Pedagogika czasu wolnego

Wacław Petryński

pok. 409, bud. A

środa, 1600-1800

w.petrynski@gwsh.edu.pl

35 70 616

Pedagogika czasu wolnego - literatura

•                     Psychologiczne uwarunkowania rekreacji ruchowej (W. Nawrocka, w: Wybrane zagadnienia rekreacji ruchowej, wyd. AWF Warszawa, 1991),

•                     Psychologiczne aspekty rekreacji (R. Winiarski, w: Wstęp do teorii rekreacji, wyd. AWF Kraków, 1989)

•                     Problemy wychowania do rekreacji (R. Winiarski, w: Wstęp do teorii rekreacji, wyd. AWF Kraków, 1989),

•                     Pedagogika czasu wolnego i jej związki z rekreacją (W. Siwiński, w: Teoria i metodyka rekreacji. Zagadnienia podstawowe, wyd. AWF Poznań, 2001),

•                     Osobowościowe i społeczne uwarunkowania rekreacji (I.Kiełbasiewicz-Drozdowska, w: Teoria i metodyka rekreacji. Zagadnienia podstawowe, wyd. AWF Poznań, 2001),

•                     Instruktor rekreacji i jego rola w pracy z grupą (P. Wiśniewski, A.Wiza, w: Teoria i metodyka rekreacji. Zagadnienia podstawowe, wyd. AWF Poznań, 2001),

•                     Znaczenie rekreacji ruchowej i turystyki (S. Toczek-Werner, w: Podstawy rekreacji i turystyki, wyd. AWF Wrocław, 2002),

•                     Animator rekreacji i turystyki – jego rola społeczno-zawodowa (S. Toczek-Werner, w: Podstawy rekreacji i turystyki, wyd. AWF Wrocław, 2002),

•                     H. Szwarc, R. Wasilewska, T. Wolańska, Rekreacja ruchowa osób starszych, wyd. AWF Warszawa 1986,

•                     J. Pięta, Pedagogika czasu wolnego, wyd. Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa 2004.

Starożytność

Filozofia - nauka zajmująca się ogólnymi rozważaniami na temat istoty i struktury bytu, ludzkiego poznania, zasad wartościowania, miejsca człowieka w świecie i jego poglądu na świat, obejmująca tradycyjnie historię filozofii, teorię poznania, ontologię, logikę, psychologię, etykę, estetykę i metodologię nauk.

Filozofia

¡                   Wiedza graniczy z obszarem niewiedzy; tego, co nieznane. Gdy ktoś dociera do tej granicy lub ją przekracza, zapuszcza się w dziedzinę spekulacji. I właśnie owa spekulatywna aktywność stanowi jeden z wyróżników dociekań, którym oddają się filozofowie, (…) Jeśli jakaś dyscyplina osiąga solidne podstawy, rozwija się dalej samodzielnie, pozostawiając filozofii kwestię metody oraz niektóre problemy ze swego pogranicza.

¡                   Bertrand Russell

Nauki wyzwolone - średniowiecze

-                     gramatyka,

-                     dialektyka,

-                     retoryka,

-                     muzyka,

-                     arytmetyka,

-                     geometria,

-                     astronomia.

The Theory of Leisure Class

¡                  Thortsein Veblen, ekonomista, instytucjonalizm

¡                  Leisure Classes – arystokracja i kler, twórcy nauki i kultury

¡                  „Teoria klasy próżniaczej”, 1971

¡                  ...tłumaczenie nacechowane ideologicznie; próżniactwo – marnowanie czasu

Nauka współczesna

Nauka - «ogół wiedzy ludzkiej ułożonej w system zagadnień, wyrażonej w sądach prawdziwych i przypuszczeniach;

- dyscyplina badawcza odnosząca się do pewnej dziedziny rzeczywistości»

Nauki humanistyczne «nauki, których przedmiotem badań jest człowiek jako istota społeczna i jego wytwory, np. język, literatura, sztuka, historia»

Nauki ścisłe «nauki matematyczne i przyrodnicze w odróżnieniu od humanistycznych.»

Karl Popper (1902-1994)

- Postęp nie ma charakteru nieuchronnego, jakiejś historycznej konieczności; nic nie gwarantuje nam lepszego jutra.

- Uniwersytety w sposób zupełnie głupi pokawałkowały wiedzę na różne wyspecjalizowane dziedziny; każda, bez żadnej konieczności, zamknięta została w swym rytuale i w swym słownictwie. Trzeba przeciwstawiać się tej fragmentacji nauki.

Niewydolność podzielonej nauki

¡                  Podział i względna niezależność poszczególnych dziedzin

¡                  W takim układzie nauka nie tworzy systemu.

¡                  W podzielonej nauce brak więc swoistej „premii za współdziałanie” – efektu systemowego (emergentu).

Wiedza i nauka

¡                  Wiedza – wiadomości o otaczającym nas świecie.

¡                  Nauka – uporządkowany system wiedzy, obejmujący oprócz wiadomości również prawa działające w danych obszarze rzeczywistości i umożliwiający zrozumienie oraz przewidywanie rozwoju świata.

Rola nauki

Budowanie modeli rzeczywistości

model - «układ względnie odosobniony, możliwie mało skomplikowany, działający analogicznie do oryginału, którym może być istota żywa, maszyna, zakład przemysłowy, organizacja społeczna itp.»

Rozwój nauki (1)

¡                   Trzy etapy rozwoju teorii wg. Nikołaja Aleksandrowicza Bernsztejna

¡                   Młodość, gdy następuje gromadzenie faktów i określanie łączących je związków.

¡                   Dojrzałość, gdy teoria pozwala przewidywać fakty jeszcze  nie odkryte obserwacją.

¡                   Starość, gdy pojawiają się fakty, których teoria objaśnić nie potrafi i musi runąć.

Rozwój nauki (2)

¡                 Thomas S. Kuhn

¡                 - nauka normalna,

¡                 - nauka rewolucyjna.

Rozwój nauki (3)

Rozwój nauki (4)

¡                   Nauka normalna nie jest odkrywcza, gdyż nowe odkrycia zawsze prowadzą do jej upadku.

¡                   Niektórzy uczeni uważają, że nie należy dowodzić słuszności modelu naukowego, lecz trzeba próbować go obalić. Jednakże ewentualne obalenie modelu nie oznacza obalenia leżącej u jego podstaw teorii; by wzniecić rewolucję naukową potrzebny jest kryzys naukowy.

Rozwój nauki (5)

¡                   W nauce normalnej nie kwestionuje się „panującej” teorii, nawet w obliczu kryzysu dopóty, dopóki nie ma się jakiejś lepszej.

¡                   Oczekiwania teoretyczne wpływają na sposób postrzegania świata przez uczonych; badacze widzą to, co chcą zobaczyć. Zjawisko to określa dalszy rozwój nauki, skąd wynika oczywisty wniosek, że nauka jest subiektywna.

David Hilbert (1862-1943)

W 1900 roku w Paryżu przedstawił listę 23 problemów, których rozwiązanie miało uczynić z matematyki naukę zupełną.

Alfred Whitehead (1861-1947)
Bertrand Russell (1872-1970)

¡                  Principia Mathematica (1910, 1912, 1913)

Kurt Gödel (1906-1978)

¡                  Twierdzenie o niezupełności bogatszych systemów matematyki:

¡                  Logika nie jest w pełni niezawodnym narzędziem badania rzeczywistości.

René Thom (1923-2002)

¡                   Nauczanie matematyki jest dziś prawie bezużyteczne, jeśli chodzi o zrozumienie większości dyscyplin naukowych, a matematyzacja większości nauk jest zupełnie sztuczna. Jest to „pewien chwyt, wywodzący się z mody na przeliczalność wszystkiego, na policzalność wszystkiego oraz z istnienia komputerów”. Jest to tego rodzaju matematyzacja, która nie wnosi nic do rozumienia zjawisk, które chciałaby opisać.

René Thom

¡                  Nauczanie matematyki hamuje myślenie

¡                  Nauczanie literatury , jeśli jest porządnie prowadzone, sprzyja lepiej niż matematyka rozumieniu stosunków międzyludzkich, co stanowi fundament większości współczesnych zawodów.

Przestroga przed matematyzacją

¡                  Panie, ofiaruj każdemu z nas, czego mu w życiu brak.

¡                   Bułat Okudżawa

¡                  Nie wystarczy czegoś opisać matematycznie, żeby to się samoczynnie uporządkowało.

Heurystyka

¡                  Od greckiego heurisko – znajduję,

¡                  Heurystyka – nie nauka, lecz metoda, nie prowadzenia badań, lecz rozwiązywania problemów.

¡                  Twórca współczesnej heurystyki  - George Polya (1887-1985)

¡                  Ważna metoda heurystyki – burza mózgów.

Dwa układy sygnałów

Pierwszy – bezpośrednie doznania zmysłowe,

Drugi – symboliczne znaczenia bodźców zmysłowych.

Język (1)

¡                   System znaków dźwiękowych, składających się ze słownictwa i gramatyki, służący do porozumiewania się (Słownik języka polskiego)

¡                   Każdy układ sformalizowanych symboli, znaków, dźwięków lub gestów stworzony lub używany do porozumiewania się, np. język matematyki (Webster’s Dictionary)

¡                   System znaków służących do porozumiewania się (Duden).

Język (2)

Na początku było Słowo…

św. Jan

Język pełni dwie funkcje:

-                     komunikacyjną,

-                     reprezentacyjną.

Czas (1)

¡                   Nieprzerwany ciąg chwil, trwania; jedna z podstawowych (obok przestrzeni) form bytu materii (Słownik języka polskiego)

¡                   System następczych zależności między zdarzeniami, np. przeszłość, teraźniejszość i przyszłość; nieskończone i ciągłe trwanie, w którym jedne zdarzenia następują po innych. (Webster’s Dictionary)

¡                   Przebieg następujących po sobie chwil, godzin, dni, tygodni, lat (Duden).

Czas (2)

¡                  czas – jedyna droga asymptotycznego dążenia do wieczności.

¡                  czas – łożysko jednokierunkowego strumienia zdarzeń, o zwrocie zgodnym ze zwrotem przyrostu entropii.
 

Myślenie abstrakcyjne

¡                   Dwa filary myślenia abstrakcyjnego:

¡                   Używanie języka, czyli symboliczne odwzorowanie rzeczywistości (Na początku było Słowo… św. Jan, 1,1),

¡                   Postrzeganie czasu jako uniwersalnego czynnika porządkującego kolejność zdarzeń (Jam jest który jest, Exodus, 3,13)

Pedagogika

Jan Ámos Komenský (1592-1670)

Po klęsce pod Białą Górą (1620) – na Węg...