Jutrznia na Gody.doc

(13 KB) Pobierz

Jutrznia na Gody

 

              Na Mazurach od niepamiętnych czasów wielką uroczystością była Jutrznia na Gody. Jutrznia to inaczej pora przed wschodem słońca. Gody w tradycji ludowej to święta Bożego Narodzenia. W tym czasie następuje zetknięcie się dwóch lat (godów), czyli starego i nowego roku. Podczas jutrzni na Gody odtwarzano sceny związane z narodzeniem Chrystusa. Zwyczaj ten ma bardzo długą tradycję i trafił na Mazury z jasełek rozpowszechnionych przez franciszkanów na przełomie XV i XVI wieku. Pierwotnie było to misterium  religijne, które przekształciło się w XVIII wieku w teatr ludowy.

 

              Jutrznię organizowali pastorzy lub nauczyciele wiejskich szkół. Zwyczaj ten był na wskroś polski i występował na terenach zamieszkałych przez ludność polskiego pochodzenia. Władze niemieckie usilnie dążyły do wyeliminowania tej tradycji z życia Mazurów. W okresie nasilonej germanizacji, już pod koniec XIX wieku Jutrznia zanikła, żyła jedynie w pamięci starych Mazurów.              

 

              Przygotowania do Jutrzni odbywały się przez wiele tygodni. W misterium brało udział nawet kilkadziesiąt osób , głównie dzieci w wieku szkolnym. Wszyscy występujący byli ubrani w długie białe koszule z długimi rękawami, przybranymi różnobarwnymi szarfami.

 

              W przedstawieniu udział brali aniołowie, żaczki, pasterze, pielgrzymi, królowie, uczeni w piśmie, sieroty oraz chór. Każdy anioł i żaczek trzymał w trakcie występów w prawej ręce palącą się świecę w specjalnym lichtarzyku, aniołowie mieli skrzydła, pasterze długie laski, królowie korony ze złotego papieru, uczeni w piśmie trzymali księgi. Przedstawienie mogło odbywać się w szkole, kościele, a nawet w domu. Posługiwano się gwarą mazurską.

              Według zwyczaju mazurskiego dzwony kościelne budziły ludzi o godzinie pierwszej w nocy na Jutrznię. Wierni podążali gromadnie w miejsce przedstawienia. Uroczystość rozpoczynała się o godzinie drugiej w nocy z wigilii Bożego Narodzenia na Pierwsze Święto, czyli 25 grudnia.

Jutrznia, mająca religijny charakter, trwała nawet do godziny piątej rano.

Brali w niej udział wszyscy zebrani, śpiewając nabożne pieśni.

              Po takich uroczystościach można było świętować Boże Narodzenie przy suto zastawionym stole.

...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin