Liście

do Koryntian 12) oraz ponownego udostępnienia kapłaństwa

także kobietom. Wtedy, być może, poskutkuje to duchowym

przebudzeniem całego chrześcijańskiego Kościoła. ■

Roberts Liardon

Tłumaczenie Marek Piszczek

Do celów głoszenia Ewangelii

posługiwała się rosnącą popularnością

teatru, radia, mody i szkolnictwa

wyższego. W oczach tej śmiałej

kobiety nic nie było na tyle

oklepane, modne albo mało

duchowe, aby tego nie

wykorzystać dla Bożej chwały.

Aimee Semple McPherson – artystka

i wizjonerka. Swoją bezkompromisowością,

odwagą i uporem wpłynęła na losy

milionów ludzi. Wyszła poza stare formy

ewangelizacji i w ciągu swojego krótkiego

życia osiągnęła chyba więcej niż

jakikolwiek inny ewangelista

pierwszej połowy XX wieku.

Spotkania z tłumami

„Pokażcie mi lepszy sposób, aby przekonać ludzi, by przy-

szli do kościoła, a z przyjemnością wypróbuję waszą metodę.

Tylko proszę, nie każcie mi głosić do pustych ławek.”

Aimee Semple McPherson wyróżniała się umiejętno-

ścią wykorzystywania powszechnych trendów i zaintereso-

wań społecznych dla sprawy poszerzania Królestwa Bożego.

W celu głoszenia Ewangelii posługiwała się rosnącą popular-

nością teatru, radia, mody i szkolnictwa wyższego. W oczach

tej śmiałej kobiety nic nie było na tyle oklepane, modne albo

mało duchowe, aby tego nie wykorzystać dla Bożej chwały.

Nawet to, czym szatan zamierzył zatruć umysły ludzi – na

przykład muzykę rozrywkową – potrafiła przemienić w narzę-

dzie chwały i czci dla Pana. Zasłynęła z przekształcania popu-

larnych piosenek śpiewanych w barach w psalmy i pieśni

duchowe nowych czasów.

To dzięki pasji do musicalu i ewangelizowania, którą Bóg

włożył do jej serca, Aimee zdecydowała się zbudować Angelus

Temple – kościół, jakiego wcześniej nie było, mający 5 tysięcy

miejsc siedzących i wzniesiony w prestiżowej dzielnicy Los

Angeles. Ów najnowocześniejszy megakościół początków XX

w. przyciągał również gwiazdy kina, takie jak: Mary Pickford,

Jean Harlow i Charlie Chaplin. W latach 30. kilkunastoletni

wówczas Anthony Quinn grał w jej zespole muzycznym

i pomagał przy tłumaczeniu kazań na hiszpański.

Na każdym z czterech nabożeństw niedzielnych i dwóch

w środku tygodnia budynek Angelus Temple pękał w szwach.

Do dziś odbywają się tam spotkania z udziałem ponad

6 tysięcy osób.

Będąc artystką, Aimee korzystała z każdej nowej techno-

logii, jaką napotykała, aby tworzyć dramaturgiczne przedsta-

wienia o treści ewangelizacyjnej, które z zazdrością oglądali

producenci z Hollywood. Dzięki bogatym kostiumom, wyszu-

kanej scenografii oraz mistrzowskim występom przesłanie

Ewangelii dotarło do tysięcy osób. W ciągu całego życia

Aimee skomponowała 175 pieśni i hymnów, kilka oper i 13

oratoriów.

Działalność w eterze

Aimee była prawdziwą wizjonerką, stała się prekursorką

chrześcijańskiej działalności multimedialnej. Zaczęła nada-

wać swoje krucjaty uzdrowieńcze za pośrednictwem radia

i telewizji. W 1924 r., rok po otwarciu Angelus Temple, uru-

chomiła pierwszą kościelną rozgłośnię radiową w kraju i była

pierwszą kobietą, która otrzymała licencję FCC (Federalnej

Komisji Komunikacji) na korzystanie z częstotliwości radio-

wej. Wśród jej twórczych programów radiowych były m.in.:

cykl zatytułowany „Przygody Jima Traska: samotny ewange-

lista”, a także opowieści biblijne dla dzieci, koncerty muzyki

chrześcijańskiej i recitale organowe.

Jej wytrwałość, kreatywność i odwaga wywarły przemożny

wpływ na chrześcijańskie radio, telewizję i rozrywkę, a także

zmieniły sposoby masowej ewangelizacji oraz metody dzia-

łania poszczególnych wyznań. Aimee docierała do osób nie-

dostępnych i zajmowała dla Chrystusa terytoria, na których

nikt wcześniej się nie pojawiał. Przygotowała teren dla innych

wielkich Bożych sług, takich jak Kathryn Kuhlman, która przy-

jęła Jezusa jako swojego Pana w 1922 r. Kathryn miała później

prowadzić niezwykle popularny, regularnie nadawany program

telewizyjny o charakterze ewangelizacyjno-uzdrowieńczym.

Nowe inspiracje

W tym samym roku co otwarcie Angelus Temple, nastą-

piło rozpoczęcie działalności Szkoły Biblijnej LIFE (Lightho-

use of International Foursquare Evangelism), w której Aimee

z oddaniem nauczała i osobiście uczestniczyła w ordynowaniu

ponad ośmiu tysięcy kaznodziejów. Obecnie placówka ta nosi

nazwę Life Pacific College (www.lifepacific.edu) i co roku koń-

masowej działalności społecznej prowadzonej przez

Angelus Temple i podległy mu Dream Center, codziennie

zapewniający tysiącom bezdomnych i potrzebujących dach

nad głową, wyżywienie i szkolenie (www.angelustemple.

org). Aimee głęboko wierzyła, że wielki Bóg pomoże jej

czynić wielkie dzieła – i tak też się stało. Bóg wybrał sobie

to niezwykłe naczynie, aby w niespotykany wcześniej spo-

sób odcisnąć swoje piętno na współczesnej kulturze – od

zbudowania największego w tamtych czasach audytorium

kościelnego poprzez uruchomienie międzynarodowej roz-

głośni radiowej i stworzenie znanej na całym świecie szkoły

biblijnej do założenia dynamicznej organizacji wyznanio-

wej o globalnym zasięgu.

Aimee była wytworną damą, a zarazem chrześcijanką

o jasno określonym celu i dalekosiężnej wizji. Bóg posłu-

żył się nią, aby dokonywać dzieł, których do tej pory nie

był w stanie podjąć się żaden mężczyzna. Nie tylko stała

się jedną z pierwszych zielonoświątkowych ewangelistek

o międzynarodowej sławie, ale też przewodziła jednemu

z największych i najprężniej rozwijających się kościołów

tamtych czasów.

„Nie marnujmy czasu, sprzeczając się o metody. Bóg chce użyć

każdego z nas. Pamiętacie słynny przepis na gulasz z królika?

Zaczynał się od słów: Najpierw złap królika.”

8 CEL | Magazyn Chrześcijański

CEL | Magazyn Chrześcijański

L egenda Aimee Semple McPherson wciąż jest żywa dzięki

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: