Mikołaj z Damaszku - Żywot Cezara Augusta.pdf
(
465 KB
)
Pobierz
Microsoft Word - Mikołaj z Damaszku.doc
M i k o
ł
ła j z D a m a s z k u
Ży w o t C e z a r a A u g u s t a
( V i t a A u g u s t i )
Tłumaczenie i przypisy : www.zrodla.historyczne.prv.pl
Mail: historian@z.pl
M M I I I ®
2
Miko
ł
łaj z Damaszku
–
(o k. 64 p.n.e. – po 14 n.e.)
pochodzi
ł
ł z jednej z
najznakomitszych rodzin w Celesyrii; by
ł
ł przyjacielem i zaufanym
dyplomatą Heroda Wielkieg o. Jeździ
ł
ł u boku Heroda po ca
ł
łej ówczesnej
oikumene,
pomagając mu w jego dyplomatycznych misjach, m.in. do
królowej egipskiej Kleopatr y, gdzie przez pewien czas by
ł
ł wy chowawcą
dzieci jej i M. Antoniusza. Bardzo lubiany przez cesarza Oktawiana
Augusta [daktyle syryjskie, przysy
ł
łane mu cz
ę
ęsto przez Miko
ł
łaja,
nazywa
ł
ł „miko
ł
łajkami”], który g
ł
łównie na swą s
ł
łabo
ś
ś
ć
ć do Miko
ł
łaja
przywróci
ł
ł do
ł
łask Heroda, kiedy to Miko
ł
łaj przyjecha
ł
ł d o Rzymu i
prosi
ł
ł o t o cesarza. Mik o
ł
łaj mia
ł
ł i
ś
ście „renesansowe” z ainteresowania,
pisa
ł
ł komedie, tr agedie, interesowa
ł
ł si
ę
ę na ukami
ś
ścis
ł
łymi w duchu
perypatet yckim. Dzi
ś
ś znany jest jednak g
ł
łównie wąskiemu gronu
specjalist ów, przede wszystkim z powodu tego, iż jeg o dzie
ł
ła zachowa
ł
ły
si
ę
ę jedynie we fra gmentach. Miko
ł
łaj z Damaszku jest autorem
Historii
Powszech nej
(Hist oriai) w 144 ksi
ę
ęgach, autobiografii p.t.
O moim
ż
życiu i
zachowaniu si
ę
ę
, w której, chcąc pozost awa
ć
ć obiektywny, pisa
ł
ł o sobie w 3
os., na
ś
śla dując Juliusza Cezara, oraz
Żywota Cezara Augusta
. Zachowane
fragmenty dzie
ł
ła
Żywot Cezara Augusta
(
Vita Augusti),
pochodzą
z wyciągu sporządzonego przez cesarza bizantyjskiego Konstantyna
Porfirogenet
ę
ę (905 - 959). Z arówno a utobiografia Mik o
ł
łaja z Damaszku,
jak i
Żywot
... wzorowane są na topice zaczerpni
ę
ętej z biografii
perypatet yckich.
(źród
ł
ło: T. Sinko, Zarys historii literatury greckiej, t. II, Warszawa 1959, s. 160 – 164)
3
Żywot Cezara Augusta
FGrH F 125
:
(1)
Ludzie dali mu te imię
1
, aby go zaszczycić
i uszanować i rozniosło się to poprzez wyspy i kontynenty, poprzez
miasta i plemiona; ludzie szanują go i czczą przez budowanie mu
świątyń i składanie mu ofiar. W ten sposób odpłacają mu za jego wielkie
męstwo i liczne dowody dobroci wobec siebie, których od niego doznali.
Człowiek ów, osiągnąwszy wielką moc i rozsądek, panował nad
największą liczbą ludzi, jak daleko sięga pamięć ludzka, ustanowił
najdalsze granice dla Imperium Rzymskiego i bezpiecznie osiedlił nie
tylko same plemiona Greków i barbarzyńców, ale okiełznał również ich
charakter najpierw zbrojnie, a później nawet bez broni wręku,
przyciągając ich do siebie z ich własnej wolnej woli. Poprzez to, iż dał
się poznać przez swą dobroć, ludzie ci przekonali się do niego i chcieli
go słuchać. Imion niektórych z nich nigdy wcześniej nie słyszano, ani też
nie byli oni przedmiotem czyjegokolwiek zainteresowania, on wszakże
podbił ich: wszystkich tych, którzy mieszkają tak daleko, kędy płynie
Ren i poza Morzem Jońskim i Ilirami. Ci są zwani Panończykami i
Dakami.
FGrH F 126
:
(2)
Dalej wymieniając całą potęgę mądrości i cnoty
tego człeka, zarówno w zarządzaniu państwem, w którym szkolił się był
w Rzymie, jak i w prowadzeniu wielkich wojen, tak domowych, jak
i obcych, należy zaznaczyć, że jest to zadanie na konkurs krasomówczy,
czy rozprawkę, dzięki któremu wygrywający, poprzez dobre sprawienie
się, może osiągnąć sławę. Ja muszę opowiedzieć o jego czynach, aby
prawda była dobrze wszystkim znana. Na początku zatem powiem o jego
urodzeniu i wychowaniu, jego rodzicach i jego kształceniu i edukacji od
1
Augustus – imię mówiące, „wywyższony przez bóstwo”, „uświęcony”, stało się później swoistym
tytułem cesarza rzymskiego.
4
dzieciństwa, dzięki czemu doszedł on do takiej swojej pozycji. Ojcem
jego był Gajusz Oktawian, człowiek ze stanu senatorskiego
2
. Przodkowie
jego, sławni zarówno swym bogactwem, jak i sprawiedliwością,
zostawili mu swe dobra, kiedy go osierocili. Jego opiekunowie
roztrwonili jego majątek, ale on w swej łagodności zadowolił się
pozostałymi mu resztkami.
FGrH F 127
: (3) Oktawian
3
, w wieku lat około dziewięciu
4
był już
obiektem niemałego podziwu wśród Rzymian, ukazując w pełni całą
doskonałość swej natury, choć jeszcze młodej, albowiem popisał się
przed wcale pokaźnym tłumem mową, za którą zebrał wiele oklasków i
uznania od zebranych mężów
5
. Po śmierci swej prababki został zabrany
przez swoją matkę Atię i jej męża Luciusa Philippusa
6
, potomka tego,
który podbił był Filipa Macedońskiego. W domu Philippusa, tak jakby w
domu swego ojca, Oktawian został wychowany i ukazane mu zostały
wielkie nadzieje [co do jego osoby], już widoczne przez szacunek,
zjakim traktowali go jego towarzysze, chłopcy pochodzący z
najwyższych sfer. Wielu z nich trzymało się z nim i to wielu takich,
którzy mieli w przyszłości nadzieję na wzięcie spraw państwa w swoje
ręce. Każdego dnia wielu szlachetnie urodzonych młodzieńców,
mężczyzn i chłopców w jego wieku towarzyszyło mu, czy jechał konno
za miasto, czy też gdy udawał się do domu swych krewnych, czy
jakichkolwiek innych osób; ćwiczył swój umysł w najsubtelniejszych
sprawach, takoż i swe ciało, aby umieć zachować się zarówno w sposób
dystyngowany, jak i wspaniały w czas wojny i szybciej od swych
nauczycieli opanowywał zadane ćwiczenia. Także z tego powodu
2
Caius Octavius
, ojciec cesarza Augusta, pretor z 61 r. przed n.e., prokonsul Macedonii 60/59, umarł w r.
58 przed n.e. i osierocił pięcioletniego chłopca, G. Oktawiana, przyszłego cesarza Augusta.
3
Początkowo Oktawian August zwał się
Caius Octavius Thurinus
, zaś po adopcji przez J. Cezara -
Caius
Iulius Caesar Octavianus
.
4
Swetoniusz podaje, że August miał wówczas lat dwanaście (por. C. S. Tranquillus,
De vita Caesarum,
II
8).
5
Mowę tę wygłosił August na pogrzebie swej babki Julii (Por. wyżej).
6
Lucius Marcius Philippus
, konsul z r. 56 przed n.e., drugi mąż (po Balbusie) Atii, siostrzenicy dyktatora
Cezara.
5
przyniosło mu to wiele sławy w Mieście. Zarówno matka jego – Atia, jak
i Philippus roztoczyli nad nim opiekę, każdego dnia dowiadując się od
nauczycieli i opiekunów, u których chłopiec był umieszczony, czego
dokonał, jakie uczynił postępy, jak spędził dzień i z kim się spotykał.
(4)
W czasie gdy nad Miastem zawisła wojna domowa, matka jego –
Atia i ojczym Philippus wysłali go cichcem do jednej z posiadłości
ziemskich jego ojca.
Wstąpił na Forum mając lat około czternastu, aby zdjąć młodzieńczą
togę i założyć togę męską
7
, co było jego oficjalnym zaliczeniem
w poczet dorosłych mężczyzn. Następnie, kiedy wszyscy obywatele
zgromadzili się i oglądali, jak dokonywał tego obrządku, ze względu na
jego urodę i szlachetne pochodzenie, dokonał on uroczystych ofiar dla
bogów i został zaliczony w poczet świętego kolegium w miejsce
zmarłego Lucjusza Domicjusza. Lud w rzeczy samej niezwykle ochoczo
i szybko wybrał go na to stanowisko. Stosownie do tego, ów dokonał
ofiary ozdobiony zarówno togą męską i w tym samym czasie również i
odznakami wysokiego kapłana – urzędnika.
Pomimo tego jednak, że zgodnie z jego wiekiem urzędowo
zaliczano go już w poczet mężów, matka jego nie pozwalała mu na
opuszczanie domostwa inaczej, niż kiedy nie był jeszcze dorosły;
trzymała go wciąż w ten sam sposób i spał on w tych samych pokojach,
co poprzednio [gdy był niepełnoletni]. Był on bowiem pełnoletni tylko w
majestacie prawa, zaś w innych sytuacjach wychowywano go wciąż jak
dziecko. Nie zmienił stylu ubierania się, ale nadal ubierał zwykły,
rzymski strój.
(5)
Uczęszczał do świątyń w przepisanych dniach, ale po zmroku, ze
względu na swój młodzieńczy urok, gdyż widział, że podobał się licznym
kobietom, kuszonym jego urodą i wysokim rodem; nigdy jednak, jak się
wydaje, nie został przez nie uwiedziony. Sprawiła to nie tylko uważna
7
Starodawny rzymski zwyczaj nakazywał, aby młodzieniec wstępując w wiek męski zdejmował togę
bramowaną purpurą, przywdziewając togę białą.
Plik z chomika:
historia.uksw
Inne pliki z tego folderu:
Senatus consultum de Bacchanalibus.pdf
(7253 KB)
rejestr okrętów.rar
(13201 KB)
Nocne zebrania, sprzysięrzenia i spiski państwo rzymskie wobec autonomicznych zrzeszeń obywateli.pdf
(4901 KB)
Ateństa uchała honoryfikacyjna ku czci Fajdrosa ze Sfettos.pdf
(3459 KB)
Ateńska uchwała honoryfikacyjna ku czci kalliasa ze Sfettos.pdf
(4525 KB)
Inne foldery tego chomika:
Bliski Wschód
Egipt
Grecja
Opracowania łączące
Rzym
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin