Aldehydy.doc

(31 KB) Pobierz

Aldehydy – związki organiczne zawierające w cząsteczce grupę aldehydową. Wykazują właściwości redukujące,    przy czym same utleniają się do kwasów karboksylowych.

Metanal – aldehyd mrówkowy, formaldehyd; jest toksycznym gazem o gryzącym zapachu, dobrze rozpuszczalnym w wodzie, jego 37% roztwór nazywany jest formaliną. Formalina używana jest jako środek dezynfekujący i konserwujący, dlatego przechowuje się w niej preparaty anatomiczne. Największa ilość matanalu stosowana jest do produkcji tworzyw sztucznych, barwników, a także w garbarstwie.

Ketony to pochodne węglowodorów zawierające w cząsteczce przynajmniej jedną grupę karbonylową.

Aceton (propanon)jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym zapachu, łatwopalny. Miesza się w każdym stosunku z wodą i etanolem. Jest doskonałym rozpuszczalnikiem dla wielu substancji organicznych (żywice, lakiery, farby, barwniki). Ze względu na jego negatywne działanie na płytkę paznokcia coraz rzadziej stosuje się go jako składnik zmywaczy lakierów do paznokci. Występuje w moczu i krwi ludzi chorych na cukrzycę.

Propanon (aceton)– ciecz, bezbarwna, lotna, o charakterystycznym zapachu, dobrze rozpuszczalny w wodzie, łatwopalny; zastosowanie: rozpuszczalnik lakierów, farb, zmywacz lakierów do paznokci.

Halogenowęglowodory są to pochodne różnych węglowodorów, w których atomy wodoru zostały podstawione różnymi halogenami, czyli fluorowcami – często więc nazywamy je fluorowcowęglowodorami.

Chloroform – trichlorometan jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym słodkawym smaku, nie rozpuszcza się w wodzie. Nazywany jest chirurgicznym narkotykiem, ponieważ dawniej był stosowany do narkozy. Obecnie już nie jest używany do tego celu, ponieważ stwierdzono, że działa toksycznie na komórki wątroby oraz osłabia mięsień sercowy. Ponadto okazało się, że granica między dawką wywołującą narkozę a dawką porażającą ośrodek oddechowy jest bardzo niewielka. Chloroform stosuje się czasem w mieszaninie z olejkami eterycznymi do użytku zewnętrznego w celu uśmierzenia bólów reumatycznych.

Jodoform – trijodometan, to żółta krystaliczna substancja o ostrym zapachu. Dawniej stosowany był jako składnik zasypek dezynfekujących, ponieważ w zetknięciu ze zranionymi tkankami wydzielał jod działający bakteriobójczo. Obecnie używa się go jedynie w weterynarii.

Tetra – tetra chlorek węgla – bezbarwna, lotna ciecz o charakterystycznym zapachu. Jest doskonałym rozpuszczalnikiem farb, lakierów i tłuszczów, dlatego często używa się go w pralniach chemicznych. Służy także do odtłuszczania metali. Jest środkiem gaśniczym stosowanym w tzw. gaśnicach tetrowych.

Freony – są halogenopochodnymi węglowodorów zawierających chlor i fluor. Stosuje się je jako płyny chłodzące w lodówkach, czynniki spieniające w produkcji niektórych tworzyw sztucznych i jako gazy nośnikowe w pojemnikach aerozolowych.

Alkohole są to pochodne węglowodorów, w których atom wodoru został zastąpiony grupą hydroksylową –OH, połączone z atomem węgla przy którym nie występują wiązania wielokrotne.

Alkohole jednowodorotlenowe są to pochodne węglowodorów zawierające jedną grupę hydroksylową.

Alkohole wielowodorotlenowe są to pochodne węglowodorów zawierające dwie lub więcej grup hydroksylowych.

Alkoholany są to związki typu soli: W wodzie ulegają hydrolizie z odczynem zasadowym, a więc zachowują się jak sole słabych kwasów i mocnych zasad.

Właściwości fizyczne metanolu i etanolu – ciecze lotne, bezbarwne, o delikatnym zapachu, łatwopalne, bardzo dobrze rozpuszczalne w wodzie, bardzo silne trucizny.

Eter etylowy – ciecz lotna, o charakterystycznym zapachu, ma zastosowanie jako narkoza

Gliceryna i glikol są: bezbarwne, oleiste, o słodkim smaku, dobrze rozpuszczalne w wodzie, higroskopijne, mają bardzo niską temperaturę krzepnięcia, glikol jest trujący, ma zastosowanie w chłodnicach, gliceryna ma zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym.

Zastosowanie glikolu etylenowego: jako składnik płynu do chłodnic samochodowych, produkcja tworzyw sztucznych i włókna syntetycznego.

Zastosowanie gliceryny: do słodzenia napojów, jako środek zmiękczający, jako rozpuszczalnik, jako dodatek do farb, produkcja materiałów wybuchowych, jako środek od4wadniający.

Fenol – ciało stałe, krystaliczny, barwy białej, rozpuszczalny w wodzie zimnej słabo, w ciepłej lepiej, na powietrzu robi się różowy, związek o odczynie kwaśnym.

Spirytus drzewny (alkohol metylowy, metanol) CH3OHsilna trucizna, dobrze rozpuszczalny w wodzie, stosowany jako rozpuszczalnik oraz dodatek do odmrażania szyb samochodowych, używany do produkcji barwników.

Woda ognista, woda życia C2H5OH

Zjawisko kontrakcji polega na tym, że podczas mieszanie alkoholu etylowego z wodą objętość mieszaniny alkoholu i wody jest mniejsza od sumy objętości poszczególnych składników.

Cykloheksanol - C6H11OH; ciało stałe, temperatura topnienia 25oC

Butanol – C4H9OH

Metanal (aldehyd mrówkowy) – HCHO

Etanal (aldehyd octowy) – CH3CHO

Propanal (aldehyd propionowy) – C2H5CHO

Butanal (aldehyd masłowy) – C3H7CHO

Propanon (aceton) –

Butanon –

Pentan-2-on -

Zgłoś jeśli naruszono regulamin