cw5.doc

Surowiec

Nazwa

Występowanie

Skład chemiczny

Działanie i zastosowanie

Wg FPVIII

Digitalis purpureae folium – liść naparstnicy purpurowej

Digitalis purpurea – naparstnica

purpurowa,

Plantaginaceae – babkowate

Występuje w środkowej Europie, w Ameryce Północnej, również w Polsce.

0,1-0,3% glikozydów nasercowych – kardenolidowych:

purpureaglikozyd A, purpureaglikozyd B, gitogenina, digitogenina, digitoksyna, gitalotoksyna, glukowerodoksyna, glikozydy digitanolowe pochodne pregnanu, saponiny steroidowe pochodne spirostanu: digitonina, tigonina, flawonoidy pochodne luteoliny i apigeniny, antranoidy i śluzy.

Stosowane w leczeniu niewydolności krążenia pochodzenia sercowego. Obecnie rzadko stosowane. Naparstnica purpurowa została wycofana z lecznictwa z powodu wąskiego marginesu między działaniem toksycznym a terapeutycznym, co dotyczy wszystkich glikozydów kardenolidowych w roślinie. Purpureaglikozydy A i B odkładają się w mięśniu sercowym, co grozi przekroczeniem bezpiecznej dawki.

Zawartość glikozydów kardenolidowych nie mniej niż 0,3% w przeliczeniu na digitoksynę

Digitalis lanatae folium – liść naparstnicy wełnistej

Digitalis lanata – naparstnica wełnista,

Plantaginaceae – babkowate

Występuje w Azji Mniejszej i na Półwyspie Bałkańskim,

uprawiana w Polsce w celach leczniczych.

Surowiec zawiera 0,4 - 1,0% glikozydów nasercowych, kardenolidowych: glikozydy pierwotne – latanozyd A, B, C i glikozydy wtórne - digoksyna, acetylodigoksyna, dezacetylolanatozydy, glikozydy digitanolowe pochodne

pregnanu, saponiny steroidowe pochodne spirostanu, związki antranoidowe, flawonoidy – pochodne apigeniny i luteoliny; gitogenina, digitogenina,

w leczeniu niedomóg m. sercowego. Glikozydy nasercowe stosowane są w leczeniu niewydolności krążenia poch. sercowego. Powodują zwiększenie kurczliwości mięśnia sercowego, prowadząc do zwiększenia wydajności jego pracy. Ponadto powodują zwiększenie napięcia mięśnia sercowego i zwolnienie rytmu pracy. Dzięki temu serce pracuje wolniej ale wydajniej. Do niekorzystnych działań należy zaliczyć zwiększenie pobudliwości mięśnia co może prowadzić do zaburzeń rytmu serca. Surowiec wykazuje również słabe działanie diuretyczne. Surowiec jest stosowany w postaci preparatów galenowych. Jest także wykorzystywany do izolacji zespołów kardenolidów. Te ostatnie mają obecnie większe znaczenie. Przedawkowanie prowadzi do zatrzymania akcji serca w fazie skurczu.

- brak na wykładzie

Adonidis vernalis herba – ziele miłka

Adonis vernalis – miłek wiosenny, Ranunculaceae – jaskrowate

Wyst. w północno-wschodniej i środkowej Europie.

do 0,80% glikozydów nasercowych (kardenolidowych), głównie adonitoksyna, cymaryna, β-strofantyna K, adonitoksol oraz glikozydy pochodne strofantydyny, strofantogeniny, peryplogeniny, adonitoksygeniny, strofantydolu, związki flawonoidowe (pochodne luteoliny i apigeniny), alkohol cukrowy, adonitol i 2,6-dimetylobenzochinon.

zwiększają siłę skurczu mięśnia sercowego (inotropowe +), zwiększają objętość wyrzutową serca, zwalniają tętno. Wyciągi alkoholowe stosowane są w niewydolności mięśnia sercowego i obrzękach na tle krążeniowym. Działają szybko, słabo się kumulują. Wykazują też działanie moczopędne i uspokajające. stosowany w lżejszych niedomogach krążenia.

- brak na wykładzie

Convallariae herba – ziele konwalii

Convallaria majalis - konwalia majowa,

Convallariaceae – konwaliowate

Występuje w Europie, Ameryce Północnej.

Surowiec zawiera: Glikozydy kardenolidowe pochodne strofantydyny (konwalotoksyna, konwalozyd), strofantydolu (konwalatoksol), bipindogeniny (lokundiozyd) i peryplogeniny (peryploramnozyd). Zawiera także saponiny steroidowe – konwalamaryne, konwalarynę, flawonoidy pochodne izoramnetyny, kemferolu, kwercetyny, fenolokwasy, olejek lotny.

surowiec i jego wyciągi mają działanie tonizujące na mięsień sercowy. Surowiec zawiera glikozydy nasercowe, które kumulują się w organizmie w małym stopniu. Wykazuje również słabe działanie moczopędne i uspokajające. Ziele jest stosowanie w różnych postaciach niewydolności serca oraz naczyń wieńcowych.

- brak na wykładzie

Scillae bulbus – cebula morska

Scilla maritima – oszloch morski (cebula morska, ostrawka

morska), Hyacinthaceae – hiacyntowate

Bylina strefy obszaru śródziemnomorskiego.

odmiana biała:. glikozydy nasercowe bufadienolidowe, steroidy (sitosterol), kw. chelidonowy, tłuszcze, ślady olejku. Wśród glikozydów dominuje glukoscylaren A, przekształcający się wtórnie w scylaren A i

proscylarydynę A. Odmiana czerwona: scylirozyd i scylirubozyd.

scylaren A i proscylarydyna A (Talusin, Proscilaridin), wzmagają siłę skurczu mięśnia sercowego (dział. kardiotonicznie), słabo kumulują się w organizmie (do 20%). Po podaniu doustnym działają moczopędnie. Proscylarydyna A tak jak glikozydy naparstnicy zwiększa siłę skurczu mięśnia sercowego, pojemność minutową serca i obniża podwyższone ciśnienie żylne. W obrzękach poch. sercowego zwiększa wydalanie moczu. Dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego i jest bezpieczniejsza od naparstnicy, bo nie ulega kumulacji.

- brak na wykładzie

Strophanthi semen – nasienie strofantusa

...