BIAŁA KSIĘGA NA TEMAT SPORTU.pdf

KOMISJA EUROPEJSKA

Biała księga na temat sportu

Spis treści

Wprowadzenie

Europe Direct to serwis, który pomoże Państwu

znaleźć odpowiedź na pytania dotyczące Unii Europejskiej.

Wstęp

Oto numer bezpłatny (*):

00 800 6 7 8 9 10 11

Społeczna rola sportu

Gospodarczy wymiar sportu

(*) niektórzy operatorzy telefonii komórkowej nie udostępniają

połączeń z numerami 00 800 lub pobierają za nie opłaty.

Organizacja sportu

Dalsze działania

Bardzo wiele informacji na temat Unii Europejskiej

znajduje się w Internecie.

Podsumowanie

Dostęp można uzyskać przez serwer Europa (http://europa.eu).

Dane katalogowe znajdują się na końcu niniejszej publikacji.

Luksemburg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, 2007

ISBN 978-92-79-06561-3

Powielanie materiałów jest dozwolone,

pod warunkiem że zostanie podane ich źródło.

Printed in Belgium

Druk na papierze białym bezchlorowym

Wprowadzenie

Drogi przyjacielu sportu!

Biała księga na temat sportu, którą trzymasz w

rękach, jest wkładem Komisji w europejską debatę

dotyczącą znaczenia sportu w naszym życiu

codziennym. Po raz pierwszy kwestie związane ze

sportem w UE potraktowane zostały w tak cało-

ściowy sposób.

Z wyżej wymienionych powodów uznałem, że

nadszedł czas, aby Komisja wydała strategiczny

dokument na temat sportu, określający polityczne

wytyczne w tej dziedzinie. Dlatego też uważnie

wsłuchiwałem się w zdanie zainteresowanych stron

reprezentujących świat sportowy oraz państwa

członkowskie. Odbyło się wiele konferencji i

spotkań na szczeblu ministerialnym. Biała księga

jest więc wynikiem długiego procesu konsultacji z

organizacjami świata sportowego.

W Europie, kolebce idei olimpijskiej, uprawia się

wiele popularnych międzynarodowych dyscyplin

sportowych, które przyciągają dużą większość

obywateli europejskich. Sport odgrywa ważną rolę

społeczną, będącą uzupełnieniem jego wymiaru

sportowego i gospodarczego. Przyczynia się on

również w sposób znaczny do dobrego samopoczu-

cia społeczeństwa. Na podmiotach życia publicz-

nego, w tym Unii Europejskiej, spoczywa więc duża

odpowiedzialność za wspieranie sportu. Została

ona potwierdzona w wielu deklaracjach politycz-

nych na najwyższym europejskim szczeblu, m. in.

w 1997 r. w deklaracji amsterdamskiej i w 2000 r. w

deklaracji nicejskiej.

Jej głównym celem jest włączenie sportu w główny

nurt polityki i wspieranie jego miejsca wśród

innych dziedzin polityki UE oraz ustanowienie

warunków dla lepszego zarządzania w europejskim

sporcie dzięki poradą w zakresie wdrażania zasad

unijnych. W świetle uprawnień udzielonych kon-

ferencji międzyrządowej przez Radę Europejską w

czerwcu 2007 r., w celu włączenia zapisu na temat

sportu do traktatu Komisja może, jeśli uzna to za

konieczne i stosowne, wskazać dalsze kierunki

działania w kontekście przepisów nowego traktatu.

Komisja Europejska rozpoczęła konkretne rozmowy

z organizacjami sportowymi szesnaście lat temu,

dając początek pierwszemu europejskiemu forum

sportowemu w 1991 r. Od tego czasu coraz częściej

apelowano do Komisji o jej większe zaangażowanie

w tej dziedzinie na szczeblu europejskim. W 2005 r.

Komisja ustanowiła wspólnie z ruchem sportowym

i państwami członkowskimi ramy dla konsultacji,

pod tytułem „UE i sport: odpowiedź na oczekiwa-

nia”. W ramach tych konsultacji zainteresowane

strony reprezentujące rządy państw członkowskich

oraz organizacje pozarządowe zwróciły się do

Komisji o szersze propagowanie miejsca europej-

skiego sportu i jego szczególnych cech w procesie

ustanawiania polityki oraz o osiągnięcie większej

przejrzystości prawnej.

Jestem przekonany, że niniejsza Biała księga uwy-

datni rolę sportu w tworzeniu europejskich polityk,

wpłynie na podniesienie stopnia świadomości

dotyczącego specyficznych potrzeb sektora sportu

oraz będzie aktywnym i konkretnym wkładem

Komisji na rzecz sportu.

Z poważaniem

Ján Figel’

Komisarz europejski odpowiedzialny za sport

1. Wstęp

„Sport jest częścią dziedzictwa każdego człowieka i

nic nigdy go nie zastąpi” – Pierre de Coubertin 1

oraz zwiększenie świadomości społeczeństwa

odnośnie do potrzeb i szczególnych cech sektora.

Inicjatywa ta ma na celu przedstawienie ważnych

zagadnień, takich jak zastosowanie unijnego

prawodawstwa w dziedzinie sportu. Dąży ona

również do ustalenia dalszych działań związanych

ze sportem na szczeblu europejskim.

Parlament Europejski z zainteresowaniem śledził

różne wyzwania stojące przez sportem w Europie

i w ciągu ostatnich lat regularnie zajmował się

związanymi z nim zagadnieniami.

Sport 2 przybiera na znaczeniu jako zjawisko

społeczne i gospodarcze, przyczyniając się w

dużym stopniu do realizacji strategicznych celów

Unii Europejskiej, takich jak solidarność i dobro-

byt. Olimpijski ideał rozwoju sportu propagującego

pokój i zrozumienie między narodami i kulturami

oraz wychowanie młodzieży narodził się w Europie

i rozwijany był przez Międzynarodowy Komitet

Olimpijski i Europejskie Komitety Olimpijskie.

Przygotowując niniejszą Białą księgę Komisja

odbyła liczne konsultacje w kwestiach będących

przedmiotem wspólnego zainteresowania z

zaangażowanymi w tej dziedzinie stronami oraz

przeprowadziła konsultacje przy pomocy Internetu.

Konsultacje wykazały, że istnieją znaczne ocze-

kiwania związane z rolą sportu w Europie oraz z

działaniami UE w tej dziedzinie.

Niniejsza Biała księga nie jest inicjatywą zupełnie

nową. Acquis communautaire ma zastosowanie

do sportu, a kierunki europejskiej polityki w wielu

dziedzinach mają coraz większy wpływ na sport.

Sport przyciąga obywateli europejskich, z których

większość regularnie go uprawia. Sport pobudza

istotne wartości, takie jak duch zespołowy, solidar-

ność, tolerancja oraz zasada fair play, przyczynia-

jąc się do indywidualnego rozwoju i samorealizacji.

Propaguje aktywny udział obywateli europejskich

w życiu społecznym i przez to pomaga rozwinąć

aktywną postawę obywatelską. Komisja uznaje

istotną rolę sportu w społeczeństwie europejskim,

zwłaszcza w przypadku potrzeby zbliżenia do

obywateli oraz zajęcia się problemami, które ich

bezpośrednio dotyczą.

Istotna rola sportu w społeczeństwie europejskim

oraz jego specyficzny charakter zostały uznane

w grudniu 2000 r. w deklaracji Rady Europejskiej

w sprawie szczególnego charakteru sportu oraz

jego funkcji społecznej w Europie, które powinny

być uwzględniane przy realizacji zasad wspólnej

polityki („Deklaracja nicejska”). Pokazuje ona,

że organizacje sportowe i państwa członkowskie

ponoszą zasadniczą odpowiedzialność w prowa-

dzeniu spraw związanych ze sportem, a federacje

sportowe odgrywają w tym główną rolę. Zaznacza

również, że organizacje sportowe mają wykonywać

swoje zadania, polegające na organizowaniu i

promowaniu dyscyplin sportowych, „w poszanowa-

niu prawodawstwa krajowego i wspólnotowego”.

Jednocześnie uznaje, że „nawet jeśli Wspólnota nie

ma bezpośrednich kompetencji w tej dziedzinie,

musi ona uwzględnić w swym działaniu, zgodnie

z różnymi przepisami Traktatu, społeczne, wycho-

wawcze i kulturowe funkcje sportu, na których

opiera się jego specyfika, tak aby przestrzegać

kodeksu etycznego i propagować solidarność

niezbędną do zachowania roli społecznej sportu”.

Instytucje europejskie uznały szczególną rolę

odgrywaną w społeczeństwie europejskim przez

sport, którego struktury działają na zasadzie

wolontariatu, pod względem zdrowia, wychowania,

integracji społecznej i kultury.

Niniejsza Biała księga skupia się na społecznej

roli sportu, jego wymiarze gospodarczym oraz

sposobie jego organizacji w Europie, oraz na

działaniach następczych tej inicjatywy. Konkretne

propozycje dalszych kroków na szczeblu UE

zebrane są w planie działania nazwanym imieniem

Pierre’a de Coubertina, który zawiera działania

mające być zrealizowane lub wspomagane przez

Komisję. Dokument roboczy służb Komisji zawiera

wprowadzenie i kontekst powstania propozycji, w

tym załączniki w sprawie sportu i unijnych reguł

współzawodnictwa, sportu i swobód wspólnego

rynku oraz w sprawie konsultacji z zainteresowa-

nymi stronami.

Jednakże sport napotyka również na nowe zagro-

żenia i wyzwania, które pojawiły się w społeczeń-

stwie europejskim, takie jak naciski komercyjne,

wykorzystywanie młodych zawodników sporto-

wych, doping, rasizm, przemoc, korupcja i pranie

brudnych pieniędzy.

Niniejsza inicjatywa jest pierwszą, w której

Komisja zajmuje się zagadnieniami związanymi

ze sportem w sposób wyczerpujący. Jej głównym

celem jest określenie strategicznych wytycznych

dla roli sportu w Europie, zachęcenie do dyskusji

nad konkretnymi problemami, zwiększenie zauwa-

żalności sportu w unijnym procesie politycznym

1 Pierre de Coubertin (1863–1937), francuski pedagog i histo-

ryk, ojciec nowoczesnych igrzysk olimpijskich.

2 Dla jasności i przejrzystości w Białej księdze używana będzie

definicja sportu ustalona przez Radę Europy: „sport” oznacza

„wszelkie formy aktywności fizycznej, które poprzez uczest-

nictwo doraźne lub zorganizowane, stawiają sobie za cel

wypracowanie lub poprawienie kondycji fizycznej i psychicz-

nej, rozwój stosunków społecznych lub osiągnięcie wyników

sportowych na wszelkich poziomach”.

2. Społeczna rola sportu

Sport jest dziedziną działalności ludzkiej,

wzbudzającą duże zainteresowanie obywateli

Unii Europejskiej oraz posiadającą wielką możli-

wość zrzeszania ich, docierania do wszystkich,

niezależnie od wieku czy pochodzenia spo-

łecznego. Zgodnie z listopadowym sondażem

Eurobarometru 3 około 60 % Europejczyków

regularnie uprawia sport w 700 000 klubach

sportowych lub poza nimi, zaś kluby te należą do

dużej liczby stowarzyszeń i federacji. Większość

zajęć sportowych odbywa się w ramach struktur

amatorskich. Znaczenie sportu uprawianego zawo-

dowo wciąż wzrasta i przyczynia się tym samym

do wzmacniania społecznej roli sportu. Sport ma

nie tylko znaczenie dla poprawy zdrowia obywateli

Europy, lecz posiada również wymiar wychowaw-

czy oraz odgrywa rolę społeczną, kulturową i

rekreacyjną. Społeczna rola sportu daje również

możliwość zacieśniania zewnętrznych relacji Unii.

2.1 Poprawa zdrowia publicznego poprzez

aktywność fizyczną

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca przynajmniej

30 minut dziennie umiarkowanej aktywności

fizycznej (w tym zajęcia sportowe, lecz nie tylko)

dla dorosłych i 60 min dla dzieci. Władze publiczne

i prywatne organizacje państw członkowskich

powinny przyczyniać się do osiągnięcia tego celu.

Ostatnie badania wykazują, że osiągnięte postępy

są niewystarczające.

Komisja zachęca państwa członkowskie do zbada-

nia, w jaki sposób propagować pojęcie aktywnego

życia poprzez system edukacji narodowej i system

szkoleń, włącznie ze szkoleniem nauczycieli.

Brak aktywności fizycznej sprzyja występowaniu

nadwagi, otyłości oraz dużej liczby przypadłości

przewlekłych, takich jak schorzenia układu krąże-

nia czy cukrzyca, co przyczynia się do pogorszenia

jakości życia, jest zagrożeniem dla życia jednostki

oraz obciąża gospodarkę i budżet wydatkami na

leczenie.

Zachęca się organizacje sportowe, które oferują

możliwości uprawiania wpływającej pozytywnie na

zdrowie aktywności fizycznej, do podejmowania

działań w tym kierunku. Komisja ułatwi wymianę

informacji i najlepszych rozwiązań, zwłaszcza w

związku z młodzieżą, skupiając się przede wszyst-

kim na poziomie najbliższym obywatelom.

(1) Komisja proponuje opracować, wspólnie z pań-

stwami członkowskimi, nowe wytyczne w zakresie

aktywności fizycznej do końca 2008 r.

Biała księga Komisji „Strategia dla Europy w spra-

wie zagadnień zdrowotnych związanych z odżywia-

niem, nadwagą i otyłością” 4 podkreśla znaczenie

podejmowania zabiegów w celu odwrócenia

tendencji spadkowej aktywności fizycznej, zaś

działania proponowane w zakresie tej dziedziny w

obu Białych księgach będą się uzupełniać.

Komisja zaleca wzmacnianie współpracy między

sektorem zdrowia, wychowania i sportu na szcze-

blu ministerialnym państw członkowskich, w celu

zdefiniowania i zrealizowania spójnych strategii

mających na celu zmniejszenie nadwagi, otyłości

i innych zagrożeń dla zdrowia. W tym świetle

(2) Komisja popierać będzie unijną sieć wpływają-

cej pozytywnie na zdrowie aktywności fizycznej

(HEPA) i, w uzasadnionych przypadkach, mniejsze

i bardziej wyspecjalizowane sieci zajmujące się

szczególnymi aspektami tego tematu.

Ruch sportowy ma większy wpływ na uprawianie

aktywności fizycznej wpływającej pozytywnie

na zdrowie, niż jakikolwiek inny ruch społeczny.

Sport przyciąga ludzi i kojarzy im się pozytywnie.

Jednakże uznany w tym zakresie potencjał ruchu

sportowego jest często niedostatecznie wykorzy-

stywany i należy go rozwinąć.

3 Eurobarometr, badanie specjalne (2004): Obywatele Unii

Europejskiej a sport

4 COM (2007) 279 wersja ostateczna z 30. 5. 2007

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: