fizjoterapia po endoprotezoplastyce stawu biodrowego.pdf

(848 KB) Pobierz
Microsoft Word - fizjoterapia_po_endoprotezoplastyce_stawu_biodrowego.doc
www.pandm.org
Physiotherapy & Medicine
Fizjoterapia po endoprotezoplastyce stawu biodrowego
Endoprotezoplastyka - zabieg chirurgiczny polegaj Ģ cy na wyci ħ ciu zmienionego chorobowo
segmentu (stawu) i wszczepieniu elementu sztucznego, przejmuj Ģ cego funkcj ħ uszkodzonej
struktury. Inne nazwy : alloplastyka, endoplastyka.
Zabieg endoprotezoplastyki jest stosowany w leczeniu zmian zwyrodnieniowych oraz w
wielu urazach (złamania szyjki ko Ļ ci udowej, złamania w okolicy kr ħ tarza). Polega ono na
zast Ģ pieniu naturalnego stawu biodrowego sztucznym stawem – endoprotez Ģ . Zabieg, poprzez
wyeliminowanie bólu, przywraca utracone czynno Ļ ci tego stawu i umo Ň liwia wykonywanie
podstawowych ruchów takich jak chodzenie, podnoszenie ci ħŇ arów. Warunkiem osi Ģ gni ħ cia
tego celu jest wyeliminowanie towarzysz Ģ cego urazom i zmianom zwyrodnieniowym bólu.
Po zabiegu wszczepienia endoprotezy niezb ħ dna jest rehabilitacja, w celu uzyskania mo Ň liwie
pełnej sprawno Ļ ci osoby operowanej.
ZDROWY STAW ZMIENIONY STAW
EFEKT KO İ COWY – PRZED I PO
1
14363901.017.png 14363901.018.png 14363901.019.png 14363901.020.png 14363901.001.png
www.pandm.org
Physiotherapy & Medicine
Post ħ powanie zapobiegawczo-ochronne przed operacj Ģ polega na :
1. Nauce wła Ļ ciwego posługiwania si ħ kulami, odpowiednio do istniej Ģ cych zmian w
narz Ģ dzie ruchu oraz wyst ħ puj Ģ cych zaburze ı chodu.
Umiej ħ tno Ļę prawidłowego wykorzystania kul inwalidzkich w celu odci ĢŇ enia stawu
biodrowego ma istotne znaczenie w jego mechanicznej ochronie nie tylko we wczesnym, ale
tak Ň e w pó Ņ niejszym okresie pooperacyjnym.
2. Wzmocnienie siły mi ħĻ niowej
3. Ę wiczenia izometryczne zwykłe
Post ħ powanie we wczesnym okresie pooperacyjnym:
odpowiednie uło Ň enie kd operowanej
Operowana ko ı czyna powinna by ę uło Ň ona w lekkim zgi ħ ciu w stawie biodrowym,
wynosz Ģ cym ok.20 stopni i odwiedzeniu do k Ģ ta około 30 stopni. Nale Ň y równie Ň
zabezpieczy ę ko ı czyn ħ przed przypadkowym skr ħ ceniem na zewn Ģ trz, ustawiaj Ģ c j Ģ w tzw.
poło Ň eniu po Ļ rednim. Uło Ň enie operowanej ko ı czyny w takiej pozycji, na odpowiedniej
szynie, nie tylko chroni staw przed zwichni ħ ciem w pierwszych godzinach po operacji, gdy
działa jeszcze znieczulenie, lecz zapewnia równie Ň dogodne warunki gojenia tkanek.
W tej sytuacji niewła Ļ ciwa pozycja ko ı czyny, przywiedzenie poł Ģ czone z rotacj Ģ zewn ħ trzn Ģ
uda, spowodowa ę mo Ň e zwichni ħ cie w operowanym stawie a w przypadku znacznej
osteoporozy.
NA PLECACH NA BOKU OPEROWANYM
2
1)
14363901.002.png 14363901.003.png 14363901.004.png 14363901.005.png 14363901.006.png
www.pandm.org
Physiotherapy & Medicine
Unika ę :
- krzy Ň owania nóg podczas le Ň enia, spania
- rotacji stopy do wewn Ģ trz, na zewn Ģ trz
2) Ę wiczenia
- ę wiczenia czynne odcinków nie obj ħ tych unieruchomieniem
- ę wiczenia izometryczne zwykłe : m.po Ļ ladkowy , m.czworogłowy
- ę wiczenia synergistyczne
- ę wiczenia synkinetyczne
Najogólniej mo Ň na stwierdzi ę , Ň e wszelkie ę wiczenia wykonywane zwłaszcza we wczesnym
okresie pooperacyjnym ukierunkowane :
- na zwi ħ kszenie zakresu ruchów w operowanym stawie,
- wzmocnienie siły mi ħĻ niowej
- nie mog Ģ wyzwala ę bólu
- nie powinny wywiera ę niekorzystnego wpływu na stabilno Ļę endoprotezy osadzonej w
wytworzonym ło Ň u kostnym .
Po wygojeniu si ħ rany operacyjnej bardzo korzystn Ģ form ħ usprawnienia operowanego stawu
stanowi Ģ ę wiczenia w basenie, prowadzone pod nadzorem kinezyterapeuty. Du ŇĢ warto Ļę
terapeutyczn Ģ maj Ģ tak Ň e ę wiczenia bloczkowe wykonywane w odci ĢŇ eniu ko ı czyny.
Unoszenie podczas ę wicze ı operowanej ko ı czyny z wyprostowanym stawem kolanowym
powinno by ę bezwzgl ħ dnie zakazane z powodu bardzo niekorzystnych napr ħŇ e ı
powstaj Ģ cych pomi ħ dzy głow Ģ a panewk Ģ sztucznego stawu.
1.
1.w pozycji le ŇĢ c na plecach , kd wyprostowana
2.dociskanie kd do łózka
3.przytrzyma ę 7 sekund w tej pozycji
4.powtórzy ę 10x
2.
1.w pozycji le ŇĢ c na plecach, podłó Ň pod kolano zwini ħ ty r ħ cznik
2.powoli wyprostuj kolano i lekko unie Ļ stop ħ w gór ħ od łó Ň ka, ci Ģ gle zachowuj Ģ c kontakt z
r ħ cznikiem
3.przytrzyma ę 7 sekund w tej pozycji
4.powtórzy ę 10x
3.
3
14363901.007.png 14363901.008.png
www.pandm.org
Physiotherapy & Medicine
1.w pozycji le ŇĢ c na plecach, kd wyprostowana
2.powoli przesuwa ę stop ħ po podło Ň u w kierunku do siebie (zginanie st.kolanowego)
3.powró ę do pozycji wyj Ļ ciowej
4.powtórz 10x
4.
1.w pozycji le ŇĢ c na plecach, kd wyprostowana
2.zginaj stop ħ w dół (w kierunku podło Ň a)
3.przytrzymaj 7 sekund w tej pozycji
4.powtórz 10x
5.
1.w pozycji le ŇĢ c na plecach, kd wyprostowana
2.odwodzimy kd w bok
3.powrót do pozycji wyj Ļ ciowej
4.powtórz 10x
6.
1.w pozycji le ŇĢ c na plecach, kd wyprostowana
2. Ļ ci Ļ ni po Ļ ladki , wci Ģ gnij brzuch
3.przytrzymaj 7 sekund w tej pozycji
4.powtórz 10x
S Ģ to ę wiczenia wykonywane w pierwszej dobie po operacji, w pozycji le ŇĢ cej.
Ę wiczenia powinny by ę wykonywane trzy razy dziennie.
4
14363901.009.png 14363901.010.png 14363901.011.png 14363901.012.png
www.pandm.org
Physiotherapy & Medicine
Stopniowo wprowadzamy ę wiczenia w pozycjach wy Ň szych – w siadzie, siad ze
spuszczonymi nogami.
Dodatkowo mo Ň na prowadzi ę ę wiczenia oddechowe, poprawiaj Ģ ce kr ĢŇ enie w celu
zmniejszenia obrz ħ ku, krwiaka – najlepszymi ę wiczeniami s Ģ te które anga Ň uj Ģ tzw.pomp ħ
mi ħĻ niow Ģ .
Pionizacj ħ wykonujemy w 2,3 dniu po operacji ( u osób starszych bardzo wcze Ļ nie ze
wzgl ħ du na zmiany oddechowo-kr ĢŇ eniowe, np.tworzenie si ħ skrzepów)
W 3,4 dobie po operacji nauka chodu o kulach z odci ĢŇ eniem operowanej kd.
3) Zmiana pozycji
X – kd operowana
1.Podczas zmiany pozycji z le ŇĢ cej do siedz Ģ cej , operowana kd powinna by ę wyprostowana.
2.Nie mo Ň na obci ĢŇ a ę operowanej ko ı czyny, dlatego zawsze wysuwany kd w przód tak aby
nie zwisała z łó Ň ka.
3.Kraw ħ dz łó Ň ka nie powinna uciska ę uda
4.W łó Ň ku unika ę obracania na praw Ģ , lew Ģ stron ħ .
5.Najłatwiej przej Ļę do pozycji siedz Ģ cej, poprzez przej Ļ cie z pozycji le ŇĢ cej do siadu
prostego, postawi ę zdrow Ģ kd na ziemi i zsuwa ę si ħ po Ļ ladkami na brzeg łó Ň ka.
4) Pozycja siedz Ģ ca
Prawidłowa pozycja siedz Ģ ca to taka w której stawy kolanowe znajduj Ģ si ħ ni Ň ej ni Ň stawy
biodrowe. Taka pozycja zabezpiecza nowe biodro przed znacznym obci ĢŇ eniem. Aby to
wykona ę krzesło powinno mie ę wysokie siedzisko, lub mo Ň na podło Ň y ę poduszk ħ . Doda ę
trzeba Ň e siedzisko nie mo Ň e by ę zbyt mi ħ kkie, Ň eby biodro nie wpadało, zatapiało si ħ w nie.
Na krze Ļ le trzeba przyjmowa ę pozycj ħ wyprostowan Ģ , nie pochyla ę tułowia zbyt do przodu
gdy Ň powoduje to zmian ħ ustawienia k Ģ ta w stawach biodrowych i tym samym mo Ň na
doprowadzi ę do przeci ĢŇ enia stawu.
Podczas siedzenia nie powinno si ħ podpiera ę si ħ r ħ kami na kd operowanej.
5
14363901.013.png 14363901.014.png 14363901.015.png 14363901.016.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin