Häxan - Witchcraft Through the Ages (1922 version).txt

(27 KB) Pobierz
00:00:19: Oto kulturalne i historyczne spojrzenie na
00:00:23: zagadnienie magii i czar�w w 7-miu ods�onach.
00:00:30: Scenariusz i produkcj� tego filmu zawdzi�czamy|Benjaminowi Christensenowi,
00:00:34: kt�ry stworzy� go mi�dzy 1919 i 1921 rokiem.
00:00:38: Za zdj�cia jestem wdzi�czny|panu Johanowi Ankerstjerne...
00:00:42: i panu Richardowi Louw|za wk�ad artystyczny.
00:00:48: Moje g��wne �r�d�a wymieniaj�|afisze w teatrze.
00:00:53: Zajrzyjmy do historii mistycyzmu i spr�bujmy wyja�ni�...
00:00:58: ...tajemniczy rozdzia� historii|jakim s� Wied�my.
00:01:11: Wiara w gu�larstwo i czary...
00:01:16: ...jest najprawdopodobniej tak stara jak rodzaj ludzki.
00:01:19: Kiedy pierwotny cz�owiek stawa� przed obliczem|czego� dla siebie niezrozumia�ego,
00:01:24: wyja�nia� to jako czary i z�e duchy.
00:01:30: W Persji, urojone stworzenia|przedstawione na poni�szym obrazku...
00:01:36:...by�y uwa�ane za przyczyny chor�b.
00:01:53: Angielski uczony Rawlinson i francuzki uczony Maspero...
00:01:58: pokazuj� nam obrazy z�ych duch�w,|kt�re, jak wierzono, zamieszkiwa�y
00:02:03: pierwsze cywilizacje.
00:02:26: Wiara w z�e duchy, gus�a i czary...
00:02:31: s� rezultatem naiwnego pojmowania|nieznanych zagadek wszech�wiata.
00:02:40: Tutaj widzimy, jak Egipcjanie|postrzegaj� kszta�t �wiata
00:02:44: (stosownie do Maspero).
00:02:56: Staro�ytni Egipcjanie wierzyli,|�e wysokie g�ry...
00:03:00: otaczaj� ziemi� i wod� ze wszystkich stron.
00:03:07: Niebo by�o zrobione ze stali|i podparte przez grube filary
00:03:10: stoj�ce na wysokich g�rach.
00:03:21: Gwiazdy, jak lampy, zwisaj� z nieba na sznurach.
00:03:30: Stosownie do wiar inny staro�ytnych cywilizacji,
00:03:33: niebo by� sklepione,|a ziemia kszta�towa�a si� w formie taras�w.
00:03:48: Z�e duchy staro�ytnych zmieni�y|si� w �redniowiecznym folklorze
00:03:52: w diab�y, czaj�ce si� wok� i kusz�ce dzieci.
00:04:18: Diab�y mieszka�y w rdzeniu ziemi.
00:04:20: W drugiej po�owie �redniowiecza Ziemia by� pojmowana
00:04:23: jako nieruchoma sfera w �rodku wszech�wiata.
00:04:29: Powy�ej poziomu ziemi i wody -
00:04:38: - �redniowieczny cz�owiek pierwsze wyobra�a� sobie|warstwy powietrza -
00:04:49: - potem warstwy ognia -
00:04:56: - a zewn�trzn� stron� planety by� ogie�,|poruszaj�cy cia�a niebieskie.
00:05:12: Ka�da planeta by� przymocowana do swojej|prze�roczystej, ruchomej otoczki.
00:05:24: Zewn�trzna strona planetarnej sfery...
00:05:26: by�a usiana gwiazdami rozmieszczonymi|we w�asnym firnamecie - niebie.
00:05:41: Ponad tym wszystkim,|w dziesi�tej, przejrzystookryszta�owej sferze,
00:05:44: siedzia� Wszechmocny,|otoczony dziewi�cioma chora�ami anio��w.
00:05:52: On Jeden trzyma� w ryzach obracaj�ce si� sfery.
00:06:13: G��boko w dole, w rdzeniu ziemi,|le�a�o Piek�o,
00:06:17: gdzie skuszeni przez Diab�a|b�d� cierpie� przez wieki.
00:06:29: W g�rnej cz�ci nast�pnego obrazka,
00:06:31: (autor to francuzki historyk Lacroix)
00:06:34: diab�y wpychaj� przekl�tych do wielkich kot��w.
00:06:46: Grzesznik jest wrzucany prosto do ognia...
00:06:49: pal�cego si� pod jednym z kot��w.
00:06:58: Diabe� leje rozgrzan� i s�cz�c� si� siark�...
00:07:01: wprost do ludzkiego gard�a.
00:07:09: Dwa potwory po�eraj� �ywcem przekl�tych|ostrymi z�bami.
00:07:20: Odnalaz�em dziwn�, star�|mechaniczn� prezentacj� Piek�a, ...
00:07:24: kt�ra ukazuje z dobrym zrozumieniem|�redniowieczne przekonania.
00:07:45:Zauwa� z jakim zapa�em diab�y...
00:07:48: podrzucaj� do ognia pod kot�ami!
00:07:56: W �redniowieczu, diab�y i Piek�o
00:08:00: by�y uwa�ane za realne i stale si� ich bano.
00:08:12: Uwa�ano, �e wied�my maj� podpisany pakt...
00:08:15: z samym Diab�em|i dlatego nale�y je pali� na stosie.
00:08:25: Zgodnie z wierzeniami, diabe� wst�powa� w wied�m�...
00:08:29: unosz�c�c j� w powietrze.
00:08:38: Ten obraz stosu jak r�wnie� nast�pny
00:08:42: pochodz� z|"Niemieckich obraz�w �ywota w przesz�o�ci."
00:08:52: Na tym obrazie wied�ma doi uchwytem siekiery.
00:09:00: W nast�pnym obrazie wied�ma|rzuca urok na ludzki but.
00:09:10: Wied�my zwykle spotyka si� na radach czarownic.
00:09:19: Po zebraniu si� w kr�gu, mog�y na przyk�ad,
00:09:22: podkra�� si� do stodo�y i rzuci� urok na krow�.
00:09:30: Ma�y, godny uwagi kanciasty symbol pod rysunkiem,
00:09:34: zwyk� by� rze�biony na drzwiach stodo�y|jako ochrona przed wied�mami.
00:09:40: W tym starym, naiwnym rysunku,|czarownik i wied�ma...
00:09:44: rzucaj� uroki, �ci�gaj�ce na wie� po�ary.
00:09:54: Wierzono, �e wied�my przeklinaj�c|�ci�gaj� na ludzi choroby
00:09:58: z pomoc� czarodziejskich zakl��|i magicznego proszku.
00:10:08: Zauwa�my, jak chora osoba le�y naga w ��ku.
00:10:11: Tak zwykle czyniono w przesz�o�ci.
00:10:18: Powszechnie wierzono, �e wied�my s� nagie,|gdy, ciemn� noc�,
00:10:21: podczas tak zwanego sabatu wied�,
00:10:23: ta�cz� z diab�ami.
00:10:33: Kobiety, kt�re chcia�y uczestniczy� w "Sabacie"...
00:10:36: wymyka�y si� do czarownik�w...
00:10:45: ...gdzie mog�y smarowa� plecy|"ma�ci� wied�m".
00:10:55: Ma�� ta pozwala�a im...
00:10:57: lata� w powietrzu.
00:11:15: Francuzcy lekarze Bourneville i Teinturier
00:11:18: przedstawili nast�puj�ce obrazy Sabatu Czarownic...
00:11:21: ...i sekretnych szata�skich obrz�d�w, kt�re
00:11:23: tysi�com kobiet zapewnia�y w nim udzia�.
00:11:26: Podczas Sabatu czarownicy i wied�my
00:11:28: najpierw bezcze�cili �wi�ty krzy� Ko�cio�a.
00:11:35: Szatan nadaje wszystkim uczestnikom diabelskie imiona.
00:11:46: A ceremonialna biesiada trwa dalej.
00:11:55: Jad�o na Sabacie cz�sto by�o przygotowywane
00:11:57: ze zw�ok �ci�gni�tych z szubienic.
00:12:06: Wszystkie wied�my musia�y okaza� Diab�owi|podda�stwo przez ca�owanie jego zadu.
00:12:24: Po weso�ych ta�cach z diab�ami,
00:12:27: wied�my lecia�y w domowe progi|przed pierwszym pianiem koguta.
00:12:40: Te sceny cz�sto odnajdujemy na|s�awnych obrazach przedstawiaj�cych Sabaty Czarownic,
00:12:43: od �redniowiecza a� do samego renesansu.
00:13:32: Ci�g dalszy nast�pi.
00:13:36: WIED�MY|Rozdzia� 2.
00:13:38: Przenie�my si� teraz do podziemi domu wied�my
00:13:41: roku Pa�skiego 1488.
00:14:11: "Dzisiejszego wieczoru gwiazdy �wiec�|pomy�lnie nad wzg�rzami szubienic."
00:15:08: "Ech, co za smr�d!
00:15:09: Cia�a z�odziei wisz� zbyt d�ugo na szubienicy."
00:15:40: "Kiedy taki z�odziejski palec wyschnie za bardzo,
00:15:44: nie da si� ju� z niego  wywarzy�|�adnej leczniczej mocy."
00:17:03: "Szybko, otwieraj  Karna,|�eby przechodnie mnie nie zobaczyli."
00:17:31: "Karna, mo�esz uwarzy� mi nap�j mi�osny,
00:17:34: kt�ry przewy�szy si�� mi�o�� pobo�nego|cz�owieka do ko�cio�a?"
00:17:50: "We� to, m�oda panno,|eliksir z ka�u kota
00:17:53: i serca go��bicy,|gotuj to w �wietle ksi�yca."
00:18:02: "Kropla tego w jego napoju|zmi�kczy mu serce w mig."
00:18:52: "Karna, mog�abym dosta� jaki� silniejszy eliksir?"
00:19:00: "Je�eli panna pragnie skierowa�|cz�owieka z rozumu na mi�o��..."
00:19:10: "...mam uwarzony nap�j z Maja...
00:19:12: z m�odego i figlarnego wr�bla."
00:20:57: "Wstrzymaj si� z zap�at�, kobieto!|Pierwsze pow�chaj moj� ma��!"
00:21:12: "Ma�� jest dobra,
00:21:14:mia�aby� �yczenie pojecha� do Brocken,|na jedn� noc."
00:21:20: "Wystarczy pokryjomu si� ni� nasmarowa�
00:21:23: a pobo�ny mnich przybiegnie szybko do twej izby."
00:21:33: "B�dziecie lata� razem w g�r� do gwiazd...
00:21:36:a on b�dzie ci� obdarowywa� mn�stwem g�odnych poca�unk�w."
00:23:28: "Pos�uchaj bracie, zastanawiam si�...|nie powinni�my pomodli� si�,
00:23:31: zanim zapiszemy si� w tak �mia�e przedsi�wzi�cie?"
00:23:38: "Och �wi�ta Matko, wybacz nam
00:23:40: za otwarcie no�em trupa tej osoby!"
00:23:46: "To nie z przedwczesnej ciekawo�ci,|kt�ra jest z�ym grzechem..."
00:23:55: "...ale z powodu wielu strasznych chor�b
00:24:00:kt�re mogliby�my wyja�ni�."
00:24:40: "Pomocy! Szybko!
00:24:41: Spok�j cmentarza zosta�|zbezczeszczony przez dwie wied�my."
00:24:48:Takie by�o �redniowiecze, gdzie czar�w i diabelskiej roboty...
00:24:51: doszukiwano si� wsz�dzie.
00:24:53: I dlatego nawet niezwyk�e zjawiska|uwa�ano za prawdziwe.
00:25:18: "Przekl�ta kobieto!|Nie b�dziesz tu le�e�
00:25:21: i rzuca� urok�w na nogi uczciwych ludzi."
00:25:28: "Uwa�aj!
00:25:29: Zaraz twoje brudne usta|zostan� otwarte na wieki."
00:25:57: Jak to si� zdarza z czarami i Diab�em,
00:26:01: ludzka wiara w nie by�a tak silna,|�e stawa�a si� rzeczywisto�ci�.
00:26:23: Diabe� jest wsz�dzie|i mo�e zrobi� wszystko z ka�dym.
00:26:26: Raz wygl�da jak zmora nocna,|raz jak w�ciekaj�cy si� demon,
00:26:30: uwodziciel, kochanek czy pi�kny rycerz.
00:28:07: Diabelska kompania mo�e by� m�oda i pi�kna,
00:28:09: ale najcz�ciej jest stara, biedna i licha.
00:28:31:Mo�e, to z tego wiecznego strachu przed stosem,
00:28:34: upijasz si� ka�dej nocy biedna, stara kobieto �redniowiecza?
00:28:55: Kiedy wieczorne dzwony oznajmia�y noc,
00:28:57: a wszystkie �wiat�a miasta pokrywa�y si� mrokiem,
00:28:59:Diabe� zabiera� Apelone na przygody.
00:29:54: Wysoko w powietrzu|stoi wymarzony zamek Apelone'y,
00:29:57: tam Diabe� spe�ni wszystkie jej najskrytsze �yczenia.
00:34:12: Ci�g dalszy nast�pi.
00:34:15: WIED�MY|Rozdzia� 3.
00:34:18: W "Rytua�ach i prawach niemieckiej przesz�o�ci"|autorstwa Franza Heinemanna,
00:34:22: mo�emy obejrze� obrazy s�du|nad wied�m� w trakcie pracy.
00:34:38: Kobieta podejrzana o czary zostaje rzucona do wody,
00:34:41: w celu dowiedzenia, czy jest winna czy nie.
00:34:51: W "Historii obyczaj�w"|Edward Fuchs pokazuje nam,
00:34:55: jak oskar�ona jest wi�zana.
00:35:03: Dw�ch kat�w u�ywa wiose� do ruszania oskar�onej
00:35:06: w wodzie, gdzie ofiara nie ma �adnego oparcia.
00:35:14: Je�eli utrzymuje si� na wodzie,|zostanie wyci�gni�ta i spalona.
00:35:17: Je�eli utonie,|s�dzia dzi�kuje Bogu za jej niewinno��.
00:35:26: Zilustruj� teraz proces o czary|od pocz�tku do ko�ca,
00:35:28: rozgrywaj�cy si� w czasach, gdy papie� wys�a�
00...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin