TEMAT: RODZAJE ŚRODKÓW I MATERIAŁÓW DYDAKTYCZNYCH W EDUKACJI SPOŁECZNO-PRZYRODNICZEJ. WYKORZYSTANIE ICH I STOSOWANIE PODCZAS ZAJĘĆ W KL. I-III.
Środki dydaktyczne w edukacji społeczno-przyrodniczej środkami dydaktycznymi nazywamy przedmioty materialne i znaki symboliczne, które reprezentują w procesie nauczania i uczenia się rzeczywistość w jej naturalnej lub odtworzonej postaci.
Podział środków dydaktycznych według Więckowskiego:
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
ŚRODKI KONWENCJONALNE ŚRODKI TECHNICZNE
· Podręczniki •słuchowe(audytywne)
· Pomoce o charakterze graficznym •wzrokowo-słuchowe(audiowizualne)
(obrazy drukowane, tablice, itp.) •wzrokowe(wizualne)
· Okazy naturalne, itp.
Podział środków dydaktycznych według Gutowskiej:
PRZYKŁADY
· Środki manipulacyjne
Okazy naturalne, narzędzia, przybory, przyrządy, naczynia, materiały, instrumenty, przedmioty występujące w otoczeniu, zabawki, modele
· Środki wizualne
Obrazy, tablice, przezrocza, fotografie, widokówki, ilustracje, mapy
· Środki audytywne
Audycje radiowe, taśmy i płyty z nagraniami
· Środki audiowizualne
Filmy dźwiękowe, programy telewizyjne
· Podręcznik, literatura popularnonaukowa
Podręczniki, czasopisma dziecięce, przewodniki turystyczne, atlasy
I. ŚRODKI DYDAKTYCZNE DO REALIZACJI TREŚCI SPOŁECZNYCH
Środków tych dostarcza życie środowiska lokalnego, rodzice uczniów, bezpośrednie kontakty z ludźmi, obserwacja ich pracy, ubrania roboczego, narzędzi pracy i wytworów. Na lekcje można przynosić narzędzia pracy symbolizujące dany zawód, wytwory pracy rzemieślniczej, fabrycznej i przykładowe materiały. Obserwacje bezpośrednie może wzbogacić film, program telewizyjny, przezrocza, ilustracje, fotografie, itp.
II. ŚRODKI DYDAKTYCZNE I ICH WYKORZYSTYWANIE PRZY REALIZACJI TREŚCI HISTORYCZNYCH
Treści historyczne w wielu przypadkach są niedostępne bezpośredniej obserwacji dziecka, dlatego też stosujemy w nauczaniu elementów historii różnego rodzaju środki dydaktyczne: wizualne, audiowizualne, audytywne. Najważniejszą rolę spośród wymienionych środków pełnią środki wizualne. K. Szymborska dzieli je na dwie grupy:
ŚRODKI POŚREDNIE
ŚRODKI BEZPOŚREDNIE
•SYMBOLICZNE
Np. mapy, schematy, makiety, plany, diagramy, itp.
•OBRAZOWE
Np. obrazy artystyczne, obrazy dydaktyczne, fotografie, rysunki, obrazy filmowe, itp.
Zabytki i przedmioty materialne, militaria, numizmatyka
III. ŚRODKI DYDAKTYCZNE DO NAUCZANIA TREŚCI PRZYRODNICZYCH I OCHRONY ŚRODOWISKA
• Okazy naturalne( kolekcje roślin ozdobnych, wodnych, oleistych, okopowych, włóknistych, owoce, zboża, nasiona roślin, sadzonki, owady-zakonserwowane, itp.)
· Tablice ( dotyczące tematyki edukacji społeczno-przyrodniczej w kl. I-III)
· Gazetki ścienne
· Małe ilustracje, pocztówki, foldery(rośliny ozdobne, drzewa i krzewy, warzywa, zboża, ryby, ptaki, gady, płazy, ssaki)
· Foldery LOP omawiające zagadnienia ochrony środowiska
· Przezrocza
· Sprzęt pomiarowy i optyczny(termometr laboratoryjny, kompas, lupy, aparat fotograficzny)
listopadowy-chomik