Turbiny wiatrowe MT02-2005_jak_to_dziala.pdf

(2210 KB) Pobierz

19309464 UNPDF

jak to dział a

CZYM JEST WIATR?

tego, co twierdz¹ „ciemno zieloni”) oraz wp³yw wizual-

ny na otoczenie. Jednak eleganckie wirniki po³yskuj¹ce

w s³oñcu s¹ ³adniejsze od dymi¹cych kominów i wie¿

ch³odniczych.

Wiatr jest odmian¹ energii s³onecznej. Tak, to nie

pomy³ka. Jest to powietrze w ruchu, wywo³anym nie-

równomiernym podgrzaniem powierzchni Ziemi przez

s³oñce. Poniewa¿ Ziemia obraca siê, jest okr¹g³a oraz

pokryta morzami, l¹dami, lasami, pustyniami i jeziora-

mi, promieniowanie s³oneczne jest absorbowane nie-

równomiernie. To z kolei powoduje podnoszenie siê

mas powietrza znad obszarów rozgrzanych i zajmowa-

nie jego miejsca przez powietrze zimniejsze. To samo

zjawisko wystêpuje w skali planety, pomiêdzy równi-

kiem i biegunami, a wiêc wiatr jest wszêdzie.

RODZAJE

TURBIN WIATROWYCH

Obecnie wystêpuj¹ powszechnie dwa rodzaje

turbin wiatrowych: z osi¹ poziom¹ , maj¹ce wirniki

przypominaj¹ce œmig³a lotnicze, oraz z osi¹ pionow¹ ,

wygl¹daj¹ce jak trzepaczka od miksera do bicia piany.

TURBINY WIATROWE

Marek Utkin

Turbiny z osi¹ poziom¹ s¹ stosowane najczêœ-

ciej. Stanowi¹ 95% turbin wiatrowych. Typowa turbina

wiatrowa ma wie¿ê o wysokoœci 30 - 40 metrów i dwie

lub trzy ³opaty o œrednicy 20 - 40 m. Istniej¹ tak¿e mo-

dele o jednej ³opacie z przeciwwag¹. Najwiêksze turbi-

ny wiatrowe œwiata maj¹ rozpiêtoœæ ³opat wiêksz¹ ni¿

boisko pi³karskie.

Turbiny z osi¹ pionow¹ stanowi¹ ok. 5% turbin

wiatrowych stosowanych obecnie i maj¹ zazwyczaj ok.

30 m wysokoœci i 15 m œrednicy.

ENERGIA WIATRU DZIŒ

Wspó³czesne wiatraki nosz¹ nazwê turbin wiat-

rowych i s¹ znacznie efektywniejsze od dawnych. Do

ich budowy wykorzystuje siê zaawansowane technolo-

gie materia³owe i aerodynamikê (dziêki wk³adowi m.in.

NASA), aby uzyskaæ jak najwiêksz¹ sprawnoœæ i dzia³a-

nie w szerokim zakresie prêdkoœci wiatru.

Sprawnoœæ elektrowni wiatrowych jest zbli¿ona

do sprawnoœci elektrowni wêglowych - ok. 30%. Zdolnoœæ

wytwórcza elektrowni wiatrowych to 25% (wiatr wieje

optymalnie), elektrowni wêglowych - 75%. Chodzi o to,

¿e na 100 dni elektrownia wiatrowa przepracowuje 25,

ze wzgledu na predkoœæ wiatru, a wêglowa 75 dni, ze

wzglêdu na przestoje w wyniku konserwacji itp. Gdy

jedna turbina wiatrowa wytwarza ok. 275 - 500 tys. kWh

energii elektrycznej rocznie, wystarcza to dla 20 domów.

W USA elektrownie wiatrowe wytwarzaj¹ 3 mld kWh

rocznie (0,12% zapotrzebowania kraju). Cena energii

z elektrowni wiatrowych wynosi 4,5 USc/kWh, z elek-

trowni wêglowych - 4 USc/kWh (wliczony koszt amorty-

zacji urz¹dzeñ). Za 30 lat elektrownie wiatrowe powinny

pokrywaæ 10% zapotrzebowania USA.

Energia wiatrowa nie powoduje zanieczyszcze-

nia wody ani powietrza. Jedynym wp³ywem na œrodo-

wisko mo¿e byæ oddzia³ywanie farm wiatrowych na

migracje ptaków (które szybko siê ucz¹, niezale¿nie od

KTÓRE LEPSZE?

Ka¿dy model ma swoje wady i zalety. Modele

z osi¹ poziom¹ wymagaj¹ kierowania wirnika na wiatr.

W ma³ych urz¹dzeniach zapewnia to statecznik kierun-

ku, w du¿ych - serwomotor, po³¹czony z procesorem

i czujnikiem kierunku wiatru. Turbiny pionowe dzia³aj¹

niezale¿nie od kierunku wiatru, poza tym to, i¿ s¹ in-

stalowane na ziemi, sprawia, ¿e ich konserwacja i ob-

s³uga jest prostsza i tañsza.

Turbiny wiatrowe s¹ ³¹czone w zespo³y, zwane

farmami wiatrowymi , które zapewniaj¹ odpowiednio

du¿¹ moc, ¿eby kierowaæ pr¹d do sieci. U¿ytkownicy

indywidualni stosuj¹ raczej maszyny pojedyncze.

TURBINY WIATROWE

Z OSI¥ POZIOM¥

(HORIZONTAL AXIS WIND TURBINES, HAWT)

FARMA WIATROWA

Wiatrak farmerski

Amerykañski wiatrak farmerski jest dobrym

przyk³adem turbiny wiatrowej o niskiej prêdkoœci obro-

towej i wysokim momencie. Mo¿e ³atwo siê ustawiaæ

do kierunku wiatru, poza tym dzia³a przy s³abych wiat-

rach i jest niezawodny. By³ stosowany przez amerykañ-

skich farmerów, a obecnie - jest ustawiany w wielu

krajach œwiata.

26

19309464.1518.png

19309464.1609.png

19309464.1713.png

Turbiny wspó³czesne

Wspó³czesne turbiny

wiatrowe z osi¹ poziom¹ wys-

têpuj¹ w kilku odmianach. Ba-

dania amerykañskie prowa-

dzone w latach 1973 - 1981

(zamkniête przez administrac-

jê Reagana) nad modelami:

1-2 kW o wysokiej niezawod-

noœci, 4 kW dla ma³ych bu-

dynków, 8 i 15 kW dla domów

i us³ug oraz 40 kW dla przed-

siêbiorstw i rolnictwa, da³y

w wyniku dostêpne komercyj-

nie ma³e turbiny 1, 3 i 6 kW

oraz trzy³opatowe maszyny

40 - 60 kW, instalowane setka-

mi w farmach wiatrowych.

TURBINA WIATROWA

Z OSI¥ POZIOM¥

³opata

kierunek wiatru

Sprawnoœæ to:

a) zdolnoœæ wytwórcza

b) op³yw turbulentny

c) si³a noœna

wirnik

nastawny skok

wa³ niskoobrotowy

przek³adnia

generator

urz¹dzenie steruj¹ce

anemometr

Konstrukcja

Œmig³o wraz z gondol¹

generatora jest osadzone na

20 - 40-metrowej wie¿y. Ze

wzglêdów zarówno aerodyna-

micznych, jak i ³atwoœci kon-

serwacji, o estetyce nie wspo-

minaj¹c, zrezygnowano z wie¿

kratownicowych na rzecz ruro-

wych. Wspó³czesne wie¿e nie

wymagaj¹ stosowania odci¹-

gów i ziemia wokó³ nich jest

pe³nowartoœciowym terenem

rolniczym, ewentualnie mo¿-

na je instalowaæ na sztucz-

nych groblach na morzu.

Turbina ma œred-

nicê zbli¿on¹ do wy-

sokoœci wie¿y.

W piaœcie s¹ osa-

dzone trzy (lub

dwie) aerodynamicz-

nie ukszta³towane ³opaty, któ-

rych k¹t nastawienia regulo-

wany jest przez mikroprocesor,

w zale¿noœci od prêdkoœci

wiatru. £opaty mog¹ ustawiaæ

siê tak, ¿eby optymalnie wyko-

rzystywaæ wiatr, lub - w razie

huraganu - „w chor¹giewkê”,

aby zbyt szybko wiej¹cy wiatr

nie uszkodzi³ urz¹dzenia.

Piasta turbiny jest mon-

towana na przegubie wahli-

wym, aby ewentualne wibracje

nie uszkadza³y ³o¿ysk i wa³u.

Ko³pak, przykrywaj¹cy

piastê, przechodzi p³ynnie

w gondolê. W gondoli mieœci

siê wa³ niskoobrotowy, napê-

dzany bezpoœrednio przez pias-

tê turbiny, przek³adnia podwy¿-

szaj¹ca obroty i generator,

wytwarzaj¹cy pr¹d. Pr¹d p³y-

wiatrowskaz

hamulec

obudowa

napêd ustawienia kierunku

wa³ wysokoobrotowy

silnik ustawienia kierunku

wie¿a

Generator: Zazwyczaj typowy ge-

nerator indukcyjny.

Wał wysokoobrotowy: Napędza

generator.

Wał niskoobrotowy: Wirnik obraca

wał niskoobrotowy.

Obudowa: Stożek wirnika styka się

z gondolą, umieszczoną na czubku

wieży. W gondoli znajduje się prze-

kładnia, wały, generator, sterownik

i hamulec. Niektìre gondole są tak

duże, że technik może w środku stać.

Skok: Łopaty wirnika zmieniają skok,

czyli ustawienie względem wiatru, za-

pewniając optymalną pracę lub usta-

wiają się z wiatrem (w chorągiewkę),

gdy jest zbyt silny.

Wirnik: Zespìł łopat i piasty.

Wieża: Wysokość - 20 - 40 metrìw. Im

wyższa wieża, tym mocniejszy wiatr.

Wiatrowskaz: Wyznacza kierunek

wiatru i komunikuje się z napędem us-

tawienia kierunku, aby właściwie usta-

wić turbinę względem wiatru.

Napęd ustawienia kierunku: Usta-

wia turbinę frontem do wiatru.

Silnik ustawienia kierun-

ku: Napędza przekład-

nię ustawienia kie-

runku.

Anemometr: Mierzy prędkość

wiatru i przekazuje dane o niej do

sterownika.

Łopaty: Większość turbin ma dwie

lub trzy łopaty.

Hamulec: Hamulec tarczowy, ktìry

może być sterowany mechanicznie,

elektrycznie lub hydraulicznie, aby

zatrzymywać wirnik w razie koniecz-

ności.

Sterownik: Sterownik pozwala na

rozpoczęcie pracy maszyny przy

prędkościach od ok. 12 km/h, a wy-

łącza ją przy ponad 100 km/h. Turbi-

ny nie mogą pracować przy wiatrach

powyżej 100 km/h z powodu wibracji

oraz możliwości przegrzania genera-

tora.

Przekładnia: Przekładnia łączy wał

wolnoobrotowy z wałem szybkoob-

rotowym i zwiększa prędkość obro-

tową z ok. 30 - 60 obr./min do

1200 - 1500 obr./min. Przek-

ładnia jest elementem

drogim i prowadzi się

prace nad napędem

bezpośrednim.

27

19309464.1821.png

19309464.001.png

19309464.202.png

19309464.312.png

19309464.529.png

19309464.745.png

19309464.939.png

19309464.1027.png

19309464.1092.png

19309464.1148.png

19309464.1156.png

19309464.1166.png

19309464.1175.png

19309464.1184.png

19309464.1193.png

19309464.1213.png

19309464.1224.png

19309464.1234.png

19309464.1244.png

19309464.1253.png

19309464.1262.png

19309464.1270.png

19309464.1279.png

19309464.1289.png

19309464.1300.png

19309464.1311.png

19309464.1321.png

19309464.1330.png

19309464.1341.png

19309464.1352.png

19309464.1363.png

19309464.1373.png

19309464.1383.png

19309464.1393.png

19309464.1403.png

19309464.1413.png

19309464.1423.png

19309464.1433.png

19309464.1442.png

19309464.1453.png

19309464.1463.png

19309464.1474.png

19309464.1491.png

19309464.1500.png

19309464.1509.png

19309464.1519.png

19309464.1529.png

19309464.1538.png

19309464.1547.png

19309464.1556.png

19309464.1566.png

19309464.1574.png

19309464.1584.png

19309464.1592.png

19309464.1601.png

19309464.1610.png

19309464.1619.png

19309464.1629.png

19309464.1640.png

19309464.1648.png

19309464.1658.png

19309464.1669.png

19309464.1680.png

19309464.1691.png

19309464.1702.png

19309464.1714.png

19309464.1725.png

19309464.1735.png

19309464.1745.png

19309464.1755.png

19309464.1766.png

19309464.1777.png

19309464.1788.png

19309464.1799.png

19309464.1810.png

19309464.1822.png

19309464.1833.png

19309464.1844.png

19309464.1855.png

19309464.1865.png

19309464.1874.png

19309464.1891.png

19309464.1901.png

19309464.1911.png

19309464.002.png

19309464.013.png

19309464.024.png

19309464.035.png

19309464.055.png

19309464.064.png

19309464.073.png

19309464.092.png

19309464.100.png

19309464.107.png

19309464.118.png

19309464.126.png

19309464.136.png

19309464.147.png

19309464.158.png

19309464.169.png

19309464.180.png

19309464.191.png

19309464.203.png

19309464.214.png

19309464.225.png

19309464.236.png

19309464.247.png

19309464.257.png

19309464.268.png

19309464.279.png

19309464.290.png

19309464.301.png

19309464.313.png

19309464.324.png

19309464.345.png

19309464.356.png

19309464.367.png

19309464.378.png

19309464.389.png

19309464.400.png

19309464.410.png

19309464.421.png

19309464.432.png

19309464.442.png

19309464.453.png

19309464.474.png

19309464.485.png

19309464.496.png

19309464.507.png

19309464.518.png

19309464.530.png

19309464.541.png

19309464.552.png

19309464.563.png

19309464.574.png

19309464.585.png

19309464.604.png

19309464.615.png

19309464.626.png

19309464.637.png

19309464.648.png

19309464.659.png

19309464.670.png

19309464.690.png

19309464.701.png

19309464.712.png

19309464.723.png

19309464.734.png

19309464.746.png

19309464.756.png

19309464.767.png

19309464.778.png

19309464.789.png

19309464.808.png

19309464.827.png

19309464.848.png

19309464.867.png

19309464.881.png

19309464.899.png

19309464.918.png

19309464.929.png

19309464.940.png

19309464.949.png

19309464.958.png

19309464.968.png

19309464.979.png

19309464.990.png

19309464.999.png

19309464.1007.png

19309464.1014.png

19309464.1021.png

19309464.1028.png

19309464.1040.png

19309464.1047.png

19309464.1053.png

19309464.1065.png

19309464.1072.png

19309464.1079.png

19309464.1093.png

19309464.1102.png

19309464.1108.png

19309464.1119.png

19309464.1126.png

19309464.1134.png

19309464.1145.png

19309464.1147.png

19309464.1149.png

19309464.1150.png

19309464.1151.png

19309464.1152.png

19309464.1153.png

19309464.1154.png

19309464.1155.png

19309464.1157.png

19309464.1158.png

19309464.1159.png

19309464.1160.png

19309464.1161.png

19309464.1162.png

19309464.1163.png

19309464.1164.png

19309464.1165.png

19309464.1167.png

19309464.1168.png

19309464.1169.png

19309464.1170.png

19309464.1171.png

19309464.1172.png

19309464.1173.png

19309464.1174.png

19309464.1176.png

19309464.1177.png

19309464.1178.png

19309464.1179.png

19309464.1180.png

19309464.1181.png

19309464.1182.png

19309464.1183.png

19309464.1185.png

19309464.1186.png

19309464.1187.png

19309464.1188.png

19309464.1189.png

19309464.1190.png

19309464.1191.png

19309464.1192.png

19309464.1194.png

19309464.1195.png

19309464.1196.png

19309464.1197.png

19309464.1198.png

19309464.1199.png

19309464.1200.png

19309464.1201.png

19309464.1202.png

19309464.1203.png

19309464.1204.png

19309464.1205.png

19309464.1206.png

19309464.1207.png

19309464.1208.png

19309464.1209.png

19309464.1210.png

19309464.1211.png

19309464.1212.png

19309464.1214.png

19309464.1215.png

19309464.1216.png

19309464.1217.png

19309464.1218.png

19309464.1219.png

19309464.1220.png

19309464.1221.png

19309464.1222.png

19309464.1223.png

19309464.1225.png

19309464.1226.png

19309464.1227.png

19309464.1228.png

19309464.1229.png

19309464.1230.png

19309464.1231.png

19309464.1232.png

19309464.1233.png

19309464.1235.png

19309464.1236.png

19309464.1237.png

19309464.1238.png

19309464.1239.png

19309464.1240.png

19309464.1241.png

19309464.1242.png

19309464.1243.png

19309464.1245.png

19309464.1246.png

19309464.1247.png

19309464.1248.png

19309464.1249.png

19309464.1250.png

19309464.1251.png

19309464.1252.png

19309464.1254.png

19309464.1255.png

19309464.1256.png

19309464.1257.png

19309464.1258.png

19309464.1259.png

19309464.1260.png

19309464.1261.png

19309464.1263.png

19309464.1264.png

19309464.1265.png

19309464.1266.png

19309464.1267.png

19309464.1268.png

19309464.1269.png

19309464.1271.png

19309464.1272.png

19309464.1273.png

19309464.1274.png

19309464.1275.png

19309464.1276.png

19309464.1277.png

19309464.1278.png

19309464.1280.png

19309464.1281.png

19309464.1282.png

19309464.1283.png

19309464.1284.png

19309464.1285.png

19309464.1286.png

19309464.1287.png

19309464.1288.png

19309464.1290.png

19309464.1291.png

19309464.1292.png

19309464.1293.png

19309464.1294.png

19309464.1295.png

19309464.1296.png

19309464.1297.png

19309464.1298.png

19309464.1299.png

19309464.1301.png

19309464.1302.png

19309464.1303.png

19309464.1304.png

19309464.1305.png

19309464.1306.png

19309464.1307.png

19309464.1308.png

19309464.1309.png

19309464.1310.png

19309464.1312.png

19309464.1313.png

19309464.1314.png

19309464.1315.png

19309464.1316.png

19309464.1317.png

19309464.1318.png

19309464.1319.png

19309464.1320.png

19309464.1322.png

19309464.1323.png

19309464.1324.png

19309464.1325.png

19309464.1326.png

19309464.1327.png

19309464.1328.png

19309464.1329.png

19309464.1331.png

19309464.1332.png

19309464.1333.png

19309464.1334.png

19309464.1335.png

19309464.1336.png

19309464.1337.png

19309464.1338.png

19309464.1339.png

19309464.1340.png

19309464.1342.png

19309464.1343.png

19309464.1344.png

19309464.1345.png

19309464.1346.png

19309464.1347.png

19309464.1348.png

19309464.1349.png

19309464.1350.png

19309464.1351.png

19309464.1353.png

19309464.1354.png

19309464.1355.png

19309464.1356.png

19309464.1357.png

19309464.1358.png

19309464.1359.png

19309464.1360.png

19309464.1361.png

19309464.1362.png

19309464.1364.png

19309464.1365.png

19309464.1366.png

19309464.1367.png

19309464.1368.png

19309464.1369.png

19309464.1370.png

19309464.1371.png

19309464.1372.png

19309464.1374.png

19309464.1375.png

19309464.1376.png

19309464.1377.png

19309464.1378.png

19309464.1379.png

19309464.1380.png

19309464.1381.png

19309464.1382.png

19309464.1384.png

19309464.1385.png

19309464.1386.png

19309464.1387.png

19309464.1388.png

19309464.1389.png

19309464.1390.png

19309464.1391.png

19309464.1392.png

19309464.1394.png

19309464.1395.png

19309464.1396.png

19309464.1397.png

19309464.1398.png

19309464.1399.png

19309464.1400.png

19309464.1401.png

19309464.1402.png

19309464.1404.png

19309464.1405.png

19309464.1406.png

19309464.1407.png

19309464.1408.png

19309464.1409.png

19309464.1410.png

19309464.1411.png

19309464.1412.png

19309464.1414.png

19309464.1415.png

19309464.1416.png

19309464.1417.png

19309464.1418.png

19309464.1419.png

19309464.1420.png

19309464.1421.png

19309464.1422.png

19309464.1424.png

19309464.1425.png

19309464.1426.png

19309464.1427.png

19309464.1428.png

19309464.1429.png

19309464.1430.png

19309464.1431.png

19309464.1432.png

19309464.1434.png

19309464.1435.png

19309464.1436.png

19309464.1437.png

19309464.1438.png

19309464.1439.png

19309464.1440.png

19309464.1441.png

19309464.1443.png

19309464.1444.png

19309464.1445.png

19309464.1446.png

19309464.1447.png

19309464.1448.png

19309464.1449.png

19309464.1450.png

19309464.1451.png

19309464.1452.png

19309464.1454.png

19309464.1455.png

19309464.1456.png

19309464.1457.png

19309464.1458.png

19309464.1459.png

19309464.1460.png

19309464.1461.png

19309464.1462.png

19309464.1464.png

19309464.1465.png

19309464.1466.png

19309464.1467.png

19309464.1468.png

19309464.1469.png

19309464.1470.png

19309464.1471.png

19309464.1472.png

19309464.1473.png

19309464.1475.png

19309464.1476.png

19309464.1477.png

19309464.1478.png

19309464.1479.png

19309464.1480.png

19309464.1481.png

19309464.1482.png

19309464.1483.png

19309464.1484.png

19309464.1485.png

19309464.1486.png

19309464.1487.png

19309464.1488.png

19309464.1489.png

19309464.1490.png

19309464.1492.png

19309464.1493.png

19309464.1494.png

19309464.1495.png

19309464.1496.png

19309464.1497.png

19309464.1498.png

19309464.1499.png

19309464.1501.png

19309464.1502.png

19309464.1503.png

19309464.1504.png

19309464.1505.png

19309464.1506.png

19309464.1507.png

19309464.1508.png

19309464.1510.png

19309464.1511.png

19309464.1512.png

19309464.1513.png

19309464.1514.png

19309464.1515.png

19309464.1516.png

19309464.1517.png

19309464.1520.png

19309464.1521.png

19309464.1522.png

19309464.1523.png

19309464.1524.png

19309464.1525.png

19309464.1526.png

19309464.1527.png

19309464.1528.png

19309464.1530.png

19309464.1531.png

19309464.1532.png

19309464.1533.png

19309464.1534.png

19309464.1535.png

19309464.1536.png

19309464.1537.png

19309464.1539.png

19309464.1540.png

19309464.1541.png

19309464.1542.png

19309464.1543.png

19309464.1544.png

19309464.1545.png

19309464.1546.png

19309464.1548.png

19309464.1549.png

19309464.1550.png

19309464.1551.png

19309464.1552.png

19309464.1553.png

19309464.1554.png

19309464.1555.png

19309464.1557.png

19309464.1558.png

19309464.1559.png

19309464.1560.png

19309464.1561.png

19309464.1562.png

19309464.1563.png

19309464.1564.png

19309464.1565.png

19309464.1567.png

19309464.1568.png

19309464.1569.png

19309464.1570.png

19309464.1571.png

19309464.1572.png

19309464.1573.png

19309464.1575.png

19309464.1576.png

19309464.1577.png

19309464.1578.png

19309464.1579.png

19309464.1580.png

19309464.1581.png

19309464.1582.png

19309464.1583.png

19309464.1585.png

19309464.1586.png

19309464.1587.png

19309464.1588.png

19309464.1589.png

19309464.1590.png

19309464.1591.png

19309464.1593.png

19309464.1594.png

19309464.1595.png

19309464.1596.png

19309464.1597.png

19309464.1598.png

19309464.1599.png

19309464.1600.png

19309464.1602.png

19309464.1603.png

19309464.1604.png

19309464.1605.png

19309464.1606.png

19309464.1607.png

19309464.1608.png

19309464.1611.png

19309464.1612.png

19309464.1613.png

19309464.1614.png

19309464.1615.png

19309464.1616.png

19309464.1617.png

19309464.1618.png

19309464.1620.png

19309464.1621.png

19309464.1622.png

19309464.1623.png

19309464.1624.png

19309464.1625.png

19309464.1626.png

19309464.1627.png

19309464.1628.png

19309464.1630.png

19309464.1631.png

19309464.1632.png

19309464.1633.png

19309464.1634.png

19309464.1635.png

19309464.1636.png

19309464.1637.png

19309464.1638.png

19309464.1639.png

19309464.1641.png

19309464.1642.png

19309464.1643.png

19309464.1644.png

19309464.1645.png

19309464.1646.png

19309464.1647.png

19309464.1649.png

19309464.1650.png

19309464.1651.png

19309464.1652.png

19309464.1653.png

19309464.1654.png

19309464.1655.png

19309464.1656.png

19309464.1657.png

19309464.1659.png

19309464.1660.png

19309464.1661.png

19309464.1662.png

19309464.1663.png

19309464.1664.png

19309464.1665.png

19309464.1666.png

19309464.1667.png

19309464.1668.png

19309464.1670.png

19309464.1671.png

19309464.1672.png

19309464.1673.png

19309464.1674.png

19309464.1675.png

19309464.1676.png

19309464.1677.png

19309464.1678.png

19309464.1679.png

19309464.1681.png

19309464.1682.png

19309464.1683.png

19309464.1684.png

19309464.1685.png

19309464.1686.png

19309464.1687.png

19309464.1688.png

19309464.1689.png

19309464.1690.png

19309464.1692.png

19309464.1693.png

19309464.1694.png

19309464.1695.png

19309464.1696.png

19309464.1697.png

19309464.1698.png

19309464.1699.png

19309464.1700.png

19309464.1701.png

19309464.1703.png

19309464.1704.png

19309464.1705.png

19309464.1706.png

19309464.1707.png

19309464.1708.png

19309464.1709.png

19309464.1710.png

19309464.1711.png

19309464.1712.png

19309464.1715.png

19309464.1716.png

19309464.1717.png

19309464.1718.png

19309464.1719.png

19309464.1720.png

19309464.1721.png

19309464.1722.png

19309464.1723.png

19309464.1724.png

19309464.1726.png

19309464.1727.png

19309464.1728.png

19309464.1729.png

19309464.1730.png

19309464.1731.png

19309464.1732.png

19309464.1733.png

19309464.1734.png

19309464.1736.png

19309464.1737.png

19309464.1738.png

19309464.1739.png

19309464.1740.png

19309464.1741.png

19309464.1742.png

19309464.1743.png

19309464.1744.png

19309464.1746.png

19309464.1747.png

19309464.1748.png

19309464.1749.png

19309464.1750.png

19309464.1751.png

19309464.1752.png

19309464.1753.png

19309464.1754.png

19309464.1756.png

19309464.1757.png

19309464.1758.png

19309464.1759.png

19309464.1760.png

19309464.1761.png

19309464.1762.png

19309464.1763.png

19309464.1764.png

19309464.1765.png

19309464.1767.png

19309464.1768.png

19309464.1769.png

19309464.1770.png

19309464.1771.png

19309464.1772.png

19309464.1773.png

19309464.1774.png

19309464.1775.png

19309464.1776.png

19309464.1778.png

19309464.1779.png

19309464.1780.png

19309464.1781.png

19309464.1782.png

19309464.1783.png

19309464.1784.png

19309464.1785.png

19309464.1786.png

19309464.1787.png

19309464.1789.png

19309464.1790.png

19309464.1791.png

19309464.1792.png

19309464.1793.png

19309464.1794.png

19309464.1795.png

19309464.1796.png

19309464.1797.png

19309464.1798.png

19309464.1800.png

19309464.1801.png

19309464.1802.png

19309464.1803.png

19309464.1804.png

19309464.1805.png

19309464.1806.png

19309464.1807.png

19309464.1808.png

19309464.1809.png

19309464.1811.png

19309464.1812.png

19309464.1813.png

19309464.1814.png

19309464.1815.png

19309464.1816.png

19309464.1817.png

19309464.1818.png

19309464.1819.png

19309464.1820.png

19309464.1823.png

19309464.1824.png

19309464.1825.png

19309464.1826.png

19309464.1827.png

19309464.1828.png

19309464.1829.png

19309464.1830.png

19309464.1831.png

19309464.1832.png

19309464.1834.png

19309464.1835.png

19309464.1836.png

19309464.1837.png

19309464.1838.png

19309464.1839.png

19309464.1840.png

19309464.1841.png

19309464.1842.png

19309464.1843.png

19309464.1845.png

19309464.1846.png

19309464.1847.png

19309464.1848.png

19309464.1849.png

19309464.1850.png

19309464.1851.png

19309464.1852.png

19309464.1853.png

19309464.1854.png

19309464.1856.png

19309464.1857.png

19309464.1858.png

19309464.1859.png

19309464.1860.png

19309464.1861.png

19309464.1862.png

19309464.1863.png

19309464.1864.png

19309464.1866.png

19309464.1867.png

19309464.1868.png

19309464.1869.png

19309464.1870.png

19309464.1871.png

19309464.1872.png

19309464.1873.png

19309464.1875.png

19309464.1876.png

19309464.1877.png

19309464.1878.png

19309464.1879.png

19309464.1880.png

19309464.1881.png

19309464.1882.png

19309464.1883.png

19309464.1884.png

19309464.1885.png

19309464.1886.png

19309464.1887.png

19309464.1888.png

19309464.1889.png

19309464.1890.png

19309464.1892.png

19309464.1893.png

19309464.1894.png

19309464.1895.png

19309464.1896.png

19309464.1897.png

19309464.1898.png

19309464.1899.png

19309464.1900.png

19309464.1902.png

19309464.1903.png

19309464.1904.png

19309464.1905.png

19309464.1906.png

19309464.1907.png

19309464.1908.png

19309464.1909.png

19309464.1910.png

19309464.1912.png

19309464.1913.png

19309464.1914.png

19309464.1915.png

19309464.1916.png

19309464.1917.png

19309464.1918.png

19309464.1919.png

19309464.1920.png

19309464.1921.png

19309464.003.png

19309464.004.png

19309464.005.png

19309464.006.png

19309464.007.png

19309464.008.png

19309464.009.png

19309464.010.png

19309464.011.png

19309464.012.png

19309464.014.png

19309464.015.png

19309464.016.png

19309464.017.png

19309464.018.png

19309464.019.png

19309464.020.png

19309464.021.png

19309464.022.png

19309464.023.png

19309464.025.png

19309464.026.png

19309464.027.png

19309464.028.png

19309464.029.png

19309464.030.png

19309464.031.png

19309464.032.png

19309464.033.png

19309464.034.png

19309464.036.png

19309464.037.png

19309464.038.png

19309464.039.png

19309464.040.png

19309464.041.png

19309464.042.png

19309464.043.png

19309464.044.png

19309464.045.png

19309464.046.png

19309464.047.png

19309464.048.png

19309464.049.png

19309464.050.png

19309464.051.png

19309464.052.png

19309464.053.png

19309464.054.png

19309464.056.png

19309464.057.png

19309464.058.png

19309464.059.png

19309464.060.png

19309464.061.png

19309464.062.png

19309464.063.png

19309464.065.png

19309464.066.png

19309464.067.png

19309464.068.png

19309464.069.png

19309464.070.png

19309464.071.png

19309464.072.png

19309464.074.png

19309464.075.png

19309464.076.png

19309464.077.png

19309464.078.png

19309464.079.png

19309464.080.png

19309464.081.png

19309464.082.png

19309464.083.png

19309464.084.png

19309464.085.png

19309464.086.png

19309464.087.png

19309464.088.png

19309464.089.png

19309464.090.png

19309464.091.png

19309464.093.png

19309464.094.png

19309464.095.png

19309464.096.png

19309464.097.png

19309464.098.png

19309464.099.png

19309464.101.png

19309464.102.png

19309464.103.png

19309464.104.png

19309464.105.png

19309464.106.png

19309464.108.png

19309464.109.png

19309464.110.png

19309464.111.png

19309464.112.png

19309464.113.png

19309464.114.png

19309464.115.png

19309464.116.png

19309464.117.png

19309464.119.png

19309464.120.png

19309464.121.png

19309464.122.png

19309464.123.png

19309464.124.png

19309464.125.png

19309464.127.png

19309464.128.png

19309464.129.png

19309464.130.png

19309464.131.png

19309464.132.png

19309464.133.png

19309464.134.png

19309464.135.png

19309464.137.png

19309464.138.png

19309464.139.png

19309464.140.png

19309464.141.png

jak to dział a

TURBINY WIATROWE

O OSI PIONOWEJ

(VERTICAL AXIS TURBINES, VAWT)

obudowa przek³adni

wiatraka obracana

wzglêdem wie¿y

Turbiny wiatrowe o osi pionowej dziel¹ siê na

dwie podstawowe kategorie: Savoniusa i Darrieus . ¯a-

den z tych typów nie jest obecnie szeroko stosowany.

Turbiny wiatrowe o osi pionowej s¹ dwóch ro-

dzajów: dzia³aj¹ce w oparciu o si³ê noœn¹ i o opór. Mo-

dele oporowe dzia³aj¹ jak wios³o kajaka w wodzie: jeœli

(teoretycznie) przyj¹æ, ¿e wios³o zanurzone w wodzie

porusza siê bez poœlizgu, wtedy prêdkoœæ maksymalna

kajaka bêdzie równa prêdkoœci przesuwania wios³a. To

samo mo¿na powiedzieæ o wietrze. Trzyczarkowe ane-

mometry, stosowane do pomiaru prêdkoœci wiatru, to

turbiny typu oporowego o osi piono-

wej. Jeœli prêdkoœæ czarek jest dok-

³adnie równa prêdkoœci wiatru, urz¹-

dzenie dzia³a ze wspó³czynnikiem

prêdkoœci koñcówek (tip speed ratio,

TSR) równym 1. Przy TSR powy¿ej 1

w grê musi wchodziæ si³a noœna.

Urz¹dzenia dzia³aj¹ce w oparciu o si-

³ê noœn¹ maj¹ wy¿sz¹ sprawnoœæ.

Turbina Savoniusa

SCHEMAT AMERYKAÑSKIEGO

WIATRAKA „FARMERSKIEGO”

Model do pompowania wody.

Widoczne wykorbienie, korbowód i popychacz.

Pod lupą

Czy elektrownie wiatrowe wyt-

warzają prąd o napięciu

230V i częstotliwości 50Hz?

nie kablami umieszczonymi w wie¿y do

transformatora, który zasila sieæ lokaln¹.

Ka¿da z turbin w sieci lokalnej jest

sterowana w³asnym mikroprocesorem

i po³¹czona z komputerem centralnym,

który koordynuje ich pracê.

Przy projektowaniu i budowie tur-

bin wiatrowych nale¿y wzi¹æ pod uwagê

wiele czynników, jak np. wibracje, bêd¹ce

wynikiem przecinania obszaru op³ywu

turbulentnego za wie¿¹ (w przypadku

turbin pracuj¹cych „z wiatrem”, nie „pod

wiatr”) przez ³opaty. Np. w 1974 r., naœla-

duj¹c sukces amerykañskiego programu

kosmicznego dziêki zaawansowanym pro-

jektom niemieckim, in¿ynierowie NASA

zatrudnieni przy projektowaniu turbin

wiatrowych zapo¿yczyli plany Ulricha

Huttera. Zastosowawszy w turbinie MOD-

0 konfiguracjê „z wiatrem” (samonastaw-

na turbina pracuj¹ca za wie¿¹), nie zau-

wa¿yli w planach przegubu wahliwego

zastosowanego w piaœcie. Ludzie z NASA

byli zdumieni zarówno ogromnymi naprê-

¿eniami dynamicznymi, powstaj¹cymi

w piaœcie w momencie, gdy ³opata wcho-

dzi³a w cieñ wie¿y, jak i krótkim ¿yciem

³o¿ysk. 2-megawatowa turbina MOD-1

z kolei wytwarza³a nieprzewidziane

dŸwiêki niskiej czêstotliwoœci, które rezo-

nowa³y we wszystkich domach na wzgó-

rzach i w dolinach wokó³ generatora.

Dopiero MOD-2 by³ modelem zap-

rojektowanym wy³¹cznie przez NASA,

a jego nastêpc¹ jest 3,2-megawatowy

MOD-5B, ponadstumetrowy bestia, dzia-

³aj¹cy od 1997 r. do dziœ na wyspie Oahu

na Hawajach.

Niekoniecznie. Elektrownie

niepodłączone do ogìlnokrajo-

wej sieci są najczęściej wyposa-

żone w skomplikowany system

do gromadzenia i stabilizowania

energii w lokalnej sieci. Wiatrak

napędza prądnicę prądu stałego.

Ponieważ może się obracać

zrìżną prędkością pod wpływem

rìżnej prędkości wiatru, wytwa-

rzane przez prądnicę napięcie

jest stabilizowane za pomocą re-

gulatorìw napięcia i przesyłane

do zespołu akumulatorìw. Dopie-

ro pobrany z akumulatorìw prąd

stały jest zamieniany na prąd

zmienny (230V 50Hz) w urzą-

dzeniach zwanych falownikami.

Ale takiej energii nie można dos-

tarczać do sieci ogìlnokrajowej.

Można za to zasilać w ten spo-

sìb np. stojące w pobliżu elek-

trowni budynki.

W elektrowniach lub farmach

wiatrowych pracujących na pot-

rzeby energetyki zawodowej naj-

częściej wykorzystywany jest ge-

nerator prądu zmiennego. Taki

wiatrak kręci się z ustaloną pręd-

kością obrotową, tak aby genera-

tor wytwarzał prąd zmienny

oczęstotliwości 50Hz. O stałą

prędkość obrotową wiatraka dba

układ regulacyjny, ktìry zmienia

między innymi kąt nastawienia ło-

pat wirnika. Takie elektrownie

wytwarzają napięcie 15kV lub

110kV, a więc takie, jakie panuje

w liniach przesyłowych.

Wynaleziona w Finlandii turbi-

na Savoniusa w widoku z góry przy-

pomina literê S. Jest to turbina typu

oporowego i obraca siê relatywnie

powoli, lecz generuje spory moment

obrotowy. Ma³e turbinki Savoniusa

znajdowa³y siê kiedyœ na dachach

wagonów kolejowych i napêdza³y

wentylacjê, stosuje siê je do mielenia

ziarna, pompowania wody itp., lecz

ze wzglêdu na prêdkoœæ obrotow¹

poni¿ej 1000 obr./min nie s¹ najlep-

sze do wytwarzania pr¹du, gdy¿ wy-

magaj¹ przek³adni, co z kolei utrud-

nia rozruch.

Model Savoniusa ma liczne za-

lety - mo¿na go bardzo ³atwo wykonaæ

we w³asnym zakresie, stosuj¹c jako

materia³ puszki, rury lub butelki plas-

tikowe, wiadra lub beczki na ropê.

28

Turbiny Darrieus

Turbina Darrieus zosta³a opa-

tentowana we Francji w 1927 r. Jej

autorem by³ Georges Jean-Marie Dar-

rieus, który opatentowa³ w zasadzie

dwie turbiny - najpopularniejszy

obecnie typ, tzw. trzepaczkê do piany

z zagiêtymi ³opatami, oraz tzw.Giro-

mill, czyli turbinê typu „H” z prostymi

³opatami, która mia³a byæ równie¿

stosowana w hydroenergetyce.

Turbina z ³opatami prostymi

jest jakby odwróceniem pêdnika Voit-

19309464.142.png

19309464.143.png

19309464.144.png

19309464.145.png

19309464.146.png

19309464.148.png

19309464.149.png

19309464.150.png

19309464.151.png

19309464.152.png

19309464.153.png

19309464.154.png

19309464.155.png

19309464.156.png

19309464.157.png

19309464.159.png

19309464.160.png

19309464.161.png

19309464.162.png

19309464.163.png

19309464.164.png

19309464.165.png

19309464.166.png

19309464.167.png

19309464.168.png

19309464.170.png

19309464.171.png

19309464.172.png

19309464.173.png

19309464.174.png

19309464.175.png

19309464.176.png

19309464.177.png

19309464.178.png

19309464.179.png

19309464.181.png

19309464.182.png

19309464.183.png

19309464.184.png

19309464.185.png

19309464.186.png

19309464.187.png

19309464.188.png

19309464.189.png

19309464.190.png

19309464.192.png

19309464.193.png

19309464.194.png

19309464.195.png

19309464.196.png

19309464.197.png

19309464.198.png

19309464.199.png

19309464.200.png

19309464.201.png

19309464.204.png

19309464.205.png

19309464.206.png

19309464.207.png

19309464.208.png

19309464.209.png

19309464.210.png

19309464.211.png

19309464.212.png

19309464.213.png

19309464.215.png

19309464.216.png

19309464.217.png

19309464.218.png

19309464.219.png

19309464.220.png

19309464.221.png

19309464.222.png

19309464.223.png

19309464.224.png

19309464.226.png

19309464.227.png

19309464.228.png

19309464.229.png

19309464.230.png

19309464.231.png

19309464.232.png

19309464.233.png

19309464.234.png

19309464.235.png

19309464.237.png

19309464.238.png

19309464.239.png

19309464.240.png

19309464.241.png

19309464.242.png

19309464.243.png

19309464.244.png

19309464.245.png

19309464.246.png

19309464.248.png

19309464.249.png

19309464.250.png

19309464.251.png

19309464.252.png

19309464.253.png

19309464.254.png

19309464.255.png

19309464.256.png

19309464.258.png

19309464.259.png

19309464.260.png

19309464.261.png

19309464.262.png

19309464.263.png

19309464.264.png

19309464.265.png

19309464.266.png

19309464.267.png

19309464.269.png

19309464.270.png

19309464.271.png

19309464.272.png

19309464.273.png

19309464.274.png

19309464.275.png

19309464.276.png

19309464.277.png

19309464.278.png

19309464.280.png

19309464.281.png

19309464.282.png

19309464.283.png

19309464.284.png

19309464.285.png

19309464.286.png

19309464.287.png

19309464.288.png

19309464.289.png

19309464.291.png

19309464.292.png

19309464.293.png

19309464.294.png

19309464.295.png

19309464.296.png

19309464.297.png

19309464.298.png

19309464.299.png

19309464.300.png

19309464.302.png

19309464.303.png

19309464.304.png

19309464.305.png

19309464.306.png

19309464.307.png

19309464.308.png

19309464.309.png

19309464.310.png

19309464.311.png

19309464.314.png

19309464.315.png

19309464.316.png

19309464.317.png

19309464.318.png

19309464.319.png

19309464.320.png

19309464.321.png

19309464.322.png

19309464.323.png

19309464.325.png

19309464.326.png

19309464.327.png

19309464.328.png

19309464.329.png

19309464.330.png

19309464.331.png

19309464.332.png

19309464.333.png

19309464.334.png

19309464.335.png

19309464.336.png

19309464.337.png

19309464.338.png

19309464.339.png

19309464.340.png

19309464.341.png

19309464.342.png

19309464.343.png

19309464.344.png

19309464.346.png

19309464.347.png

19309464.348.png

19309464.349.png

19309464.350.png

19309464.351.png

19309464.352.png

19309464.353.png

19309464.354.png

19309464.355.png

19309464.357.png

19309464.358.png

19309464.359.png

19309464.360.png

19309464.361.png

19309464.362.png

19309464.363.png

19309464.364.png

19309464.365.png

19309464.366.png

19309464.368.png

19309464.369.png

19309464.370.png

19309464.371.png

19309464.372.png

19309464.373.png

19309464.374.png

19309464.375.png

19309464.376.png

19309464.377.png

19309464.379.png

19309464.380.png

19309464.381.png

19309464.382.png

19309464.383.png

19309464.384.png

19309464.385.png

19309464.386.png

19309464.387.png

19309464.388.png

19309464.390.png

19309464.391.png

19309464.392.png

19309464.393.png

19309464.394.png

19309464.395.png

19309464.396.png

19309464.397.png

19309464.398.png

19309464.399.png

19309464.401.png

19309464.402.png

19309464.403.png

19309464.404.png

19309464.405.png

19309464.406.png

19309464.407.png

19309464.408.png

19309464.409.png

19309464.411.png

19309464.412.png

19309464.413.png

19309464.414.png

19309464.415.png

19309464.416.png

19309464.417.png

19309464.418.png

19309464.419.png

19309464.420.png

19309464.422.png

19309464.423.png

19309464.424.png

19309464.425.png

19309464.426.png

19309464.427.png

19309464.428.png

19309464.429.png

19309464.430.png

19309464.431.png

19309464.433.png

19309464.434.png

19309464.435.png

19309464.436.png

19309464.437.png

19309464.438.png

19309464.439.png

19309464.440.png

19309464.441.png

19309464.443.png

19309464.444.png

19309464.445.png

19309464.446.png

19309464.447.png

19309464.448.png

19309464.449.png

19309464.450.png

19309464.451.png

19309464.452.png

19309464.454.png

19309464.455.png

19309464.456.png

19309464.457.png

19309464.458.png

19309464.459.png

19309464.460.png

19309464.461.png

19309464.462.png

19309464.463.png

19309464.464.png

19309464.465.png

19309464.466.png

19309464.467.png

19309464.468.png

19309464.469.png

19309464.470.png

19309464.471.png

19309464.472.png

19309464.473.png

19309464.475.png

19309464.476.png

19309464.477.png

19309464.478.png

19309464.479.png

19309464.480.png

19309464.481.png

19309464.482.png

19309464.483.png

19309464.484.png

19309464.486.png

19309464.487.png

19309464.488.png

19309464.489.png

19309464.490.png

19309464.491.png

19309464.492.png

19309464.493.png

19309464.494.png

19309464.495.png

19309464.497.png

19309464.498.png

19309464.499.png

19309464.500.png

19309464.501.png

19309464.502.png

19309464.503.png

19309464.504.png

19309464.505.png

19309464.506.png

19309464.508.png

19309464.509.png

19309464.510.png

19309464.511.png

19309464.512.png

19309464.513.png

19309464.514.png

19309464.515.png

19309464.516.png

19309464.517.png

19309464.519.png

19309464.520.png

19309464.521.png

19309464.522.png

19309464.523.png

19309464.524.png

19309464.525.png

19309464.526.png

19309464.527.png

19309464.528.png

19309464.531.png

19309464.532.png

19309464.533.png

19309464.534.png

19309464.535.png

19309464.536.png

19309464.537.png

19309464.538.png

19309464.539.png

19309464.540.png

19309464.542.png

19309464.543.png

19309464.544.png

19309464.545.png

19309464.546.png

19309464.547.png

19309464.548.png

19309464.549.png

19309464.550.png

19309464.551.png

19309464.553.png

19309464.554.png

19309464.555.png

19309464.556.png

19309464.557.png

19309464.558.png

19309464.559.png

19309464.560.png

19309464.561.png

19309464.562.png

19309464.564.png

19309464.565.png

19309464.566.png

19309464.567.png

19309464.568.png

19309464.569.png

19309464.570.png

19309464.571.png

19309464.572.png

19309464.573.png

19309464.575.png

19309464.576.png

19309464.577.png

19309464.578.png

19309464.579.png

19309464.580.png

19309464.581.png

19309464.582.png

19309464.583.png

19309464.584.png

19309464.586.png

19309464.587.png

19309464.588.png

19309464.589.png

19309464.590.png

19309464.591.png

19309464.592.png

19309464.593.png

19309464.594.png

19309464.595.png

19309464.596.png

19309464.597.png

19309464.598.png

19309464.599.png

19309464.600.png

19309464.601.png

19309464.602.png

19309464.603.png

19309464.605.png

19309464.606.png

19309464.607.png

19309464.608.png

19309464.609.png

19309464.610.png

19309464.611.png

19309464.612.png

19309464.613.png

19309464.614.png

19309464.616.png

19309464.617.png

19309464.618.png

19309464.619.png

19309464.620.png

19309464.621.png

19309464.622.png

19309464.623.png

19309464.624.png

19309464.625.png

19309464.627.png

19309464.628.png

19309464.629.png

19309464.630.png

19309464.631.png

19309464.632.png

19309464.633.png

19309464.634.png

19309464.635.png

19309464.636.png

19309464.638.png

19309464.639.png

19309464.640.png

19309464.641.png

19309464.642.png

19309464.643.png

19309464.644.png

19309464.645.png

19309464.646.png

19309464.647.png

19309464.649.png

19309464.650.png

19309464.651.png

19309464.652.png

19309464.653.png

19309464.654.png

19309464.655.png

19309464.656.png

19309464.657.png

19309464.658.png

19309464.660.png

19309464.661.png

19309464.662.png

19309464.663.png

19309464.664.png

19309464.665.png

19309464.666.png

19309464.667.png

19309464.668.png

19309464.669.png

19309464.671.png

19309464.672.png

19309464.673.png

19309464.674.png

19309464.675.png

19309464.676.png

19309464.677.png

19309464.678.png

19309464.679.png

19309464.680.png

19309464.681.png

19309464.682.png

19309464.683.png

19309464.684.png

19309464.685.png

19309464.686.png

19309464.687.png

19309464.688.png

19309464.689.png

19309464.691.png

19309464.692.png

19309464.693.png

19309464.694.png

19309464.695.png

19309464.696.png

19309464.697.png

19309464.698.png

19309464.699.png

19309464.700.png

19309464.702.png

19309464.703.png

19309464.704.png

19309464.705.png

19309464.706.png

19309464.707.png

19309464.708.png

19309464.709.png

19309464.710.png

19309464.711.png

19309464.713.png

19309464.714.png

19309464.715.png

19309464.716.png

19309464.717.png

19309464.718.png

19309464.719.png

19309464.720.png

19309464.721.png

19309464.722.png

19309464.724.png

19309464.725.png

19309464.726.png

19309464.727.png

19309464.728.png

19309464.729.png

19309464.730.png

19309464.731.png

19309464.732.png

19309464.733.png

19309464.735.png

19309464.736.png

19309464.737.png

19309464.738.png

19309464.739.png

19309464.740.png

19309464.741.png

19309464.742.png

19309464.743.png

19309464.744.png

19309464.747.png

19309464.748.png

19309464.749.png

19309464.750.png

19309464.751.png

19309464.752.png

19309464.753.png

19309464.754.png

19309464.755.png

UE nakł ada na Polskę obowią zek szybkiej rozbudowy energetyki

korzystają cej z odnawialnych ź rìdeł energii, w tym z wiatru.

SCHEMAT

TURBINY SAVONIUSA

ny dziêki sile noœnej, prêdkoœæ ³opaty mo¿e byæ wiêk-

sza, ni¿ prêdkoœæ wiatru.

Najpopularniejsze (szczególnie du¿e) turbiny Dar-

rieus maj¹ ³opaty w kszta³cie „troposkein” (z Greki -

„obracaj¹cej siê liny”), czyli takim, jaki przybiera ska-

kanka. Po zastosowaniu w³ókna szklanego (przeci¹gane

z aluminium by³y drogie), kszta³t zosta³ nieco zmieniony.

Ka¿da z ³opat turbiny Darrieus wytwarza maksy-

malny „ci¹g” (moment) jedynie dwa razy na obrót. Mo-

ment obrotowy ma wiêc charakter sinusoidalny (tak,

jak przy peda³owaniu na rowerze). D³ugie ³opaty turbin

z osi¹ pionow¹ maj¹ wiele naturalnych czêstotliwoœci

drgañ, których nale¿y unikaæ podczas pracy. Np. jedna

z dwu³opatowych turbin o mocy 500 kW, mia³a takie

trzy prêdkoœci obrotowe, które trzeba by³o szybko

przejœæ, aby dojœæ do prêdkoœci operacyjnej i kilka

w zakresie operacyjnym, których trzeba by³o unikaæ.

Dobrze zaprojektowana turbina z osi¹ poziom¹ nie po-

woduje takich problemów.

Turbiny pionowe trudno jest instalowaæ na wie-

¿ach, w zwi¹zku z tym zazwyczaj instalowane s¹ ni¿ej,

w obszarze turbulentnym i dzia³aj¹ w trudniejszych

warunkach. Aby turbina sta³a pionowo, stosuje siê od-

ci¹gi. Wywieraj¹ one du¿y nacisk na g³ówne ³o¿yska

turbiny.

Firma Sandia Laboratories zbudowa³a 42-metro-

wy prototyp o œrednicy 34 m i mocy 625 kW do badañ

w Agricultural Research Station w Amarillo w Texasie.

Turbina wiatrowa „Eole” na Cap-Chat, Quebec

w Kanadzie, jest najwiêkszym obecnie przyk³adem

„trzepaczki do piany” - ma oko³o 100 m wysokoœci i 60

m œrednicy. Jej moc to 4MW, lecz pracuje w ni¿szym

zakresie prêdkoœci, daj¹c ok. 2,5 MW.

Na rynku ma³ych turbin wiatrowych, modele

Darrieus z prostymi ³opatami s¹ tañsze, ni¿ „trzepaczki

do piany”. Obecnie dostêpna w handlu jest ma³a turbi-

na Solwind z Nowej Zelandii, zaopatrzona w proste ³o-

paty. Ma 3 m œrednicy i 2,5 m wysokoœci.

Obecnie w Kanadzie prowadzone s¹ prace nad

turbinami Darrieus do montowania na wie¿owcach,

w celu dodatkowego zaopatrywania biur w pr¹d (wy-

nik ostatnich awarii sieci energetycznych).

SCHEMAT TURBINY DARRIEUS

Z PROSTYMI £OPATAMI

ha-Schneidera (p. MT 10/2004), tak jak wiatrak jest od-

wróceniem œmig³a.

W obu modelach moment na ³opacie, a w rezul-

tacie - ruch, jest efektem powstawania si³y noœnej na

zestawie profili aerodynamicznych, op³ywanych przez

wiatr. Przez to, ¿e wirnik turbiny Darrieus jest napêdza-

pokrywa

³o¿ysko górne wirnika

odci¹g

³opata

piasta wirnika

LEKSYKON

Sprawność to miara zdolności urządzenia, organizmu lub

procesu do przekształcania jednej postaci energii w inną.

Wrażana jest w jednostkach bezwzględnych, lub procen-

tach. Z zasady zachowania energii wynika, że sprawność

dla dowolnej formy energii użytecznej nie może być więk-

sza od jedności (czyli 100%). Patrząc na to inaczej: suma

sprawności dla rìżnych form energii wyjściowej musi być

rìwna jedności.

Siła nośna siła aerodynamiczna zwrìcona przeciwnie do

siły grawitacji, pozwalająca na wznoszenie obiektìw, ich lot.

Powstaje w wyniku przepływu powietrza wokìł odpowied-

nio ukształtowanego płata, co powoduje wystąpienie rìżni-

cy ciśnień po obu jego stronach.

Opływ turbulentny ( burzliwy ) - występuje gdy przedmiot

jest opływany nieuporządkowanym strumieniem powietrza

lub cieczy. Występuje samorzutnie przy dużych prędko-

ścich lub za zakłucajacymi przepływ przedmiotami.

Ustawienie w chorągiewkę siła aerodynamiczna zwrì-

cona przeciwnie do siły grawitacji, pozwalająca na wzno-

szenie obiektìw, ich lot. Powstaje w wyniku przepływu po-

wietrza wokìł odpowiednio ukształtowanego płata, co po-

woduje wystąpienie rìżnicy ciśnień po obu jego stronach.

zastrza³

wirnik

oœ uk³adu

wsparcie ³o¿yska wirnika

sprzêg³o elastyczne

tarcza hamulca mechanicznego

29

konstrukcja noœna

generator

fundament

19309464.757.png

19309464.758.png

19309464.759.png

19309464.760.png

19309464.761.png

19309464.762.png

19309464.763.png

19309464.764.png

19309464.765.png

19309464.766.png

19309464.768.png

19309464.769.png

19309464.770.png

19309464.771.png

19309464.772.png

19309464.773.png

19309464.774.png

19309464.775.png

19309464.776.png

19309464.777.png

19309464.779.png

19309464.780.png

19309464.781.png

19309464.782.png

19309464.783.png

19309464.784.png

19309464.785.png

19309464.786.png

19309464.787.png

19309464.788.png

19309464.790.png

19309464.791.png

19309464.792.png

19309464.793.png

19309464.794.png

19309464.795.png

19309464.796.png

19309464.797.png

19309464.798.png

19309464.799.png

19309464.800.png

19309464.801.png

19309464.802.png

19309464.803.png

19309464.804.png

19309464.805.png

19309464.806.png

19309464.807.png

19309464.809.png

19309464.810.png

19309464.811.png

19309464.812.png

19309464.813.png

19309464.814.png

19309464.815.png

19309464.816.png

19309464.817.png

19309464.818.png

19309464.819.png

19309464.820.png

19309464.821.png

19309464.822.png

19309464.823.png

19309464.824.png

19309464.825.png

19309464.826.png

19309464.828.png

19309464.829.png

19309464.830.png

19309464.831.png

19309464.832.png

19309464.833.png

19309464.834.png

19309464.835.png

19309464.836.png

19309464.837.png

19309464.838.png

19309464.839.png

19309464.840.png

19309464.841.png

19309464.842.png

19309464.843.png

19309464.844.png

19309464.845.png

19309464.846.png

19309464.847.png

19309464.849.png

19309464.850.png

19309464.851.png

19309464.852.png

19309464.853.png

19309464.854.png

19309464.855.png

19309464.856.png

19309464.857.png

19309464.858.png

19309464.859.png

19309464.860.png

19309464.861.png

19309464.862.png

19309464.863.png

19309464.864.png

19309464.865.png

19309464.866.png

19309464.868.png

19309464.869.png

19309464.870.png

19309464.871.png

19309464.872.png

19309464.873.png

19309464.874.png

19309464.875.png

19309464.876.png

19309464.877.png

19309464.878.png

19309464.879.png

19309464.880.png

19309464.882.png

19309464.883.png

19309464.884.png

19309464.885.png

19309464.886.png

19309464.887.png

19309464.888.png

19309464.889.png

19309464.890.png

19309464.891.png

19309464.892.png

19309464.893.png

19309464.894.png

19309464.895.png

19309464.896.png

19309464.897.png

19309464.898.png

19309464.900.png

19309464.901.png

19309464.902.png

19309464.903.png

19309464.904.png

19309464.905.png

19309464.906.png

19309464.907.png

19309464.908.png

19309464.909.png

19309464.910.png

19309464.911.png

19309464.912.png

19309464.913.png

19309464.914.png

19309464.915.png

19309464.916.png

19309464.917.png

19309464.919.png

19309464.920.png

19309464.921.png

19309464.922.png

19309464.923.png

19309464.924.png

19309464.925.png

19309464.926.png

19309464.927.png

19309464.928.png

19309464.930.png

19309464.931.png

19309464.932.png

19309464.933.png

19309464.934.png

19309464.935.png

19309464.936.png

19309464.937.png

19309464.938.png

19309464.941.png

19309464.942.png

19309464.943.png

19309464.944.png

19309464.945.png

19309464.946.png

19309464.947.png

19309464.948.png

19309464.950.png

19309464.951.png

19309464.952.png

19309464.953.png

19309464.954.png

19309464.955.png

19309464.956.png

19309464.957.png

19309464.959.png

19309464.960.png

19309464.961.png

19309464.962.png

19309464.963.png

19309464.964.png

19309464.965.png

19309464.966.png

19309464.967.png

19309464.969.png

19309464.970.png

19309464.971.png

19309464.972.png

19309464.973.png

19309464.974.png

19309464.975.png

19309464.976.png

19309464.977.png

19309464.978.png

19309464.980.png

19309464.981.png

19309464.982.png

19309464.983.png

19309464.984.png

19309464.985.png

19309464.986.png

19309464.987.png

19309464.988.png

19309464.989.png

19309464.991.png

19309464.992.png

19309464.993.png

19309464.994.png

19309464.995.png

19309464.996.png

19309464.997.png

19309464.998.png

19309464.1000.png

19309464.1001.png

19309464.1002.png

19309464.1003.png

19309464.1004.png

19309464.1005.png

19309464.1006.png

19309464.1008.png

19309464.1009.png

19309464.1010.png

19309464.1011.png

19309464.1012.png

19309464.1013.png

19309464.1015.png

19309464.1016.png

19309464.1017.png

19309464.1018.png

19309464.1019.png

19309464.1020.png

19309464.1022.png

19309464.1023.png

19309464.1024.png

19309464.1025.png

19309464.1026.png

19309464.1029.png

19309464.1030.png

19309464.1031.png

19309464.1032.png

19309464.1033.png

19309464.1034.png

19309464.1035.png

19309464.1036.png

19309464.1037.png

19309464.1038.png

19309464.1039.png

19309464.1041.png

19309464.1042.png

19309464.1043.png

19309464.1044.png

19309464.1045.png

19309464.1046.png

19309464.1048.png

19309464.1049.png

19309464.1050.png

19309464.1051.png

19309464.1052.png

19309464.1054.png

19309464.1055.png

19309464.1056.png

19309464.1057.png

19309464.1058.png

19309464.1059.png

19309464.1060.png

19309464.1061.png

19309464.1062.png

19309464.1063.png

19309464.1064.png

19309464.1066.png

19309464.1067.png

19309464.1068.png

19309464.1069.png

19309464.1070.png

19309464.1071.png

19309464.1073.png

19309464.1074.png

19309464.1075.png

19309464.1076.png

19309464.1077.png

19309464.1078.png

19309464.1080.png

19309464.1081.png

19309464.1082.png

19309464.1083.png

19309464.1084.png

19309464.1085.png

19309464.1086.png

19309464.1087.png

19309464.1088.png

19309464.1089.png

19309464.1090.png

19309464.1091.png

19309464.1094.png

19309464.1095.png

19309464.1096.png

19309464.1097.png

19309464.1098.png

19309464.1099.png

19309464.1100.png

19309464.1101.png

19309464.1103.png

19309464.1104.png

19309464.1105.png

19309464.1106.png

19309464.1107.png

19309464.1109.png

19309464.1110.png

19309464.1111.png

19309464.1112.png

19309464.1113.png

19309464.1114.png

19309464.1115.png

19309464.1116.png

19309464.1117.png

19309464.1118.png

19309464.1120.png

19309464.1121.png

19309464.1122.png

19309464.1123.png

19309464.1124.png

19309464.1125.png

19309464.1127.png

19309464.1128.png

19309464.1129.png

19309464.1130.png

19309464.1131.png

19309464.1132.png

19309464.1133.png

19309464.1135.png

19309464.1136.png

19309464.1137.png

19309464.1138.png

19309464.1139.png

19309464.1140.png

19309464.1141.png

19309464.1142.png

19309464.1143.png

19309464.1144.png

19309464.1146.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Wilno - Sw. Katarzyna, ul. sw. Ignacego.avi (835753 KB)
Wilno - Kosc. Sw.Anny.avi (611527 KB)
Wilno - Kosc.Bernardynow.avi (597776 KB)
Wilno - Ulica Ostrobramska.avi (765806 KB)
Wilenska Katedra.avi (1294048 KB)

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin