PYTANIA Z LOGIKI
1. Czy zmiana treści nazwy pociąga za sobą zmianę zakresu nazwy (Zakres nazwy generalnej wyznaczana jest przez treść tej nazwy)
2. Ile desygnatów może mieć nazwa? Przy pewnym jej znaczeniu, a ile może mieć zakresów?
3. Jaką nazwą co do liczebności desygnatów jest nazwa?
4. Czy dla desygnatu jakiejś nazwy można wykazać więcej niż jeden zespół cech konstytutywnych? (Zespół cech konstytutywnych można zastawić w różny sposób, raz pewne cechy będą konstytuty?
5. Jaki jest stosunek między zakresami nazw "nazwa jednostkowa" "desygnat nazwy jednostkowej?
6. Jaki jest stosunek między zakresami nazw "Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu a "nazwa indywidualna? (wykluczenie)
7. Czy można wykazać jaki jest zakres nazwy wieloznacznej?
8. Jaki stosunek zachodzi między zakresami nazw "nazwa ostra", "nazwa wyraźna", "nazwa intuicyjna"?
9. Jaką nazwą - pod względem liczby desygnatów - jest nazwa "wszechświat"?
10. Jakimi nazwami - pod względem liczby desygnatów - są nazwy:
a) "Ursus"
b) "polacy"
c) "Łódź" (jednakowa)
11. Jaki jest stosunek między zakresami nazw "najwyższa góra w Europie" i "nazwa jednostkowa" (podrzędna)
12. Co to znaczy, iż "dana nazwa oznacza jakiś przedmiot"? (jest desygnatem)
13. Ustal stosunki między zakresami nazw: "wyraz", "nazwa prosta", "funtoktor"
14. Scharakteryzuj ze względu na znane ci podziały nazwę "Konstytuanta" oraz nazwę "powódź"
15. Ustal stosunki między zakresami nazw:
a) "definicja sprawozdawcza", "definicja projektująca", "definicja regulująca", "definicja konstrukcyjna"
b) "zdanie syntetyczne", "zdanie analityczne", "zdanie prawdziwe"
c) "definicja sprawozdawca", "definicja przez postulaty", "definicja klasyczna"
d) "zdanie syntetyczne", "zdanie analityczne", "zdanie wewnętrznie kontradyktoryczne"
16. Sformułuj definicje nazwy "nazwa konkreta" tak, aby była to definicja jednocześnie równościowa sprawozdawcza i za szeroka.
17. Sformułuj sprawozdawczą definicję, klasyczna w stylizacji słownikowej nazwy: "funktor"
18. Scharakteryzuj poniższe definicje: ze względu na znane ci podziały: definicji normalnych oraz wskaż błędy w tych definicjach:
a) zdaniem analitycznym nazywa się zdanie proste, którego prawdziwość przesądzona jest przez sam sens użytych w nim słów
b) zdanie wewnętrznie kontradyktoryczne jest to takie zdanie przeczące, którego fałszywość jest przesadzona ze względu na sam sens użytych w nim słów
c) nazwa "osoba, której przysługuje ulgowy bilet kolejowy" oznacza dziecko w wieku 4-10 lat
19. Przekształć poniższą definicję tak, aby otrzymać definicje regulującą w stylizacji semantycznej. Krótko uzasadnij. (znaczy to opóźnienie co najmniej 6 h)
"Znaczne opóźnienie pociągu, to opóźnienie pociągu nie mniej niż sześć godzin".
20. Jak zachodzi różnica między błędem idem per idem a ignotum per ignotum w def. konstrukcyjnej?
Uzasadnij odpowiedź.
21. jaki stosunek zachodzi między zakresami nazw stanowiących definicudum oraz definiens w następujących definicjach:
a) pieniądz jest to moneta złota
b) korzeń jest to część rośliny, za pomocą której czerpie ona soki z ziemi (zamienność)
c) nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiący odrębny przedmiot własności
22. Podaj definios, definiedum i differetia specifica następującej definicji:
Towar jest to produkt pracy wytworzony na sprzedaż.
Ad 17. Wyraz funktor to tyle co wyrażenie nie będące zdaniami ani nazwami, lecz służące do wiązania w wyrażenia bardziej złożone.
23. Podaj definicje klasyczną następujących nazw i wskaż w tych definicjach genus oraz różnicę gatunkową
a) nazwa
b) zdanie proste
c) definicja klasyczna
24. Czy poniższe zdania są definicjami, jeżeli tak - podaj jaki to rodzaj definicji i rozwiąż ich poprawność
a) ołówek jest to środek piszący ni będący piórem
b) kierowca jest to człowiek, który jedna noga stoi w szpitalu a drugą w więzieniu, trzecią w grobie
c) definiować to oznaczać numerem słów teren niejasnych myśli
d) rozwód jest formułą prawna kończąca małżeństwo i poprzedzającą ślub (błąd przesunięcia kat.)
25. Podaj definicje regulujące dla nazw:
a) bardzo dobry student
b) gruba książka
c) starzec
26. Czy zwrot "sądzę że" jest funktorem prawdziwościowym? Czy funktorem prawdziwościowymi jest zwrot "tylko gdy ...to"?
27. Jaką wartość logiczną ma następnik implikacji, której poprzednik brzmi: "Poznań leży nad Wartą", jeżeli wiadomo nam skąd inąd, że pomiędzy poprzednikiem a następnikiem tej implikacji zachodzi stosunek wynikania (prawdziwy)
28. Racja jest fałszywa. jaka wartość ma następstwo?
29. Jaki zachodzi stosunek między zakresami nazw 'zdanie oznajmiające", "zdanie w sensie logicznym".
"Implikacja materialna"?
30. Czy zachodzi stosunek wynikania pomiędzy następującymi zdaniami:
"Lublin leży na zachód od Poznania" (poprzednik), "Lublin leży na zachód od Warszawy" (następnik)
31. Czy może być fałszywa implikacja materialna zaczynająca się od słów:
a) "Jeżeli Poznań leży nad Wisłą.." (nie)
b) "Jeżeli Warszawa jest stolica Polski .." (tak)
c) "Jeżeli ryby grają na flecie..." (nie)
32. Czy może być fałszywa implikacja materialna kończąca się słowami:
a) ".. to zabójstwo jest przestępstwem" (nie)
b) "... to Warszawa jest stolica Polski" (nie)
c) "... to ryby grają na flecie" (tak, może być ale nie musi)
33. Czy następująca para zdań odnoszących się do tego samego czasu, jest para zdań sprzecznych, czy przeciwnych:
a) I. Adam poszedł do kina. II. Adam został w domu (przeciwna)
b) I. Adam poszedł do kina, a Piotr został w domu. II. Adam został w domu, a Piotr poszedł do kina. (przeciwna)
c) I. Adam poszedł do kina, a Piotr został w domu. II. Adam poszedł do kina i Piotr poszedł do kina (przeciwna)
d) I. Adam i Piotr poszli do kina. II. Adam i Piotr nie poszli do kina. (sprzeczna)
34. Jaka jest wartość logiczna następujących zdań:
a) Nie jest ta, że Warszawa nie jest stolicą Polski (prawdziwa)
b) Wtedy i tylko wtedy ryby grają na flecie, gdy ryby chodzą we frakach (prawdziwa)
c) Antek poszedł do kina albo Antek nie poszedł do kina (prawdziwa)
d) Bądź Antek poszedł do kina, bądź został w domu.
e) Albo Warszawa jest stolicą Polski, albo ryby grają na flecie. (prawdziwa)
f) Albo poznań jest stolica Polski, albo ryby grają na flecie. (fałszywa)
g) Poznań jest stolicą Polski, lub Poznań jest stolica Wielkopolski. (prawdziwa)
h) Poznań jest stolica Polski lub Poznań jest stolicą Niemiec. (prawdziwa)
i) Najwyższą górą w Polsce są Rysy, i są ludzie, którzy unikają płacenia podatków. (prawdziwa)
j) Najwyższą górą w Polsce są Rysy i wszyscy ludzie uczciwie płacą podatki. (fałszywa)
35. Jaki związek zachodzi pomiędzy następującymi parami zdań, z których jedno wynika z drugiego:
a) "Jeżeli ktoś opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, to według prawa obowiązany jest zapłacić odsetki w wysokości ustalonej umownie albo ustawowo
b) "Jeżeli jan kopnął piłkę, to Jan wprawił piłkę w ruch" (przyczynowy)
c) "Jeżeli każda liczba parzysta jest podzielna przez dwa, to 10 jest liczą parzystą"
d) "Jeżeli Jan ma obecnie 30 lat, to za 50 będzie stary" (analityczna)
36. Zbadaj, czy poniższa funkcja zdaniowa jest prawem logicznym i podaj przykład wnioskowania, którego ta funkcja byłaby schematem:
[(p q) (q r)] [(p q) r] (nie)
37. Przesłania entymematyczne wnioskowania dedukcyjnego Piotra okazała się fałszywa. Jaka jest wartość logiczna wniosku Piotra.
38. Zdanie czuciowe Sol to zdanie prawdziwe. Co i w oparciu o jakie związki logiczne można na tej podstawie powiedzieć o wartości pozostałych zdań subsumpcyjnych o tym samym podmiocie i orzeczniku?
39. Co wynika logicznie ze zdania: "Niektórzy studenci nie są osobami nie lubiącymi logiki"? (Niektórzy studenci są osobami lubiącymi logikę)
40. Rozstrzygnij czy poniższa funkcja jest prawem logicznym;
{(p q] [(~ p q) ~ r] (jest to prawo logiczne)
41. CZy w poniższym przypadku mamy do czynienia z wnioskowaniem niezawodnym? Czy jest to wnioskowanie dedukcyjne, a jeżeli tak to według jakiego prawa logicznego wnioskowanie to przebiega?
Ponieważ, Jeżeli jan popchnął Piotra przez Piotra, to go przewrócił: więc jeżeli Jan popchnął Piotra, to go przewrócił.
42. Jakie zdanie wynika logicznie, według prawa obserwacji, że zdania: "Przynajmniej niektóry student jest pracowitym człowiekiem".
43. O czym świadczy formułowanie pod czyimś adresem zarzutu popełnienia błędu formalnego, jeżeli osoba ta twierdzi, iż wnioskują redukcyjnie?
1. Stosunek między zakresami wnoskowania dedukcyjnego dedukcyjnego a niezawodnego.
Wnioskowaniem dedukcyjnym nazwamy takie wnioskowanie, z którego przesłanek wynika logicznie jego wniosek.
Wnioskowanie niezawodne w rozumowaniach z nimi zgodnych zawsze od prawdziwych przesłanek prowadzą do prawdziwego wniosku.
Wnioskowanie dedukcyjne jest szczególnym przypadkiem wnioskowania niezawodowego
Wnioskowanie niezawodne jest nadrzędne względem w. Dedukcyjnego
2. Nazwa jednostkowa jest to nazwa o co najmniej jednym desygnacie
Jeśli jest to def. sprawozdawcza, to czy jest ona poprawna.
3. Nazwa jednostkowa to taka, która ma tylko jeden desygnat.
definendum - nazwa jednostkowa
definiens - nazwa o o najmniej jednym desygnacie
Jeżeli zakres definiensa obejmuje także jakieś przedmioty należące do zakresu definiendum, to definicja taka jest definicja za szeroką.
3. Stosunek między zakresami nazw kłamstwo - zdanie fałszywe
Zdanie fałszywe - to takie, które jest niezgodne z rzeczywistością.
jeśli ktoś głosi, że tak a tak jest, że żywi przeświadczenia przeciwnie, to ów ktoś kłamie
stosunek krzyżowania
4. Nazwa konkretna to nazwa, która jest znakiem osób ewentualnie czegoś co sobie jako osobę wyobrażamy
Nazwa konkretna, to taka nazwa, która jest znakiem dla rzeczy albo osób, ewentualnie dla czegoś, co wyobrażamy sobie jako rzecz czy osobę.
Definicja jest za wąska - zakres definiensa nie obejmuje wszystkich przedmiotów należących do zakresu defiendum.
5. Definicja konstrukcyjna a definicja cząstkowa. Stosunek między zakresami.
Definicja konstrukcyjna - ustala znaczenie wyrazu na przyszłość nie licząc się z dotychczasowym znaczeniem
Definicja cząstkowa - jeśli postulaty definicyjne nie określą w sposób wyczerpujący sposób posługiwania się definiowanym ...?.... - nie dokończona definicja przez postulaty to definicja cząstkowa.
6. Który z pisarzy napisał "Wojnę i pokój"?
Goethe, Dostojewski; Jaka to jest odpowiedź i jaki jest zakres tej niewiadomej?
odpowiedź właściwa, całkowita, wprost. Zakres niewiadomej - pisarze
7. Zakresy, zadania syntetyczne, a zdania subsumpcyjne.
Zdanie syntetyczne - zdanie, którego wartości logicznej nie możemy poznać bez odwołania się w sposób bezpośredni lub pośredni do doświadczenia.
Odwołuje się do potwierdzenia prawdziwości
Zdanie subsumcyjne-orzeka, że jakaś klasa A w całości lub w części zawiera się (nie zawiera się) w jakiejś klasie S.
Oba założenia mogą być prawdziwe lub fałszywe.
Stosunek krzyżowania
8. Konsekwencje fałszywości we wnioskowaniu przez analogie i we wnioskowaniu dedukcyjnym.
Do wnioskowań ....? założyć można wnioskowania z analogii.
Wiedząc, że S jest P, S2 jest P2 ... Su jest P skłaniamy się do myśli że następny przedmiot rodzaju S, który napotykamy, przedmiot S (... I) też będzie miał własności P
Wnioskowanie nie wynika z przesłanek, może być więc zgoła fałszywy, przesłanki były prawdziwe.
Znając przedmiot S, który ma rzędny A, B, C, D i jest P, wnioskujemy, że przedmiot S2, który też ma cechy A, B, C, D przynależy do klasy?
Wnioski dedukcyjne - z którego przesłanek wynika logicznie jego wniosek
Jest wnioski niezawodnymi, to od prawdziwych przesłanek dochodzimy do prawdziwego wniosku, to wniosek nie może być fałszywy, bo gdyby był to nie byłoby wnioskowanie niezawodne, dedukcyjne
9. Zakresy: definicja sprawozdawcza, a definicja przez postulaty
definicja sprawozdawcza - wskazuje jakie miał albo ma wyraz definiowany na gruncie reguł danego języka
definicja przez postulaty - to zespół zdań o następujących właściwościach:
w zdaniach tych występuje wyrażenie W
pozostałe wyrażenia użyte w tych zdaniach maja ustalone znaczenia
wyrażenie W należy tak rozumieć by w zdaniach w których ona występuje zamieniały się wszystkie w zdania prawdziwe
stosunek krzyżowania: def. sprawozdawcza może być def. przez postulaty, i def. przez postulaty może być def. sprawozdawczą, może i nie być def. przez postulaty; może być równowartościowa; def. przez postulaty może nie być sparwozdawczą, może być konstrukcyjna
10. Na podstawie kwadratu logicznego
1. Niektórzy studenci są uczniami
2. Wszyscy studenci są uczniami
3. Niektórzy studenci nie są nie uczniami.
SaP Wszyscy studenci są uczniami - zd. prawdziwe
SeP Żadni studenci nie są uczniami - zd. fałszywe, zd. przeciwne
SiP Niektórzy studenci są uczniami - zd. prawdziwe, zd. sprzeczne
SoP Niektórzy studenci nie są uczniami - zd. fałszywe, zd. podprzeciwne
Negacja negacji ma taką samą wartość logiczną jak zd. wyjściowe
11. Jaka to definicja? - Nazwa konkretna, to nazwa, która służy do oznaczenia poszczególnych osób.
Konstrukcyjna
12. Czy można w def. konstrukcyjnej popełnić błąd idem per idem? Czy może być definicją za wąską?
13. Definicja ta nie wyjaśnia definiowanego słowa, wyraz definiowany jest w definicusie. Definicja ta nie może być za wąska.
13. Wpływ fałszywego wniosku, wartość logiczna przesłanek w nałogi i we wnioskowaniu dedukcyjnym
patrz - vide pyt. 8
4. Kto odkrył Amerykę? Jakie pyt., jaka odp.Kolumb
Vespuci
Luter
Pyt. zamknięte - wyznacza schemat odpowiedzi
Pyt. do rozstrzygnięcia - domagają się jednej z danych wypowiedzi
Częściowa - Vespuci nie odkrył Ameryki
Vespuci, Luter, Kolumb - odp. całkowita wprost, bo żadna inna z niej nie wynika
Całkowita nie wprost np. .....?.....
15. Zakresy; nazwa nie-zbiorowa, a nazwa generalna
nazwa generalna - nazwy, które nadają się przedmiotom ze względu na jakieś cechy, które tym przedmiotom przypisujemy
nazwa nie-zbiorowa - nazwa której desygnatem są poszczególne rzeczy
stosunek krzyżowania się; istnieją nazwy generalne, które są nie-zbiorowymi np. krzesło, istnieją nazwy nie-zbiorowe, które są generalnymi np. ławka; istnieją nazwy generalne, które nie są nie-zbiorowymi, a więc takie, jak las, istnieją nazwy nie-zbiorowe, które nie są generalnymi np. ołówek Tomka.
16. Może pójdę do kina - w różnych interpretacjach
17. Zakres: definicja regulująca, a def. przez postulaty
18. Definicja sprawdzania za wąska
Sprawdzanie - czynność myślowa, która polega na tym, że uważając jakieś zdania za wątpliwe, szukamy jego następstw, by z ich prawdziwości wnosić o prawdopodobieństwie owego wątpliwego zdania albo z fałszywości następstwa wnosić o fałszywości owego pierwszego zdania (zd. sprawdzanego -racji)
Jeśli z prawdziwości o prawdziwości, to za wąska, gdyż jeśli następstwo jest prawdziwe to racja może być fałszywa.
19. Racja i następstwo - stosunek między zakresami, zdania równoważne
Istnieje takie wynikanie, Nie istnieją P. które nie są P
które nie jest równoważnością
20. Zakres wynikania, a wynikania logiczne
Aby zaistniało wynikanie logiczne, musi istnieć prawo logiczne.
Wynikanie logiczne, które jest wynikaniem logicznym ponieważ zachodzi przy podstawieniu prawo logiczne
Nie istnieje wynikanie logiczne, które nie jest wynikaniem logicznym.
Istnieje S, które jest P
21. Zakres zdania analityczne, a zdania subsumpcyjne
22. Zakres: para zdań przeciwnych, a para zdań tworząca prawdziwą alternatywę rozłączną
Zdania przeciwne: prawdziwość pierwszego przesądza o fałszywości drugiego, ale może być tak, że mogą być oba fałszywe
sprzeczne: kruk jest czarny
kruk nie jest czarny
przeciwne: kruk jest czarny
kruk jest biały
23. Nazwa zbiorowa to taka nazwa, której desygnatem jest dokładnie jeden desygnat. Czy jest to definicja sprawozdawcza na gruncie podręcznika logiki?
Nie.
Jaki jest błąd? - definens jest za wąski
24. Nieprawda, że niektóre zdania sprzeczne mają taką samą wartość logiczną. Jakie jest to zdanie ze względu na probież prawdziwy.
Jest to zdanie prawdziwe, analityczne.
25. Krzak jest czerwony.
Para zdań przeciwnych.
Nie są to zdania sprzeczne ponieważ pierwsze nie jest negacja drugiego.
26. porównaj indukcje niezupełną, a wnioskowanie z analogii.
Wnioskowanie indukcyjne - wnioskowanie, w którym na podstawie wielu przesłanek jednostkowych, stwierdzających, iż poszczególne przedmioty pewnego rodzaju mają pewna cechę przy braku stwierdzeń przeciwnych, dochodzimy do wniosku ogólnego, że każdy przedmiot tego rodzaju taka cechę posiada.
Na podstawie przedmiotów danego rodzaju posiadające pewne cechy dochodzimy do tego, że dany przedmiot posiada cechę.
Na podstawie cech danego przedmiotu o przynależności klasy przedmiotów pewnego rodzaju.
27. Zakres nazwa jednostkowa, a nazwa zbiorowa.
nazwy jednostkowe - mają tylko jeden desygnat
jednostkowa i zbiorowa - Puszcza?
jednostkowa a nie zbiorowa - najwyższa góra świata
zbiorowa a nie jednostkowa biblioteka
28. definicja sprawozdawcza i przez postulaty. Krzyżowanie vid 9
29. zakres: definicja konstrukcyjna a definicja z błędem przesunięcia kategorialnego
Błąd popełniamy w definicji sprawozdawczej, a zakres definicji sprawozdawczej wyklucza się, więc te zakresy się też wykluczają.
30. Konsekwencja fałszywości wniosku dla wartości logicznej przesłanek we wnioskowaniu dedukcyjnym redukcyjnym i przez analogie.
Red. Są zawodne, tzn. prawdziwość przesłanki (która jest następstwem) nie daje nam pewności, czy prawdziwe jest wniosek (który jest racją)
Jeżeli jest zawodne to fałszywość wnioskowania przesądza wartości logiczne przesłanek mogą być fałszywe lub prawdziwe.
analogia vide 8
dedukcyjne - vide 8
31. Stosunek zakresów zadań, z których jedno jest racja, a drugie następstwem, a zadania z których jedno jest przesłanką, a drugie wnioskiem
32. Stosunek zakresów nazw: definicja z błędem kategorialnym, a definicja sprawozdawcza
Podrzędność błędu względem def. sprawozdawczej.
33. Z pierwszego zdania wynika drugie, a z drugiego pierwsze. Czy na podstawie tego można rozstrzygnąć że te zdania równoważne, tworzą prawdziwą koniunkcje.
- TAK
Każda równoważność jest implikacją
Koniunkcja prawdziwa gdy zdania są prawdziwe, tu w tym przypadku nie możemy tak wnioskować, bo mogą być oba fałszywe.
34. zdanie złożone to zdanie w obrębie którego występują co najmniej dwie części będące odrębnymi zdaniami.
Jeśli jest to definicja sprawozdawcza, to jest ona poprawna.
Nie ujęty jest tu funktor, czyli definices jest za wąski, definicja jest za wąska.
35. Stosunek zakresów: nazwa jednostkowa i indywidualna.
Krzyżowanie indywidualnej względem jednostkowej
36. Stosunek zakresów: definicja regulująca, a definicja przez postulaty
Krzyżowania się
37. podobieństwa i różnice indukcji zupełnej i niezupełnej.
Definicja indukcji - nie ma innych przedmiotów danego rodzaju oprócz tych, które zostały wymienione w przesłankach jednostkowych - zupełna
Brak wiadomości - niezupełna
38. Stosunek zakresów: para zdań różnej wartości logicznej, a para zdań sprzecznych
Para zdań sprzecznych jest podrzędna względem pary zdań o różnej wartości logicznej, gdyż mogą być zdania przeciwne o różnej wartości
39. Błąd materialny w analogii.
Błąd materialny - bierzemy we wnioskowaniu przesłanki fałszywe, mylnie uważając je za prawdziwe.
40. Stosunek zakresów nazw: odpowiedź właściwa, a całkowita wprost.
Odpowiedź właściwa - na dane pytanie do uzupełnienia nazywamy każde zdanie powstałe przez zastąpienie partykuły pytającej jakimś wyrażeniem należącym do zakresu niewiadomej tego pytania
odpowiedź całkowita wprost taka odwiedź, która stanowi odpowiedź właściwą na dane pytanie
41. Niektórzy nauczyciele są brodaci SiP
Niektórzy nauczyciele nie są nie brodaci SoP So Nie P
niektórzy brodaci są nauczycielami PiS
Każde S jest - SaP
Niektóre S są - S i P
...
mbenio85