s-r28-Strelau-Teorie emocji (tabelka).pdf

Teorie emocji

I. Klasyczne teorie emocji

Teoria Jamesa-Langego Teoria Canona-Barda

Aktywacyjne teorie emocji Dwuczynnikowa teoria emocji

Schachtera i Singera

Podstawowa

charakterystyka

Obwodowa teoria emocji -> za źródło

emocji uznaje działania, zmiany

napięcia mięśni i zmiany w narządach

wewnętrznych

Centralna teoria emocji -> talamiczna

teoria uczuć. Siedliskiem emocji są

ośrodki podkorowe. Ich pobudzenie

nadaje poznawczym czynnościom kory

emocjonalny komponent, gdyż we

wzgórzu organizują się reakcje

emocjonalne.

Opiera się na założeniu, że emocje są

stanem podwyższonego pobudzenia

oznakowanego afektywnie. Znak

afektywny może być dodatni lub

ujemny (przyjemny lub przykry)

Nawiązywała do koncepcji Jamesa-

Langego, że emocje pojawiają się jako

wynik spostrzegania własnego

pobudzenia, a także jego rozwinięciem.

Jak powstaje

emocja?

Spostrzeżenie bodźca -> zmiany

fizjologiczne - > spostrzeżenia zmian

fizjologicznych przez jednostkę ->

spostrzeżenie przekształcone w emocję

Wydarzenia -> informacja

przetwarzana przez wzgórze i

przesyłana jednocześnie do kory i do

ciała -> reakcja instrumentalna/ ocena

wy]darzenia przez korę -> emocja

Według Arnold proces emocjonalny

składa się z pięciu kolejnych faz:

1. Naturalna recepcja (np. obraz

na siatkówce)

2. Ocena – pojawia się znak

procesu emocjonalnego

3. pojawienie się tendencji do

działania – zbliżanie

się/unikanie

4. wystąpienie emocji; przeżycie

subiektywne z komponentem

wisceralnym

5. ,Pojawienie się działania

sterowanego przez emocję ->

stosunkowo duża dynamika

oraz ograniczony zakres

kontroli intelektualnej

Aby doszło do powstania stanu

emocjonalnego, muszą zaistnieć

następujące warunki – podmiot musi:

1) znaleźć się w stanie

pobudzenia

2) dokonać procesu poznawczej

analizy zaistniałych zmian

fizjologicznych oraz sytuacji

zewnętrznych, w jakich doszło

do wystąpienia tych zmian

3) oznaczyć werbalnie stan w

jakim się znalazł

Punkt wyjścia

James początkowo uwzględniał

zarówno rolę pobudzenia mięśni

poprzecznie prążkowanych, jak i rolę

pobudzenia narządów wewnętrznych.

Potem jednak, pod wpływem Lanego,

skoncentrował się na zmianach

sterowanych przez autonomiczny układ

nerwowy

Ośrodkiem emocji jest wzgórze, kora

natomiast działa jako struktura

hamująca emocje powstające we

wzgórzu.

Jeden wymiar emocji – jej

intensywność. Za intensywność emocji

odpowiedzialny jest poziom

pobudzenia ośrodkowego układu

nerwowego, czyli poziom aktywacji

Schachter i Singer swoją teorię

określają jako dwuczynnikową,

zakładając tym samym, że czynniki, o

których ta koncepcja mówi, są

niezależne od siebie.

Dalsza

charakterystyka

 James akceptował ideę

specyficzności pobudzenia

fizjologicznego,

charakterystycznego dla różnych

 Pobudzenie emocjonalne ma

charakter rozlany i niespecyficzny,

dlatego też nie może być źródłem

generowania różnorodnych stanów

 Hebb -> choć emocje korelują

wprost z aktywacją, to nie są

identyczne. Istotną cechy emocji

są procesy myślowe. Hebb

 Błędne wyjaśnianie i błędne

spostrzeganie własnego

pobudzenia fizjologicznego może

przyczynić się w pewnych

emocji.

 Dla Jamesa znaczenie

pierwszoplanowe miały uczucia, a

nie emocje. Uczucia stanowią dla

Jamesa istotę myśli i świadomości,

a także dostarczają poczucia

tożsamości osobistej i nadają

znaczenie pojęciu samego siebie.

 Istnieją uczucia wyższe, które

pojawiają się na poziomie odbioru

wrażeń wzrokowych lub

słuchowych, natomiast wrażenia

pochodzące z wnętrza organizmu

mają znaczenie drugoplanowe.

 Uczucia dają poczucie naoczności

i bezpośredniości poznania: to

właśnie sprawia, że działania

podejmowane pod ich wpływem są

realizowane w dynamiczny i, rzec

by można, bezdyskusyjny sposób

 Uczucia są siłą dynamizującą

zachowanie i najważniejszą

częścią osobowości człowieka.

emocjonalnych.

 Uszkodzenie kory mózgowej

powoduje uwolnienie się wzgórza

spod jej funkcji kontrolnej, stąd też

zachoowanie sterowane jest w

znacznie większym stopniu przez

afekty.

pokazuje związki zachodzące

między poziomem aktywacji i

znakiem emocji. Przy bardzo

wysokiej i bardzo niskiej

aktywacji pojawiają się emocje o

znaku ujemnym, natomiast przy

aktywacji umiarkowanej – emocje

o znaku dodatnim. Bodźce, które

podtrzymują aktywność zespołów

komórkowych, wywołują emocje

pozytywne, natomiast bodźce,

które zmieniają ich aktywność, lub

wręcz doprowadzają do ich

rozpadu, wywołują emocje

negatywne.

 Emocje są w koncepcji Hebba,

uwikłane w planowanie działania

wypadkach do zredukowania

intensywności przeżywanej emocji

(badanie u dentysty).

 We wszystkich omówionych

eksperymentach warunkiem

powstania emocji było pobudzenie

fizjologiczne, którego pojawienie

się można było wyjaśnić

odwołaniem się do czynników

sytuacyjnych. Dane zebrane przez

R. Sinclara wskazują, że ludzie

potrafia wyjaśnic swoje

pobudzenie poprzez zwiększenie

dostępności pewnych mysli lub

wspomnień w wyniku torowania

(priming). Wynika stąd, że źródeł

swoich emocji ludzie mogą

dopatrywać się nie tylko w świecie

zewnętrznym, lecz także we

własnym wnętrzu.

 Emocje są wynikiem interakcji

pewnych procesów występujących

wewnątrz organizmu z

informacjami docierającymi ze

środowiska oraz informacjami

zarejestrowanymi w

doświadczeniu jednostki.

Badania i

eksperymenty /

krytyka

 Zmiany w narządach

wewnętrznych pojawiają się z

pewnym opóźnieniem w stosunku

do bodźca emotogennego.

 Jeśli do mózgu nie docierają

informacje z narządów

wewnętrznych, jednostka nie

powinna odczuwać emocji

Badania Hohmana (1960) [s.400] ->

wyniki niezgodne z teorią Jamesa-

Lanego. Zwrotne rejestrowanie

aktywności narządów wewnętrznych

nie wpływa na powstawanie emocji.

Badania Oldsa i Minera (1954) -> w

mózgu szczurów występują

wyspecjalizowane ośrodki,

odpowiedzialne za przeżywanie emocji

pozytywnych i negatywnych.

Elizabeth Dufny (1962) ->zrezygnować

z pojęcia emocji, ponieważ aktywacja

jest takim pojęciem, które można łatwo

operacjonalizować i mierzyć.

Eksperyment Schachtera i Singera

(1962) – był nawiązaniem do idei

Jamesa-Langego, że emocje pojawiają

się jako wynik spostrzegania własnego

pobudzenia, a także jej rozwinięciem.

Eksperymenty Marnona –

wstrzykiwał badanym adrenalinę i

pytał, czy odczuwają jakieś emocje.

Większość mówiła, że niespecyficzne

pobudzenie.

Badanie Yoounga, Hirschmana i Clarka

(1982) – osobom bojącym się dentysty

pokazywano na filmie borowanie zęba.

Badani mieli rzekomo słuchać bicia

swojego serca. Stwierdzono, że u tych,

którzy słyszeli szybsze bicie serca, tętno po

jakimś czasie rzeczywiście wzrosło,

natomiast u tych, którzy słyszeli wolniejsze

Koncepcja Arnold wiele pytań

zostawiła bez odpowiedzi. Nie

wyjaśniła, na czym polega proces

oceny, pobudzenie.

– tętno spadło.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: